32

مکناتن (۱۷۹۳-۱۸۴۱)

از کتاب: تازه نوای معارک

سر ولیم مکناتن 

Sir William Hay machnaghten 

پسر دوم سر فرانسیس ور کمین مکناتن (قاضی محکمۀ عالی مدراس و کلکته) بود، که تولدش در ماه اگست ۱۷۹۳ واقع گشت، و در چارتر هوس درس خواند، در سنه ۱۸۰۹ در لشکریان انگلیس بمدارش رفت، و در محافظین خاص گورنر بود، که در زبان شناسی جوایزی را گرفت، و مدتها در حیدر آباد و میسور ماند، و بسال ۱۸۱۴ در خدمات ملکی بنگال نیز داخل گشت، چون در زبان شناسی استعداد خاص داشت، در فوتر ولیم کالج بحیث مدیر و صدر دیوان عدالت از ۱۸۲۲ تا ۳۰ باقی ماند. و بر قوانین هندوستانی و اسلامی کتابی را نشر کرد، و راپورتی را دران باره ترتیب نمود. از ۱۸۳۰ تا ۳۳ در هند علیا سفری را کرد و با لارد بنتنک گورنر جنرال در ملاقات رنجیت اشتراک نمود، و از ۱۸۳۳ تا۱۸۳۷ سکر تری دیوان خاص و سیاست بود، در ۱۸۳۷ با لارد آکلیند بسفر ولایت شمال غربی هند آمد، و معاهدات رنجیت و شاه شجاع را در جون ۱۸۳۸  ترتیب داد، و مانفستوی آکلیند را در جون ۱۸۳۹ امضا کرد.

بعد ازین مکنات بحیث سفیر دربار شاه شجاع ووزیرش مقرر گردیده، و در اردوی اندوس بقندهار و غزنی و کابل رفت، و با وجودیکه در سیاست او برخی مشکلات لشکری حایل بود، در اگست ۱۸۳۹ شاه شجاع را باز بر تخت کابل نشاند، و بمکافات این خدمات در جنوری ۱۸۴۰ بمقام بارونیت رسید.

مکناتن دارای سجایای استوار و استعداد کافی بود، و باوجود یکه سران لشکری همراه وی اختلافات فراوانی داشتند، ولی وی تمام امور را با کفایت اداره میکرد، و شهرت و جاهت کافی یافته بود چنانچه بعد از مرگش یاد گاری بنام وی در کلکته بنا کردند. 

(بیوگرافی هندی ۲۶۷)