رواق تنگی شادیان، یکی از مناطق دیدنی و تفریحی در شمال افغانستان

 رواق  تنگی شادیان و یا «  طاق تنگی شادیاخ »،  بنائی  است تأریخی و میراثی است فرهنگی که  در حدود هزار سال قدامت دارد و  احتمالاً در زمان حکومت سلسله سامانیان ساخته شده است.

 عرض منفذ این رواق ( ۴) متر و ارتفاع آن به (۴) متر میرسد، که از خشت پخته، مصالح ساختمانی « ریگ و چونه » ساخته شده است. این بنأی تأریخی در مجموع حدوداً ( ۸ ) متر پهنا و (۸) متر ارتفاع دارد. این اثر تأریخی  در دهنه ورودی دره شادیان- شهرستان چهارکنت ولایت بلخ و در حدود پانزده کیلومتری جنوب شهرمزارشریف قرار دارد. در حقیقت  طاق تنگی شادیاخ، کوههای دو طرف درۀ  آب گذر شادیان را بهم  وصل  کرده است. در ضمن گفته می شود، که تاق بزرگ دره شادیان، درگذشته منحیث یک دژ نظامی کار برد امنیتی و نظامی داشته ، طوریکه تا اکنون نیز بر فراز آن، اطاق هائی جهت بود و باش محافظین و امکانات دفاعی چون تیرکش ها و روشندان ها دیده می شوند. 

 قابل یاد آوریست، که روستای شادیان  ولایت بلخ، نیز دارای قدامت تأریخی بوده، چنانچه  در کتب تأریخی از جمله  درکتاب معجم البلدان منسوب به یاقوت الحموی، درمورد روستای شادیان  نوشته شده است : شادیاخ [ شادْ ] ( اِخ ) قریه ئی از قریههای بلخ  است. همچنان در کتاب الانساب سمعانی، تألیف عبدالکریم سمعانی در مورد شادیان چنین آمده است: شادیاخ در چهار فرسنگی بلخ واقع است و نسبت آن شادیاخی است. علاوه براین « انوری ابیوردی»،  نیز در شعری با اشاره به روستای شادیاخ  سروده است:

دی ز من پرسید معروفی  ز معروفان  بلخ  

 از شما پوشیده چون دارم عزیز شادخی.

[ فرهنگ جهانگیری]