پوهاند استاد غلام جیلانی عارض

نوع پروری، انسان دوستی و احترام به همدیگر از جمله صفات والای انسانی ست. به خصوص گرامی داشت و یاد خدمات ارزنده و کارنامه های مفید افراد جامعه وظیفه همه ی ماست. همیشه"خوب را ستایش و بد را نکوهش کنیم"که خوب و بد تفکیک و حق سرجایش استوار بماند.

پایان زندگی مرگ است. انسان ها یکی بعد دیگر در حال رفتن و فنا شدن استند، همه ی ما با جهان فانی وداع می کنیم اما خدمت گذاران خلق و جامعه با کسب مدارج علمی، ایثار، فداکاری، وطن پرستی، کمک و دستگیری با ناتوانان نام خویش را جاویدان می سازند.

مردی از شهر با فرهنگ کابل را معرفی می کنیم که پژوهش ها، کار ها و زحماتش قابل وصف و یاد آوری ست.

مرحوم غلام جیلانی عارض :

او پسر محمد اسمعیل متولد سال ۱۳۰۸ خورشیدی، قلعه قاضی ولسوالی چهاردهی ولایت کابل است. مدرک لیسانس را از رشته ی تاریخ و جغرافیه پوهنحٔی ادبیات پوهنتون کابل بدست آورد. در رشته جغرافیه از یونیورستی کالورادوِ ایالات متحده امریکا ماستری گرفت. کاندید دوکتورا در تاریخ و سکالر شپ فولبرایت از یونیورستی اریزونا، ایالات متحده امریکا گردید.

کار های اداری و وظایف رسمی:

علاوه برآن که استاد رشته جغرافیا بود، در سال ۱۳۵۵ خورشیدی به رتبه علمی پوهاند (پروفیسور) ترفیع کرده در رتبه مافوق دولتی قرار داشت. آمر مؤوسسه جغرافیه، مدیر مسؤول مجله ی جغرافیه و بلوتن جغرافیه، آمر دیپارتمنت جغرافیه، دو بار ریئس پوهنحٔی زمین شناسی، دو بار معاون پوهنتون و چندین دوره عضو شورای علمی پوهنتون.

اشتراک در کنفرانس های بین المللی و جوایز :

در یازده سیمینار بین المللی در هندوستان، امریکا، ایران، پاکستان و کابل اشتراک ورزیده است. از طرف مجمع پوهنتون های افغان – جرمنی مورد تقدیر قرار گرفت و جایزه داوگ برایش اعطا شد.

شده لوح تقدیر دریافت کرد. ECOهمچنان برنده جایزه آثار علمی که از او به طبع رسیده است:

جهان امروز، اقلیم افغانستان، اقلیم حیاتی افغانستان، اقلیم شناسی عمومی، جغرافیه ی فزیکی، جیومورفولوجی، کارتوگرافی و فوتو هایی هوایی، اساسات نقشه برداری، روش تحقیق جغرافیه شهری، جغرافیه عمومی افغانستان، جغرافیه طبیعی افغانستان، جغرافیه فزیکی عمومی، خاک شناسی و جغرافیه ی حیاتی، مطالعات مقایسوی دره لوگر و غوربند، شهر کابل، جغرافیه ولایات افغانستان، جغرافیه افغانستان به زبان انگلیسی در سالنامه ۱۹۷۴ میلادی کابل- افغانستان، جغرافیه صنوف هفتم و دهم معارف، آب های معدنی و تحت الارضی افغانستان و تعداد زیادی مقالات دری، پشتو و انگلیسی که در منابع مختلف در داخل و خارج کشور به طبع رسیده و کتاب شهر کابل در طی قرون.

آثاری که در زمینه جغرافیا برای تحصیلات عالی و معارف کشور تألیف و نوشته اند به عنوان منابع معتبر علمی و کتاب درسی که با ادبیات خیلی عالی و روان با تکیه بر منافع معتبر و دست اول نوشته، مورد استفاده محصلان و پژوهشگران قرار گرفته است.

این دانشمند گرامی و پدر جغرافیای افغانستان روز یازدهم ماه اسد سال ۱۳۹۵ خورشیدی جهان فانی را وداع گفت. روحش شاد، یادش گرامی و جاویدان باد .

استاد جیلانی عارض شخصیت علمی عالی داشت. مرد خلاق و نو آور، کوشا، خستگی ناپذیر و پویا، دارای معلومات همه جانبه در زمینه های مختلف جامعه افغانی و فرد مسؤول و متعهد بود.

او اولین دانشمند جغرافیای افغانستان بود. بیش از ۳۰ جلد کتاب و ده مقاله علمی در زمینه جغرافیا از خود به جا گذاشته است.