ب
بابا برخ : قریه ایست در حکومت درجه ۲ گلران مربوط حکومت کلان بادغیسات ولایت هرات .
بابا صدیق : قریه ایست در علاقه داری درجه ۳ کلدار مربوط حکومت درجه ۲ خلم که از حکومتی مذکور ۲۳کیلومتر فاصله و متعلق حکومت کلان سمنگان مزارشریف میباشد.
بابا عیسی : قریه ایست که مربوط حکومت کلان شبرغان ولایت مزارشریف که از مرکز حکومت مذکور ۲کیلومتر فاصله دارد.
بابا ولی : قریه ایست که بفاصلهٔ ۷،۵ کیلو متر در شمال غرب شهر قندهار متصل سرک بابا ولی بین ۶۵درجه ۴۰ دقیقه ۵ثانیه طول البلد مشرقی و ۳۱درجه ۳۹دقیقه ۲۲ثانیهء عرض البلد شمالی واقع و دارای موقیعت دلکش است و منظره زیبائی داشته حاوی باغهای حاصل خیز و برومند ی می باشد . این منطقه به سبب طراوت تفرج گاه اهالی قندهار است و در آنجا زیارتی هم در کنار تپه بنام ( زیارت بابا علی ع ) هم وجود دارد. که در جوار آن هوتل بسیار قشنگ و زیبائی تعمیر شده اهالی قندهار بغرض تفریح و هم تبرک و زیارت این بقعه مبارک همیشه به آنجا میروند .
بابا ولی : کوتلیست بفاصلهٔ ۵،۵ کیلو متر در شمال غرب شهر قندهار به ارتفاع تخمین ۱۲۱۵ متر که بیم ۶۵درجه ۴۰دقیقه ۴۳ثانیهء طول البلد مشرقی و ۳۱درجه ۳۸دقیقه ۳۸ثانیهء عرض البلد شمالی واقع است.
بابرخیل : قریه ایست که بفاصلهٔ ۴۰،۵ کیلو متر در غرب قریه سلطان خیل نزدیک سرک در علاقهٔ وردک مربوط حکومت کلان لوگر ولایت کابل که بین ۶۸درجه ۲۴دقیقه ۲۰ثانیهٔ طول البلد مشرقی و ۳۳ درجه ۵۲دقیقه ۵۸ثانیهٔ عرض البلد شمالی واقع است.
بابردیش : قریه ایست که بفاصلهٔ ۵۹، ۵کیلومتر در شمال اسمار متصل نهر پتی گول مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۱درجه ۳۰دقیقه ۱۶ثانیهٔ طول البلد مشرقی و ۳۵درجه ۲۹دقیقه ۱۲ ثانیهٔ عرض البلد شمالی واقع است.
بابری ( ۱۸۹ ) بابه
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بابری : قریه ایست مربوط حکومت درجه ۲ سرخرود مربوط ولایت مشرقی که از مرکز حکومت ۲۰کیلو متر فاصله دارد.
بابکر : قلعه ایست که بفاصلهٔ ۲۴،۵ کیلو متر در جنوب شرق قلعهٔ رسول خان در علاقه کامران مربوط حکومت درجه اول کتواز ( حکومت اعلی غزنی) که بین ۶۸درجه ۴۲دقیقه ۴۷ثانیهٔ طول البلد مشرقی و ۳۲درجه ۲۷دقیقه ۴۶ثانیهٔ عرض البلد شمالی واقع است.
بابک می : قریه ایست که بفاصلهٔ ۷کیلومتر در غرب قریهٔ متون در خوست که مربوط ولایت جنوبی که بین ۶۹درجه ۵۴دقیقه ۲ثانیهٔ طول البلد مشرقی و ۳۳درجه ۱۹دقیقه ۴۹ثانیهٔ عرض البلد شمالی واقع است
بابکه : قریه ایست مربوط حکومت درجه اول بهسود که از مرکز حکومت ۹کیلو متر فاصله دارد از حیث تشکیلات به حکومت کلان دایزنگی ولایت کابل ارتباط دارد .
بابل : قریه ایست که بفاصلهٔ ۶کیلومتر در شمال شرق چوکی متصل سرکیکه بطرف کوزچغه سرای میرود در علاقه حکومت کلان کنرها مربوط ( ولایت مشرقی) بین ۷۰درجه ۵۸دقیقه ۴ثانیهٔ طول البلد مشرقی و ۳۴درجه ۴۲دقیقه ۴۸ثانیهٔ عرض البلد شمالی واقع است
بابو خیل : قریه ایست که بفاصلهٔ ۱۱کیلومتر در جنوب قریه جانی خیل حکومت درجه اول کتواز ( مربوط حکومت اعلی غزنی) که بین ۶۸درجه ۲۰دقیقه ۴۰ثانیه طول البلد مشرقی و ۳۲ درجه ۴۳دقیقه ۵۶ثانیهء عرض البلد شمالی واقع است.
بابوخیل : قریه ایست که در قریب ستر کلی مربوط حکومت درجه ۳ چمکنی ولایت جنوبی ).
بابوس : قریه ایست که بفاصلهٔ ۲۳کیلومتر در شرق شیخ آباد در علاقهٔ وردک مربوط حکومت کلان لوگر ولایت کابل که بین ۶۸درجه ۵۸دقیقه ۴۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۴دقیقه ۴۳ثانیهٔ عرض البلد شمالی واقع است.
بابوئی زیارت : قریه ایست که بفاصلهٔ ۴۴ کیلومتر در شمال شرق قلعهٔ نو مربوط حکومت کلان بادغیسات ولایت هرات که بین ۶۲درجه ۵۵دقیقه ۴۹ثانیهٔ طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۱۹دقیقه ۴۸ثانیهٔ عرض البلد شمالی واقع است.
بابه : قریه ایست که در حکومت درجه ۳ جاغوری ( مربوط حکومت اعلی غزنی) که از مرکز حکومت جاغوری ۱۴کیلومتر فاصله دارد .
بابه : قریه ایست که بفاصلهٔ ۱۹کیلومتر در جنوب شرق قلعهٔ دوست محمد خان در علاقهٔ زرمت مربوط
بابه توده (۱۹۰) بابه کاجاز
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
گردیز ولایت جنوبی که بین ۶۸درجه ۵۷دقیقه ۴۷ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۲۹دقیقه ۵۸ثانیهٔ عرض البلد شمالی واقع است.
بابه توده : قریه ایست که بفاصلهٔ ۲۹کیلومتر در شمال غرب جبل السراج مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۶۹درجه ۵دقیقه ۱ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۱۴دقیقه ۳۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بابه حاجی : موضعیست بفاصلهٔ ۱۹کیلومتر در جنوب غرب گرشک در علاقهٔ نهر سراج مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۶۴درجه ۲۳دقیقه ۳۴ثانیه طول البلد مشرقی و ۳۱ درجه ۴۴دقیقه ۱۲ثانیهٔ عرض البلد شمالی واقع است.
بابه ریگ : موضعیست بفاصلهٔ ۲۱کیلومتر در شمال مشرق چاه باراب در علاقه ٔ شورابک مربوط ( ولایت قندهار) که بین ۶۵درجه ۲۴دقیقه ۱۲ثانیهٔ طول البلد مشرقی و ۳۰ درجه ۱۸دقیقه ۱۴ثانیهٔ عرض البلد شمالی موقعیت دارد .
بابه عبدل : زیارتیست بفاصله ۱۸کیلو متر در شمال شرق شبرغان مربوط ولایت مزار شریف که بین ۶۵درجه ۵۴دقیقه ۴۶ثانیهٔ طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۴۶دقیقه ۱۰ثانیهٔ عرض البلد شمالی واقع است.
بابه علی : کوتلیست بفاصلهٔ ۳۴کیلومتر در شمال شرق رخه در علاقه پنجشیر مربوط حکومت اعلی ( پروان ) که بین ۶۹درجه ۴۰دقیقه ۵۸ثانیهٔ طول البلد مشرقی و ۳۵ درجه ۱۹دقیقه ۱۷ثانیهٔ عرض البلد شمالی واقع است .
بابه قره : قریه ایست که بفاصلهٔ ۴۲،۵ کیلو متر در جنوب شرق مرکز ولایت مزار شریف که بین ۶۷درجه ۳۱دقیقه ۴۱ثانیهٔ طول البلد مشرقی و ۳۶درجه ۳۳دقیقه ۵۹ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بابه قمبر : قریه ایست که مربوط حکومت کلان سمنگان ولایت مزارشریف که از مرکز حکومتی ۳کیلو متر فاصله دارد.
بابه قو : قریه ایست که بفاصلهٔ ۱،۵ کیلو متر در جنوب مرکز بلخ واقع و از مربوطات حکومت کلان بلخ متعلق ولایت مزارشریف میباشد.
بابه کاجاز : قریه ایست که بفاصلهٔ ۲۵کیلومتر در شرق قلات غلزائی متصل دریای ترنک مربوط ولایت قندهار که بین ۶۷درجه ۷دقیقه ۳ثانیهٔ طول البلد شرقی و ۳۲ درجه ۱۴ دقیقه ۳۱ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بابه کرچا هان ( ۱۹۱) باج ده
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بابه کرچاهان : چاهیست بفاصلهٔ ۳۹،۵ کیلو متر در جنوب شرق قلعهٔ سرکاری معروف مربوط حکومت درجه ۲ ارغستان ولایت قندهار که بین ۶۷درجه ۲۳دقیقه ۴۵ثانیهٔ طول البلد مشرقی و ۳۱درجه ۲۸دقیقه ۵۵ثانیهٔ عرض البلد شمالی واقع است.
بابه کمبر : قریه ایست که بفاصلهٔ ۱۵،۵ کیلو متر در جنوب شرق مرکز سمنگن مربوط ولایت مزار شریف که بین ۶۸درجه ۱۱دقیقه ۸ثانیهٔ طول البلد مشرقی و ۳۶درجه ۲دقیقه ۳۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بابه کم چی : قریه ایست که بفاصلهٔ ۱۰کیلومتر در جنوب شرق قریه شور بولاق در علاقه چهار کنت مربوط حکومت درجه ۲ نهر شاهی ولایت مزارشریف که بین ۶۷درجه ۱۱دقیقه ۵۹دقیقه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۲۶دقیقه عرض البلد شمالی موقیعت دارد .
بابه نیاز بای فدق : چاهیست بفاصلهٔ ۱۶کیلومتر در غرب دولت آباد در علاقهٔ شیرین تگاب مربوط حکومت اعلی میمنه که بین ۱۴درجه ۲۴دقیقه ۳۰ثانیهٔ طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۳۲۹دقیقه ۵۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بابه ولی : قریه ایست که بفاصلهٔ ۱۷کیلومتر در جنوب غرب شهر جلال آباد متصل سرکیکه بطرف کابل میرود در علاقه سرخرود مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۱۶دقیقه ۳۹ثانیه طول البلد مشرقی و ۳۴ درجه ۲۳دقیقه ۴۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بابه یاد گیر : قریه ایست که بفاصلهٔ ۳کیلومتر در جنوب غرب مرکز ولایت مزارشریف که بین ۶۷درجه ۴دقیقه ۱۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۴۱دقیقه ۱۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بابه یوسف : قریه ایست که بفاصلهٔ ۱۰ کیلومتر در جنوب غرب قریه وزیر آباد متصل نهر دولت آباد در علاقهٔ بلخ مربوط ولایت مزارشریف که بین ۶۶درجه ۴۰دقیقه طول البلد مشرقی و ۲۶درجه ۴۴دقیقه ۱۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بابی : قریه ایست در حکومت درجه اول اندر مربوط حکومت اعلی غزنی که از مرکز حکومت محلی ۵،۵ کیلو متر و از مرکز حکومت اعلی ۱۴،۵ کیلو متر فاصله دارد .
باتی کوت : قریه ایست که بفاصلهٔ ۱۷، ۲۳کیلومتر بطرف شمال غرب علاقه شیرزاد مربوط حکومت درجه اول خوگیانی ولایت مشرقی که بین ۶۹درجه ۴۹دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۱۶دقیقه ۳۶ثانیهٔ عرض البلد شمالی واقع است.
باج ده :کوتلیست بفاصلهٔ ۵۲کیلومتر در جنوب غرب مرکز فراه مربوط حکومت اعلی فراه که بین ۶۱درجه ۱۴دقیقه ۳ثانیه طول البلد مشرقی و ۳۲درجه ۸دقیقه ۱۲ثانیه ٔ عرض البلد شمالی واقع است.
باجده (۱۹۲) باد آسیا
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
باجده : قریه ایست در حکومت درجه ۲ انار دره مربوط حکومت اعلی فراه .
باج گذر : قریه ایست در علاقه کهمرد مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۶۷ درجه ۱۵دقیقه ۱۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۲۱دقیقه ۴۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
باجگاه : قریه ٔ پر نفوس است که بفاصلهٔ ۲۹کیلومتر مرکز بلخ واقع و از مربوطات حکومت کلان بلخ و متعلق ولایت مزارشریف میباشد.
باجگاه : کوهیست در جنوب غرب ( قلعه ناورک) در علاقهٔ کشنده مربوط حکومت کلان بلخ متعلق ولایت مزارشریف که بین ۶۶درجه ۳۳دقیقه ۴۰ثانیه طول البلد مشرقی و ۳۵درجه ۳۹دقیقه ۴۷ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باجندرا : قریه ایست که بفاصلهٔ ۷،۵کیلو متر در جنوب قریه سیدی گل در علاقه نورستان مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۱درجه ۲۲دقیقه ۱۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۳۸دقیقه ۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باجه غرا : قریه ایست که بفاصلهٔ ۱۹،۵ کیلو متر در جنوب شرق موسی قلعهٔ مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۶۴درجه ۵۷دقیقه ۴۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۱۷دقیقه ۴۴ثانیه عرض البلد شمالی موقیعت دارد.
باختو : قریه ایست مربوط حکومت درجه ۴دهله ولایت قندهار به مسافه آن از مرکز حکومتی ۲۰کیلو متر میباشد.
باخشور: قریه ایست که بفاصلهٔ ۲۴کیلومتر در شمال غرب قریهء وزیر آباد در علاقه بلخ مربوط ( ولایت مزارشریف) که بین ۶۶درجه ۴۹دقیقه ۳۷ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۵۵دقیقه ۵۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باخود : کوهیست در جنوب قلعه ( گدام ) در علاقه ترین مربوط ولایت قندهار که بین ۶۵درجه ۵۴دقیقه ۳۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۲۹دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی موقعیت دارد.
باخه غی : قریه ایست که بفاصلهٔ ۳۲کیلومتر در جنوب قریه سلطان خیل در علاقه وردک مربوط حکومت کلان لوگر ولایت کابل که بین ۶۸درجه ۴۰دقیقه ۱۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۴۲دقیقه ۱۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بادارگی : قریه ایست که بفاصلهٔ ۷،۵ کیلو متر در جنوب غرب چهاردهی در علاقه قره باغ مربوط حکومت اعلی غزنی که بین ۶۸درجه ۳دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۱۰دقیقه ۴۹ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باد اسیا : قریه ایست که بفاصلهٔ ۶،۵ کیلو متر در جنوب قریه حضرت سلطان مربوط حکومت کلان سمنگان ولایت مزارشریف که بین ۶۷درجه ۳دقیقه ۳۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶ درجه ۲۳دقیقه ۵۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باد آسیا ( ۱۹۳) باد بزک
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
باد آسیا : قریه ایست که بفاصلهٔ ۱۰کیلومتر در جنوب غرب ( اودله ) در حکومتی درجه اول بهسود مربوط حکومت کلان دایزنگی ولایت کابل که بین ۶۸درجه ۳۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۲۲دقیقه ۲۶ثانیهٔ عرض البلد شمالی موقعیت دارد.
باد آسیادگ : موضعیست بفاصلهٔ ۳کیلومتر بطرف شمال غرب ( قریه سربولی) در کوهستان مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۶۹درجه ۳۱دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۵۴دقیقه ۲۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بادام : کوهیست در غرب قلات غلزائی مربوط ولایت قندهار که بین ۶۶درجه ۲۴دقیقه ۲۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۳دقیقه ۴۲ثانیه عرض البلد شمالی و همچنین بین ۶۶درجه ۳۵دقیقه ۳۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۹دقیقه ۱۳ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بادام پوچ : کوتلیست بفاصله ۱۰۴ کیلو متر در شرق قلعه روونچ در علاقهء شیوه مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۷۱درجه ۱۱دقیقه ۲۷ثانیه طول البلد شرقی و ۳۷درجه ۵۷دقیقه ۳۰ثانیه عرض البلد شمالی موقعیت دارد.
بادام تر : قریه ایست در حکومت درجه ۴ کرخ مربوط ولایت هرات.
بادام تره : قریه ایست که بفاصلهٔ ۵کیلومتر در جنوب شرق مرکز حکومت کلان تالقان متصل سرک مربوط ولایت قطغن که بین ۶۹درجه ۳۰دقیقه ۱۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۴۳دقیقه ۴۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بادام کیچر : قریه ایست که بفاصلهٔ ۱۲،۵ کیلو متر در شمال قلعه سرکاری مقر متصل دریای ( ترنک) مربوط حکومت اعلی غزنی که بین ۶۷درجه ۵۳دقیقه ۴۷ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۵۴دقیقه ۳۳ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بادام مزار: زیارتیست بفاصله ۸۱،۵ کیلو متر در شمال موسی قلعه در علاقه ( با غنی باغران) مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۶۴درجه ۳۶دقیقه ۳۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۱دقیقه ۳۰ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بادامک : قریه ایست که بفاصلهٔ ۸،۵کیلو متر در جنوب قریه ( سید گل ) در نورستان مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۱ درجه ۲۱دقیقه ۵۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۳۷دقیقه ۱۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بادبزک : قریه ایست در حکومتی درجه اول اندر مربوط حکومت اعلی غزنی قریهٔ مذکور از مرکز حکومتی محلی ۱۴،۵ کیلو متر و از مرکز حکومت اعلی ۲۰،۳کیلو متر فاصله دارد.
باد پخت ( باد پش) (۱۹۴) بادشاهی قلعه
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
باد پخت ( بادپش) کوتلیست بفاصلهٔ ۵کیلومتر در شمال شرق صاحب زاده قلعه در علاقه حکومت کلان ( لغمان) مربوط ولایت مشرقی که بین ۶۹درجه ۵۳دقیقه ۷ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۳۸دقیقه ۵ثانیهٔ عرض البلد شمالی واقع است.
بادپخت : دریائیست بفاصلهٔ ۴۶،۵ کیلو متر در جنوب غرب ( قلعه السراج) که بدریای کابل میریزد دریای مذکور در علاقه لغمان ولایت مشرقی جریان دارد.
بادخانه : قریه ایست که مربوط حکومت کلان خوست ولایت جنوبی که از مرکز حکومت کلان ۸،۵ کیلو متر فاصله دارد.
بادروک : چشمه ایست که بفاصله ۱۵کیلو متر در شمال شرق ( قادس) در علاقه حکومت کلان بادغیسات ولایت هرات که بین ۶۳درجه ۳۰دقیقه ۴۸ثانیه طول البلد مشرقی و ۳۴درجه ۵۴دقیقه عرض البلد شمالی واقع است.
بادزو : کوهیست در جنوب غرب قریهٔ جلدک در علاقه ( ترنک و جلدک) مربوط حکومت کلان قلات ولایت قندهار که بین ۶۶درجه ۱۲دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۳۰دقیقه ۳۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
پادشاه امیر: قریه ایست که بفاصله ۱۱،۵ کیلو متر در جنوب قریه دوشه در علاقه چپرهار مربوط ( ولایت مشرقی) که بین ۷۰درجه ۳۶دقیقه ۱۷ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۵۸دقیقه ۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بادشاه جهان : قریه ایست بفاصله ۱۲،۵ کیلو متر در جنوب غرب مرکز بغلان مربوط ولایت قطغن که بین ۶۸درجه ۴۲دقیقه ۴۹ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۷دقیقه ۱۳ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بادشاه سنگ : موضعیست بفاصلهٔ ۱۲،۵ کیلو متر در جنوب غرب قلعهء السراج در علاقه لغمان مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۵۰دقیقه ۱۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۳۶دقیقه ۴۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بادشاهی : قلعه ایست بفاصله ۴،۵ کیلو متر بطرف شمال غرب علاقهء شیراز مربوط حکومت درجه اول خوگیانی ولایت مشرقی که بین ۶۹درجه ۵۵دقیقه ۵۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۱۷دقیقه ۴۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بادشاهی خان : قریهایست بفاصلهٔ ۲،۵ کیلو متر در شمال شرق شیوه در علاقه کنر مربوط حکومت کلان کنرها ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۳۷دقیقه ۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۳۶دقیقه ۳۳ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بادغیس ( ۱۹۵)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بادغیس: در تشکیل اداری عبارت از حکومت کلان و مربوط ولایت هرات است که در شمال غرب ولایت مذکور واقع و با تمام نواحی خود بین دریای هریرود و آبهای علیای مرغاب وقوع دارد و بنام ( حکومت کلان بادغیسات) یاد میشود که دارای ارتفاع ۸۸۴متر از سطح بحر میباشد این علاقه تماماً از یک سلسله جویباری آبیاری میشود که از کنار چپ دریای مرغاب کشیده شده اند در قسمت شمالی بادغیس که سرحد بین افغانستان و روسیه است قبائل پشتنون بود بادش دارند.
مقدسی که یکی از مورخین قدیم عرب میباشد . بادغیس را بنام ( باغشور) و ( کنف) ذکر نموده که هیچ یک از ین نامهای امروز متداول نیست . بادغیس در قرن ۷ هجری ( ۱۳ میلادی) به اثر هجوم چنگیزی ها بخرابه تحویل و غیر مسکون گردید . بادغیس در قدیم با منازل خوش بنائی از خشت پخته و اطاقهای زیر زمینی برای تابستانی و باغهای حاصل خیز و مزارع سبز و خرم محاط بود که ذریعه انهار و چاها آبیاری میشد . یاقوت که در سنه ۶۱۶هجری ( ۱۲۱۹ م ) این منطقه را زیارت کرد ثروت بادغیس را شرح داده و قصبات مجاور آن را حاصل خیز ترین نقاط گفته و جنگل پسته را بی حد نشان داده است و خرابی های اخیر ه بادغیسات را در اثر عبور تیمور از طرف هرات بسمت مرو وانمود ساخته است.
