32

قشون کشی شاه عباس صفوی بر قندهار و فتح آن

از کتاب: تاریخ افغانستان در عصر گورکانیان (تیموریان) هند ، فصل پنجم
قندهار مدتی بود که از تصرف شاهان صفوی بر آمده و مساعی آنها در راه تصرف آن نتیجه نداده بود، ولی شاه عباس ثانی صفوی خواست بقوماندنی خودش لشکری سوق داده و قندهار را پس بدست آورد باین عزم در چهارم ربیع الاول (۱۰۵۸ه‍) با لشکر بسیار از اصفهان بر آمد و هفتم شعبان به مشهد خراسان رسید و یکی از رجال کار آزموده را بهرات گماشت که ده هزار سوار و پنج هزار بیلدار را برای گشودن قلعۀ قندهار تهیه بیند، و باید در موسم زمستان که به سبب و فور برف از راه کابل کمک هند بقندهار نمی رسید مهم آنجا فیصله گردد، شاه جهان چون ازین قضیه آگهی یافت، علی الفور شاهزاده اورنگزیب را که صوبه دار ملتان بود در (۳) ذیقعده با (۱۳۵) نفر امیر نامور و (۶۰) هزار سوار و ده هزار پیادۀ افغان و هندی بطرف افغانستان فرستاد و علی مردان خان هم شش هزار لشکر را به سرداری کاکړخان بکمک قندهار ارسال داشت. شاه عباس که حریف را در میدان مقابلت چابک دست میدید به عجلت زیاد خود را به پای حصار قندهار رسانید، بارندگی و شدت برد کار را مشکل ساخته بود، شهر قندهار را به محاصره انداخت ازینطرف شهزاده اورنگزیب با سعد الله خان و (۷۰) هزار قوای هند در غزۀ ربیع الاول سال (۱۰۵۹ه‍) از لاهور متوجه گردیدند. شهزاده اورنگزیب در هند فرصت از دست داده بود و قوای کومکی هند به محاصرین قندهار بر موقع خود نرسیدند، بنابران بعد از محاصرۀ دو نیم ماهه و جنگهای خونین در نهم صفر (۱۰۵۹ه‍) صوبه دارقندهار بشاه عباس تسلیم گردید، و محراب خان از طرف شاه عباس به تسخیر قلاع بست و زمینداور نامزد شد، و بعد کمی آن حدود را هم مفتوح ساخت، چون موسم شدت سرما و زمستان و کمی غله و علف بود بنابرآن شاه عباس دیری در قندهار نماند و در اواخر صفر ده هزار سوار را در قندهار بقیادت محراب خان گذاشته و از راه فراه به هرات رفت(۲۷).