32

الحادي والعشرون الملك سيف الدين ار کلی دادبک

از کتاب: طبقات ناصری (جلد ۱/۲) ، فصل طبقه ۲۲ ، بخش ملوك شمسيه
01 January 1280

ملك سيف الدين ارکلی (۴) داد بك ايبك شمسی عجمی، باصل ازقفچاق(۵) بود،ملك عادل با سیاست و کیاست و فراست بهمه انواع جلادت وصرامت(۹) موصوف و معروف، ودرشعارمسلمانی چست،ودراوصاف دینداری و درافعال و اقوال صادق،وبرجاده امانت و عدل راسخ و موافق،مدت هژده سال باشد تامسند ظلم وعدل گستری بشکوه اوتزنین یافته است در جمله اوقات طريق عدل و انصاف ملوك داشته است و منقاد احکام شریعت بوده ، برانچه (۹) حکم شرع است،حرفي نيفزود.

کاتب این طبقات منھاج سراج عصمه الله، دو کرت قریب هشت سال، بحکم فرمان عاطف سلطان سلاطین ناصرالدنيا والی بن خالد الله سلطانه هم بالشت آن (۸) ملك عادل است درمظالم حضرت اعلى (دهلی) اعلاه الله حرکات وسکنات واشارات اوموافق دين وسنت مشاهده افتاده است و(به) شکوه وسیاست وفرمعدلت اوزمره مند دردان اطراف حضرت وطبقه مفسدان و سراق (۹) جمله دست آیدی درآستین قرك وسكون

 (۱)مط: هلاکو،(۲)مط: تا تاریخ (۳) مط: اسلام ناصرالدنیا والدین را برتخت سلطنت سالهای فراوان باقی،(۴) این شخص دراصل بیست و یکم است و درمط وراورتی بیست و دوم ،که درعددبیست ویکم نصرتخان را آورده اند مط: ارکلی داد بك سيف الدين شمسی عجمی، راورتی: از کلی داد بك ملك سيف الدين ايبك شمسی عجمی، اما دادبك همان امیر داد با امیرعدل دوره اکبری است،(۵) اصل:خنجان (۶) مط:حراست،اصل:سراهت،چون سرامت درینجا مناسب نیست شاید صرامت باشد، بصماد که برندکی و شمشیرزنی ازآن مراد باشد، و درسطوربعد هم صرامت آمده.(۷) مط: بدانچه (۸) مط:این(۹) اصل: شراق






ملوک شمسیه                                                    طبقه ۲۲                                                  (۴۱)

کشیده اندودرکنج (۱) خوف وهراس آرامیده، وازآن عهد که درسلاطین دولت بندگان درگاه جهان پناه شمسی مندرج است (۲) بهمه اوقات موقربوده، وهرناحيت وقطاع وولايت که بتصرف اومفوض شده است بسبب عدل و کیاست او، آن طرف عمارت پذیرفته است، وعامة رعایا اسوده بودند، وازتهدی وظلم ایمن و باكن گشته، ودرین مدت که امیرداد ممالك دهلی شده است(بطريق ) ده یازده مرسومات (۳) که امیردادان، پیش اوستدهاند(۴) نه ستده است و تعلق نه کرده، وجائزنه شمرده، و دراوایل احوال که (از) قبایل قفچاق (۵) ووطن اصلی خود بدید وا سرمبتلا شده(۶) بخدمت خواجه منهم شمس الدین عجمی افتاد،که ملك التجاربلاد عجم وعراق وخوارزم وغزنین بوده است، تا بدين عهد او را بدان بزرگ بازخوانند، وچون( بخدمت) درماه اعلی شمسی [باز] رسيد، وسلطان اورا بخرید،مرتبت ومكنت يافت، وآثار جلادت وصرامت (۷) که درناصيه او بود، سلطان سعيد طاب ثراه او را به مهمات بزرگی، باطراف ممالك می فرستادوخدمات می فرمود، تا درعهد سلطان رضيه سهم الحشم (۸) شد و درعهد سلطان معزالدين ( بهرامشاه) امير دادکره  گشت، وچون تخت به سلطان علاءالدين رسید و درشهورسنة اربعين وستمائه اميرداد حضرت اعلی [شهردهلی شد، اقطاع امیرداد (۹) ومسند بدو رسید. 

بعد ازچند گاه چون تخت بسلطان السلاطين ناصرالدنيا والدين رسيد، اقطاع بلول و کامه (۱۰) بامسمند داد بکی (۱۱) بدو مفوض فرمود و بعد ازمدتی ولایت برن یافت. و درآن حدود متمردان [دین ] 

(۱) اصل: درآنجه( ۲) مط: ازآن عهد که دولت سلاطین بندگان درگاه جهان پناه شمسی مندرج گشته است، نسخ معتبرراورتی مانند متن بوده (۳) مط: موسومات، ولی صورت متن اقرب بصواب بنظرمی آید،(۴) مط: پیش ازومی سندند ،(۵) اصل:خنجان(۶) مط:خودافتاده واسيرطفا کشت بخدمت ... اما صورت متن صواب است،(۷) کذا درمبواصل،واین صحيح است، درسطورپیشترکاراست وسرامت آمده،صورت اصح آن همین است.(۸) مط: شهم الحشم،ولی دراصل وراورتی سهم الحشم است،(۹) مط: امرداد،راورتی هم اقطاع امرای داد ترجمه کرده،(۱۰) مبرراورتی: پلول و کاهه (۱۱) مط: مسند داد بدو مفوض شد،



 






(۴۲)                                                       طبقه۲۲                                                 ملوک شمسیه

رامالش داد بعدازچند گاه كرك (۱) با اميرداد یا قطاع اوشد. بعد ازدوسال کرت دوم برن یافت و تا بدین غایت همان بدو مفوض است(۲){والله اعلم.}