عروضی سمرقندی نیز سر سبزی دائمی آن را در کتاب خود طوری بزرگ جلوه داده که علف آن را به بلندی رکاب اسپ تخمین نموده و وادیهای آن را بنام ناوه های بادغیس یاد کرده است و آنرا بحدی سر سبز و قابل توجه نشان داده که امیر نصر سامانی چند بهار و تابستان را درین جا سپری نمود تا اینکه بلاخره اراکین وی بتنگ آمد از رودکی شاعر و موسیقی نواز در بار او خواهش کردند که اگر شاه را بحرکت طرف بخارا وادار نماید جائزه هنگفتی باوخواهند داد روایت است که رودکی غزل ( یار جوی مولیان آید همی) را بحد دلچسپ خواند که پادشاه بیک پای موزه و یک پای برهنه بصوب بخارا حرکت نمور امروز هم بادغیس اهمیت ثروت و شهرت تاریخی خود را از دست نداده و بهترین حاصلات غله ، پشم ، پوست قره قل ، پسته ، کرک ، زیره ، سبز سیاه و سفید وغیره از مناطق بادغیسات بدست می آید و سالانه مبلغ هنگفتی از صادرات آن حاصل میشود .
قلعه نو که مرکز حکومت کلان بادغیسات شناخته میشود دارای قریه های متعدد میباشد مانند قریه مقر، قریه ده برنج ، قریه ادبخش، قریه درمان، قریه اوکمری، قریه چکو، قریه خارستان ، قریه کوچه و گلخانه، قریه تگاب اسمعیل ، قریه قبرستان ، قریه اوگرمک ، قریه کوکجائیل ، قریه پده گج ، قریه اوشاده ، قریه اوباریک، قریه آب
بادغیس ( ۱۹۶) باد مرغان
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
چاسنگی ، قریه دهستان ، قریه باغک ، قلعه نو که اطراف آن را کوهای بلند احاطه نموده در سمت شرقی آن سلسله کوهی است که از کوه بابا جدا شده و مشهور به کوتل بند خره میباشد ولی این کوه خاکی بوده دارای اشجار پسته است و بنام پسته لیق یاد میشود هر حصه کوهای جانب غرب قلعه نو نام جداگانه دارد از قبیل کوتل زرمست ، کوتل سبزک ، کوتل یخک ، وغیره این کوه عموماً از جنگل ارچه مستور بوده و بنام ارچه لیق یاد میشود قسمتهای بلند این کوها که اغلباً از برف پوشیده میباشد شیله هائی را میسازد که از هر کدام آن دریاچه های خورد و بزرگ بهاری و تابستانی تشکیل شده و بنام دریاچه زمستان ، چکو ، لامان ، کوچه زرد ، بده کج ، او کمری، مقر ، خارستان ، و باغک یاد میشوند .
آثار تاریخی بیشتری در قلعه نو دیده میشود منجمله قلعه ئی به روی یک تپه بلندی واقع است که بنام قلعه کوهء تریمان یاد میشود بنای این قلعه از سنگ و چونه گذاشته شده و بصورت پخته کاری دیده میشود . اما از حیث اینکه تحقیقات بعمل نیامده تاریخ بنای آن معلوم نیست و درد داخل قلعه زیارتی بنام اما اصغز شهرت دارد هکذا زیارتی بنام خواجه عبدال در کوه لامان و زیارتی بنام خواجه ابوالقاسم در قریه خارستان موجود است.
حکومت کلان قلعه نو حکومات ذیل را تحت اثر دارد : حکومت درجه اول مرغاب که علاقه داری درجه اول غورماچ نیز تحت اثر آن میباشد ، ۲ -حکومت درجه ۲ کشک که علاقه داری درجه اول کشک کهنه نیز مربوط آن است ۳-حکومت درجه ۲گلران ۴- حکومت درجه۴ قادس ۵- حکومت درجه ۴ جوند . قلعه نو در مربوطات خود سه مکتب ابتدائی دارد یکی در خود مرکز قلعه نو و دوم در علاقه داری موری چاق مربوط حکومت درجه اول مرغاب و سوم در حکومت درجه ۴ قادس تاسیس گردیده است.
بادک : کوهیست در شمال قلعهٔ شهرک بارتفاع تخمین ۲۹۸۴ متر مربوط ولایت هرات که بین ۶۴ درجه ۲۹ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۸دقیقه ۳۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بادگاه : قریه ایست که بفاصلهٔ ۲۲کیلومتر در شرق قلعه کانسی متصل سرکیکه بطرف دولت آباد در علاقهء چغجران که مربوط حکومت کلان غورات ولایت هرات که بین خط ۶۵درجه ۲۸دقیقه ۲۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۳۱دقیقه ۳۱ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باد مرغان : قریه ایست که در قسمت شرقی شهر هرات که سابق به اسم بای مرغان یاد می شد منطقه مر نفوسی است که اکنون جزء یکی از نواحی مربوط خود شهر بشمار میرود و در حوزه بلدیه مر کز هرات داخل شده است .
بادو ( ۱۹۷) بارانی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بادو : قریه ایست که بفاصلهٔ ۷۳ کیلومتر در شمال شرق قریه جلدک در علاقه ترنک و جلدک مربوط حکومت کلان قلات ( ولایت قندهار) که بین ۶۶درجه ۵۰دقیقه ۳۴ثانیهء طول البلد شرقی و ۳۱ درجه ۹دقیقه ۴۳ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بادوران : قریه ایست که بفاصلهٔ ۵۷،۷ کیلو متر در جنوب شرق قریه خوگیانی در علاقهٔ کشک نخود مربوط ( ولایت قندهار) که بین ۶۵درجه ۹دقیقه طول البلد مشرقی و ۳۱درجه ۳۴دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بادوس : قریه ایست در حکومت کلان لغمان مربوط ولایت مشرقی بعد مسافه از مرکز ۴۳،۵ کیلو متر.
بادی زائی : موضعیست کوهستانی که بفاصلهٔ ۲۶کیلومتر در شمال شرق قلعه (حمیدخان) در علاقه شواربک مربوط ( ولایت قندهار) که بین ۶۶درجه ۱۶دقیقه ۴۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۰درجه ۱۸دقیقه ۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بادیل : علاقه داری درجه ۳ راسا بحکومت کلان کنرها ولایت مشرقی مربوط میباشد .
بار : قریه ایست که بفاصلهٔ ۱۲،۵ کیلو متر در شرق دلارام متصل ( خاش رود) مربوط حکومت اعلی فراه که بین ۶۳درجه ۳۳دقیقه ۵ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۱۲دقیقه ۱۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باراخ خان : قریه ایست که بفاصلهء ۳۹ کیلومتر در جنوب غرب قلعهء سرکاری مقر مربوط حکومت اعلی غزنی که بین ۶۷درجه ۲۸دقیقه ۴۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۳۸دقیقه ۳۰ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باراستیا ( غندی) : قریه ایست که بفاصله ۱۹کیلو متر در جنوب شرق قلعه علی خیل در جاجی مربوط ولایت جنوبی که بین ۶۹درجه ۵۳دقیقه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۵۳دقیقه ۱۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باران زائی : قریه ایست که ۴۴کیلو متر در جنوب غرب قریه جلدک در علاقه ترنک و جلدک مربوط حکومت کلان قلات ولایت قندهار که بین ۶۶درجه ۱۷دقیقه ۴۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۴۸دقیقه ۲۰ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بارانی : قریه ایست که بفاصلهٔ ۴۹،۵ کیلو متر در شمال شرق قریه قلات غلزائی متصل سرک ( مربوط ولایت قندهار) که بین ۶۷درجه ۱۷دقیقه ۵۹ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۲۴دقیقه ۵۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بار پنجه ( ۱۹۸) بار کندی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بار پنجه : قلعه ایست بفاصلهٔ ۱۱۲،۵کیلو متر در شمال شرق قلعه (یو) در علاقه شیوه مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۷۱درجه ۲۷دقیقه ۴۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۷درجه ۳۲دقیقه ۴۱ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بارچغه سرای : قریه ایست که بفاصلهٔ ۵،۵ کیلو متر در شمال چغه سرای متصل دره پیچ مربوط حکومت کلان کنرها ولایت مشرقی که بین ۷۱درجه ۷دقیقه ۲ثانیه طول البلد مشرقی و ۳۴درجه ۵۴دقیقه ۳۰ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بارحسن خیل : قریه ایست که بفاصلهٔ ۹،۵کیلو متر در جنوب علی خیل در علاقه جاجی مربوط ولایت جنوبی که بین ۶۹درجه ۴۳دقیقه ۱۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۵۳دقیقه ۱۳ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بارخسو : قریه ایست کوهستانی که بفاصلهٔ ۵۴کیلومتر در جنوب غرب مشک و دایزنگی مربوط ولایت کابل که بین ۶۷درجه ۶دقیقه ۷ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۲۰دقیقه ۵۰ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بارسیاب : موضعیست بفاصله ۴کیلو متر در شرق مشک مربوط حکومت کلان دایزنگی ولایت کابل که بین ۶۷درجه ۵۸دقیقه ۵۲ثانیه طول البلد مشرقی و ۳۴درجه ۲۳دقیقه ۲۹ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بارش تکبگ : قریه ایست کوهستانی که بفاصله ۱۶،۱۵کیلو متر در مشرق لعل حکومتی درجه ۳ لعل و سرجنگل مربوط حکومت کلان دایزنگی ولایت کابل که بین ۶۶درجه ۲۶دقیقه ۲۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۳۰دقیقه ۳۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بارک : قریه ایست که بفاصلهٔ ۱۳کیلومتر در شمال مرکز جرم متصل سرک وردج در علاقه جرم مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۷۰درجه ۵۲دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۵۵ دقیقه ۵۶ثانیه عرض البلد شمالی موقعیت دارد.
بارکش : کوتلیست بفاصله ۲۳ کیلو متر در شمال شرق قلعه سرکاری در علاقهء درهء صوف مربوط حکومت کلان سمنگان ولایت مزارشریف که بین ۶۷درجه ۲۳دقیقه ۳۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۵۹دقیقه ۴۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع ۳.
بارکش : چشمه ایست بفاصله ۱۶،۵ کیلو متر در شمال شرق قلعه سرکاری در علاقه دره صوف مربوط حکومت کلان سمنگان ولایت مزارشریف که بین ۶۷درجه ۲۶دقیقه ۳۵ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۵۴دقیقه ۹ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بارگندی : قریه ایست در علاقه داری درجه ۳ نیش مربوط حکومت درجه ۳ خاکریز ولایت قندهار
بار گندی ( ۱۹۹ ) باره خیل
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بار گندی : قریه ایست که بفاصله ۶کیلومتر در شمال مرکز بلخ واقع و مربوط حکومت کلان بلخ ولایت مزارشریف میباشد.
بارگل : شیله ایست بفاصله ۱۱کیلومتر در شمال قریه آرامتل نورستان مربوط ولایت مشرقی بین ۷۰درجه ۵۶دقیقه ۵۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۲۰دقیقه ۱۲ثانیه عرض البلد شمالی موقعیت دارد.
بارگلی : قریه ایست که در فرفری حکومت کلان خوست که مربوط ولایت جنوبی موقعیت دارد.
بارگی : قریه ایست که بفاصله ۲۱،۵ کیلو متر در جنوب شرق قریه وازه در علاقه جدران مربوط ولایت جنوبی که بین ۶۹درجه ۳۸دقیقه ۵۴ثانیهٔ طول البلد مشرقی و ۳۳درجه ۱۸دقیقه ۱۷ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بارمزد : قریه ایست که بفاصله ۱۶کیلومتر در شمال شرق وزیر آباد در علاقه حکومت کلان بلخ مربوط ولایت مزارشریف که بین ۶۶درجه ۵۸دقیقه ۵ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۵۴دقیقه ۱۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بارزو قلعه : قریه ایست در علاقه داری درجه اول دولت آباد مربوط حکومت درجه ۲ شرین تگاب متعلق حکومت اعلی میمنه .
باروکی : قریه ایست مربوط حکومت کلان بلخ در علاقه ولایت مزارشریف که تقریباً در ۶ کیلومتری جنوب مرکز بلخ موقعیت دارد .
باره : قریه ایست که بفاصله ۱۱،۵کیلو متر در شمال مرکز رستاق مربوط حکومت کلان تالقان ولایت قطغن که بین ۶۹درجه ۴۵دقیقه ۵۹ثانیه طول البلد شرقی و ۳۷درجه ۱۱دقیقه ۳۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باره خان کلی : قریه ایست که بفاصلهٔ ۵،۵ کیلو متر در جنوب شرق صمدخان کلی در علاقه شورابک مربوط ولایت قندهار که بین ۶۶درجه ۱۵دقیقه ۲ثانیه طول البلد شرقی و ۲۸درجه ۵۳دقیقه ۵۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باره خیل : قریه ایست که بفاصله ۲۸کیلو متر در جنوب غرب باسول در علاقه مهمند دره مربوط حکومت کلان شنوار ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۴۸دقیقه ۷ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۱دقیقه ۴۸ثانیهء عرض البلد شمالی واقع است.
باره خیل : قریه ایست که در علاقه کتواز متصل سرک مربوط حکومت اعلی غزنی که بین ۶۷درجه ۵۰دقیقه ۳۰ثانیه طول البلد شرقی و۳۲ درجه ۱۹دقیقه ۳۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باره خیل ثانی (۲۰۰) باریکاب
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
باره خیل ثانی : قریه ایست که بفاصله ۵۲کیلومتر در جنوب غرب قریه باره خیل متصل سرک کتواز مربوط حکومت اعلی غزنی که بین ۶۷درجه ۳۴دقیقه طول البلد شرقی و ۳۱ درجه ۵۸دقیقه ۴۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باره دار گی : موضعیست بفاصله ۱۵کیلو متر بطرف شمال شرق قریه جگدلک واقع سرخرود ولایت مشرقی که بین ۶۹درجه ۵۲دقیقه ۴۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۲۸دقیقه ۳ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باری: قریه ایست که بفاصله ۲۷کیلو متر در جنوب قریه متون در علاقه خوست که مربوط ولایت جنوبی بین ۶۹درجه ۵۶دقیقه ۱ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۱۱دقیقه ۱۲ثانیه عرض البلد شمالی موقعیت دارد.
باری ذکی : قریه ایست که بفاصله ۱۳،۵کیلو متر بطرف شمال غرب قریه (سربولی ) متصل سرک مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۶۹درجه ۲۵دقیقه ۱۱ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴ درجه ۵۷دقیقه ۵۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باریک : قریه ایست که مربوط علاقه داری درجه ۳ نیش مربوط حکومت درجه ۳ خاکریز ولایت قندهار.
باریک : کوهیست در شمال غرب قلات غلزائی به ارتفاع تخمین ( ۲۷۰۰) متر مربوط ولایت قندهار که بین ۶۶درجه ۲۲دقیقه ۲۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۱۳دقیقه ۳۴ثانیهٔ عرض البلد شمالی واقع است.
باریکاب : منطقه ئی است که به حکومت اعلی غزنی مربوط بوده و تخمین به خط ۶۸درجه ۱۸دقیقه ۱۸ثانیه طول البلد شرقی و خط ۳۳درجه – ۴۵دقیقه ۲۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع شده است،باریکاب قبل از تشکیل جدید یک علاقه داری و شامل قریه های ذیل بوده: قریهٔ باریکاب ، قریهٔ سید غلام ،قریهٔ قلعه جن ،قریهٔ اکتو ، قریه ء بابر ، قریهٔ چهار باغ ،قریهٔ ده دولت، قریهٔ کهنه ده ،قریهٔ جوی آهن ، اینمنطقه کوهستانی بوده زمین هموار و قابل زراعت کمتر دارد ، هوای آن در موسم تابستان معتدل و در زمستان سرد بوده از اوایل جدی الی ثور برف و باران می بارد و در کوه های آن ضخامت برف تا پنجچارک تخمین میشود.
غله جات آن منحصر به گندم ،جو ،باقلی،شاخل زمین زراعتی آن توسط کاریز آبیاری میشود از درخت های مثمر توت، زردآلو،گیلاس،آلو، سیب ،ناک و از اشجار غیر مثمر بید ، چنار و بعضا ً گل گلاب پیدایش دارد ، از طیور خانگی و وحشی تنها مرخ خانگی و کبک وجود دارد دریای موسوم به دریای ( خواجه عمری) که از
باریکاب (۲۰۱) بازار
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
سر آب مربوط جغتو جدا شده بوردک و خواجه عمری وارد میشود از نزدیک باریکاب وارد جلگه غزنی میشود و از آنجا قسمت تا جکیه و اطراف شهر غزنی را سیراب ساخته بعد از مرور از حدود منگور تا جکیه بطرف اندر جاری و بالاخره به آب ایستادهء غزنی داخل میشود . آب این دریا در حمل و ثور زیاد شده سپس متدرجا کم شده میرود بندی مشهور به ( بند سراج) که در موضع کله منار واقع شده است در حوزهء باریکاب میباشد .
باریکاب : قریه ایست که بفاصله ۳۱ کیلو متر در جنوب شرق شهر جلال آباد مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۴۳دقیقه ۳۷ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۱۹دقیقه ۳۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باریکاب : قریه ایست که بفاصله ۶کیلو متر در جنوب قلعه چمکنی مربوط حکومت چمکنی ولایت جنوبی که بین ۶۹درجه ۴۸دقیقه ۳۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۴۵دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باریکی : قریه ایست که بفاصله ۲۵،۵ کیلو متر در جنوب مشک در علاقه حکومت کلان دایزنگی مربوط ولایت کابل که بین ۶۷درجه ۴۵دقیقه ۴۷ثانیهء طول البلد مشرقی و ۳۴درجه ۱۵دقیقه ۳۰ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باریکی : قریه ایست که بفاصله ۱۱کیلو متر در غرب قلعه سرکاری بامیان مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۶۷درجه ۳۷دقیقه ۶ثانیه طول البلد شرقی و۳۴ درجه ۴۹دقیقه ۱۹ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باریکی: موضعیست بفاصله ۱۴ کیلومتر در شمال شیخ بابر در علاقه شورابک مربوط ولایت قندهار که بین ۶۵درجه ۵۶دقیقه ۳۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۰درجه ۹دقیقه ۱۳ثانیهٔ عرض البلد شمالی واقع است
بازار : قریه ایست که بفاصله ۷،۵ کیلو متر در شرق مرکز خمیاب مربوط حکومت درجه ۳ قرقین ولایت مزارشریف که بین ۶۵درجه ۴۷دقیقه ۱۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۷درجه ۳۰دقیقه ۴۰ثانیه عرض البلد شمالی موقعیت دارد.
بازار : قریه ایست در شمال حکومت بغلان متصل سرک مربوط ولایت قطغن که بین ۶۸درجه ۴۶دقیقه ۱۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۱۳دقیقه ۲۷ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بازار : قریه ایست در جنوب قلعه نو در علاقه حکومت کلان بادغیسات مربوط ولایت هرات که بین
بازار (۲۰۲) بازار کوس
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
که بین ۶۳درجه ۶ دقیقه ۳۷ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۵۹دقیقه ۱۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بازار : قریه ایست که بفاصله ۲۱کیلو متر در جنوب شرق مرکز خمیاب مربوط حکومت درجه ۳ قرقین ولایت مزارشریف که بین ۶۵درجه ۵۵دقیقه ۱۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۷درجه ۲۷دقیقه ۲۷ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بازار : کوهیست در جنوب غرب قریه وزیر آباد در علاقه بلخ مربوط ولایت مزارشریف به ارتفاع تخمین ۳۹۰متر که بین ۶۶درجه ۵۴دقیقه ۵ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۴۵دقیقه ۴۷ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بازار باشی :موضعیست بصورت خرابه که بفاصله ۲۰کیلو متر در جنوب شرق سوزمه قلعه در علاقه سرپلمربوط حکومت کلان شبرغان ولایت مزارشریف که بین ۶۶درجه ۲۵دقیقه ۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۳۳ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بازار جوی : قریه ایست که بفاصله ۷،۵کیلو متر در غرب مرکز شورتپه مربوط حکومت کلان بلخ ولایت مزارشریف که بین ۶۶درجه ۴۴دقیقه ۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۷درجه ۲۰دقیقه ۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بازار ک : دره ایست بفاصلهٔ ۲۵کیلو متر در شمال غرب قلعه بازارک در علاقه دره صوف مربوط حکومت کلان سمنگان ولایت مزارشریف که بین ۶۶درجه ۵۳دقیقه طول البلد شرقی و ۳۵ درجه ۵۴دقیقه ۵۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بازارک : قریه ایست که بفاصله ۸،۵کیلو متر در شمال مشرق قریه رخه متصل دریای پنجشیر مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۶۹درجه ۳۰دقیقه ۳۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵ درجه ۳۹دقیقه ۴۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بازارک :کوتلیست بفاصله ۲۵کیلو متر در شمال قلعه ناورک در علاقه کشنده مربوط حکومت کلان بلخ ولایت مزارشریف که بین ۶۶درجه ۳۸دقیقه ۵۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۵۸دقیقه ۱۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بازارک : قریه ایست بفاصله ۴،۵کیلو متر در جنوب غرب قریه شیوه متصل سرکیکه بطرف شهر جلال آباد میرود در علاقه کنرها مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۳۳دقیقه ۳۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۳۳دقیقه ۱۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بازار کوس : قریه ایست بفاصله ۲۲کیلو متر در جنوب شرق قریه خواجه امام متصل سرک در علاقه حضرت امام مربوط حکومت کلان قندز ولایت قطغن که بین ۶۹درجه ۸دقیقه ۴۶ثانیه
بازاری (۲۰۳) بازی خیل
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۶دقیقه ۵۷ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بازاری : قلعه ایست بفاصله ۹،۵کیلو متر بطرف شمال شرق سرای خواجهٔ کوهدامن مربوط ولایت کابل که بین ۶۶درجه ۹دقیقه ۴۳ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۴۸دقیقه عرض البلد شمالی موقعیت دارد.
