37

سکه طلایی هویشکا ( ۱۵۰ -۱۹۰ م) ، پنجمین شاهنشاه سلسله امپراتوری کوشانی

از کتاب: سخنان نغزی از پرچمن
04 September 2025

روی  این سکه  طلائی که ( ۷،۹۶ )  گرام وزن دارد، تصویر نیم تنه شاه هویشکاه «هویشکا کوجولزاده کوشامِنِس » ، به زبان آریئو و با الفبای یونانی، نام هویشکا (Οοηϸκι)» نوشته شده، که در دور سرش یک  نوار «حلقه»  و بر سرش تاج شاهی دیده میشود.

طوریکه در یک دستش عصای سلطنتی و در دست دیگرش نیزه ئی را گرفته است. 

در حاشیه این سکه، کتیبه ئی به زبان آریئو و با متن « شاهنشاه هویشکای کوشان» نوشته شده است.

در رخ دیگر سکه، ایزد اردخشو به شکل ایستاده بتصویر کشیده شده، که در دستش شاخ فراوانی « شاخ  نعمت» قرار دارد و درطرف چپ آن به زبان « آریئو» نام ایزد « اردخشو » نوشته شده است.  همچنان علامت تامگا tamgha « نشان سلطنتی کوشانیان» در سمت راست آن دیده میشود.

 قابل یاد آوریست، که اردخشو و یا آردوچشو ( در زبان آریئوΑρδοχϸο )، نام خدای ثروت  در سرزمین آریانا « ایران باستان ، در عهد امپراتوری کوشانی » بوده، که نقش او همچون میترا (Mithra) ، بر سکههای پادشاهان امپراتوری کوشانی (Kushan) بتصویر کشیده شده است.

در ضمن باید علاوه کرد، که بعضاً زبان آریئو را که  درسطر سوم فرمان کنیشکا در سنگنوشته رباطک، بآن اشاره شده، به غلط زبان « باختری ؟» میخوانند. درحالیکه زبان باختری « بلخی» نام جدیدی است، که هیچ مبنای تأریخی ندارند. زیرا قبل از کشف سنگنوشته رباطک، عده ئی بدلیل بی خبری و یا نافهمی ، زبان اهالی سزمین  آریانای کهن « ایران باستان و نه ایران فعلی» را بر اساس حدس و گمان و یا از روی غرض «!» به غلط زبان « باختری» خوانده اند و یا میخوانند.