تاریخچه و منشأ دست دادن (مصافحه) در هنگام احوال‌پرسی

مصافحه یا Handshake، یکی از رایج ترین شیوههای احوال پرسی و معرفی میان افراد است، که شامل گرفتن دست راست یکدیگر و تکان دادن آن به نشانه دوستی، صلح یا توافق می باشد.

همانطوری که شواهد تأریخی نشان می دهد، آشوریان از نخستین ملت هائی بودند که حدود ۳۰۰۰ سال پیش از دست دادن به عنوان آئین خوشآمدگوئی و احترام استفاده می کردند.

چنانچه در یک لوح گلی به جا مانده از دوران آشوری، تصویر شلمانسر سوم (Shalmaneser III)، پادشاه آشور (قرن ۹ پیش از میلاد)، در حال دست دادن با مردوک-زاکیری-شومی (Marduk-zakir-shumi)، پادشاه بابل، دیده می شود. این تصویر نشان می دهد که مصافحه نه تنها نشانه دوستی، بلکه نمادی سیاسی و دیپلماتیک برای تحکیم روابط میان دو حکومت بوده است.

همچنان در حدود ۲۵۰۰ سال پیش، یونانیان باستان نیز مصافحه را با اصطلاح دکسیوس (Dexiosis = دست دادن)می شناختند. این عمل در هنر یونانی به وفور بازتاب یافته است.

نمونه هائی از نقش برجسته ها و نقاشیهای باستانی یونان، الهه ها و انسان ها را در حال دست دادن نشان می دهد.

از جمله، اثری از هِرا (Hera)، الهه ازدواج و خانواده، در حال دست دادن با آتنا (Athena)، الهه خرد، یافت شده است.

در فرهنگ یونانی، دست دادن نشانهٔ برابری، صلح و احترام متقابل بود و برخلاف تعظیم یا زانو زدن، معنای فروتنی یا فرمان برداری نداشت.

در روم باستان، نیز دست دادن به عنوان نشانهٔ توافق یا عقد قرارداد نیز رواج داشت و در هنر رومی با عنوان dextrarum iunctio («اتحاد دست راست ها») ثبت شده است.

علاوه برین در فرهنگهای اروپای قرون وسطی، دست دادن بین شوالیه ها و جنگاوران به معنای نشان دادن صلح بود، زیرا خالی بودن دست راست نمادی از نداشتن سلاح تلقی می شد. 

در ادیان ابراهیمی، مصافحه معمولاً به عنوان نشانه ئی از صلح و همبستگی تلقی شده است.

در اسلام، مصافحه میان مردان رایج و مستحب دانسته شده است و در احادیث، به عنوان عملی که سبب آمرزش گناهان می شود، آمده است.

با این حال، بر اساس فقه اسلامی، مصافحهٔ مرد با زن نامحرم جایز نیست و حرام شمرده شده است.

بنابراین، دست دادن یا «مصافحه» آئینی کهن است که از آشور و یونان باستان تا امروز در فرهنگهای مختلف به اشکال گوناگون به عنوان نمادی از صلح، برابری، دوستی یا توافق باقی مانده است.