بازک : قریه ایست که بفاصله ۱۵کیلو متر در شمال شرق قلعه سرکاری مقر مربوط حکومت اعلی غزنی که بین ۶۷درجه ۵۳دقیقه ۳۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۵۷دقیقه ۳۰ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باز کلی : قلعه ایست بفاصله ۱۱کیلو متر در شمال قلعه علی خیل در علاقه جاجی مربوط ولایت جنوبی که بین ۶۹درجه ۴۸دقیقه ۳۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۵۹دقیقه ۳۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بازگل : قریه ایست که بفاصله ۴۸کیلو متر در شمال قلعه اسمار در علاقه اسمار مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۱درجه ۳۱دقیقه ۳۷ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۲۴دقیقه ۲۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بازگی : قریه ایست که بفاصله ۲۰کیلو متر در شمال قلعه سرکاری مقرمربوط حکومت اعلی غزنی بین ۶۷درجه ۵۵دقیقه ۲۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۵۹دقیقه ۲۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بازو خیل : قریه ایست که بفاصله ۸،۵ کیلو متر بطرف شمال شرق شهر کابل متصل سرک که بین ۶۹درجه ۱۵دقیقه ۳۷ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۲۲دقیقه ۳۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بازی خیل : قریه ایست که بفاصله ۳کیلو متر بطرف شمال شرق سربولی در علاقه کوهستان مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۶۹درجه ۳۳دقیقه ۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۵۵دقیقه ۳۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بازی خیل : قریه ایست که بفاصله ۲۶،۵ کیلو متر در جنوب شرق جلریز در علاقه میدان متصل دریای کابل مربوط حکومت کلان لوگر ولایت کابل که بین ۶۸درجه ۵۰دقیقه ۹ثانیه طول الشرقی و ۳۴درجه ۲۳دقیقه ۲ثانیهٔ عرض البلد شمالی واقع است .
بازی خیل : قریه ایست بفاصله ۲۰کیلو متر در شمال قلعه میدان خوله در علاقه منگل مربوط ولایت
بازی خیل ( ۲۰۴) باش آباد
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
جنوبی که بین ۶۹درجه ۴۷دقیقه ۴۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳ درجه ۳۹دقیقه ۴۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بازید : قریه ایست بفاصله ۲۹کیلو متر در شمال قریهء عبدالرحمن در علاقه ده راود مربوط ولایت قندهار که بین ۶۵درجه ۲۶دقیقه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۴۷دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بازید : قریه ایست که بفاصله ۵،۵ کیلو متر در جنوب شرق قلعه گدام در علاقه ترین مربوط ولایت قندهار که بین ۶۵درجه ۵۵دقیقه ۱۲ثانیه طول البلد شرقی و ۲۲درجه ۳۷دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی موقعیت دارد.
بازی رباط : قریه ایست که بفاصله ۷،۵کیلو متر در شمال غرب پلخمری که بین ۶۸درجه ۴۱دقیقه ۱۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۵۸دقیقه ۴۲ثانیه عرض البلد شمالی موقعیت دارد.
بازی کال : قریه ایست در علاقه داری زیروک مربوط حکومت کلان اورگون ولایت جنوبی
بازین گنج : نهریست بفاصله ۳۹کیلو متر در جنوب شرق قلعه دوست محمد خان در علاقه کتواز مربوط حکومت اعلی غزنی که بین ۶۸درجه ۲۳دقیقه ۲۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۴۶دقیقه ۳۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است و نهر مذکور بدریای شیر وال میریزد .
بازین گنج : قریه ایست بفاصله ۱۷،۵ کیلو متر در جنوب قلعه دوست محمد خان در علاقه کتواز مربوط حکومت اعلی غزنی که بین ۶۸درجه ۲۷دقیقه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۵۱دقیقه ۱۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باسور خیل : قریه ایست بفاصله ۱۷،۵ کیلو متر در جنوب شرق قریه شین متصل سرک مربوط حکومت ا
کلان قلات غلزائی ولایت قندهار که بین ۶۷درجه ۲۸دقیقه ۳۱ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۵۴دقیقه ۲۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باسول : قریه ایست که بفاصله ۴۴،۵ کیلو متر در جنوب شرق شهر جلال آباد در علاقه مهمند دره مربوط حکومت کلان شنوار ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۵۲دقیقه ۵۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۱۵دقیقه ۱۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باش آباد : قریه ایست بفاصله ۴۱،۵ کیلو متر در جنوب شرق قریه خیر آباد متصل دریای ( وردج) در علاقه جرم مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۷۱درجه ۲دقیقه ۴۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۴۳دقیقه ۲۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باش بلمش ( ۲۰۵) باغ امک
باش بلمس : قریه ایست مربوط حکومت درجه ۳قیصار متعلق حکومت اعلی میمنه که مسافه آن از مرکز حکومتی ۳۱کیلو متر است.
باش قان : قریه ایست مربوط حکومت درجه ۴ بغلان ولایت قطغن.
باش قلعه : قلعه ایست کوهستانی که بفاصله ۲کیلو متر در جنوب غرب نهرین مربوط حکومت کلان پلخمری ولایت قطغن که بین ۶۹درجه ۴دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۴دقیقه عرض البلد شمالی واقع است.
باشی بلماش : قریه ایست که بفاصله ۶کیلو متر در جنوب قریه چهار شنبه در علاقه قیصار مربوط حکومت اعلی میمنه که بین ۶۳درجه ۵۹دقیقه ۱۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۳۴دقیقه ۱۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باشی بلماش ثانی: قریه ایست بفاصله ۱۰،۵ کیلو متر در جنوب قریه چهار شنبه در علاقه قیصار مربوط حکومت اعلی میمنه که بین ۶۳درجه ۵۹دقیقه ۳۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۴۰دقیقه ۳۳ثانیه عرض البلد شمالی واقع است
باشی گل : قریه ایست که بفاصله ۳۰کیلو متر در جنوب غرب قریه اسپندی در علاقه خواجه عمری مربوط حکومت اعلی غزنی که بین ۱۸ درجه ۱۷دقیقه ۴۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۱۹دقیقه ۵۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغ : قریه ایست از مربوطات حکومت کلان شنوار ولایت مشرقی که از مرکز حکومتی ۸۷کیلو متر فاصله دارد.
باغ : قریه ایست که بفاصله ۴۱کیلو متر در شمال غرب قلات غلزائی نزدیک دریای ارغنداب مربوط ولایت قندهار که بین ۶۶درجه ۲۸دقیقه ۲۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۱۲دقیقه ۱۱ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغ : کوهی است در جنوب غرب قریه جلدک در علاقه ترنگ و جلدک مربوط حکومت کلان قلات ولایت قندهار که بین ۶۶درجه ۹دقیقه ۳۵ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۴۹دقیقه ۲۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغ اتب : قریه ایست که بفاصله ۵۵،۵ کیلو متر در جنوب غرب قریه اسپندی متصل سرک در علاقه خواجه عمری مربوط حکومت اعلی غزنی که بین ۶۲درجه ۲دقیقه ۵۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۱۷دقیقه ۱۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغ امک : موضعیست بفاصله ۲۹کیلو متر در شمال قریه ٔ نیک در علاقه یکاولنگ مربوط حکومت کلان
باغ امک ( ۲۰۶) باغ بابر
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
دایزنگی ولایت کابل که بین ۶۶درجه ۵۲دقیقه ۴۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۵۳دقیقه ۵۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغ امک: کوتلیست بفاصله ۴۳،۵ کیلو متر در شمال قریه نیک در علاقه یکاولنگ مربوط حکومت کلان دایزنگی ولایت کابل که ۶۶ درجه ۵۸دقیقه ۴۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۵۹دقیقه ۴۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغ امیر : قریه ایست که بفاصله ۶ کیلومتر بطرف جنوب شهر کابل که بین ۶۹درجه ۱۲دقیقه ۴۱ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۲۸دقیقه ۵۰ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغان تگاب : نهریست بفاصله ۴۳کیلو متر در جنوب غرب قلعه تولک مربوط حکومت کلان غورات ولایت هرات که بین ۶۳درجه ۲۵دقیقه ۲۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۵۷دقیقه ۲۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغ بابر : باغ بابر در مدخل چهاردهی کابل و در دامنه غربی کوه شیر دروازه واقع است ، این باغ از بقایای آثار بابر شاه پادشاه مغلی میباشد که در زمان اقامت خود آنرا در موضع بسیار زیبائی که بر تمام حوزه سرسبز و شاداب چهار دهی حاکم است بنا گذاشت این باغ بزرگ که محل تفریح و میله اهالی کابل میباشد بذریعه دیواری محاط است که تقریباً باغ را شکل مربع داده است در قسمت شرقی آن که دامنه کوه و بلند ترین قسمت باغ است خود بابر پادشاه مدفون است ،باقی این تفریگاه یعنی ظهیرالدین محمد بابر پادشاه سلاله امیر تیمور کورگان و موسس سلسله مغلیه در افغانستان و هندوستان میباشد که در سال ۱۴۹۳ م به تخت سلطنت جلوس نمود و در ستا ۱۵۰۴ م بعد از فتح کابل آن را پای تخت خویش انتخاب کرد و با نیرو و همدستی افغانها به هندوستان حمله کرده پس از یک سلسله جنگ ها که تقریبا ً بیست سال دوام کرد قسمت شمالی هندوستان را کاملاً به تصرف در آورد و بعد اگره پایتخت خود قرار داد،ولی کابل را فراموش نکرده اکثر اوقات خود را در کابا میگذارند تا اینکه در سال ۱۵۳۵ م بعمر ۴۹ سالگی در هند وفات یافت و بعد طبق وصیت خودش جسد او را بکابل نقل داده و در همین جا دفن کردند .
چون مرور زمان بنای مختصری را که نواده او نور الدین محمد جهانگیر در سال ۱۶۰۷ م بر فراز قبرش بنا نها در هم شکسته و خراب کرده بود لهذا در سال ۱۹۳۳ م به امر اعلیحضرت محمد نادر شاه شهید عمارت جدیدی بر مدفن وی اعمار شد و صحن مدفن با سنگ های قیمتی رخام کاو شده است که با سنگ لاجورد مرصع کاری گردیده و یک بنا ئیکه مناسب نام و بزرگی آن مرد بود انشاء گردید در حدود ده متر پایانتر از آرامگاه بابرشاه ، مسجدی بنا یافته که با مهارت و استادی تمام اعمار شده مظهر لیاقت و قابلیت معماران و نمونه کمال
باغ بابر ( ۲۰۷) باغ بای
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
معماری آن عصر است ،این مسجد کاملاً از سنگ مرمر بنا یافته است . از لوحه سنگیکه برای نصب است معلوم میشود که مسجد مذکور را شاه جهان ، نواده بابر شاه نزده ساله بعد از جلوس خود بر تخت سلطنت در سال ۱۶۴۶ م بمناسبت فتح بلخ و بدخشان تعمیر کرده است . ولی از آنجا که برخی شکستگی ها در مسجد مذکور پیش گردیده بود ، اخیراً عمارت قدیم این مسجد تخریب و سر از نو بنای آن آغاز شده که هنوز کار آن جاریست . درین نزدیکی ها در باغ بابر یک حوض بزرگ آب بازی احداث شده که هنگام تابستان اهالی کابل به آنجا رجوع و در شناوری ازدحام میباشد لهذا باغ بابر شاه علاوه بر مزایا طبیعی و موقعیت دل آویز خود از حیث اهمیت نیز جالب توجه است در فهرست دفتر سیاحین مملکت ما موقع خاصی را اشتغال نموده است.
باغ بگه : قریه ایست که بفاصله ۱۳ کیلو متر در شرق قلعه شین دند مربوط ولایت هرات که بین ۶۲درجه ۱۶دقیقه ۱۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۱۸دقیقه ۱۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغ بالا : تپه ئیست که بفاصله تقریبآ شش کیلو متر در شمال غرب شهر کابل که از پای آن سرک عمومی بین کابل و ولایات شمال کشور میگذرد . این تپه در زمان امیر عبدالرحمن خان بشکل باغ خرم و قشنگی در آورده شده بود که انواع اشجار میوه در آن غرس و مخصوصا تاک های انگور وفرت وجود داشت چندین قصر و عمارت نیز درین باغ بنا یافته بود و بعد از عبدالرحمن خان این بقعه بنام باغ بالا مشهور و تماشا گه اهالی قرار داشت تا زمان انقلاب داخلی افغانستان (۱۳۰۷ش) و بعد از آن هم مدتی این باغ بحالت سابق خود بود ولی از چند سال به این طرف باغ بالا تدریجا روبزوال نهاده اشجارخرم و مثمر ان که این منطقه را روح پرور زیبا ساخته بود در اثر قلت آب و بی مبالاتی خشکید و عمارت آن خراب گردید به نحویکه اکنون از آن شادابی و زیبائی چیزی باقی نمانده و بصورت یک تپه خشک بی آب ووعلف در آمده است ،از عمارات نیز جز آثار و دیوار های مخروبه به باقی نمانده است . معهذا هنوز بنام بالا معروف می باشد .
سفارت بریتانیه مقیم کابل در پای باغ بالا قرار گرفته است . و متصل سفارت یک قلعه ء قدیمی واقع است که بنام ( قلعه برجه) معروف بوده وقت حمله بچهء سقو بر کابل پنا گاه اشرار قرار گرفت و هنوز آثار کله باری های توپ بر دیوار های آنهویدا است . بطرف جنوب باغ بالا کوه بچه ئی واقع است که بنام ( کافرکوه) مشهور است و از سمت شمال نیز با یک سلسله کوهیکه بنام ( کوتل خیرخانه) معروف میباشد احاطه گردیده است در سمت جنوب باغ بالا از پای کافر کوه سرکی بطرف پغمان امتداد یافته است که هنوز مورد عبورو مرور میباشد .
باغ بای : موضعیست بفاصله ۱۲کیلو متر بطر جنوب خنجان مربوط حکومت کلان پلخمری ولایت قطغن که تخمین بین ۶۸درجه ۵۵دقیقه ۵۲ثانیه طول البلد مشرقی و ۳۵درجه ۳۰دقیقه عرض البلد شمالی واقع است.
باغ بوستان ( ۲۰۸) باغ خلیل
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
باع بوستان : موضعیست بفاصله ۵کیلو متر در غرب شهر اندخوی مربوط حکومت اعلی میمنه که بین ۶۵درجه ۴دقیقه ۲۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۵۶دقیقه ۴۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغ بهو : قریه ایست که بفاصله ۸،۵کیلو متر در شمال قلعه قلات غلزائی مربوط ولایت قندهار که بین ۶۶درجه ۵۴دقیقه ۹ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۱۱دقیقه ۱۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغ پشس : قریه ایست که بفاصله ۴۰کیلو متر در جنوب شرق قریه خیر آباد متصل دریای وردج در علاقه جرم مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۷۱درجه ۲دقیقه ۴۷ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۴۸دقیقه ۵۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳ درجه ۲۶دقیقه ۲۳ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغتو : قریه ایست که بفاصله ۲۲،۵کیلو متر در جنوب غرب چهل خانه متصل سرکیکه بطرف قندهار میرود درعلاقهء دهله مربوط ولایت قندهار که بین ۶۶درجه ۳دقیقه ۵ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲ درجه ۲دقیقه ۲۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغتو : دریائیست بفاصله ۵۱،۵ کیلو متر در جنوب غرب قریه چهل خانه در علاقه دهله مربوط ولایت قندهار که بین ۶۶درجه ۵دقیقه ۵۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲ درجه ۳۰ ثانیه عرض البلد شمالی موقعیت دارد.
باغتو الکوازئی: قریه ایست در حکومت دهله مربوط ولایت قندهار که از مرکز حکومتی ۳۴کیلو متر فاصله دارد
باغ تی : قریه ایست که بفاصله ۱۵،۵کیلو متر در شمال غرب قریه شهیدان در علاقه موسی قلعه مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۶۴درجه ۴۰دقیقه ۱ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۳۸دقیقه ۱۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغ چاه : قریه ایست که بفاصلهء ۵،۵کیلو متر در جنوب نمله در علاقه خوگیانی مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۷دقیقه ۱۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴ درجه ۱۵دقیقه ۳۰ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغ خلیل : قریه ایست که بفاصله ۲،۵کیلو متر در جنوب زیارت شاه مقصود در علاقه خاکریز مربوط ولایت قندهار که بین ۶۵درجه ۲۷دقیقه ۴۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۵۷دقیقه ۲۷ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغ داله ( باغ لاله ) ( ۲۰۹) باغشور
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
باغ داله ( باغ لاله ) : قریه ایست که بفاصله ۴،۵کیلو متر در شمال شهر جبل السراج مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۶۹درجه ۱۱دقیقه ۱۹ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۹دقیقه ۴۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغدره ترگان : قریه ایست در دره مشیه مربوط حکومت درجه ۴اندراب ولایت قطغن مسافه از مرکز حکومت ۲۳کیلو متر میباشد .
باغ دسره : موضعیست بفاصله ۳۰،۵کیلو متر در شمال غرب قریه چهل خانه در علاقه دهله مربوط ولایت قندهار که بین ۶۶درجه ۳دقیقه ۱۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲۳۲درجه ۱۵دقیقه ۳۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغران : موضعیست بفاصله ۵،۵کیلو متر در شمال غرب قریه محمد جان در علاقه موسی قلعه مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۶۵درجه ۱۲دقیقه ۱۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۵۶دقیقه ۳۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغران : قریه ایست که بفاصله ۴۸،۵ کیلو متر در شمال قریه شهیدان در علاقه موسی قلعه مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۶۴درجه ۵۵دقیقه ۴۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۵۸دقیقه ۱۲ثانیه عرض شمالی واقع است.
باغ رباط : قریه ایست که بفاصله ۲کیلو متر در شمال شین دند مربوط ولایت هرات که بین ۶۲درجه ۷دقیقه ۵۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳۳۳درجه ۱۹دقیقه ۲۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغرک : کوهیست در جنوب غرب قدیه جلدک در علاقه ترنک و جلدک مربوط حکومت کلان قلات غلزائی ولایت قندهار که بین ۶۶درجه ۲۳دقیقه ۳۸ثانیهء طول البلد مشرقی و ۳۱درجه ۴۳دقیقه ۳۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغشور: شهر سابق گنج رستاق است که در قسمت شرقی بادغیس هرات واقع بوده بقایای آن علی الظاهر معلوم میشود که حالا بقریه (مور) موسوم است این حوقل درقرن ۴ هجری باغشور را از قشنگ ترین و ثروتمند ترین شهر های خراسان تذکار و رقبه آنرا مساوی رقبه فوشنج (زنده جان حالیه ) ولایت هرات نوشته است باغشور خانه های خوشنمایی داشت و از خشت خام ساخته شده و همه آنها با باغهای حاصلخیزی ک مزارع سبز خرم محاط بوده زیرا علاقه مذکور آب وافری از چاها و کاریز ها میگرفت و باعث سرسبزی منطقه گردیده بکد یاقوت که در سال ۶۱۶ هجرب شمسی مطابق ۱۲۱۹ ع این مملکت را زیارت کرده
باغشور ( ۲۱۰) باغک
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
در باره ثروت باستانی باغشور و قصبات مجاور آن را تصدیق و تذکار مینماید که در ین هنگام تمام علاقه مذکور بحالت ویران و منهدم دیده میشود .
باغ صفا : قریه ایست مربوط حکومت درجه ۲ سرخرود ولایت مشرقی.
باغ صوفی : قریه ایست که بفاصله ۱۵،۵ کیلو متر در جنوب شرق درایم مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۷۰درجه ۳۲دقیقه ۱ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶ درجه – ۴۷دقیقه ۵۳ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغ عالم : دشتی است در شمال قره باغ مربوط حکومتاعلی پروان که سرک قره باغ و چاریکار از بین آنعبور نموده و سرکی هم از آن بطرف بگرام رفته است و بین ۶۹درجه ۹دقیقه ۲۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۵۲دقیقه ۱۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغ عرب شاه : قلعه ایست بفاصله ۷،۵کیلو متر در شمال شرق شهر اندخوی مربوط حکومت اعلی میمنه که بین ۶۵درجه ۱۰دقیقه ۳۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۷درجه ۲۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغک : کوهیست در شرق زیارت شاه مقصود در علاقه خاکریز ولایت قندهار که بین ۶۵درجه ۳۷دقیقه ۴۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱ درجه – ۵۸دقیقه ۲۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغک : قریه ایست که بفاصله ۲کیلو متر در شمال غرب سلطان خیل در علاقه وردک مربوط حکومت کلان لوگر ولایت کابل که بین ۶۸درجه ۳۶دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳ درجه ۵۳دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغک : قریه ایست که بفاصله ۱۸،۵کیلو متر در شرق زیارت شاه کوهستانی در علاقه خاکریز مربوط ولایت قندهار که بین ۶۵درجه ۳۸دقیقه ۴۹ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۵۷دقیقه ۴۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغک : قریه ایست که بفاصله ۳۵،۵کیلو متر در جنوب شرق قریه نوزاد مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۶۴درجه ۳۷دقیقه ۱۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲ درجه ۶دقیقه ۲۳ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغک: قریه ایست که بفاصله ۱۲،۵کیلو متر در شمال غرب سلطان خیل در علاقه وردک مربوط حکومت کلان لوگر ولایت کابل که بین ۶۸درجه ۳۳دقیقه ۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳ درجه ۵۱دقیقه ۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغک ( ۲۱۱) باغ نی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
باغک : قریه ایست که بفاصله ۳،۵کیلو متر در شمال شرق مرکز حکومت کلان تالقان که مربوط ولایت قطغن که بین ۶۹درجه ۲۹دقیقه ۱۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۴۵دقیقه ۱۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغک تنگی : شیله ایست بفاصله ۲کیلو متر در جنوب قلعه نو مربوط حکومت کلان بادغیسات ولایت هرات که بین ۶۴درجه ۷دقیقه ۳۰ثانیهء طول البلد مشرقی و ۳۴درجه ۵۸دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغ محراب: قریه ایست که بفاصله ۲کیلو متر در جنوب غرب قریه غورک مربوط حکومت درجه ۳ خاکریز ولایت قندهار که بین ۶۵درجه ۸دقیقه ۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۱دقیقه ۲۷ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغمرک : قریه ایست در علاقه حکومت درجه ۴ کرخ مربوط ولایت هرات بعد مسافه از مرکز حکومتی ۸،۵کیلو متر میباشد.
