دوره آریائی
ﻃﻮﺭﻳﻜﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﻻ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﻋﺼﺎﺭ ﻗﺒﻞ ﺍﻟﺘﺎﺭﳜﻰ ﻣﺴﻜﻮﻥ ﺑﺸﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﺮﺩﻣﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﺯﻣﻨﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺳﺮ ﺯﻣﲔ ﺳﺎﻛﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ، ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻣﺪﻧﻴﺖ ﻭ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻭ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻭ ﻛﻠﺘﻮﺭ ﺧﺎﺹ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﺎ ﻣﺮﺩﻡ ﻭﺍﺩﻯ ﺳﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻣﺎﻭﺭﺍﺀ ﺍﻟﻨﻬﺮ ﻣﺸﱰﻛﺎﺗﻰ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ﻭ ﻛﻠﺘﻮﺭ ﻭ ﲤﺪﻥ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ.
ﺑﻌﺪ ﺍﺯﻳﻦ ﺩﻭﺭﮤ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ _ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﻭﻗﺘﻰ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﮤ ﺯﺑﺎﻥ ﻭ ﻛﻠﺘﻮﺭ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺁﻥ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎﺕ ﻣﻔﺼﻠﻰ ﺑﺪﺳﺖ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﺮﺳﺪ _ ﻭ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺩﺭﻳﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﺗﻬﻰ ﺩﺳﺘﻴﻢ، ﺩﻭﺭﮤ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺭﻭﺷﻦ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﺁﺭﻳﺎﺋﻴﺎﻥ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﻴﺸﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺎﺯ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻣﺮﻛﺰ ﻣﻬﻢ ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻛﺎﺕ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻭ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﺍﻗﻮﺍﻡ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺁﺛﺎﺭ ﻛﻬﻦ ﺳﺎﻝ ﺍﺩﺑﻰ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﺎﺭﻩ ﺩﺍﺭﱘ ﻛﻪ ﻋﻠﻰ ﺍﻟﻌﻤﻮﻡ ﻫﻤﻪ ﺍﻗﻮﺍﻡ ﻫﻨﺪ ﻭ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﺸﱰﻛﻨﺪ ﻭﱃ ﺑﻄﻮﺭ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺑﻴﻚ ﺷﺎﺧﮥ ﳐﺼﻮﺹ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﺗﻌﻠﻖ ﺑﺎﺭﺯﻯ ﺩﺍﺭﺩ، ﻛﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻳﺎ ﺁﺭﻳﺎﻧﺎﻯ ﻗﺪﱘ ﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺳﺮﺯﻣﲔ ﲝﻴﺚ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺎﻩ ﻭ ﻣﻬﺪ ﺁﺭﻳﺎﻫﺎ ﻣﻮﻗﻴﻌﺖ ﻣﻬﻤﻰ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﲞﻮﺩ ﻣﻴﮕﲑﺩ.