153

چند سخن در باب این رساله

از کتاب: روش املای زبان دری

بسم الله الرحمن الرحيم

پیروی از معیارها و موازین واحد املایی در شکل نوشتاری زبانها از مسایل خیلی مهم و ارزشمند جهان امروز است. از روزگاری که زبانشناسی، آواشناسی و آوانگاری به مثابۀ دانشهای مهم شناخته شده اند، نویسنده گان و ادیبان خود را مکلف احساس کرده اند که از رهنمود های این دانشها در نوشتار بهره جویند و با یکسان نویسی از تشتت و پراگنده گی املایی جلوگیری به عمل آرند.

در کشور ما یک بار گویا در سال ۱۳۴۰ به ابتکار و همت ریاست تألیف و ترجمۀ وزارت معارف، کمیسیونی برای تنظیم طرحی در جهت توحید املای زبان فارسی دری موظف شد و در این کمیسیون دانشمندانی چون حمید الله عنایت سراج، استاد علی محمد زهما، استاد صفدر پنجشیری، استاد محمد رحیم الهام، استاد محمد نسیم نکهت سعیدی عضویت داشتند. فرآوردۀ کار این کمیسیون به صورت رساله یی از سوی ریاست تألیف و ترجمه انتشار یافت ، ولی با دریغ مصوبات این کمیسیون چندان با استقبال جامعۀ فرهنگی رو به رو نشد و تنها عده یی آگاهانه پیشنهادهای مطروح در آن رساله را به کار بستند. بار دوم به سال ۱۳۶۳ به همت انجمن نویسنده گان افغانستان گروهی از دانشمندان، ادبا و نویسنده گان و زبانشناسان کشور (که نامهایشان در روی جلد این رساله به ثبت رسیده است) پس از جلسات متعدد و جروبحثهای پردامنه به فیصله هایی

دست یافتند و از مجموع آن فیصله ها رسالۀ حاضر فراهم آمد که به کوشش استاد پویا فاریابی به زیور چاپ آراسته گردید. 

گویا نویسنده گان و تدوین کننده گان این رساله خود مدعی آن نباشند که فيصله ها و نظرهای شان آخرین حکم در این زمینه هاست. زیرا دانش زاینده و روینده و بالنده است و ابطال پذیری خصوصیت عمدۀ هر نظریۀ علمیست ، به ویژه در عرصۀ دانشهای اجتماعی و پژوهشهایی ادبی. 

بنیاد انتشارات جیهانی بر آنست که در اوضاع و احوال کنونی پیروی از هنجارهای مطرح شده در این رساله از بسا جهات سودمند است و از این رو به تجدید چاپ آن دست یازید سزاوار تذکر است که چاپ نخستین این رساله دارای یک درستنامه بود و در چاپ حاضر آن کاستی ها و افتاده گی های چاپی نیز تصحیح گردیده است. امیدواریم با تکثیر این رساله خدمتی به ادب و فرهنگ سرزمین خویش انجام داده باشیم.