باغ ملا شاه: موضعیست بفاصله ۵کیلو متر بطرف جنوب قریه دوشی مربوط ولایت قطغن که بین ۶۸درجه ۴۲دقیقه ۱۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۳۵دقیقه ۱۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغ میر : قریه ایست که بفاصله ۱۱ کیلو متر در غرب مرکز تالقان متصل سرک مربوط ولایت قطغن که بین ۶۹درجه ۱۹دقیقه ۳۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۴۴دقیقه ۴۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغ میریز : قریه ایست که بفاصله ۱۹،۵کیلو متر در جنوب شرق قریه خوگیانی در علاقه کشک نخود مربوط ولایت قندهار که ۶۵ درجه ۱۲دقیقه ۵۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۳۰دقیقه ۵۱ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغ نی : قعله ایست که بفاصله ۳۰،۵کیلو متر در شمال شرق قریه شهیدان در علاقه موسی قلعه مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۶۴درجه ۵۷دقیقه ۲۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۳۸دقیقه ۲۲ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغ نی : کوهیست در شمال شرق قریه شهیدان در علاقه موسی قلعه مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۶۴درجه ۵۶دقیقه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۳۵دقیقه ۳۶ثانیه عرض البلد شمالی موقعیت دارد.
باغنی ( ۲۱۲) باکر خیل
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
باغنی: موضعیست در ۲۱ کیلومتری جنوب قریه محمد خان در علاقه موسی قلعه مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۹۵درجه ۱۴دقیقه ۱۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۴۳دقیقه ۴۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بغنی باغران : در تشکیل اداری عبارت از علاقه داری درجه اول است که مربوط حکومت درجه اول موسی قلعه از توابع حکومت اعلی گرشک که بین ۶۴درجه ۳۴دقیقه ۱۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۵۷دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است شرقاً محدود است به حوزه حکومت درجه ۲ ده راهود ، غرباً به حوزه علاقه داری زمین داور، شمالاً به پا بند هرات و جنوباً بعلاقه ده راهود . این علاقه در تابستان بسیار گرم در ز مستان معتدل میباشد زیرا درین منطقه برف نمی بارد و بنابر اینکه زمین آن کوهستانی میباشد کشت و زراعت دران کمتر میشود و منحر به گندم ،جو ،جواری میباشد زراعت این منطقه تنها ذریعه چشمه سار ها آبیاری میشود،حیوانات اهلی آن عبارت است از اسپ ، گاو ،بز و گوسفند و پیدا وار زراعتی آن تنها توت ، سیب ، زرد آلو میباشد .
باغ نی رود : رودیست بفاصله ۸۱کیلو متر در شمال شرق قلعه شهیدان مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۶۴درجه ۴۶دقیقه ۵ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۲۰دقیقه ۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغو : کوتلیست بفاصله ۵۶،۵ کیلو متر در شمال شرق قلعه شین دند مربوط ولایت هرات که بین ۶۲درجه ۳۴دقیقه ۴۸ثانیه طول البلد شرقی و ۲۸درجه ۳۶ دقیقه ۳۳ثانیه عرض البلد شمالی موقعیت دارد.
باغوانی : قریه ایست که بفاصله ۶کیلو متر در جنوب غرب علاقه باولی در علاقه سرخرود مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۱۲دقیقه ۳۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۲۳دقیقه ۲۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باغی : کوتلیست بفاصله ۷،۵ کیلو متر در جنوب پلخمری متصل سرک مربوط ولایت قطغن که بین ۶۸درجه ۴۶دقیقه ۵۵ثانیهء طول البلد مشرقی و ۳۵ درجه ۵۲دقیقه ۳۷ثانیه عرض البلد شمالی موقعیت دارد.
باک : علاقه داری درجه ۳ متعلق حکومت درجه ۴ جاجی میدان مربوط حکومت کلان خوست در حوزه ولایت جنوبی میباشد .
باکر خیل : قریه ایست که بفاصله ۱۶کیلو متر در جنوب غرب قریه سلطان خیل در علاقهء وردک مربوط حکومت کلان لوگر ولایت کابل که بین ۶۸درجه ۳۳دقیقه ۲۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۴۵دقیقه عرض البلد شمالی موقعیت دارد.
باگال گروم (۲۱۳) بالا بلوک
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بالا گروم : قریه ایست که بفاصله ۷۲کیلو متر در شمال قلعه اسمار کوهستانی در علاقه اسمار مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۱درجه ۱۸دقیقه ۲۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۲۸دقیقه ۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باگت : قریه ایست که بفاصله ۳۹کیلو متر در جنوب قریه شینکی متصل دریای هوتک مربوط قلات غلزائی ولایت قندهار که بین ۶۷درجه ۱۸دقیقه ۱۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۴۶دقیقه ۳۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
باگی ریگ : ریگستانیست در شمال مشرق گلاب ناور در علاقه گرم سیر مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۶۴درجه طول البلد شرقی و ۲۹درجه عرض البلد شمالی واقع است.
بالا باغ : قریه ایست که بفاصله ۶،۵کیلو متر در جنوب غرب قریه باولی در علاقه سرخرود مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۱۲دقیقه ۱۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۲۳دقیقه ۳۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بالا بلوک : علاقه داری درجه ۲ بوده و مستقیما به حکومت اعلی فراه ارتباط دارد حدود این منطقه از طرف شمال شرق بعلاقه ء کوهستانی غور و برخی به علاقه ء گلستان از طرف شمال بجبال غور و شین دند هرات و از سمت غرب بعلاقه داری خاک سفید و مرکز حکومت اعلی فراه و از ناحیهء جنوب بحکومت بکواه و کوهای علاقه گلستان وخرمالق فراه محدود میباشد . بالا بلوک در مضافات خود حاوی قریه های متعددیست که قراء مشهور آن عبارت است از ،قریه ء شیران ،قریه ء کرانی ، قریه ء کنسک ،قریه ء گنج آباد ، قریهء واله ،قریه ء رباط ترکان ، قریه ء پرواز، قریه ء بخش ، قریه ء بوره لنگر ،قریه ء شهرک ، قریه ء قلعه کال ،قریه ء خواجه خضر،قریه ء تیپه ،قریه ء سرچشمه ، قریه ء ازمردان ، قریه ء دشت نصرالله ،قریه ء ده سبز ، قریهء شیخ لالا ،قریه ء زیر کوه ،قریه ء رباط ، قریه ء آب خرما ،تعداد خانوار آن تقریبا ً بالغ بر (۲۰۰۰) خانه است و یکباب مکتب ابتدائی در مرکز علاقه داری برای تعلیم و تربیه ء اطفال آنجا دائر میباشد .آب و هوای آن با دیگر مربوطات حکومت اعلی فراه تقریبآ یکسان بوده نظر بکثرت باغهای مشجر و اراضی سر سبز در تابستان معتدل و در زمستان برف بندرت نزول نموده از برج جدی الی حوت باران زیاد می بارد اما در قلعه شامخهء کوه ها بالخصوص لر کوه (لور کوه) که نسبتاً برف گیر میباشد برف بکثرت باریده الی برج جوزا دوام میکند اراضی مناطق کوهی باوجود پستی و بلندی سطح آن توسط چشمه سارها و سرخ آبها آبیاری شده و زمین های مزروعی قرب و جوار مرکز علاقه داری که هموار است، صلاحیت زرع و تربیه ء هرگونه واشجار را دارد حصهء شمالی آن که دشت وسیع خاره است بدون از مواقع بارانی گیاه و نباتی دران نمی روید .
بالا بلوک ( ۲۱۴)
اهالی این منطقه اکثرا ً مالدار و زراعت پیشه بوده صنعت بافت قالین ،گلیم ، پلاس ، جوال ،نمد ،خورجین، کرباس و بعضا صنعت نجاری و ساختمان دروازه ها از چوب چنار و توت در آنجا رواج دارد . پیدار وار زراعتی اینحصه گندم ،جو ،جواری ،ماش ،خربوزه ، تربوز و شالی بوده در بعضی سالها محاصیل گندم ، پنبه ، شالی ،ماش نسبت بدیگر غله ها بیشتر میباشد .
در بالا بلوک مزرا های زیاد است که مزار ملا عثمان ،مزار شیخ لالا ، مزار شهدای کنک ، مزار خواجه خونخوار ( در فراز لر کوه ) از آنجمله میباشد علاوه بر اینکه مزارت انبوه و مناظر زیبای طبیعی احاطه شده محله تفریح و میله جای ساکنین آنجا نیز بحساب می آید ، آبدات تاریخی آنجا عبارت از ( قلعه کال ) است که بصورت یک شهر مخروبهء کوچک در ساحل جنوب فراه رود موقعیت دارد و نیز چندین رباط های مخروبه در موضع ( آب خرما ) وجود دارد که در قدیم این شهر و ارباط ها آباد و معمور بوده است .
طیور اهلی و وحشی آن : مرغ خانگی ، کبک ،بودنه ،کبوتر ، دراج ،شاهین ، و عقاب میباشد ، حیوانات اهلی و وحشی آن عبارت است از : اسپ ،گاو ؟ گوسفند ، بز ،مرکب ، شتر ، آهو ، ، گوسفند و بز کوهی ،پلنگ ،گرگ ، شغال و روباه .
دریائی در این علاقه بنام ( فراه رود) که از جبال غورت ، دره ها چشمه های علاقهء شهرک، تیواره غور مشکان ،پرچمن وغیره سر چشمه گرفته بعد از آمیزش با آب دره ها و چشمه های غورات و کوه تاجیک بعد از داخل شدن در حدود خم شاه ولایت در علاقه فراه اراضی فراه، بالا بلوک و لاش جرین را آبیاری کرده و بالاخر ه به (هامون سواران یا جهیل سیستان) میریزد .طول این دریا در حدود ( ۴۳۹) کیلو متر تخمین میشود آبخیزی آن اکثر در مواقع بارندگی یعنی برج جدی دلو صورت گرفته بعد از آن رو بقلت میگذارد.
معاونین فراه رود ،اول دریای (مال مند ) است که از موضع وال وئرغر وغیره حصص علاقهء غور کوه های گلستان سرازیر شده به فرا رود می آمیزد دوم دریای ( از مردان ) میباشد که از جبال از مردان و رباط آبهای بیشه و تگاب غور جریان یافته و بفراه رود محلق میشود سوم شلاله های زیر کوه رباط و دیگر شلاله ها که از وادیها و کوهستانهای شمال و جنوب مانند :آب نلک ،آب دارستان ،آب خرما ،آب تخت شام و آب شواربک است که بعد از تشکیل دادن فراه رود از آن چندین نهرها منشعب و بمصرف آبیاری زمین های مزورعی آنجا میرسد.
کوه بالا بلوک از سلسله ء کوهای غورات و علاقهء گلستان و کوهستان متشکل گردیده
بالا بلوک (۲۱۵ )
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
و بطرف غرب امتداد دارد ،قسمت شمالی این کوه از علاقه غور جدا گردیده حصهء شمال این منطقه را احاطه مینمایند ، سپس مواضع زیر کوه ،کشان ، برازو ،ازو ،خارک ، از مردان ،خرسکی و آب خرما را در بر گرفته الی حوالی مرکز حکومت اعلی میرسد در وادیهای اینسلسله کوه ؟ مراتع و علف زار های وسیعی موجود بوده بعضا ً اهالی و مالداران کوچی در آنجا استقامت دارند و در دامنه ها و دره ها آن اقسام درخت های کوهی مانند : بادام تلخ ،کور ، خنجک ، آول ، گز ، پیاز کوهی ، تنباکو ، و ریباس بکثرت میرویند ،ساکنیم اینحصه از محصول میوه و چول اشجار و شکار بز و گوسفند کوهی استفاده نموده پوست آنرا بعد از دباغت بمعرض فروش میگذارند ،سلسله کوه مذکور بدوحصه منقسم گردیده ،سلسله جنوبی آن بکوهای علاقه ء گلستان متصل و بطرف غرب ممتد گشته در حدود چگاب و پنج انگشتداز علاقه کوهستان جدا و بساحهء بالا بلوک میرسد ، سلسله شمالی کوه مذکور که در جنوب بالا بلوک وقوع یافته بنام لر کوخ (لور کوه ) موسوم است در وسط بالا بلوک کوه دیگری بنام کوه ( صفرک) وجود دارد که از سلسله کوه جنوبی بوده دشت مشهور کلاران که الی کوه کلاران و آب خرما میرسد در شمال آن واقع بوده دریای فراه رود از جنوب این کوه میگزرد کوه مذکور از شمال بطرف غرب امتداد دارد . این دو سلسله در بعضی جا بهم نزدیک و ساحه را تنگ ساخته و در برخی جاها از هم دور گردیده بر وسعت اراضی می افزاید . در این دو سلسله سیاب کوه شمالی و غربی و بکواه کوه خرمالق ،کوه خیر آباد،کوه انجیران ،کوه رنگی ، کوه کلندر ده ، کوه شهدای کنک ،کوه کرجی ،کوه کافر قلعه ، کوه خان ،کوه حسن قاق ،کوه تا سر بند ،کوه گرین ،کوه تجرک ، کوه جلو گیرک ، کوه کاهدانک ، اسفل کوخ ، کوه سلطان امیر و کوه بچه های پشتو وغیره شامل میباشد . کوهای مشهور دیگر این حصه که بنام های کوه آب خرما ،کوه کاران ، کوه خواجه سربر ،کوه کند صالح ، کوه ازو، کوه برازو ،کوه خارک و کوه واک یاد میشود سلسلهء آن در موضع آب خرما به کوه بچه های دیگر و بامتداد غرب بکوهای انار دره کصل و سپس بسرحدات ایران متهی و متصل میگردد .
معابر عمومی اینحصه عبارت است از: اول سرکیکه از مرکز حکومتی اعلی فراه در وسط قریههای مربوط تمدید گردید مستقیما به بالا بلوک وصل میشود،دوم سرکیکه از مواضع تل کمند ،غنیمرغ ، چرا ،چگاب ، دولت آباد ممتد و پس از مقاطعهء معبر خارک آب خرما به علاقه شین دند هرات می پیوندد ،سوم سکرکست که از حدود رباط سیاب بکواه از موضع کربن ،گرماب ، قلعه کال گذشته بموضوع آب خرما هر دو راه یکجا میشود علاوه برین سه سرک عمومی که موتر و قافله بدرستی تردد کرده میتواند دیگر
بالا بلوک (۲۱۶) بالا ده
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
راه های خصوصی نیز از مرکز بالا بلوک بطرف علاقه های گلستان ،کوهستان ، بکواه ، غورات ،خاک سفید ، شین دند و مرکز حکومت اعلی فراه ممتد و موجود است ،راه های دیگری نیز وجود دارد که یک راه آن از مرکز فراه بخرمالق و از آنجا به علاقه ء بالا بلوک و خاشرود میرود ،هکذا راه دیگریست که از بکواه از موضع سیاو و کوتل خرمالق و خیر آباد گذشته بمرکز حکومت اعلی فراه اتصال پیدا میکند سرک های حصه ء شمال نسبت بجنوب کوه های مذکور طویل تر بنظر میرسد .
بالا پوتای : موضعیست بفاصله ۲۳کیلو متر در جنوب شرق قلعهٔ پروش در علاقه شورابک مربوط ولایت قندهار که بین ۶۵درجه ۵۶دقیقه ۴۵ثانیه طول البلد شرقی و ۲۹درجه ۵۱دقیقه عرض البلد شمالی واقع است.
بالا جوی : قریه ایست که بفاصله ۵کیلو متر بطرف شمال شرق سرای خواجه کوهدامن مربوط ولایت کابل که بین ۶۹درجه ۸دقیقه ۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۴۶دقیقه ۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بالاحصار : بالاحصار قلعه جنگی است در قسمت جنوب شرقی موجوده کابل بر سطح مرتفع کوه بچه ئی که بین ۶۹درجه ۱۰دقیقه ۴۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۳۰دقیقه ۱۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
در تواریخ جزء شهر کابل و گاهی بنام بالاحصار کابل ذکر گردیده است بالاحصار در زمان قدیم دارای ارگ مستحکم و دیوار های قوی بوده که از سنگ بنا یافته بود این حصار از طرف جنوب غرب به دیوار مشهور تاریخی کوه شیر دروازه کابل التصاق یافته و تا امروز بروج و دیوار های سنگی بالاحصار موجود و باعث دلچسپی ناظرین میگردد . در دامنه شمالی ارگ بالا حصار شهر کوچک سابق بالا حصار در سطح مرتفع قرار داشت ،که با دیوار های ضخیم و بروج جنگی و خندق وسیع محاط بود ، معلوم میشود که ارگ بالا حصار مرکز سلطنتی و نشیمنگاه امراء و حکام مخزن نقود و اشیاء گرانبهای دولتی بوده است ،شهر بالا حصار مسکن مامورین و افسران و سایر مردم و دارای خانه ها و قصور و بازار ها و حمام و امثال آن بود .
بالاخانه : قریه ایست که بفاصله ۱۹کیلو متر در جنوب گرشک در علاقه نهر سراج مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۶۴درجه ۳۷دقیقه ۳۵ثانیهء طول البلد مشرقی و ۳۱درجه ۳۹دقیقه ۴۰ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بالا ده : قریه ایست کوهستانی که بفاصله ۳۰کیلو متر در جنوب غرب قلعه تیواره در علاقه حکومت کلان غورات مربوط ولایت هرات که بین ۶۴درجه ۱۵دقیقه ۳۵ثانیه طول البلد
بالا ده ( ۲۱۷) بالا کم او
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
شرقی و ۳۳ درجه ۲۱دقیقه ۳۳ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بالا ده : قریه ایست مربوط حکومت درجه ۲ سرخرود ولایت مشرقی که از حکومتی ۱۱،۶ کیلو متر فاصله دارد.
بالا ده : قریه ایست که بفاصله ۲۰کیلو متر در جنوب غرب ارغنده بالا در علاقه پغمان مربوط ولایت کابل که بین ۶۸درجه ۴۷دقیقه ۴۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۲۹دقیقه عرض البلد شمالی واقع است.
بالا ده : قریه ایست که بفاصله ۱۰،۵کیلو متر در شرق شهر گردیز مربوط ولایت مشرقی که بین ۶۹درجه ۱۴دقیقه ۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۳۵دقیقه ۳۴ثانیه عرض البلد شمالی موقعیت دارد.
بالا غیل : موضعیست بفاصله ۲،۵کیلو متر در شمال شرق مرکز چهاریکار مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۱۲درجه ۱۱دقیقه ۶۹ثانیهء طول البلد مشرقی و ۱درجه ۲دقیقه ۲۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است نهر بزرگی از وسط این موضع عبور مینماید که بنام ( نهر بالا غیل ) مشهور است و اراضی حوزه خود را آبیاری میکند لهذا حوزه بالا غیل مشجر مزروع ،خرم و مسکون میباشد.
بالا قره : قریه ایست که بفاصله ۹کیلو متر در جنوب دو قلعه در علاقه بهسود مربوط حکومت کلان دایزنگی ولایت کابل که بین ۶۸درجه ۳دقیقه ۱۸ثانیهء طول البلد مشرقی و ۳۴درجه ۴۷ثانیه عرض البلد شمالی واقع است
بالا کاریز : قریه ایست که بفاصله ۱۶،۵کیلو متر در جنوب غرب سرای خواجه در کوهدامن مربوط ولایت کابل که بین ۶۹درجه ۲۴ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۳۷دقیقه ۹ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بالا کاریز : موضعیست بفاصله۳ کیلو متر در جنوب شرق قندهار که بین ۶۵درجه ۴۴دقیقه ۳۰ثانیهء طول البلد مشرقی و ۳۱درجه ۳۵دقیقه ۴۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بالاکران : موضعیست بفاصله ۱۶،۵کیلو متر در شمال مرکز منجان در علاقهمنجان مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۷۰درجه ۵۰دقیقه ۹ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۱۰دقیقه ۱۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بالا کم او : قریه ایست کوهستانی که بفاصله ۴۶کیلو متر در شمال غرب قلعه پای کوتل در علاقه دایزنگی مربوط ولایت کابل که بین ۶۶درجه ۳۵دقیقه ۴۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۳۲دقیقه ۵۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است
بالا مرغاب (۲۱۸) بالغه سبز چوب
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بالا مرغاب : حکومتیست درجه اول مربوط حکومت کلان بادغیسات ولایت هرات که بین ۶۳درجه ۵۰دقیقه ۱۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۲۳دقیقه ۳۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بالا مرغاب از حیث پیداوار قالین و پوست قره قلی خیلی شهرت دارد ، صنعت قالین بافی اینجا بطرز مرو میباشد که شهرت تجارتی داشته در بازار های خارجی اهمیت بسزائی دارد که از حیث کیفیت و نفاست درجه اول حساب میشود .جنگل پسته نیز دارد که سالانه حاصلات آن بخارج صادر میشود . یک باب مکتب ابتدائی به اسم مکتب ابتدائی موری چاق نیز در آنجا دائر است . فاصله مرغاب از کابل ۱۱۳۰ کیلومتر و از هرات الی مرغاب (۲۸۱) کیلو متر میباشد .
