سهم ابوالقاسم الزهراوی در تشخیص و تداوی امراض

 الزهراوی اولین کسی بود که به طور مفصل جنبه های طبی و ماهیت وراثتی بیماری hemophilia هموفیلیا را به درستی توصیف کرد. هموفیلیا نوعی اختلال ژنتیکی ارثی است که در اثر فقدان فاکتورهای لخته شدن خون، توانایی بدن را در ایجاد لخته خون مختل می کند که اين پروسه برای جلوگیری از خونریزی لازم است.

الزهراوی اولین کسی بود که به صراحت توضیح داد که چگونه hydrocephalus هیدروسفالوس به دلیل نقص مادرزادی تخلیه مایع مغزی نخاعی رخ می دهد. هیدروسفالی تجمع غیر طبیعی مایعات  Cerebrospinal fluid یا مایع مغزی نخاعی در ventricles  يا بطن ها (حفره ها) در اعماق مغز است.

همچنین الزهراوی اولین کسی بود که علت اصلی فلج را کشف کرد و توضیح داد که چگونه شکستگی ستون فقرات باعث فلج میگردد. الزهراوی توضیحات اولیه تشخیص و درمان جراحی مغز و اعصاب از جمله مدیریت صدمات سر، شکستگی جمجمه، آسیب دیدگی و بیجا شدگی ستون فقرات، subdural effusion، سردرد و بسیاری دیگر از موارد را ارائه داد. 

الزهراوی اولین کسی بود که استخوان شکسته patella (پوش زانو)  را عمل جراحی کرد. الزهراوی به طرز چشمگیری تکنیک های مورد استفاده در cystolithotomy يا برداشتن سنگ از مثانه را با اختراع ابزار جراحی بهبود بخشید و اولین بار برای استخراج سنگ مثانه از forceps استفاده کرد. 

الزهراوی اولین طبیب بود که ectopic pregnancy یا حمل خارج رحمی را توصیف کرد، که در آن زمان یک وضعیت کشنده بود. او اولین کسی بود که  “Walcher position” را در obstetrics توصیف کرد و اولین کسی بود که موقعیت lithotomy position را برای vaginal operations آموزش داد و طرز  برداشتن جنین مرده را از رحم توضیح کرد. همچنین وی ابزار جراحی را برای انجام عمل C- Section اختراع و تولید کرد. وی اولین کسی بود که در ولادت از forceps استفاده می کرد، که میزان مرگ و میر نوزادان و مادران آن زمان را بسیار کاهش  داد. الزهراوی یکی از اولین "جراحان پلاستیک" برجسته بود، زیرا بسیاری از اقدامات ابتدائی جراحی پلاستیک را انجام داد و اصول زیادی را در این زمینه از خود بجا گذاشت. وی از رنگ برای علامت گذاری برش ها در بیماران خود قبل از عمل استفاده کرد که این روش تا امروز معمول است.

  او اولین کسی است که انجام mammoplasty برای کاهش سایز سینه های بسیاربزرگ را عملی کرد و گزینه های جراحی برای درمان gynecomastia یا داشتن سینه های بزرگ در نزد مردان را پیشکش کرد که تکنیک های وی حتی امروز برای چنین شرایطی در نظر گرفته میشود.

 الزهراوی را بنیان گذار درمان تومورها می دانند. او جزئیات عملیات  کلاسیک سرطان ثدیه را توضیح نمود. انجام اولین عمل thyroidectomy نیز به الزهراوی اعتبار داده می شود. وی اولین کسی بود که غده تیروئید را که بزرگ شده بود موفقانه با عمل جراحی بیرون کرد. این یکی از عجیب ترین و خطرناک ترین جراحی ها در زندگی بشر بود. هیچ جراحی قبلا در دنیا  این عملیات را انجام نداده بود، این همان عملیات الزهراوی بود که جراحان اروپایی را متعجب کرد. او اولین کسی است که روش های  برداشتن thyroid cysts، درمان sebaceous cysts با استفاده از یک exploratory needle سوزن اکتشافی  انجام می داد. او عمل tonsillectomy را با همان hook, tongue depressors و scissors انجام داد که تا امروز از آن استفاده میشود.

الزهراوی اولین کسی بود که از catgut، تاری که از روده گوسفند و بز ساخته می شد، به عنوان نخ بخیه های داخلی استفاده کرد. وی اولین جراحی بود که از پنبه به عنوان پانسمان طبی برای کنترل خونریزی استفاده کرد. وی همچنین در حین جراحی جمجمه از موم wax  و الکل برای جلوگیری از خونریزی جمجمه استفاده کرد. وی همچنین به دلیل استفاده از ترکیبی بی نظیر از مواد کیمیاوی برای تعقیم ابزارهای جراحی مشهور است، که تأثیر مشابهی با خاصیت ضد باکتریایی در عصر ما داشت. ناگفته نماند که الزهراوی خدمات زیادی در عرصه طبابت نموده که من صرف از دستاوردهای چشمگیر ایشان ذکر نموده ام.