ابوحنیفه نعمان بن ثابت کابلی ( امام اعظم )

کشور ما افغانستان مهد پرورش علما، فیلسوفان، دانشمندان و دلیران جنگجوی بی بدیل در شرق است. که شهرت آن ها از مرز ها گذشته نام آن ها در ردیف بزرگمردان مشهور جهان قرار گرفته است.

ابر مردانی چون؛ فارابی فیلسوف بزرگ، که مبانی فلسفه را با اسلام نزدیک تر ساخت. ابو ریحان بیرونی عالم، مؤرخ و سیاح که در ادیان، فلسفه و عقاید مردم تحقیق بی تعصب نمود. ابن سینا بلخی جامع ترین عالم عصر خود، مؤلف آثار مهم در فلسفه، طب، تفسیر، تصوف، کیمیا و سایر علوم در عربی و دری است. مولانا جلال الدین چهره درخشان و برجسته در تاریخ مشاهیر علم و ادب جهان، شاعر، عارف و عالمی با وقوف کامل به علوم و فنون گوناگون. سید جمال الدین عالم فیلسوف اسلامی، ادیب، نویسنده، مرد سیاسی و انقلابی و یک خطیب آتشین. ابومسلم خراسانی، طاهر فوشنجی دلاوران جنگجو و صد ها عالم و دانشمند، مبارز، جنگجو و دلاور درین سرزمین بدنیا آمده نام شان جاودانه است.

« مردم افغانستان نقش بارزی در تاریخ گذاشته است. چنانکه بعد از قبول دین اسلام در حصص مختلف کشور دها تعلیم گاه و مدارس تأسیس شد. در چندین مدارس هزار ها نفر شاگرد تحت تدریس قرار داشتند و ماحصل این مساعی وجود مؤلفین و علمای افغانستان بود که در تفسیر، حدیث، فقه و علوم در صف اول علمای اسلامی جا داشتند، از قبیل امام اعظم ابوحنیفه،ابو عبدالرحمن عبدالله، ابو داوود سیستانی، امام احمد بن هلال المروزی، الحافظ ابی عبدالله محمد بن نصر مروزی و ... از جمله اصحاب صحاح در حدیث سه نفر آن از افغانستان بودند. چون ابوالحسن مسلم نیشاپوری، ابو عبدالرحمن احمد نسائی و ابو داوود سیستانی.»

( تاریخ غلام محمد غبار صفحه ۱۶۴ جلد اول ).

از شخصیت بزرگوار و عالی مقامی نام می بریم که خدمات ارزنده اش در تاریخ اسلام تابنده و درخشان است.

ابوحنیفه نعمان بنیان گذار مذهب حنفی: اصل اش کابلی ست. پدرش ثابت متولد در انبار، بن زوطی متولد در کابل، متوفیٰ در بغداد بود. نعمان در سال ۸۰ هجری قمری در شهر کوفه در زمان عبدالمالک مروان بدنیا آمد. جدش در زمان خلافت حضرت عمر(رض) اسلام آورد، سپس به کوفه آمده و آنجا اقامت گزید.

ابوحنیفه در خانواده ی مسلمان، باتقوی، ثروتمند و سخاوت مند پرورش یافت. او در محضر عالم زمانه خویش حماد بن ابی سلیمان بود. درس فقه را نزد او به پایان رسانید و تا هنگام مرگ حماد از محضر او استفاده می نمود. در سن ۲۲ سالگی آموختن از او را آغاز نمود و تا هجده سال مداوم و بدون انقطاع نزد حماد بود. ابو حنیفه در برخورد با اساتید خود ادب بسیار نگاه می داشت.

ابو حنیفه از بزرگترین پیشوایان اسلام است. آن حضرت با فتاوا و افکار خردمندانه خود به فقه اسلام پویایی بخشید و آن را پر بار نمود. ابتدا به علم اصول دین روی آورد و با کسانی که از راه عقیده سلف و صالح خارج و گمراه شده بودند به مناقشه پرداخت. در زمان خود همانگونه که با ستمگران دورانش مبارزه می کرد با فرقه های گمراه از جمله خوارج که مسلمانان را تکفیر می کردند و خون مسلمانان را به اندک بهانه ای می ریختند مبارزه می کرد. او در واکنش به تکفیر مسلمانان از جانب خوارج می فرمود: هر کس به یگانگی خداوند شهادت دهد و رسالت حضرت محمد( ص) را قبول داشته باشد، نماز بخواند،روزه بگیرد و حج کند مسلمان است و ریختن خون او حرام است. همان چیزی که در حدیث نبوی است که هرکس شهادتین بگوید، نماز بجا آورد، زکات بپردازد و حج کند مال، جان، ناموس و آبرویش محترم است. به همین خاطر ۲۷ مرتبه وارد بصره شد تا اتهامات و شبهاتی که به شریعت اسلام چسپانده بودند از اسلام دور کند و اسلام حقیقی را برای مردم بیان کند.

همانند باقی بزرگواران متحمل مشقت و سختی شده در سال ۱۴۶ هجری قمری منصور خلیفه بغداد او را به علت اینکه پُست قضاوت را قبول نکرد به بغداد خواند و حکم زندانش را صادر کرد هر روز امام را از زندان بیرون می آوردند و شلاق می زدند تا جاییکه از دو پایش خون جاری شد. چهار سال دوام کرد سرانجام زهر داده شد چون اثر زهر را احساس نمود به سجده افتاد و به حالت سجده جان داد.

یکی از فرموده های امام اعظم ( رح ) اینست؛ « بهترین درآمد کسب حلال است و نیکو ترین رزقی که انسان می خورد دست رنج اوست ».

نام گذاری لیسه عالی نعمان در شهر چهاریکار و مدرسه دینی ابوحنیفه در شهر کابل گواهی از حسن نیت مردم این سرزمین به اسم امام اعظم ابوحنیفه نعمان است.

رحمت خداوند بر این امام بزرگوار.