بالا مرغاب قریه : قریه و قلعه ایست بفاصله ۸۰کیلو متر در شمال قلعه نو مربوط حکومت کلان بادغیسات ولایت هرات که بین ۶۳درجه ۱۹دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵ درجه ۳۴دقیقه ۵۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
قلعه مذکور در بالای تپه مصنوعی بزرگی که طول آن در حدود ۱۵۰کیلو متر و عرض آن یکصد متر میرسد در حصه فوقانی آنواقع و ارتفاع آن هجده متر بوده و در وسط وادی و کنار شرقی دریای مرغاب واقع است . بالا مرغاب در وقت خود موضع مستحکمی بوده و در حدود قلعه مذکور چند هزار نفر سکونت دارند .
بالا مرغان : قریه ایست که بفاصله ۲۰،۵کیلو متر در جنوب شرق سبزاو مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۶۸درجه ۲۰دقیقه ۱۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴ درجه ۲دقیقه ۴۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بالاهیر : قریه ایست که بفاصله ۳۲کیلو متر در جنوب غرب قلعه سرکاری مقر مربوط حکومت اعلی غزنی که بین ۶۷درجه ۳۷دقیقه ۱۱ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۳۸دقیقه ۳۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بالثانه : قریه ایست که بفاصله ۲،۵کیلو متر در شمال شهر شبرغان مربوط ولایت مزار شریف که بین ۶۵درجه ۴۵دقیقه ۳۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۴۱دقیقه ۳ثانیه عرض البلد شمالی موقعیت دارد.
بالده : قریه ایست که بفاصله ۸کیلو متر در جنوب شهر قندهار که بین ۶۵درجه ۴۳دقیقه ۵۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۳۲دقیقه ۲۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بالغه سبز چوب : قریه ایست که بفاصله ۱۳کیلو متر در شمال قلعه سنگ ماشه در علاقه جاغوری مربوط حکومت اعلی غزنی که بین ۶۷درجه ۴دقیقه ۴۲ثانیه طول البلد شرقی و ۴۲درجه ۳۳دقیقه ۲۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بالی خیل ( ۲۱۹) بامیان
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بالی خیل : قریه ایست که بفاصله ۲۵،۵کیلو متر بطرف جنوب شرق قریه پیر محمد خان متصل سرک رود اسبین در نجراب مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۶۹درجه ۴۷دقیقه ۵۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۳۹دقیقه ۱۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است
بام پست : قریه ایست که تقریبا ً در ۱۵کیلو متری مرکز حکومت درجه ۳ کشنده مربوط حکومت کلان بلخ واقع و متعلق ولایت مزارشریف میباشد.
بام دره : دره ایست که بفاصله ۳کیلو متر در جنوب قلعه ریخته که طرف شمال امتداد دارد مربوط حکومت کلان بادغیسات ولایت هرات که بین ۶۳درجه ۲۷دقیقه ۳۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۱۵دقیقه ۲۹ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بامسرا : کوتلیست بفاصله ۸ کیلومتر در جنوب قلعه سرکاری بامیان مربوط ولایت کابل که بین ۶۷درجه ۵۲دقیقه ۱۵ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۴۷دقیقه ۴۰ثانیه عرض البلد شمالی موقعیت دارد.
بامشاه خیل : قریه ایست در علاقه داری درجه اول الیشنگ متعلقحکومت کلان لغمان ولایت مشرقی.
بامیان : حکومتیست در میان دامنه های مرکزی دو سلسله کوه بزرگ افغانستان یعنی هندوکش و بابا بین ۶۷درجه ۲۹دقیقه ۴۱ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴ درجه ۳۳دقیقه ۲۲ثانیه عرض البلد شمالی موقعیت دارد. بامیان از زمانه های باستان به اینطرف از نقطه نظر آئین و آرت و صنایع مستظر و مراودت دارای اهمیت زیاد بوده و آثار باعظمت تاریخی و صنعتی اسباب شهرت جهانی آن گردیده است . بامیان از نقطه نظر تشکیلات اداری جز و حکومت اعلی پروان و از طرف حاکم درجه ۳ که مرکز آن خود بامیان است اداره میشود.
بامیان از نقطه نظر آئین بودایی یکی از کانونهای بزدگ مذهبی افغانستان پیش از اسلام محسوب میشود. چون روی معبر بزرگ آسیائی سر راه هند ، و چین واقع شده بود علما و دانشمندان و زوار همیشه از آن عبور و مرور داشتند و در معابد ده گانه آن ( راهبین ) بزرگ به تالیف و ترجمه کتب اخلاقی و مذهبی مشغول بودند و کتابخانه هائی در آنجا وجود داشت که خوشبختانه شواهد یکی آن در سال ۱۹۳۰ ع از معبد (G) از نزدیکی هیکل ( ۳۵) متری بودا کشف شد .
مهمترین عامل شهرت بامیان چه درا دوار قدیمه و چه امروز همان مجسمه های عظیم الجثه بودائی است که بع ارتفاع ۵۳ متر و ۳۵ متر اند و زوار چینی هر کدام آنها را دیده و اسباب شگفت سیاحین معاصر جهان میباشند .
بامیان ( ۲۲۰ ) بانشوی ثانی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
علاوه بر دو مجسمه بزرگ ۳۵ متری و ۵۳ متری در فواصل این دو چند مجسمه مشسته هم وجود دارد که هر کدام آن از خود دسته سموچ و معبد مربوط دارد و طاق های آنها تصاویر رنگه منقوش و ملون بوده و بصورت کافی شواهدی از آنها باقی است .
بامیان و اطراف آن چه از نقطه نظر آثار تاریخی ( بودایی و اسلامی ) و چه از نقطه نظر زیبایی و رنگ آمیزی های طبیعت بهترین منطقه افغانستان است و شهرت عالم گیری پیدا کرده است .
از کابل به بامیان دو راه رفته است یکی از راه دره غوربند و کوتل شهر که موتر رو است و ۳۳۵ کیلو متر طول دارد و دیگر راه جلریز سر چشمه کوتل اونی ، گردن دیوال حاجیسنگ و شهر ضحاک که تقریبآ ( ۱۳۰) کیلو متر طول دارد و نسبت به راه اولی صد کیلو متر کوتاه تر است ولی موتر رو نیست و به سواری اسپ باید طی شود .
باندکی : قریه ایست که بفاصله ۳کیلو متر در جنوب مرکز بلخ در علاقه ء ولایت مزارشریف واقع شده است.
بانده: قریه ایست مربوط علاقه داری درجه ۲ چپرهار متعلق حکومت درجه ۲ رودات مربوط حکومت کلان شنوار ولایت مشرقی .
بانده : قریه ایست که بفاصله ۲۸کیلو متر در جنوب غرب شهر جلال آباد متصل سرکیکه بطرف چهار تخت میرود مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۱۹دقیقه ۳۲ثانیهء طول البلد مشرقی و۳۴ درجه ۱۵دقیقه ۳۰ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بانده گی : قریه ایست که بفاصله ۳کیلو متر در غرب مرکز بلخ واقع و مربوط حکومت کلان بلخ ولایت مزارشریف واقع شده است.
بانشوی : قریه ایست که بفاصله ۲۰،۱۵کیلو متر در جنوب غرب قلعهمشک حکومت کلان دایزنگی ولایت کابل که بین ۶۷درجه ۲۱دقیقه ۱۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۲۰دقیقه ۴۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بانشوی ثانی : قریه ایست که بفاصله ۲۵،۵ کیلو متر در جنوب غرب قلعهمشک مربوط حکومت کلان دایزنگی ولایت کابل که بین ۲۷درجه ۲۵دقیقه ۵۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۲۱دقیقه ۲۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بانق (۲۲۱) بایری غار
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بانق : قریه ایست که بفاصله ۲۸کیلو متر در جنوب غرب سرخ شهر متصل سرخ آب در علاقه کهمرد مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۶۷درجه ۳۵دقیقه ۲۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵ درجه ۱۹دقیقه ۴۷ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بانگک : قریه ایست که بفاصله ۳۳کیلو متر در جنوب غرب قلعه سرکاری مقر مربوط حکومت اعلی غزنی که بین ۶۷درجه ۳۳دقیقه ۱۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲ درجه ۳۹دقیقه ۱ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بای : قریه ایست که بفاصله ۳۲،۵کیلو متر بطرف جنوبشرق قریه پیر محمد خان متصل سرک در سپین دره نجراب و تگاب مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۶۹درجه ۴۸دقیقه ۴۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۴۱دقیقه ۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بای : قریه ایست که بفاصله ۲کیلو متر در جنوب غرب تکزار کوهستانی در علاقه سنگ چهارک مربوط حکومت کلان شبرغان ولایت مزارشریف که بین ۶۶درجه ۲دقیقه ۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۴۲دقیقه ۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بایا کشلی : موضعیست بفاصله ۳۳کیلو متر در شرق قلعه دولت آباد در علاقه شرین تگاب مربوط حکومت اعلی میمنه که بین ۶۵درجه ۱۳دقیقه ۴۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۳۰دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بایان : قریه ایست که بفاصله ۳،۵ کیلو متر در شمال شرق مرکز چاریکار مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۴۲درجه ۱۱دقیقه ۶۹ثانیه طول البلد شرقی و ۵۵درجه ۲دقیقه ۳۵ثانیه عرض البلد شمالی موقعیت دارد. سرکیکه از مرکز چاریکار شرقا جدا شده و بطرف گل بهار امتداد دارد ، پیش از رسیدن بدریای غوربند و پل سعدالله از وسط قریه بایان میگذرد – بایان آب خیلی وافر داشته و لهذا مشجر و سر سبز بوده هیج یک قطعه خاک آن لامزروع و بی شجر دیده نمیشود هر گونه غله باب زراعتی از قبیل گندم ، جو ، باقلی، جواری، پنبه ، ماش ، ارزن ، نسک ، بوفرت درین جا زرع شده و به مصرف احتیاجات اهالی میرسد. اشجار میوه باب از قبیل توت ، زرد آلو ، آلو بالو ، و سیب نیز وجود دارد باغهای و باغچه های انگوری بکثرت موجود است . هوای آن گوارا است لکن آب نسبت بدیگر مناطق شمالی مزیت نداشته و قابل ستایش نیست.
بایری غار : کوهیست در جنوب قریه شنکی به ارتفاع ۵۱۳ متر در علاقه قلات غلزائی ولایت قندهار که بین ۶۷درجه ۲۲دقیقه ۴۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱ درجه ۵دقیقه ۱۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بای سکی دشت ( ۲۲۲ ) بت پرستی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بای سکی دشت : دشتیست در غرب مرکز بغلان مربوط ولایت قطغن که بین ۶۸درجه ۳۲دقیقه ۴۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۱۵دقیقه ۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بای لغ : قریه ایست در علاقه داری چوپان مربوط حکومت کلان قلات ولایت قندهار که بین ۶۶درجه ۴۷دقیقه ۲۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۴۱دقیقه ۵۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بای محمد بیک چاه : موضع چاه داریست بفاصله ۱۸،۵ کیلو متر در شمال کهسان متصل سرکیکه بطرف گلران میرود و در علاقه حکومت کلان غوریان مربوط ولایت هرات که بین ۶۱درجه ۱۷دقیقه ۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۴۸دقیقه ۱۱ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بای نظر : قریه ایست که بفاصله ۱۶کیلو متر در شمال مرکز رستاق متصل سرک مربوط حکومت کلان تالقان ولایت قطغن که بین ۶۹درجه ۴۵دقیقه ۲۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۷درجه ۱۳دقیقه ۳۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بایه دشت : دشتیست در جنوب شرق قلعه چخانسور مربوط حکومت اعلی فراه که بین ۶۱درجه ۱۹دقیقه ۳۰ثانیه طول البلد شرقی و ۶۲درجه ۴۲دقیقه ۴۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
ببچی دران : کوهیست در شمال شهر فراه بین ۶۲درجه ۱دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۳۳دقیقه ۲۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
ببر : قریه ایست مربوط حکومت درجه ۴ ازرو ولایت جنوبی.
بپر : قریه ایست بفاصله ۴۳کیلو متر بطرف جنوب غرب علاقه شیرزاد مربوط حکومت درجه اول خوگیانی ولایت مشرقی که بین ۶۹درجه ۴۸دقیقه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۹دقیقه ۱۰ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بت : قریه ایست که بفاصله ۱۳کیلو متر در شمال مرکز منجان مربوط حکومت درجه ۲ جرم حکومت اعلی بدخشان که بین ۷۰درجه ۵۴دقیقه ۵۹ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۹دقیقه ۵۹ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بت پرستی : قریه ایست که بفاصله ۱۷کیلو متر در شمال شرق چخانسور مربوط حکومت اعلی فراه که بین ۶۲درجه ۸دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۵دقیقه ۵۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بت خاک ( ۲۲۳) بنه شاد
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بتخاک : قریه ایست که بفاصله ۱۵کیلو متر در جنوب شرق در علاقهٔ خوگیانی مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۱۱دقیقه ۵۴ثانیهٔ طول البلد مشرقی و ۳۴درجه ۱۶دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بت خاک : قریه ایست که بفاصله ۱۷کیلو متر بطرف شرق شهر کابل مربوط حکومت بگرامی ولایت کابل که بین ۶۹درجه ۲۰دقیقه ۴۹ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۲۹دقیقه ۵۹ثانیهء عرض البلد شمالی واقع است، بتخاک بطرف مشرق بگرامی واقع و اراضی آن بواسطه یک بندیکه بنام ( بند خورد کابل ) مشهور است آبیاری میشود .
در بتخاک عمارات و باغ قشنگ که در عصر اعلیحضرت امیر حبیب الله خان آباد گشته است موجود میباشد و یک عمارت گمرک در آن نیز اعمار گردیده است .
بتخاک موضع مهمی است که در خط سرک کابل و مشرقی واقع بوده اهالی آن به زراعت و مالداری مصروفیت دارند .
بت خاک : قریه ایست کوهستانی که بفاصله ۲۱کیلو متر در شمال غرب شهر میمنه حکومت اعلی میمنه که بین ۶۴درجه ۳۸دقیقه ۵۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۵دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بت خانه : موضعیست بفاصله ۵،۵ کیلو متر در شمال غرب آرامتل نورستان مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۵۳دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۱۶دقیقه ۱۳ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بت خانه : کوتلیست بفاصله ۳۹،۵ کیلو متر بطرف شمال غرب مرکز غوربند مربوط حکومت کلان پلخمری ولایت قطغن که بین ۶۸درجه ۲۱دقیقه ۳۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۵دقیقه ۲۹ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بت سر : موضعیست در جنوب قلعهٔ شرتان در علاقه اسمار مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۱درجه ۱۴دقیقه ۱۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۴۷دقیقه ۱۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بتن : قریه ایست که بفاصله ۱۳،۵ کیلو متر دغرب قریه اچین در علاقه حکومت کلان شنوار ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۳۹دقیقه ۳۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۴دقیقه ۴۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بته شاد : قریه ایست که بفاصله۶،۵ کیلومتر در غرب شهر فیض آباد نزدیک سرک مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۷۰درجه ۳۱دقیقه ۴۵ثانیه طول البلد شرقی و ۳۷درجه ۶دقیقه عرض البلد شمالی موقعیت دارد.
بتی ( ۲۲۴ ) بچو
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بتی : قریه ایست که بفاصله ۱۲کیلومتر در جنوب غرب قریه حوض شاه در علاقه شیوه مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۷۰درجه ۲۷دقیقه ۴۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۷درجه ۴۰دقیقه ۱۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بتی زاری : قریه ایست در حکومت درجه ۳کشنده مربوط حکومت کلان بلخ ولایت مزارشریف میباشد.
بتی کوت : علاقه داری ایست درجه ۳ که مربوط حکومت شنوار است اراضی آن هموار وغیر کوهستانی بوده پیداوار زراعتی بتی کوت عبارت از گندم ، جو ، جوار ، نیشکر ، پنبه و ماش می بلشد از اشجار مثمر بجز توت دیگر نوع درخت دران جا پیدایش ندارد درخت گز هم بوفرت دیده میشود . حیوانات اهلی آن عبارت از گاو ، بز ، گوسفند ، اسپ ، مرکب و گاومیش است . از حیوانات وحشی تنها گرگ پیدا میشود.
بتی کوت : قریه ایست که بفاصله ۳۲،۵ کیلو متر در جنوب شرق جلال آباد مربوط حکومت مهمند دره ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۴۰دقیقه ۱۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۱۶دقیقه عرض البلد شمالی واقع است . و تعداد خانه وار بیشتر از هزار میباشد.
بجز کشته : قریه ایست که بفاصله۲۵،۵ کیلو متر در شمال غرب قریهچهار برجک مربوط چخانسور حکومت اعلی فراه که بین ۶۱درجه ۴۸دقیقه ۵۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۰درجه ۲۳دقیقه ۴۰ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بجر کشته ثانی : قریه ایست که بفاصله ۱۱،۵کیلو متر در غرب چهار برجک متعلق حکومت درجه اول چخانسور مربوط حکومت اعلی فراه که بین ۶۱درجه ۵۳دقیقه ۴۹ثانیه طول البلد شرقی و ۳۰درجه ۱۸دقیقه عرض البلد شمالی واقع است.
بچ : قریه ایست که بفاصله ۲،۵ کیلو متر در شمال قلعه بار پنچه در علاقه شیوه مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۷۱درجه ۲۸دقیقه ۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۷درجه ۳۴دقیقه ۴ثانیهعرض البلد شمالی واقع است.
بچ : قریه ایست در جنوب غرب شرتان در علاقه اسمار مربوط ولایت مشرقی که بین ۰۷۱درجه ۱۴دقیقه ۳۱ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۵۴دقیقه ۱۵ثانیهعرض البلد شمالی واقع است.
بچای : قریه ایست که بفاصله ۸کیلو متر در شمال شرق ۰چهار دهی در علاقه قره باغ متصل سرک مربوط حکومت اعلی غزنی که بین ۶۸درجه ۱۰دقیقه ۴۷ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳ درجه ۱۴دقیقه ۱۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بچو : قریه ایست که بفاصله۸،۵ کیلومتر در شمال غرب قریه متون در علاقه خوست که مربوط ولایت جنوبی بین ۶۹درجه ۵۴دقیقه ۱۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۲۳دقیقه ۱۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بچو خیل ( ۲۲۵) بخچه بند
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بچو خیل : موضعیست بفاصله ۲۸کیلو متر در جنوب قلعه رسول خان در علاقه کامرانی مربوط حکومت درجه اول کتواز حکومت اعلی غزنی که بین ۶۸درجه ۲۷دقیقه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۳۰دقیقه ۳ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بچه رابید : قریه ایست که بفاصله ۳۴،۵ کیلو متر در جنوب غرب نوزاد مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۶۴درجه ۲۰دقیقه ۳۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۵دقیقه ۴۹ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بچی گرام : قریه ایست که مربوط حکومت درجه ۴ کامدیش ( لندی سین ) متعلق حکومت کلان کنرها ولایت مشرقی موقعیت داشته مسافه از اسمار ۸۱ کیلو متر است .
بحر آباد : قریه ایست که بفاصله ۶کیلو متر در غرب قریه بهسود خاص مربوطحکومت درجه ۲ سرخرود ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۲۴دقیقه ۵۸ثانیه طول البلد شرقی و و ۳۴درجه ۲۷دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بخ : کوتلیست در جنوب قریه خشک آب بفاصله ۲۸کیلو متر از مرکز خنجان متعلق حکومت درجه ۲ دوشی مربوط حکومت کلان پلخمری ولایت قطغن که بین ۶۹درجه ۱ دقیقه ۵۶ثانیه طول البلد شرقی و ۲۵درجه ۲۲دقیقه ۱ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بخت آباد : قریه ایست که بفاصله ۱۱کیلو متر در جنوب شرق قریه شین دند مرحکومت کلان غوریان مربوط ولایت هرات که بین ۶۲درجه ۱۱دقیقه ۳۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۱۳دقیقه ۵۹ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بختگان : قلعه ایست بفاصله ۴،۵ کیلومتر در شمال ناورک در علاقه کشنده مربوط حکومت کلان بلخ ولایت مزار شریف که بین ۶۶درجه ۳۸دقیقه ۲۵ثانیه طول البلد شرقی و۳۵درجه ۴۸دقیقه ۴۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بختیار : قریه ایست بفاصله ۲۸ کیلومتر در جنوب غرب جلدک در علاقه ترنک مربو.ط حکومت کلان قلات ولایت قندهار که بین ۶۶ درجه ۲۶ دقیقه ۳۷ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱ درجه ۵۰ دقیقه ۳۱ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بختیاری : موضعیست بفاصله ۱۲،۵ کیلومتر در جنوب قلعه سرکاری در علاقه دره صوف مربوط حکومت کلان سمنگان ولایت مزار شریف که بین ۶۷ درجه ۱۷ دقیقه ۱۲ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵ درجه ۴۷ دقیقه ۱۴ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بخچه بند : مو ضعیست بفاصله ۷۴ کیلومتر درشمال اشکاشم مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۷۱ درجه ۲۵ دقیقه ۱۸ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۷ درجه ۳۶ ثانیهٔ عرض البلد شمالی واقع است .
بخرسک ( ۲۲۶) بدخشان
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بخرسک : قریه ایست که بفاصله ۵۰کیلو متر در شمال شرق قلعه خنک در علاقه شیوه مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۷۱درجه ۲دقیقه ۲۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۷درجه ۵۰دقیقه ۲۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بخش آباد : موضعیست بفاصله ۱۴ کیلو متر در شمال شرق قریه دولت آباد در علاقه بکواه خاشرود مربوط حکومت اعلی ( فراه) که بین ۶۲ درجه ۴۶دقیقه ۲۹ثانیه طول البلد شرقی و و ۳۲ درجه ۵۲دقیقه ۱۳ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بخشی خیل : قریه ایست مربوط حکومت درجه ۳ بگرام حکومت اعلی پروان که از مرکز حکومتی محلی ۲کیلومتر فاصله دارد.
