ولی محمد طواف

از شاعران و سخنوران با استعداد ی ست که با وجود عدم سواد اشعار دلپذیر و نیکو سروده است. نامش ولی محمد و نام پدرش علی محمد است. تولدش در سال ۱۱۶۸ هجری قمری در شهر کابل و وفاتش در ۱۲۸۸ هجری قمری در اثر فرو افتادن خانه اش در همان شهر به وقوع پیوسته است.

طواف چون در تابستان ها میوه تازه و در زمستان ها میوه خشک می فروخت و تبنگ میوه خود را به هر طرف می برد به نام طواف معروف شد.

منشی علی احمد خان شالیزی مؤرخ و ادیب شناخته شده ی کشور می گفت که شهزاده محمد علی جان فرزند و ولیعهد امیر شیر علی خان که بدست کاکای خود محمد امین خان در ضمن محاربه کشته شد با ولی و اشعارش علاقه داشت و گاه گاه به نزدیک او می رفت و از او شعر تازه می خواست.

از آنجا که این شاعر شیرین کلام سواد نداشت بنآء اشعارش را نیز نمی توانست جمع کند. اگر چه محمد علی نام از رفقای او بعد از مرگش دست به جمع آوری اشعارش زده است اما سوگنمندانه از آن هم خبری نیست. بار دیگر چهل سال پس از مرگ او یکی از شاعران کابل اشعار پراگنده اش را که در حافظه مردم جا داشت از نزد شان گرفته جمع نمود و برای نشر به سردار نصرالله خان نایب السلطنه سپرد که فعلآ از آن هم اثری در میان نیست.

نمونه ی کلام :

دلم بدست یکی شوخ جاهل افتاده

به سنگ شیشه ی دل سخت مایل افتاده

به زیر تیغ ولی کام خویش حاصل کرد

نگاه کشته به چشمان قاتل افتاده