37

مجسمه گچ بری شده زیبا و با شکوه سر بودا،

از کتاب: سخنان نغزی از پرچمن
07 September 2025

مجسمه  گچ بری شده باشکوه  سربودا، دارای ابعاد ( ۲۴،۸ × ۲۶،۷ × ۴۵،۷ سانتیمتر)بوده ، که در قرن (۳ - ۶ م ) ساخته شده و از معبد تپه کلان سایت باستانی هده شهر جلال آباد،«  واقع  در گندهارا باستانی» کشف شده است. 

این  مجسمه گچ بری شده، که خیلی ظریف ساخته شده، بودا درآن با موهای  آرایش شده پرنقش و نگار و همراه با  گره سه بُعدی زینتی اشنیشا (ushnisha)، که نماد دانش است، همراه با اجزای صورت نرم و آرام  بتصویر کشیده شده است. یعنی  چانه  گرد، لبهای درشت، چشمهای بادامی « نیپالی» و لالههای گوش های کشیده و سوراخ شده بودا، که نشان گوشوارههای طلائی سنگینی که در  دوران جوانی اش  به گوش داشته، نمایان است.

   همچنان نماد اورنا (urna = توانائی)، یا چشم سوم  در وسط پیشانی بودا، برخلاف اورناهای رنگ شده در سرهای مشابه، ظاهر و  به کار رفته است.

 این زیبائی  مجسمه ، آنرا به شاهکار واقعی در آنچه می توان پیشرفته ترین مکتب مجسمه سازی باگچ بری درآسیای مرکزی درنظر گرفت، تبدیل می کند. 

بنابرین این اثر ، در مقایسه به سایر گچ بریهای دورههای بعدی، ازکیفیت و هنروری بر تری برخور دار است.

این اثر تأریخی، در موزیم ملی افغانستان در کابل نگهداری «!» میگردد.