37

تصویری از زرتشت، پیامبر آریایی های باستان، که ۲۸۶ سال قبل، در رسانه ئی بنام کلاویس آرتیس بتصویر کشیده شده است.

از کتاب: سخنان نغزی از پرچمن
30 August 2025

در این تصویر، که برگرفته از نسخه خطی کیمیاگری کلاویس آرتیس (Clavis Artis)، زرتشت پیامبر آریائیان باستان در حالتی نمادین به تصویر کشیده شده است. این نسخه خطی که در اواخر سده هفدهم یا اوایل سده هجدهم میلادی در آلمان تدوین یا انتشار یافته، اثری است که در سنت اروپائیِ کیمیاگری به زرتشت منسوب شده و او را سرچشمه حکمت و دانش رازآمیز می داند.

در این نگاره، زرتشت جامه ئی آئینی بر تن دارد و بر سرش کلاهی شبیه به تاج سه پله (نماد مراتب آسمانی و زمین) دیده می شود. او در دست راست شاخه ئی گل سرخ نگاه داشته که در کیمیاگری و عرفان اروپائی، نشانه عشق الهی، راز آفرینش و دگرگونی معنوی است.

پای زرتشت بر پیکر یک سمندر اسطوره ئی آتش نفس قرار گرفته است؛ موجودی که در اسطوره شناسی اروپائی و کیمیاگری، مظهر عنصر آتش و نیروی پالاینده آن به شمار می رود. سمندرِ آتشین در اینجا نماد تسلط زرتشت بر نیروهای بنیادی طبیعت، به ویژه آتش عنصر محوری در آئین او است. آتش در سنت زرتشتی، سرچشمه روشنائی، راستی و خرد اهورائی دانسته می شود.

این ترکیب تصویری، هم بازتاب شناخت اروپائیان از زرتشت به عنوان "حکیم باستان" و آموزگار اسرار آفرینش است، و هم بیانگر پیوند او با عناصر کیهانی در جهان بینی کیمیاگران غربی. در واقع، هنرمند کوشیده است با بهره گیری از نمادهای گل رز " سرخ "  و سمندر، جایگاه زرتشت را در مقام راهبر معنوی و استاد نیروهای طبیعی به تصویر بکشد.