37

حلقه های موی فرفری مجسمه های سر بودا، در حقیقت مو نیستند!

از کتاب: سخنان نغزی از پرچمن
02 September 2025

حلقههای موی سر بودا (Siddhartha Gautam Buddha) ، در واقع مو نیست. چون بسیاری از حقایق جالب و معنای پنهان در پشت مجسمههای بودا و مجسمههای سر او وجود دارند،که باید مد نظر باشند. یعنی اینکه شمایل نگاریهای بعدی بودا معمولاً برای نشان دادن بودا، در شکل فیزیکی  دقیق او نبوده و نیستند. بلکه برای به تصویر کشیدن دانش ، آگاهی  و حالت روحانی بودا بوده است، که پس از رسیدن به روشنگری به دست آورده است. چنانچه این تصاویر و شمایل از سبکی به سبک دیگر و بر اساس منطقه مبدا متفاوت است. یکی از معدود ویژگی هائی که بدون توجه به سبک منطقه مبدأ در مورد بودا تغییر نمی کند،  همانا حلقههای موی بودا در مجسمههای مختلف بودا و مجسمههای سر او به همراه با اوشینشا ushnisha « نماد روشنگری » یا چشم سوم بودا است. نظریه ها و بحثهای زیادی در مورد این  مسله وجود داشته است.اما  از نظر تأریخی، قبل از اینکه بودای شاکیامونی Shakyamuni Buddha «حکیم قبیله شاکیا»  ثروت و قصر را به عنوان ولیعهد ترک کند، موهای بلند و مجعدی داشته است. پس از دست کشیدن از شادی و قصر، بودا موهای خود را با تیغی کوتاه کرد.همچنین روایات و نسخههای مختلفی از تأریخ وجود دارد، که آیا بودا واقعاً موهای خود را تراشیده، یا صرف قسمتهای بلندتر موهایش را از دست داده است.گرچه مجسمه ها و نقاشی ها، بودا را با حلقه هائی کوتاه و معجدی به تصویر می کشند. اما همزمان در مورد باوری نیز وجود دارد، که بر اساس آن این حلقههای فر- فری موی سر بودا، همان (۱۰۸)  حلزون خشکیده ئی استند، که در یک ظهر روز  آفتابی « بودا » در زیر درختی نشست و شروع به مراقبه کرد و اما او چنان غرق در مراقبه  گردید، که در آن زمان او متوجه گذشت زمان و گرمی هوا نشد. طوریکه درآن موقع شماری از حلزون ها بهدف نجات جان بودا آمدند و در زیر آفتاب سوزان بر سر او قرار گرفتند و جان خود را فدا کردند، تا بودا  دچار گرما زدگی نشود.

اما از آنجائی که مو اغلب به عنوان استعاره ئی از توهم و جهل انسان به کار می رود و اصطلاحاً به آن «علف هرز جهل» می گویند. بنابراین در آئین بودیسم، بویژه از نظر راهبان بودائی، کوتاه کردن موها به معنای رهائی از جهل و نادانی دانسته میشود.