36

تعدد زوجات حرام است

از کتاب: نیلگون کمان

گرفتن چهار زن نه فرض است، نه سنت است، نه امر است، نه اصل است، و نه حکم. صرف یک جواز بود در حالت اضطرای بعد از دو جنگ بدر و احُد که بالای مسلمانان مهاجر در مدینه تحمیل شد و در نتیجهٔ آن نتنها تناسب نفوس بین مرد و زن از یک مقابل چهار بالا رفت، بلکه تعداد یتیمان زیادی بی سرپرست ماندند.

آیات قبل و بعد آن به وضاحت میرساند که این جواز در بارهٔ یتیمان به سن بلوغ رسیده تحت سرپرستئ مهاجرین نازل شده، نه منحیث یک امر کُلی و عمومی و آن هم در حالت اضطرار بعد از جنگ زمانی که این یتیمان به سن بلوغ و نوجوانی رسیدند نه تعداد مهاجرین به آن اندازه بود که با اینها ازدواج کنند و نه مردم مدینه که بیشتر آنها یهود و نصارا بودند و یا هم به سبب خصلت طبقاتی شان دختران مهاجر را شایستهٔ همسری خود می پنداشتند. از طرف دیگر در سن بلوغ موجودیت آنها در یک منزل با مردان سرپرست شان که نامحرم محسوب میشدند سؤال برانگیز بود. فقط و فقط برای حل همین مشکل ایات اول سورهٔ نسا نازل شد. برای تأمین حقوق مادی و رعایت احساس عاطفی همین یتیمان به عدالت میان آنها تاکید شد و به آنهایی که این اصول را رعایت کرده نمیتوانستند به صراحت امر شد که: «اگر می ترسید که (شاید میان شان) بی عدالتی کنید، به یک زن اکتفا کنید. فَإِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تَعْدِلُواْ فَوَاحِدَةً .

ولی متأسفانه مرد سالاران برای توجیه عیاشی و ارضای شهوت این جواز استثنا را یک حکم پنداشته و اشارات صریح به حقوق یتیمان را نادیده میگیرند. و ملاهای جاهل هرگز شأن نزول این آیات را ذکر نمی کنند و نمی پرسند که چرا در سورهٔ که برای حفظ حقوق زن «نسا» نامیده شده چنین تحریف از کلام خدا را برای پایمال کردن حقوق زنان روا میدارند. جای تعجب نیست که بیشترین اندازه تعدد زوجات در بی سواد ترین و عقب مانده ترین جوامع دیده میشود.