بخشی کلی : قریه ایست که بفاصله ۱۷کیلو متر در جنوب قلعه دوست محمد خان متصل سرک مربوط حکومت درجه اول کتواز حکومت اعلی غزنی که بین ۶۸درجه ۲۲دقیقه ۴۹ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۴۶دقیقه ۴۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بد : قریه ایست که بفاصله ۲۳کیلو متر در جنوب غرب مرکز غوربند پهلوی سرکیکه بطرف شهر میرود مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۶۸درجه ۲۵دقیقه ۱۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۵۵دقیقه ۳۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بدب : قریه ایست که بفاصله ۱۶کیلو متر در شمال غرب قریه خجوه در علاقه درواز مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۷۰درجه ۵۳دقیقه ۴۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۸درجه ۱۵دقیقه ۵۱ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بدخشان : یک حکومت اعلی افغانستان است که در سمت شمال ولایت قطغن به خط طول البلد شرقی تخمین ۷۰ درجه ۳۶دقیقه ۳۶ثانیه عرض البلد شمالی و ۳۶درجه ۵۵دقیقه ۱۶ثانیه و همچنین بین ۷۱درجه ۱۵دقیقه ۱۸ثانیه طول البلد شرقی و و ۳۷درجه ۲۹دقیقه ۵۰ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بدخشان از جانب شمال بدریای آمو-از طرف غرب به ولایت قطغن-از سمت جنوب به هندوکش و از حیث مشرق به چترال و ترکستان محدود است. دریای پنج که دریای ( امویه) نیز گفته میشود در جوار آن جریان دارد. در بدخشان یک سلسله کوهای مرتفعی موجود است که در دامنه آنها دره ها و وادیهای خرم و سر سبز زیبائی طبیعی وجود دارد آب و هوای این منطقه در تابستان خیلی سرد بود و معابر کوهستانی آن تماماً از برف مستور و دریای آن کاملاً منجمد میباشد . بنابه کثرت اشجار باران زیادی در آنجا می بارد بدخشان از حیث معدن هم خیلی غنی بوده مخصوصا
بدخشان (۲۲۷ )
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
معادن نمک ،یاقوت ، بلور خالص ، ذغال سنگ طلا، مومیا ، زاج ، شنگرف، لاجورد ، گوگرد و سرب دران موجود است .
لعل بدخشان در قرون وسطی در ممالک اسلامی شهرت عمومی داشته و در دو اوین اکثر شعرا ذکر شده است. معادنیکه از آن لعل بر می آید به خارج بدخشان خاص ،در شغنان به ساحل طرف راست دریای آمو بوده است ( مار کوپولو لوسیاح ) نیز وجکد آنرا تصدیق نموده . علاقه که لعل از آن استخراج میشد در این وقت به تاجکستان متعاق است . لاجورد بدخشان مانند امروز در قرون وسطی نیز شهرت داشت معادن آن در مجرای علیای کوکچه واقع و تجارت آن منحصر بحکومت است .
در بدخشان اقسام میوه و خوراکه پیدا میشود پیداوار زراعتی آن عبارت از گندم ، جو ،نخود ، باقلی ،کوکنار و زغر میباشد اراضی زیادی للمی کاری میشود لکن در برخی مناطق اراضی آبی نیز وجود دارد. امتیاز عمده ئی که اراضی بدخشان دارد این است که در زمین های للمی آن هرگونه نباتات زرع شده میتواند در علاقه های جرم ، بهارک ،زردبو ،اشکمص ، و شغنان هر نوع میوه موجود بوده و مخصوصا سیب بهارک و رستاق شهرت زیاد دارد . آب و هوای بدخشان از هر حیث صحی و خوشگوار میباشد لذا این منطقه امراض هم کمتر به نظر میرسد .
از جمله مواشی اهلی مخصوصا بز ، گوسفند ، اسپ ، گاومیش در بدخشان تربیه میشود یکنوع گاومیش که خش گاو گفته میشود درین منطقه بکثرت پیدا میشود و از موی دم آن پشه پران ( چوری) ساخته میشود.
گوسفند نوع گدی در بدخشان مشهور است در جنگلهای بدخشان از حیوانات درنده شیر، پلنگ ، خرس پیدا میشود هکذا در علاقه درواز گرگ ، روباه ، خفک که پوست آن نفیس و از امتعه تجارتی و قیمتی میباشد وجود دارد پسته و بز غنج در نواحی رستاق و دروازه بکثرت موجود است .
در حصص هموار جرم و مواضع بلند و مرتفع آن شقاقل به وفرت موجود میباشد این نبات در طب اهمیت زیادی دارد
بنفشه و سماروغ در جمیع نقاط بدخشان پیدا میشود در توابع بدخشان خصوصا زردیو زرشک زیادتر پیدا میشود ( کور ) که از نباتات طبی بوده و خیلی مفید ثابت شده و برای خوارکه که به حیث سبزی از آن استفاده مینمایند در بسا نقاط بدخشان یافته میشود.
در حکومت اعلی بدخشان حکومات و علاقه داری های ذیل متعلق است.
۱ – حکومت درجه ۲ جرم که شامل دو علاقه داری بوده یکی علاقه داری درجه ۳ بهارک دیگر علاقه داری درجه ۳ کران منجان .
بدخشان ( ۲۲۸) بدکک
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۲ – حکومت درجه ۲ درواز که علاقه داری درجه اول خواهان نیز به آن مربوط است .
۳- حکومت درجه ۳ اشکاشم که علاقه داری درجه ۲ زیباک و علاقه داری شغنان به آن ارتباط دارد .
۴ – حکومت درجه ۳ کشم
۵ – حکومت درجه ۴ واخان
۶- علاقه داری درجه ۲ راغ
۷- علاقه داری درجه ۲ شهر بزرگ.
همچنین مکاتب ذیل در علاقه داری مربوطه بدخشان دائر است.
۱ – مکتب ابتدائی کشم -واقع قبر شاه
۲ – مکتب ابتدائی جرم مواقع مرکز حکومت جرم
۳ – مکتب ابتدائی شهران خاش – واقع شهران حکومت جرم
۴ – مکتب ابتدائی بهارکجرم
۵- مکتب ابتدائی شغنان واقع علاقه داری شغنان
۶ – مکتب ابتدا ئی درواز -واقع مالی حکومت درواز میباشد مرکز حکومتاعلی شهر فیض آباد بوده که ارتفاع آن ازسطح بحر ۳۵۰۰۰ فت ( ۱۰۷۷) متر و مسافه آن از کابل مرکز افغانستان ۷۳۹ کیلو متر میباشد.
بدراس : کوهیست در جنوب شرق قریه شش برجه در علاقه بامیان مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۶۸درجه ۹دقیقه ۴۲ثانیهء طول البلد مشرقی و تخمین ۳۴ درجه ۳۳دقیقه ۳۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بدرزئی: قریه ایست که بفاصله ۹کیلو متر در جنوب غرب پروش در علاقه شواربک مربوط ولایت قندهار که بین ۶۵درجه ۴۶دقیقه طول البلد شرقی و ۲۹درجه ۵۰دقیقه ۴۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بدری : دریائیست در شمال غرب فارسی مربوط ولایت هرات که بین ۶۲درجه ۳۲دقیقه ۵۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۵۲دقیقه ۵۱ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بدک : قریه ایست که بفاصله ۲۷کیلو متر در شمال شرق ناورک در علاقه کشنده مربوط حکومت کلان بلخ ولایت مزارشریف که بین ۶۶درجه ۴۹دقیقه ۱۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۵۹دقیقه ۵۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بدکک : دره ایست که بفاصله ۲۴کیلو متر در جنوب شرق ناروک در علاقه کشنده مربوط حکومت کلان بلخ ولایت مزارشریف که بین ۶۶درجه ۴۵دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵ درجه ۳۷دقیقه ۲۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بدل رائی ( ۲۲۹) بدی کوه
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بدل رائی : قریه ایست که بفاصله ۱۵کیلو متر در شمال شرق قلعه حمید خان در علاقه شواربک مربوط ولایت قندهار که بین ۶۱درجه ۶دقیقه ۴۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۰درجه ۱۳دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بدلوک : قریه ایست که در حکومت درجه ۴ کامدیش یا ( لندی سین ) مربوط حکومت کلان کنرهای ولایت مشرقی موقعیت دارد.
بدود : قریه ایست که در علاقه داری درجه ۲ شغنان مربوط حکومت درجه ۳ اشکاشم متعلق حکومت اعلی بدخشان.
بدور : قریه ایست کوهستانی که بفاصله ۲۴کیلو متر در جنوب غرب قریه روان در علاقه درواز مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۷۰درجه ۵۴دقیقه ۱ثانیه طول البلد شرقی و ۳۸درجه ۲۰دقیقه ۳۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بدی : قریه ایست که بفاصله ۱۵کیلو متر در جنوب غرب قریه رسول خان در علاقه کامران مربوط حکومت درجه اول کتواز متعلق حکومت اعلی غزنی که بین ۶۸درجه ۲۵دقیقه ۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۳۱دقیقه ۴۹ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بدی آباد : قریه ایست که بفاصله ۱۱ کیلو متر در شمال شرق قلعه السراج در علاقه لغمان مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۱۶دقیقه ۱۴ثانیهء طول البلد مشرقی۳۴درجه ۴۴دقیقه ۲۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بدی راز : قریه ایست که بفاصله ۲۶کیلومتر در شرق قلعه سنگ ماشه در علاقه جاغوری مربوط حکومت اعلی غزنی که بین ۶۷درجه ۲۱دقیقه ۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۱۳دقیقه ۳۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بدی غندی : تپه ایست در جنوب شرق قلعه حمید خان در علاقه شورابک مربوط ولایت قندهار که بین ۶۶درجه ۹دقیقه ۴۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۰ درجه ۸دقیقه ۱۹ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بدی کوه : قریه ایست بفاصله ۳۸کیلو متر در جنوب غرب قلعهکف در علاقه درواز مربوط حکومت
بدی کوه ( ۲۳۰) براگند
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
اعلی بدخشان که بین ۷۰درجه ۹۰دقیقه ۳۵ثانیه طول البلد شرقی و ۳۷ درجه ۵۱دقیقه ۳۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بدی گال : شیله ایست بفاصله ۴۸کیلو متر در شمال مرکز اسمار مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۱درجه ۳۲دقیقه ۱۱ثانیه طول البلد شرقی و ۳۰درجه ۲۳دقیقه ۳۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بدین : قریه ایست که بفاصله ۲۲کیلو متر در شرق قریه قلات غلزائی ولایت قندهار که بین ۶۷درجه ۵دقیقه ۴۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۲دقیقه ۱۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بدیوه : قریه ایست که بفاصله ۱۴کیلو متر بطرف جنوب غرب قریه آرامتل نورستان مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۵۰دقیقه ۱۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۱۳دقیقه ۱۳ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بر آباد : قریه ایست که بفاصله ۶کیلو متر در شرق چوکی در علاقه حکومت کلان کنرها مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۵۸دقیقه ۱۷ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۴۱دقیقه ۴۱ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برات میر قاسم : قریه ایست از مربوطات علاقه حکومت درجه اول بهسود مربوط حکومت کلان دایزنگی ولایت کابل.
براره : قریه ایست که بفاصله ۲۹کیلو متر در جنوب شرق قریه خیر آباد متصل دریای ( وردج) در علاقه جرم مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۷۱درجه ۲دقیقه ۱۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۵۰دقیقه ۳۰ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بر از آب : قریه ایست که بفاصله ۴۲کیلو متر در جنوب غرب قریه آق گنبد در علاقه چخچران مربوط حکومت کلان غورات ولایت هرات که بین ۶۴درجه ۱۲دقیقه ۳۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۲۸دقیقه ۱۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برازو : قریه ایست در علاقه داری درجه ۲ بالا بوک حکومت اعلی فراه مسافه از مرکز علاقه داری ۲۳کیلومتر میباشد .
براگند : تپه ایست در شمال قریه عبدالرحمن در علاقه ارغستان مربوط ولایت قندهار که بین ۶۵درجه ۵۷دقیقه ۵۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱ درجه ۲۵دقیقه ۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع
برالا ( ۲۳۱) برج
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
برالا : قریه ایست که بفاصله ۱۱ کیلو متر در غرب جمرود در علاقه قره باغ مربوط حکومت اعلی که بین ۶۷درجه ۵۶دقیقه ۲۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۹دقیقه ۳۵ثانیعرض البلد شمالی واقع است
بران آباد : قریه ایست که بفاصله ۵ کیلومتر در جنوب شین دند مربوط ولایت هرات که بین ۶۲درجه ۷دقیقه ۲۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۱۶دقیقه ۳۰ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بران خیل : قریه ایست که بفاصله ۷،۵ کیلو متر در جنوب مرکز چمکنی مربوط ولایت جنوبی که بین ۶۹درجه ۴۷دقیقه ۴۷ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۴۴دقیقه ۴۷ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برای قلعه : قریه ایست که ۲۷کیلو متر در شمال شرق قریه شیوه نزدیک درهء مزار در علاقه حکومت کلان کنرها مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۴۵دقیقه ۲۴ثانیهء طول البلد مشرقی و ۳۴درجه ۴۰دقیقه ۴۸ثانیهء عرض البلد شمالی واقع است.
بربج : قریه ایست که بفاصله ۴۰،۵ کیلو متر در جنوب شرق چهاربرجک متصل رود هلمند مربوط چخانسور حکومت اعلی فراه که بین ۶۲درجه ۲۶دقیقه ۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۰درجه ۸دقیقه ۴۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بربر :قلعه ایست که بفاصله ۱۶،۵ کیلو متر در جنوب شرق خان آباد در علاقه دولت آباد مربوط ولایت قطغن که بین ۶۶درجه ۴۵دقیقه ۳۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۷درجه ۱۵ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بربیر : قریه ایست که بفاصله ۱۶کیلومتر در جنوب شرق نمله در علاقه خوگیانی مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۱۲دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۱۶دقیقه ۱۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برپای : دریائیست بفاصله ۶۹،۵ کیلو متر در شمال شرق مرکز حکومت درجه اول شین دند مربوط ولایت هرات که بین ۶۲درجه ۴۱دقیقه ۵۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۳۱دقیقه ۱۷ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برتخت : قریه ایست که بفاصله ۸،۵کیلو متر در جنوب شرق مرکز حکومتی درجه اول شین دند مربوط ولایت هرات که بین ۶۲درجه ۱۳دقیقه ۲۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳ درجه ۱۶دقیقه ۱۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برج : قریه ایست که در علاقه حکومت درجه ۴ قادس مربوط حکومت کلان بادغیسات ولایت هرات
برج ( ۲۳۲ ) برج عبدالله
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
برج : قریه ایست که بفاصله ۲۸،۵ کیلو متر در شمال غرب مرکز هرات متصل سرکیکه بطرف غوریان میرود در علاقه حکومت درجه اول انجیل مربوط ولایت هرات که بین ۶۱درجه ۵۵دقیقه ۲۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۲۴دقیقه ۲۳ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برج امان : قریه ایست که بفاصله ۳۴کیلو متر در شمال شرق قریه رخه در علاقه پنجشیر مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۶۹درجه ۴۴دقیقه ۲۴ثانیهء طول البلد مشرقی و ۳۵درجه ۲۷دقیقه ۱۱ثانیهء عرض البلد شمالی واقع است.
برج پای : قریه ایست که بفاصله ۳۸کیلو متر در جنوب غرب قلعهمشک در علاقه حکومت کلان دایزنگی مربوط ولایت کابل که بین ۶۷درجه ۱۶دقیقه ۵۹ثانیهء طول البلد مشرقی و ۳۴درجه ۲۰دقیقه ۳۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برج تاجرمن : خرابه ایست که بفاصله ۴۷کیلو متر در شمال مرکز شهرک مربوط حکومت کلان غورات ولایت هرات که بین ۶۴درجه ۴۵ثانیه ء طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۱۸دقیقه ۲۹ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برج توپخانه : قریه ایست که بفاصله ۱۰،۵کیلو متر در شمال غرب مرکز زیباک مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۷۱درجه ۱۷دقیقه ۱۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶ درجه ۱۸دقیقه ۲۹ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برج شیران : قریه ایست که بفاصله ۱،۵کیلو متر در جنوب مرکز بلخ که در حوزهء حکومت کلان بلخ واقع و از توابع ولایت مزارشریف میباشد.
برج عبدالله : تقریبا در ( ۶۰۰) متری قلعه بگرام مربوط حکومت اعلی پروان سمت شمالی در موضعی که دریای غوربند بدریای پنحشیر میریزد ، سنگلاخ بلندی دیده میشود که عموداً بسمت شمال و غرب این رود خانه خم گردیده و با نشیب تندی جانب شرق بطرف ساحل راست دریای پنجشیر فرود می آید این سنگلاخ را دیوار یکه بدور آن از خشت خام کشیده شده بود ( تا امروز آثار آن دیده میشود) مستحکم نگهمیداشت که سد طبیعی را تشکیل میداد تنها طرف جنوب و شرق این حصار خندق مریضی حفر شده و حمله مهاجمین را مانع میشد و موضع مذکور را بصورت یک شهر مستحکم یا قشله عسکریی محافظت مینمود .این شهر را متخصصین حفریات بنان ( شهر جدید شاهی) یاد میکنند و چنان تصور میرود که اینشهر در زمان سلاطین یونانی آباد گردیده باشد زیرا بروی خشت های آن حرف ( تیتای ) یونانی نقش است و نیز طرح حفر خندق و دفاع از آب که از پیشرو دیوار برج عبدالله ظاهر میشود خصوصیات تام و قرلبت زیادی با تعمیرات یونانی ها دارد آبادی برج عبدالله بر فرا سنگلاخ
برج عبدالله ( ۲۳۳) برج لار
_____________________________________________________________________
از نقطه نظر سوق الجیشی اهمیت بزرگی داشت زیرا یکطرف این موضوع برای مراقبت اهالی موقعیت خوبی داشت و از طرف دیگر راه های بزرگی عبور و مرور را از قبیل خاواک ( اسکندریه غزنه) و جلال آباد ( ناگارا دیونی)پارو پامیزاد ، یعنی راهیکه باختر و تمام صفحات غرب را با پارو پامیزاد و هند ملحق میساخت کنترول و محافظت مینمود .
خلاصه دین اردوگاه پایتخت سیار امپراطوری و مرکز ثقل و نیرویی بود که جنبش و فعالیت بزرگی از آن سرچشمه میگرفت. قراریکه مورخین ارقام میدارند و حفریات ظاهر ساخته است، قلعه بگرام ( شهر جدید شاهی) تخمین دو قرن پیش از ( هیوان تنگ) متروک گردیده بود .
هیوان تنگ در کتاب خود میگویند : ( درین منطقه باد چنان بشدت می وزد که پرنده گان نمیتوانستند بر فراز سلسله کوه ها پرواز نمایند ) ازین عبارت بر می آید که بگرم از حیث باد تند خود معروف بوده و حقیقتا پرنده گان از روی اجبار بر روی تالابهاییکه از رود خانه ها تشکیل میگردد نشسته و نشاط خاطر شکاریان را فراهم مینمیایند یعنی شدت وزش بادکماکان باقیست .
برج عیاران : قریه ایست که بفاصله ۶کیلو متر در جنوب مرکز بلخ واقع و از مربوطات حکومت کلان بلخ متعلق ولایت مزارشریف میباشد.
برج قلعه : قریه ایست که بفاصله ۲۵کیلو متر بطرف جنوب شرق قریه زائد آباد در لوگر مربوط ولایت کابل که بین ۶۹درجه ۱۳دقیقه ۳۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۶دقیقه عرض البلد شمالی واقع است.
برج کرده : خرابه ایست که بفاصله ۹۷کیلو متر در جنوب چخانسور مربوط حکومت اعلی فراه که بین ۶۳درجه ۵دقیقه ۱۶ثانیهء طول البلد مشرقی و۳۱ درجه ۲دقیقه ۴۷ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برج گل جان : برجیست بفاصله ۲۳کیلو متر در شمال غرب مرکز چاریکار متصل سرک مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۲۵درجه ۳دقیقه ۵۹ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۳دقیقه ۳۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برج لار : برجی است که بفاصله ۸۷کیلو متر در شمال مرکز علاقه چخانسور مربوط حکومت اعلی فراه که بین ۶۲درجه ۱۱دقیقه ۲ثانیه طول البلد شرقی ۳۱درجه ۲۱دقیقه ۳۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برچ (۲۳۴) برغنه تل
_____________________________________________________________________
برچ : موضعیست بفاصله۱۳،۵ کیلو متر در شمال شرق صمد خان کلی در علاقه شورابک مربوط ولایت قندهار که بین ۶۶درجه ۱۷دقیقه ۶ثانیه طول البلد شرقی و ۲۹درجه ۵۷دقیقه ۱۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برزاری : دریائیست بفاصله ۵۵کیلو متر در جنوب شرق پرجمان در علاقه گلستان مربوط حکومت درجه ۲ بکواه متعلق حکومت اعلی فراه که بین ۶۴درجه ۱۴دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۵۸دقیقه ۴۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برزل پیک : کوهیست در جنوب قریه اتمان در علاقه خوست که مربوط ولایت جنوبی بین۶۹درجه ۴۵دقیقه ۴ثانیهء طول البلد مشرقی ۳۳درجه ۷دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برزین : کوتلیست بفاصله ۲۵،۵ کیلو متر در شمال قریه سدی گل در نورستان مربوط ولایت مشرقی بارتفاع تخمین ۴۶۳۷متر بین ۷۱درجه ۲۳دقیقه ۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۵۴دقیقه ۳۸ثانیه عرض البلد شمالی موقعیت دارد.
