مجسمه نادر بودایی بر روی شهاب‌سنگ – «مرد آهنی»

یکی از شگفت انگیزترین آثار کشف شده در حوزه باستان شناسی و هنر مذهبی، مجسمه ئی است که بر روی یک شهاب سنگ حکاکی شده است. این پیکره که به نام «مرد آهنی» (Iron Man) شناخته می شود، در سال ۱۹۳۸ میلادی توسط گروهی از پژوهشگران آلمانی به رهبری ارنست شافر (Ernst Schäfer) جانورشناس مشهور، در جریان یک سفر اکتشافی به تبت کشف شد. این سفر با حمایت مستقیم هاینریش هیملر (Heinrich Himmler)، رئیس اس اس نازی، صورت گرفت. به باور برخی مؤرخان، علاقه هیملر به این کاوش ها ناشی از جستجوی او برای یافتن منشاء و ریشههای «نژاد آریائی» در منطقه از جمله در تبت بوده است.

همانطوری که بررسیهای علمی نشان داده است، جنس این مجسمه از شهاب سنگی است که بخشی از شهاب سنگ معروف «چینگا» (Chinga meteorite) می باشد.

این شهاب سنگ حدود ۱۵ هزار سال پیش در مرز میان مغولستان و روسیه سقوط کرده است.

وزن مجسمه تقریباً ۱۰٫۶ کیلوگرم گزارش شده است.پژوهشگران سبک این اثر را ترکیبی از هنر بودیسم تبتی و سنتهای پیشابودائی بون (pre-Buddhist Bon) می دانند.

تأریخ احتمالی ساخت آن به قرن یازدهم میلادی بازمی گردد.

پیکره به احتمال زیاد نمایانگر ایزد وَیشراوانا (Vaiśravana)، یکی از چهار پادشاه آسمانی در آئین بودائی، است. در سنت تبتی، این ایزد با نام جامبَله (Jambhala) نیز شناخته می شود.

ویژگیهای مجسمه شامل:

صلیب شکسته (نماد باستانی و آئینی که بعدها توسط نازی ها مصادره شد) بر سینه،

دشنه در دست،

کلاه مخروطی شکل سکائی بر سر.

مسیر تأریخی

به نظر می رسد. این مجسمه ابتدا توسط صنعتگران تبتی ساخته و در بستر آئینهای مذهبی استفاده شده باشد.

در اواخر دهه ۱۹۳۰ میلادی به دست گروه اکتشافی آلمانی رسیده و از آن زمان در اروپا نگهداری شده است.  نشریه Nature News گزارش داده است که آنالیز ترکیب شیمیائی و معدنی این مجسمه با شهاب سنگ چینگا مطابقت دارد. این شهاب سنگ در محدوده زمانی ۱۰ هزار تا ۲۰ هزار سال پیش بر زمین فرود آمده است.

پس گفته میتوانیم که مجسمه «مرد آهنی» نه تنها از منظر هنری و مذهبی، بلکه از دیدگاه علمی نیز منحصر به فرد است. این اثر، تنها نمونه شناخته شده از مجسمه ئی است که بر روی شهاب سنگ حکاکی شده و پیوندی کم نظیر میان کیهان، مذهب و تأریخ بشری را به نمایش می گذارد.