پیشوندها
یکم - پیشوندهای تصریفی ، مانند می و همی
دوم - پیشوندهای اشتقاقی
پیشوندهای اشتقاقی نیز دو گونه اند :
یکم، پیشوندهای اشتقاقی که از ماده فعل کلمه تازه می سازند
دوم پیشوندهای اشتقاقی که با اسم و صفت کلمه های تازه می سازند
یکم، پیشوندهای اشتقاقی که از مادۀ فعل کلمه تازه می سازند نیز دو گونه اند :
۱- کلمه هایی که وجه تازه فعل می سازند :
همساز با کتب دستور زبان بای تاکید میم، نهی و نون نفی چون در برو، مرو نرفت وجه امری وفعل منفی میسازند . در زبان گفتار ای نهی نیز نون آورده میشود ، مانند: برو، نرو، نرفت
۲- پیشوندهایی که فعل تازه میسازند :
این گونه پیشوندها از این شمار اند :
در: در گرفتن ، در آمدن ، درماندن ، در گذشتن ، دریافتن .
بر: برآمدن ، بر آشفتن آشفتن ، بر گشتن ، برخاستن ، بر انداختن.
فرو: فرو رفتن فروماندن ، فروهشتن .
فرا : فراگرفتن ، فراخواندن ، فرارسیدن .
وا : واداشتن ، وانمودن.
باز: بازداشت ، باز گشت ، بازخواست
دوم پیشوندهای اشقاقی که با اسم و صفت کلمه های تازه می سازند اینها اند :
ام: امسال، امروز ، امشب.
هم: همسان ، همسال ، همسایه ، همسر ، همدل ، همراه.
دش: دشنام ، دشمن ، دشوار.
با: با هوش با عقل ، با هنر ، باشرف ، با وجدان .
بی: بی حوصله ، بی جرأت ، بی جوهر ، بی کار
ن و نا: نگفته ، ندانسته ، نشنیده ، نرفته ، ناخوانده ، نا کرده ، چون . ناکرده گناه در جهان کیست بگو . نادیده ، نا پخته