برسری : قلعه ایست بفاصله ۵کیلو متر در شمال رود پخ در علاقه راغ مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۶
۷۰ درجه ۲۲دقیقه ۱۷ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۷درجه ۳۴دقیقه ۴۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بر شر تگاب : نهریست که بفاصله ۶۲، ۵ کیلومتر در جنوب غرب قریه پرجمان که به رود غور میریزد در علاقه بکواه مربوط حکومت اعلی فراه که تخمین بین ۶۳تا ۲۶ دقیقه ۲۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۸دقیقه عرض البلد شمالی واقع است.
برغک : قریه ایست که بفاصله ۶۵کیلو متر در جنوب شرق شهر هرات در علاقه گذاره مربوط ولایت هرات که بین ۶۲درجه ۲۴دقیقه ۴۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۵۴دقیقه ۳۰ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برغنک : دریائیست بفاصله ۷۴،۵ کیلو متر در جنوب شرق مرکز هرات در علاقه گذاره مربوط ولایت هرات که بین ۶۲درجه ۲۵دقیقه ۱۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۵۴دقیقه ۲۳ثانیه عرض البلد شمالی واقع است و آب آن برود گز می ریزد .
برغنه تل : قریه ایست که بفاصله ۱۵،۵ کیلو متر در غرب قلعه اسد در علاقه خاکریز مربوط ولایت قندهار که بین ۶۵درجه ۲۴دقیقه ۱۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۵دقیقه ۵۹ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برفک (۲۳۵ ) برکوت
______________________________________________________________________
برفک : قریه ایست که در علاقهداری درجه ۳خنجان متعلق حکومت درجه ۲ دوشی مربوط حکومت کلان پلخمری ولایت قطغن .
برقی : قریه ایست که بفاصله ۱۵کیلو متر در غرب پای کوتل در علاقه دایزنگی متصل شیله آق زرت مربوط ولایت کابل که بین ۶۶درجه ۳۹دقیقه ۳۹ثانیه طول البلد مشرقی و ۳۴درجه۲۲ دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برک : قریه ایست که بفاصله ۲۴، ۵ کیلومتر در شرق مرکز حکومت کلان قلات مربوط ولایت قندهار که بین ۶۷درجه ۱دقیقه ۴۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۴۲ ثانیه عرض البلد شمالی موقعیت دارد .
برک : قریه ایست که در ۲۹ کیلو متری مرکز حکومتی درجه ۳ قیصار مربوط حکومت اعلی میمنه واقع است .
برک : قریه ایست که بفاصله ۲۰،۵ کیلو متر در شمال شرق قریه رخه متصل دریای پنجشیر مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۶۹درجه ۳۸دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و و ۳۵درجه ۲۳دقیقه ۳۰ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برگاه : کوهیست در شمال شرق قریه خوگیانی به ارتفاع تخمین ۲۳۶۶ متر در علاقه کشکنخود مربوط ولایت قندهار که بین ۶۵درجه۱۶ دقیقه ۱۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۵۱دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برگ ریگ : میدانیست که در جنوب مشرق قریه دختران در علاقه چخانسور مربوط حکومت اعلی فراه که بین ۶۲درجه ۲۳دقیقه ۱۲ثانیه طول البلد شرقی و ۲۹درجه ۳۹دقیقه ۳۶ثانیه تخمیناً عرض البلد شمالی واقع است.
برکندی : موضعیست بفاصله۹ کیلومتر در شمال قلعه چغه سرای در علاقهپیچ دره مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۱درجه ۶دقیقه طول البلد مشرقی و ۳۴۳۴درجه ۵۵دقیقه ۵۱ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برکنر : اسمار دیده شود .
برکوت : قریه ایست کوهستانی که بفاصله ۵۴کیلو متر در شمال مرکز اسمار متصل سرک مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۱درجه ۳۲دقیقه ۱۵ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۱۸دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برکوت : قریه ایست که بفاصله ۱۱ کیلومتر در شمال قریه شیوه متصل دوگی مربوط حکومت اسمار
برکه ( ۲۳۶) برکه
______________________________________________________________________
ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۵دقیقه ۱ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۴۰دقیقه ۴۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برکه : قریه ایست مربو ط درجه ۳ قیصار مربوط حکومت اعلی میمنه مسافه از مرکز حکومت ۵،۵ کیلومتر میباشد.
برکه : علاقه داری درجه ۲ مربوط حکومت درجه ۳ نهرین و از توابع حکومت کلان پلخمری است که در حوزه ء ولایت قطغن واقع بوده و بر خط ۶۸درجه ۵۸دقیقه ۳۴ثانیه طول البلد شرقی و خط ۳۶درجه ۳ دقیقه ۳۷ثانیه عرض البلد شمالی کائن میباشد حدود اینمنطقه از جهات شرق، غرب، و جنوب بمرکز و مربوطات حکومت محلی نهرین و از طرف شمال به معبر عمومی بغلان پیوسته و فاصلهء آن از مرکز حکومت مذکور تقریبآ ۱۷،۵ کیلو متر است . در این علاقه قریه های متعددی وجود دارد که تعداد خانوار آن در حدود ( ۲۵۰۰) خانه تخمین میشود بعضا ً قسمت های این منطقه کوهستانی بوده در دامنه ء کوهای آن تپه های خاکی و زمین های صالح الزراعه موجود است که در آن زراعت للمی بخوبی بعمل می آید که تحت زرع نیامده صرف در اوقات بارندگی از زراعت و علف زار های آن استفاده میشود .آب و هوای آن در تابستان و زمستان تقریبا معتدل بوده سرمای شدیدی ندارد مقدار بارندگی در هر سال تفاوت داشته و یکسان نیست ، چشمه سار که از تپه ها و نقاط مرتفع سرا زیر میشود برای آبیاری زمین های زراعتی کمک شایانی مینمایند .
در باغهای آنجا اشجار سیب ، ناک ،شفتالو ، زردآلو ،و اقسام گل پتونی بیشتر تربیه میشود،محصول زراعتی آن گندم ، جو،جو ار، زغر بوده اینمحصول چون بیشتر در اراضی للمی بعمل می آید اضافه از احتیاج آن در برخی جاها بفروش میرسد. از نوع سبزیجات در بعضی جاها بادنجان ، کچالو ، زردک ،پیدایش دارد در تپه ها و دامنه ها ی جبال شرقی اینحصه جنگل های اشجار پسته و ارچه بکثرت موجود بوده اهالی بجمع و ذخیره و فروش آن می پردازند ،پیشه اهالی غالبا زراعت و مالداری بوده رمه های گوسفند را در مراتع آنجا بغرض تجارت تربیه مینماید و هکذا یک تعداد اسپ های دوند و خانه زا دبرای بزکشی در مواقع میله های تحت توجه و تربیه گرفته میشود.
طیور وحشی آن عبارت از کبک ، قاز، مرغابی است که در ایام زمستان اهالی بشکار آن ها میروند .
سرک عمومی این منطقه همان سرک خان آباد است که بعلاقه نهرین پیوسته و راهای خصوصی دیگر نیز مانند راه اشکمش وجود دارد که علاقه داری ( برکه) را با حکومت محلی نهرین متصل میسازد .
برکه ( ۲۳۷) برکی برک
_____________________________________________________________________
در مرکز علاقه داری مدرسه ئی ( قار ملول ) دائر است که طلبه برای کسب علوم دینی در آنجا اشتغال دارند .
برکه : قریه ایست که بفاصله ۲۳کیلو متر در شرق قلعهء سنگ ماشه در علاقه جاغوری مربوط حکومت اعلی غزنی کائن وبخط ۶۷درجه ۱۸دقیقه ۴۳ثانیه طول البلد شرقی و خط ۳۳ درجه ۱۷دقیقه ۱۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برکه : کوتلیست بفاصله ۱۹کیلو متر در غرب قریه ملا سرکی خان در علاقه معروف ارغستان مربوط ولایت قندهار به ارتفاع تخمین ۲۴۲۴متر که بین ۶۷درجه ۳۲دقیقه ۴۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۱۸دقیقه ۵۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برکه دارسر : کوتلیست بفاصله ۱۸کیلو متر در جنوب غرب قریهزاده در علاقه خوگیانمربوط ولایت مشرقی بارتفاع تخمین ۴۵۵متر که بین ۷۰درجه ۱۶ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۲دقیقه ۳۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برکی : قریه ایست که بفاصله ۱۰،۵ کیلو متر در غرب مرکز نهرین مربوط به پلخمری ولایت قطغن که بین ۶۸درجه ۵۸دقیقه ۳۴ثانیهء طول البلد مشرقی و ۳۶درجه ۳دقیقه ۳۷ثانیهء عرض البلد شمالی واقع است.
برکی : قریه ایست در حوزهء حکومتی درجه اول بهسود مربوط حکومت کلان دایزنگی ولایت کابل .
برکی : قریه ایست سر سبز در گوشه ء شمال غرب کابل ، درین منطقه باغهای انگوری و فواکه مختلفه بکثرت وجود دارد ،این قریه سابق بحکومت ده سبز مربوط بود ولی در اخیر سال ۱۳۲۶ به بلدیه کابل مربوط گردید. اهالی آن باغدار و زراعت پیشه می باشند. چون این منطقه بر جاده بزرگ که جانب شمال مملکت میرود واقع است، لذا تانک تیل پطرول در آنجا موجود و باغ بالا که در سابق باغ عالی و مهمی بود و اکنون آثار عمرانی آن باقی است در انجام شمالی آن واقع میباشد فاصله ان الی بی بی مهرو و مرکز حکومتی ۳،/۱۲ کیلو متر بوده و از کابل ۵،۱/۲ کیلو متر فاصله دارد. انگور برکی شهرت زیادی داشته و نه تنها مصارف اهالی مرکز کابل را تکافو می نماید بلکه مقدار زیادی بهند و پاکستان هم صادر میشود.
برکی برک : شهریست که بفاصله ۱۱،۵ کیلو متر در شمال شرق برکی را جان متصل سرک که مقر حکومتی لوگر میباشد ( مربوط ولایت کابل)که بین ۶۸درجه ۵۸دقیقه ۵۲ثانیه طول البلد
برکی برک ( ۲۳۸) برکی
______________________________________________________________________
شرقی و ۳۳ درجه ۵۷دقیقه ۵۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است. در برکی برک غالبا طایفه اورمر زندگانی دارند و اهالی ان به لسان پشتو و دری تکلم میکنند مرکز حکومت کلان هم در آنجا میباشد در برکی برک دو باب مسجد جامع موجود است که یکی آن مشهور بنام مسجد قاضی و دیگری بناممسجد حضرت آخند جی صاحب علیه الرحمه شهرت دارد و در هر دو مسجد از طرف مدرسین علوم مذهبی تدریس میشود . مزارات ذیل در برکی برک مشهور میباشد مزار حضرت آخند جی صاحب که آن را بعضی کاکو صاحب می نامند ، مزار شیخ حسن صاحب واقع ده شیخ حسن صاحب واقع ده شیخ برکی ، مزار مولانا محمد عثمان صاحب علیه الرحمه ، مزار میر مسعود علیه الرحمه و مزار شیخ عبدالرحمن صاحب علیه الرحمه در برکی برک یک باب مکتب ابتدائی نیز موجود است.
برکی راجان : قریه ایست که بفاصله ۱۱،۵ کیلو متر در شمال غرب مرکز حکومتی کلان لوگر مربوط ولایت کابل که بین ۶۸درجه ۵۴دقیقه ۴۹ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۵۶دقیقه ۱۳ثانیه عرض البلد شمالی و از مرکز حکومت کلان تخمینا ۶ کیلو متر واقع است . درین جا یک باب مسجد جامع موجود است که بنام مسجد دروازه کلان مشهور است . مزارات معروفی نیز درین قریه موجود میباشد از قبیل مزار ، شاه ابو الفتح علیه الرحمه یک تن از تابعین کرام و مزار جناب ابو الشاه علیه الرحمه و مزار حضرت میانجی صاحب .
یک باب مکتب رسمی هم در سال ۱۳۱۴ درین جا تاسیس گردیده .
برگام : دره ایست که بفاصله ۲۲کیلو متر در شمال مرکز اسمار مربوط ولایت مشرقی ممتد به طرف شمال غرب بین ۷۱درجه ۲۲دقیقه ۴۷ثانیه طول البلد شرقی ۳۵درجه ۸دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برگ زرد : قریه ایست که بفاصله یک کیلو متر در جنوب قریه ( پریان پنجشیر) مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۷۰درجه ۱دقیقه ۲۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۴۰دقیقه ۱۱ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برگمال : قریه ایست در حوزهء حکومت درجه ۴ کامدیش ( لندی سین ) مربوط حکومت کلان کنرها ولایت مشرقی قریه مذکور از مرکز حکومت ۲۹کیلو متر فاصله دارد.
برگه : خرابع ایست که بفاصله ۳۶،۵ کیلو متر در جنوب شرق مرکز حکومت کلان شبرغان مربوط ولایت مزار شریف که بین ۶۶درجه ۲۴دقیقه ۱۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۳۹دقیقه ۴۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برگی : موضعیست بفاصله ۲۳کیلو متر در شمال قلعه اسد در علاقه خاکریز مربوط ولایت قندهار
برگی (۲۳۹) برنجی رود
______________________________________________________________________
که بین ۶۵درجه ۳۳دقیقه ۱۱ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۱۷دقیقه ۲۹ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برلک : قریه ایست بفاصله ۱۵،۵ کیلو متر در جنوب شرق قریه جانی خیل متصل سرک مربوط حکومت درجه اول کتواز متعلق حکومت اعلی غزنی که بین ۶۸درجه ۳۴دقیقه ۱ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۴۳دقیقه ۱ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برلک ثانی : قریه ایست که بفاصله ۱۷،۵ کیلو متر در جنوب غرب جانی خیل متصل سرک مربوط حکومت درجه اول کتواز متعلق حکومت اعلی غزنی که بین ۶۸درجه ۲۳دقیقه ۵۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۳۷دقیقه ۵۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برم بالو گری : کوتلیست بفاصله ۶۶ کیلو متر در جنوب شرق قریه سدی گل ولایت مشرقی به ارتفاع تخمین ۳۴۴۵ متر که بین ۷۱درجه ۳۶دقیقه ۱ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۳۰دقیقه ۲۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برمک : قریه ایست که بفاصله ۳۲کیلو متر در غرب مرکز بلخ واقع و مربوط حکومت کلان بلخ ولایت مزارشریف موقعیت دارد.
برمل : در تشکیلات اداری عبارت از علاقه داری درجه است که متعلق حکومت کلان ارگون مربوط ولایت جنوبی میباشد.
برمل به سمت جنوب شرقی ارگون موقعیت داشته از طرف شرق بعلاقه (خط سرحدس ) از جانب غرب به علاقه داری سروبی مربوط حکومت کلان ارگون از جانب شمال غرب به ارگون و از جنوب غرب به علاقه داری گومل متعلق حکومت کلان ارگون محدود است.
برمه : کوتلیست بفاصله ۲۲، ۵ کیلومتر بطرف شمال غرب دهانه غوری مریوط ولایت قطغن که بین ۶۸درجه ۱۸دقیقه ۳۵ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۵۷دقیقه ۱۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برناباد : قریه ایست که بفاصله ۱۲،۵ کیلو متر در شمال شرق مرکز غوریان مربوط ولایت هرات که بین ۶۱درجه ۳۵دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۲۳دقیقه ۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برنجی رود : نهریست بفاصله ۴۸کیلو متر در شمال قریه گنده لک مربوط ولایت هرات که بین ۶۱درجه ۵۸دقیقه ۴۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۱۱دقیقه ۱۰ثانیه عرض البلد شمالی جریان دارد.
برنجی کوتل ( ۲۴۰) بره مک
______________________________________________________________________
برنجی کوتل : کوتلیست بفاصله ۱۱کیلو متر در شمال شرق مرکز اوبه مربوط ولایت هرات که بین ۶۳درجه ۱۵دقیقه ۱۹ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۲۶ دقیقه ۵۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برنگ : دشتی است در جنوب غرب مرکز فراه که بین ۶۱درجه ۳۰دقیقه طول البلد مشرقی و ۳۲درجه۴۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برنگک : قریه ایست که بفاصله ۱۳کیلو متر در شمال شرق شهر فراه متصل سرکیکه بطرف شین دند میرود مربوط به فراه که بین ۶۶درجه ۱۰دقیقه ۲۴ثانیهء طول البلد مشرقی ۳۲درجه ۳۰دقیقه ۱۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بر نوزاد : قریه ایست که بفاصله ۱۸کیلو متر در شمال غرب مرکز حکومتی درجه ۲ نوزاد مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۶۴درجه ۲۱دقیقه ۳۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۲۷دقیقه ۴۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
برور : قریه ایست کوهستانی که بفاصله ۱۲،۵کیلو متر در شمال چوکی در علاقه حکومت کلان کنرها مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۴۹دقیقه ۴۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۴۶دقیقه ۳۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است
بره : شیله ایست بفاصله ۲۹،۵ کیلو متر در جنوب قلعه سرکاری ارغستان مربوط ولایت قندهار که بین ۹۷درجه ۲دقیقه ۱۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۲۴دقیقه ۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بره : قریه ایست که بفاصله ۱۹ در شمال قریه شنوار در علاقه نورستان مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۱۷دقیقه ۵۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۳۸دقیقه ۵۰ثانیه عرض البلد.شمالی واقع است .
بره : قریه ایست که بفاصله ۱۹کیلو متر در شمال قریه شنوار در علاقه نورستان مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۱۷دقیقه ۵۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۳۸دقیقه ۵۰ثانیه عرض البلد.شمالی واقع است.
بره چماته : قریه ایست که بفاصله ۳،۵ کیلو متر در جنوب قریه سدی گل متصل دریای کنر در علاقه نورستان مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۱درجه ۲۳دقیقه ۴۱ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۳۹دقیقه ۵۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بره گنه : قریه ایست که بفاصله ۳۲کیلو متر در جنوب چهل خانه متصل سرکیکه بطرف قندهار میرود درعلاقه دهله مربوط ولایت قندهار که بین ۶۶درجه ۲دقیقه ۴۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۶دقیقه ۳۷ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بره مک : قریه ایست که بفاصله ۳۱کیلو متر در شمال غرب تکزار در علاقه سنگچهارک مربوط حکومت کلان شبرغان متعلق ولایت مزارشریف که بین ۶۶درجه ۱۲دقیقه ۳۶ثانیهء طول البلد مشرقی ۳۵درجه ۴۵دقیقه عرض البلد شمالی واقع است.
بری ( ۲۴۱) بزگیران
______________________________________________________________________
بری : قریه ایست کوهستانی که بفاصله ۲۲کیلو متر در جنوب غرب قلعه تیواره در علاقه غورات ولایت هرات که بین ۶۴درجه ۲۰ ۲۸ثانیه طول البلد مشرقی ۳۳درجه ۲۲دقیقه ۵۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بری آس : کوهیست در شمال غرب نادعلی مربوط حکومت اعلی فراه که بین ۶۱درجه ۵۰دقیقه ۱ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۵۴ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بریالی : قریه ایست که بفاصله۳ کیلو متر در شمال قریه شیوه در علاقه کنرها مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۳۶دقیقه ۴۶ثانیه طول البلد مشرقی و ۳۴ درجه ۳۵دقیقه ۵۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بریز : قریه ایست که بفاصله ۱۳کیلو متر درشمال قلعه بار پنجه در علاقه شیوه مربوط حکومت اعلی بدخشان بین ۷۱درجه ۲۰دقیقه ۳۰ثانیهء طول البلد مشرقی و ۳۷درجه ۳۹دقیقه ۳۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بزاریق : موضعیست بفاصله ۵۰کیلو متر در غرب مرکز شورتپه مربوط حکومت کلان بلخ ولایت مزارشریف که بین ۶۶درجه ۴۹دقیقه ۲۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۷درجه ۲۰دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بزاری : قریه ایست که بفاصله ۱۷کیلو متر در شرق مرکز حکومت درجه اول شین دند مربوط ولایت هرات که بین ۶۲درجه ۱۷دقیقه ۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۱۹دقیقه ۴۱ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بزبر : قریه ایست که بفاصله ۱۵ کیلو متر در جنوب مرکز بالا مرغاب مربوط حکومت کلان ولایت هرات که بین ۶۳درجه ۲۲دقیقه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۲۷دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بز دره : قریه ایست کوهستانی که بفاصله ۲۸کیلو متر بشمال غرب قریه خواجه غار مربوط ولایت قطغن که بین ۶۹درجه ۲دقیقه طول البلد مشرقی و ۳۲درجه ۵۸دقیقه ۳۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بزرتو : کوهیست در جنوب مرکز بالا مرغاب مربوط حکومت کلان بادغیسات ولایت هرات که بین ۶۳درجه ۲۱دقیقه ۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۲۳دقیقه ۳۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بزگیران : قریه ایست که بفاصله ۱۱کیلو متر در جنوب غرب مرکز اشکاشم مربوط حکومت
بز گیران ( ۲۴۲) بست
______________________________________________________________________
اعلی بدخشان که بین ۷۱درجه ۳۰دقیقه ۱۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه -۳۷دقیقه ۲۳ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بزمل : کوهیست در شمال مشرق زمین قریه رخه در علاقه پنجشیر مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۲۵درجه طول البلد مشرقی و ۵۵ درجه عرض البلد شمالیموقعیت دارد.
بزین : قریه ایست که بفاصله ۳۲کیلو متر در جنوب غرب قریه روان در علاقه درواز مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۷۰درجه ۵۱دقیقه ۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۸درجه ۲۰دقیقه ۳۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است
بسب : قریه ایست که بفاصله ۲۰کیلو متر در غرب قلعه زرنی در علاقه بکواه و خاشرود مربوط حکومت اعلی فراه که بین ۶۴درجه ۹دقیقه ۲۴ثانیهء طول البلد مشرقی و ۳۳درجه ۱۰دقیقه عرض البلد شمالی موقعیت دارد
بست : ساحل چپ رود هلمند ( در ملتقای هلمند و ارغنداب) خرابه های شهر کهن و تاریخی ( بست ) دیده میشود که یکی از مرکز مهم مدنیت قدیم این سرزمین بوده و در ادوار کهن ( اوایل قرن ۶ مسیحی) شهرت بسزائی داشته و بعد در اسر قشون کشی های اعراب موقعیت مهم مسلمان ها گردیده و در مقابل شاهان مقاومت شدیدی می نمود از آن پس شهر ( بست ) تا زمان سلاطین غزنوی شهرت سابقه خود را از دست داده بود ولی در زمان غزنوی ها باوج ترقی و تعالی رسیده مخصوصا باغها و اشجار میوه دار از قبیل زردآلو ،انگور ،شکرپاره ، خرما ،خربوزه ،تربوز درین منطقه بکثرت وجود داشت . تجارت (بست ) بسیا بارونق بود بروی دریای هلمند پلی از قایق ها ساخته شده بود که بوسیله آن قافله تجارتی اهالی مردم راه نورد از ان عبور نموده به ( بست) می رسیدند.
