37

استاد قاسم

از کتاب: گرآورده های مهم

استاد قاسم در سال 1206 خورشیدی در گذر بارانه کابل از بطن مادر افغان و از وجود پدر کشمیری دیده به جهان گشود. پدرش شاد روان نــواب ستار جو، که دوست شخصی امیر محمد اعظم بود، نظر به دعوت امیر موصوف از کشمیر به افغانستان آمده، بعد از ازدواج در کابل ماندگار شد.


نواب ستار جو اسم فرزندش را {{ قـــاسم  جو }} گذاشت قاسم جــو آوان طفولیت را در دامــــان مــادر، صباوت را در مدرسه علیا، که در آنوقت فقط دروس متداوله مــــذهبی تدریس میشد، سپری نمود و از فیوضات مولوی قاری غلام رسول با سواد بار آمد. پدرش در کنار شغل نوابی { ملکی } به موسیقی هــــم دسترسی کامل داشت. وبنام استاد ستار جو مدم نواز ، و به اصطلاح امروز ستار نواز مشهور بود. او اولین کسی بود سیتار را از کشمیر { که در کشمیر بنام کاچووا یاد میشد } به افغانستان آورد.


استاد قاسم در ایام جوانی و نو جوانی بنام قاسم جــــو یاد میشد. و در کنار دروس مدرسه نزد پدر خـــویش به فرا گرفتن هنر موسیق نیز آغز کرد که بعد هــــا در ایام کبارت بعنوان بـــــانی نخستین مکتب موسیقی معاصر افغانستان به شهرت رسید، تا اینکه بنام خلیفه قاسم محبوب همگان گردیده سر حلقه خراباتیان و هنرمندان بود.


خلیفه قاسم زبان اردو و موسیقی را از پدر، زبان دری را از مــــادر و زبان پشتو را از مربی خود مولوی قاری غلام رسول با نوشته و خواندن که از مدرسه علیا فرا گــرفته بود مورد استفاده قرار میداد و روز بروز به دانش هنری و آفاقی خویش از هر صاحب خرد می آموخت. که بعضی اوقات اشاره میکرد.


ناله از نی گـــریه از ابر بهـــار آموختیم

ما زهر صاحبدلی یک شمه کار آموختیم


خلیفه قاسم در بیدل شناسی و غزلیات دست شاگردی نیز نزد مرحومان شادروان استــاد عبدالعلی مستغنی و قاری عبدالله خان و استاد عبدالحق بیتاب گذاشته و از محضر شـــان استفاده میکرد. به محمد سرور دهقان، غلام حضرت شایق جمال و مــرحوم غلام نبی عشقری احترام خــــــاص داشت و نکته های کنایه آمیز شـــــاعران را ورد زبــــــان داشت.


استاد قاسم شاگردان بسیاری در ساحه موسیقی حرفوی و شــــــوقی افغانی تربیه نموده. از جملــه شاگردان استاد که طبق عنعنه نزد استا سند شاگردی مانده اند عبـــارتند از: استاد غلام نبی نتو ، استاد حاجی محمد صابر ، استاد رحیم بخش ، استاد نبی گل ، استاد محمد عمر رباب نواز و خـــــواننده، استاد آقا محمد قناعت، استاد رحیم گل ، استاد گــــل محمد قندهاری ، استــــاد رجب عـــــلی مزاری ، محمد سلام جلال آبادی ، عبدلشکــور سنتور نــــــواز و دیگران.


استاد قــاسم در سال 1335 خورشیدی چشم از جهان پوشید و به جاویدانه گان پیوست روحش شاد باد