شهر بست نسبت به تمام مربوطات مشرقی سجستان ( سیستان ) بزرگترین شهر بوده مال التجاره هند در بازار های آن عرضه میگردید و از آنجا به دیگر نقاط مملکت برده میشد و غالبا سودا گرانی در اینجا زندگانی مینمودند که با هند تجارت داشتند. در شهر بست مسجد جامع و نفیسی بنا و در اطراف آن بازار های وسیع و بزرگی انشا ء یافته بود که مال التجاره در آن بکثرت روی هم میریخت . بفاصله تقریبا یکنیم فرسخ (۹ کیلومتر ) از شهر در کنار جاده که بطرف غربی ممتد است . از دو گاهی به بزرگی یک شهر کوچک آباد شده بود که اکنون خرابه های آن کشف گردیده است و بنام ( لشکر بازار ) شهرت دارد بست مرکز ( شاه راه )بین خراسان و بلوچستان و هند بود .بست علاوه برینکه از حیث تجارت و عسکری شهرت خاصی داشت مردان فاضل
بست ( ۲۴۳) بسه بت
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
و دانشمندان بزرگی را نیز در آغوش خود پرورده که هر کدام از رجال برازنده فرهنگی کشور ماست. بست تقریبآ باندازه (۱۲۵) کیلو متر بطرف غرب قندهار و بفاصله (۸) کیلو متر بطرف جنوب شرق شهر گرشک واقع است که پل دریای هلمند آنرا به قندهار وصل میکند و اکنون بروی این دریا پل بزرگ و مستحکمی ساخته شده که عبور و مرور را سهل تر کرده است .
بستان : بندریست بفاصله ۴۹کیلو متر در جنوب غرب مرکز چخانسور مربوط حکومت اعلی فراه که بین ۶۱درجه و ۴۸دقیقه ۱۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۰درجه ۴۲دقیقه ۱۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بسته : قریه ایست که بفاصله ۶،۵ کیلو متر در جنوب مرکز میدان خوله در علاقهء منگل مربوط ولایت جنوبی که بین ۶۹درجه ۵۵دقیقه ۱ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۳۳دقیقه ۳۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بسرنگ : موضعیست بفاصله ۸۸،۵ کیلو متر در شمال غرب خاش در علاقه بکواه مربوط حکومت اعلی فراه که تخمینا بین ۶۲درجه ۲۶دقیقه ۴۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۵۹دقیقه ۱ثانیه عرض البلد شمالی واقع است
بسکی : قریه ایست که بفاصله ۳کیلو متر در جنوب شهر فراه مربوط حکومت اعلی فراه که بین ۶۲درجه ۶دقیقه ۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۲۲دقیقه ۳ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بسم الله : قریه ایست که بفاصله ۵۷،۵کیلو متر در جنوب قریه جلدک متصل سرک در علاقه ترنگ و جلدک مربوط حکومت کلان قلات ولایت قندهار که بین ۶۶درجه ۴۵دقیقه ۵۵ثانیه طول البلد مشرقی و ۳۱درجه ۴۴دقیقه ۱۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بسند : قریه ایست که بفاصله ۴۰،۵ کیلو متر در جنوب شرق قریه خیر آباد در علاقهجرم مربوط حکومت اعلی بدخشان بین ۷۱درجه ۲دقیقه ۲۷ثانیه طول البلد مشرقی و ۳۶ساعت ۴۴دقیقه ۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بسوتی : قریه ایست که بفاصله ۴۴،۵ کیلو متر در جنوب شرق مرکز گرشک در علاقه کشک نخود مربوط ولایت قندهار که بین ۶۴درجه ۵۷دقیقه ۱۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۳۶دقیقه ۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بسه پت : موضع چاه داریست بفاصله ء ۱۶کیلو متر در شمال شرق میان پشته مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۶۴درجه ۷دقیقه ۱۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۰درجه ۵۳دقیقه ۱۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بسه گر (۲۴۴ ) بشی گزه
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بسه گر : قریه ایست در علاقهٔ حکومتی کلان لغمان ولایت مشرقی .
بش : کوتلیست بفاصله ۳۴کیلو متر بطرف شمال غرب دهانه غوری مربوط پلخمری ولایت قطغن که بین ۶۸درجه ۱۳دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵ درجه ۵۸دقیقه ۳۰ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بشارک : قریه ایست که بفاصله ۱،۵ کیلو متر در شمال مرکز آقچه مربوط ولایت مزارشریف که بین ۶۶درجه ۱۰دقیقه ۲۰ثانیه طول البلد مشرقی و ۳۶درجه ۵۶دقیقه ۱۱ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بشر : خرابه ایست که بفاصله ۳۳،۵ کیلو متر در شمال قلعه چخانسور مربوط حکومت اعلی فراه که بین ۶۲درجه ۳دقیقه ۵ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۱۴دقیقه ۲۱ثانیه عرض البلد شمالی موقعیت دارد.
بشکان : قریه ایست که بفاصله ۶کیلو متر در شمال غرب مرکز حکومت رستاق مربوط ولایت قطغن که بین ۶۹درجه ۴۶دقیقه ۲۰ثانیه طول البلد مشرقی و ۳۷درجه ۵۹دقیقه ۴۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بشکه کوچه : موضعیست بفاصله ۴۴کیلو متر بطرف شمال شرق قریه سربولی مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۶۹درجه ۴۸دقیقه ۲۶ثانیه طول البلد شرقی و ۵۸درجه ۵۸دقیقه ۴۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بشلگ : قریه ایست که بفاصله ۱۰کیلو متر در شمال قریه شهیدان در علاقه موسی قلعه مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۶۴درجه ۴۷دقیقه ۱۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۳۷دقیقه ۱۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بشور : قریه ایست که بفاصله ۱۵کیلو متر در شمال غرب قریه خجوه در علاقه درواز مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۷۰درجه ۵۳دقیقه ۴۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۸درجه ۱۶دقیقه ۴۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بشی : قلعه ایست بفاصله ۲۶،۵ کیلو متر در جنوب غرب مرکز اندر مربوط حکومت اعلی غزنی که بین ۶۸درجه ۶دقیقه ۵۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۷دقیقه ۱ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بشی گزه : کوتلیست بفاصله ۳۵کیلو متر در جنوب شرق مرکز بغلان مربوط ولایت قطغن که بین ۵۸درجه ۵۳دقیقه ۶۸ثانیه طول البلد مشرقی و ۸ درجه ۳۶ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بغار ( ۲۴۵) بغلان
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بغار : کوتلیست بفاصله ۱۹کیلومتر در شرق گردن دیوال متصل کوه سنگلاخ در علاقه بهسود مربوط حکومت کلان دایزنگی ولایت کابل که بین ۶۸درجه ۲۳دقیقه ۲۳ثانیه طول البلد مشرقی و ۳۴درجه ۲۹دقیقه ۴۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بغاوی نافلین : قریه ایست که بفاصله ۱۱،۵ کیلو متر در علاقه حکومت درجه اول سرپل مربوط حکومت کلان شبرغان متعلق ولایت مزارشریف واقمیباشد.
بغک : قریه ایست که در حکومت درجه ۲ دره صوف مربوط حکومت کلان سمنگان ولایت مزارشریف .
بغلان: شهریست مرکز ولایت قطغن در شمال مملکت بین ۶۸درجه ۴۶دقیقه ۲۴ثانیهء طول البلد مشرقی و ۳۶درجه ۱۳دقیقه ۱۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است. شهر مذکور جدیداً از نقطه نظر صنعت و زراعت مرکزیت بزرگی حاصل نموده یکی از اسباب پیشرفت عمرانی و تکامل صنعتی این شهر مهم که تازه در جمله شهرهای صنعتی مملکت جلب می کند همانا فابریکه قند بغلان است .
پلان فابریکه قند سازی بغلان در وقت بسیار کم عملاً مورد اجرا گزار ده شد ، یعنی در ۱۳۱۷ شروع بکار نمود و در ماه عقرب ۱۳۱۹ به پایه ء تکمیل رسیده و فابریکه بغلان رسماافتتاح گردید که فعلاً قسمت مهم شکر مصارف اهالی را سالانه تهیه مینماید بغلان زمین حاصل خیزی دارد که برای زراعت لبلبو وغیره موارد زارعتی بسیار مساعد است .بغلان که فعلا یک شهر صنعتی و زراعتی گفته میشود دارای عمارات عالی و فابریکه و دهقان خانه ها و دکانها عصری بوده نسبتاً سر سبز شاداب ووحاصلخیز بنظر می آید . فابریکه قند سازی بغلان در اطراف خو ۵۷هزار جریب اراضی مزروعی شاداب برای زرع لبلبو دارد و در اتصال سرک بزرگی که از پلخمری بطرف قطغن امتداد دارد واقع است . مسافه ان از کابل ۴۴۱کیلومتر و نفوس آن تخمینا ۲۴۴۱۰ نفر میباشد و نسبت به اهمیت آن مرکز داراالحکومی ولایت قطغن شناخته میشود که اغلب دوایر حکومتی و مراکز تجارتی نیز در آنجا موجود است . در بغلان برعلاوه لبلبو ، گندم ، جو ،برنج، جواری ،خربوزه ،تربوز ، و سایر جبوبات و سبزیجات به بهترین طریق نشو ونما می نماید .پنبه هم از محصولات مهم زارعت آن حدود است میوه های سر درختی بغلان شهرت زیادی دارد . همچین در بغلان یک باب لیسه و دو باب مکتب ابتدائی که یکی آن ذکور و دیگران ابتدائی نسوان میباشد تاسیس شده . اخیراً در بغلان یک شرکت مهم پیله وری در سال ۱۳۳۱ تاسیس گردیده که نتایج آن اطمینان بخش بوده و فعلا پارچه نفیس ابریشمی از قبیل لباس مردانه ،دستمال ،لنگی ،قرمه گلدار زنانه ،ابرک وغیره ساخته میشود و در نظر است که این صنعت بیشتر ترقی داده شود .
در بغلان علاوه بر دستگاه دیزلی که برای بدوران انداختن فابریکه کار میکنند
بغلان ( ۲۴۶) بکواه
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
یک دستگاه کوچک آبی که تقریبا (۹۰) کیلو وات برق میدهد بر روی نهر اجمیر آباد گردیده که برای تنویر شهر و خانه ها و بکار انداختن فابریکه خدمت خوبی را انجام میدهد و برعلاوه دستگاه های کوچک چیدن پنبه ، آسیا ب ، شالی کوبی وغیره نیز بهمین موءسسه متعلق بوده خدمت خوبی را انجام میدهد .
بغیار : قریه ایست که بفاصله ۲کیلو متر در جنوب قلعه چمکنی متصل دریای کرم مربوط حکومت درجه ۳ چمکنی ولایت جنوبی که بین ۶۹درجه ۴۶دقیقه ۵۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۴۷دقیقه ۳۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بک : قریه ایست که بفاصله ۲۵کیلو متر در جنوب شرق مرکز میدان خوله متصل سرک مربوط حکومت درجه ۳ چمکنی ولایت جنوبی که بین ۶۹درجه ۵۹دقیقه ۴۷ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۳۲دقیقه ۲۷ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بکاول : قریه ایست مربوط حکومت کلان شبرغان ولایت مزارشریف.
بک خیل : قریه ایست که بفاصله ۱۲،۵ کیلو متر در شرق قریه جانی خیل متصل سرک مربوط کتواز حکومت اعلی غزنی که بین ۶۸درجه ۳۴دقیقه ۱۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۴۷دقیقه ۶۱ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بکر اباد : قریه ایست که بفاصله ۸کیلو متر در شرق مرکز شین دند مربوط ولایت هرات که بین ۶۲درجه ۱۳دقیقه ۴۱ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۱۸دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی موقعیت دارد
بکک : کوتلیست بفاصله ۲۱،۵کیلو متر در جنوب نیک در علاقه یکاولنگ مربوط حکومت کلان دایزنگی ولایت کابل به ارتفاع تخمین ۳۶۳۷کیلو متر بین ۶۶درجه ۴دقیقه ۲۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۳۸دقیقه ۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بکوا : حکومتیست درجه ۲ مربوط حکومت اعلی فراه که بین ۶۳درجه ۵۴دقیقه طول البلد مشرقی و ۳۳درجه ۱۰دقیقه ۱۲ثانیه عرض البلد شمالی موقعیت دارد
بکوا از طرف شرق بعلاقه داری واشیر مربوط حکومت اعلی گرشک و غورات ولایت هرات و ازطرف شمال به علاقه داری بالا بلوک مربوط حکومت اعلی فراه از طرف جنوب به ریگزار های ته گرشک و از طرف غرب به کوتل خرمالق مربوط حکومت اعلی فراه محدود است بکوا دارای دو علاقه داری است که یکی علاقه داری درجه اول گلستان و دیگری علاقه داری درجه ۲ خاش رود میباشد . اهالی بکوا اکثراً مالدار کوچی بوده و به زراعت اشتغال دارند ، اگرچه در حکومتی مذکور کاریز زیاد است لکن اهالی بزراعت کمتر توجه دارند ، مواد صنعتی شان پشم ،گوسفند ،پنبه و از جمله پیداوار مهم آن گلیم و نمد
بکوا ( ۲۴۷ ) بکه کی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
محسوب میشود . اقلیم مذکور گرم است زمستان متعدل دارد ،در تابستان روز آن فوق العاده گرم و از طرف شب خیلی فرح بخش است ،برف درین منطقه نمی بارد ، باران درماهای جدی ،دلو حوت زیاد است ، قلعه ها و تپه های خاکی قدیمه در آن موجود است در حوزه حکومتی بکواء رودیست که از کوه های شمالی آن سرچشمه گرفته و از جنوب سلسله کوهای قسمت جنوبی مرکز حکومتی اعلی گذشته به جهیل پوزک یا اشکین می ریزد و از ان نهری جدا میشود.
در حدود رباط سیاه و آخرین حصه غربی بکواء که رباط سراجیه در آنجا بنا شده ذخیره آبی موجود است، که در بین دو کوه واقع است سرک عام فراه و قندهار از بکوا ء میگذرد و نیز بعلاقه داری های مربوط راه های غیر موتر رو دارد مواشی در آنجا تربیه میشود اراضی بکوا برای مالداری و تربیه گوسفند و زراعت بدرجه اعلی مساعد است اگر بارندگی شود چراگا های سرسبزی در منطقه مذکور تهیه میشود. زیرا بکوا میدان وسیع و همواریست صرف دو سه کوه خورد منفرده بفاصله خیلی بعید از یکدیگر کائن است کوهای بلند و شامخ که طرف شمال میدان بکوا افتاده ( بدون شعبه حدود جنوبی) در قدیم بنام پارو پامیر یاد میشود و حدود غربی آنرا نیز کوها تشکیل داده بکوا اگرچه بسیار وسیع است لکن کم نفوس است تنها در کنارهای هلمند و خاشرود نفوس آن نسبتا زیادتر موجود است تمام قسمت مرکزی تقریبا بی نفوس است زیرا آب برای زراعت وغیره موجود نیست در سابق آب فراوان توسط کاریزهای زیاد از کوها آورده می شد و قراء زیاد داشت . لکن در اثر جدال و کشمکش های که در ظرف دو قرن گذشته در بین ولایات هرات ،قندهار ، در آن بوقوع پیوسته اهالی قراء خود را ترک و بجاهای دور رفته اند که در نتیجه کاریزها خراب و میدان بکوا بصورت دشتی در آمده است . حرارت آن شدید لکن هوایش صحی است ،بدون بته زار های گ و امر غیلان Mimosa چیزی دیگر دران نمی روید اگر نفوس آن زیاد و میدان وسیع آن تحت زراعت آورده شود انبار غله بزرگ افغانستان را تشکیل خواهد داد . همچنین یک باب مکتب ابتدائی به اسم مکتب ابتدائی گلستان د ان دائر میباشد که در شاه توت حکومت بکوا واقع است .
بکول : کوتلیست بفاصله ۳۴،۵ کیلو متر در شمال شرق قریه خنگ در علاقه شیوه مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۷۱درجه ۸دقیقه ۳۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۷درجه ۳۴دقیقه ۱۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بکه کی : قریه ایست در علاقه داری درجه ۳ سر روضه مربوط حکومت کلان ارگون که متعلق ولایت جنوبی میباشد.
بکه مزار (۲۴۸) بگرام
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بکه مزار : قریه ئیست که بفاصلهء ۱۴کیلومتر در جنوب شرق قریهشور بولاق در علاقه چهار گنبد مربوط ولایت قطغن که بین ۶۷درجه ۱۵دقیقه ۳۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۲۶دقیقه ۵۷ثانیهعرض البلد شمالی واقع است.
بکیار : قریه ایست که بفاصله ۴کیلو متر در شمال مرکز قلات مربوط ولایت قندهار که بین ۶۶درجه ۵۴دقیقه ۱۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۸دقیقه ۴۹ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بگ : کوهیست در جنوب شرق جلریز در علاقهمیدان مرحکومت کلان لوگر ولایت کابل که بین تخمین ۶۸ درجه ۴۵دقیقه ۱۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۲۵دقیقه ۱۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بگ بلوچ : قریه ایست که بفاصله ۱۸کیلو متر در شمال قلعه گدام در علاقه ترین مربوط ولایت قندهار که بین ۶۵درجه ۵۳دقیقه ۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۴۷دقیقه ۳۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بگرام: حکومتیست درجه ۳ که مستقیما ً به حکومت اعلی پروان مربوط بوده بر خط طول البلد مشرقی ۶۹ درجه ۱۳دقیقه ۲۹ثانیه و خط عرض البلد شمالی ۳۵درجه ۵دقیقه ۳۱ثانیه واقع است حدود آن از طرف شمال شرق برود خانهء پنجشیر و قسمتی از کوه های صافی و از طرف جنوب هم به سلسله کوهای صافی و از سمت غرب به یک دسته قلعه های که بگرام را از چاریکار و سرک عمومی جدا ساخته محاط و متصل میباشد فاصله بگرام از کابل تقریبا ۶۰کیلو متر و از چاریکار مرکز حکومت اعلی پروان ۸کیلومتر و از جبل السراج ۱۵کیلومتر است .
بگرام در عرف امروزی ما به موقیعت شهر قدیمی نسبت میشود که جغرافیه نگاران یونان و رومن بنام (کاپیسا ) یاد نموده و مدت تقریبا (۶۲۵) سال پایتخت شاهی و امپراتوری افغانستان بود اسم کاپیسا مثل اسم کابل که اقلا اطراف شش گروهی خود را در بر میگیرد به پایتخت و علاوه بر تمام جلگه ء کوهدامن کوهستان و زیره کوهستان اطلاق میشد ( کاپیسا) به معنی جامع خود عبارت از جلگه حاصل خیز فراخ مستطیل شکلی است که شمالا و جنوبا ( ۱۰۰) کیلو متر طول شرقا و غربا ( ۵۰) کیلو متر عرض دارد طرف شمال آنرا دره های شاخه ء پر برف هند و کوه و سه طرف دیگرش را کوهای سیاه احاطه نموده است از پغمان تا سالنگ تیغهء کوهستانی که حد غربی جلگه ء کاپیسا را محدود میکند یک سلسله دره های کوچک مشجر و میوه دار و مر جمعیتی وجود دارد که از حی قشنگی و زیبائی از بهترین مناظر کوهستانی بحساب میرود در امتداد حصار شمالی از گلبهار و دهن سالنگ گرفته تا کوه عاشقان نجراب در سایه ء تیغه پر برف و بلند
(۲۴۹)
( هندو کوه ) و (میانشاه ) یک سلسله دیره های خوش آب و هوا و یکقطعه باغ و تاکستان وسیعی افتاده به تماما سرسبز ک شاداب بنظر میرسد تنها بطرف شرقو جنوب شرق که شاخه ء کوه صافی حد آنرا معین میکند این جلگه قشنگ خشک افتاده و بگرام فعلی جز ء آن شمرده میشود بگرام از حیث قلت آب مانند حاشیهء اطراف خود کوهدامن ، کوهستان و ریزه کوهستان بصورت یک باغ و تاکستان نبوده درخت زیادی ندارد و عبارت از چند باغچه محدودیست که جسته جسته از بین اراضی زراعتی آنجا نمایان میگردد .
آب و هوای این منطقه: چون ارتفاع بگرام از کابل پست تر است هوای آنهم گرمتر بوده زمستان آن نسبتا نرم و ملایم میباشد باریدن برف از برج قوس الی حوت و ضخامت طبقه برف در بعضی جا الی ۶۰ سانتی بوده از حمل الی جوزا باران می بارد در تابستان گرمی روزانه شدت نموده میزان الحراره در سایه ۵۵ تا ۳۸ و ۴۰ راهم نشان میدهد باد پروان که از گوشه ء شمال غربی برخاسته هرسال از اول بهار تا چند ماه دوام میکند بعضی اوقات از یکروز تا یک هفته مسلسل میوزد خاک بگرام از نقطه نظر زراعتی خیلی حاصل خیز است .
پیداوار زراعتی : از نوع حبوب گندم ، جو ، جواری، باقلی ، مشنگ و بعضا پنبه است و از حاصلات فالیزی بیشتر خربوزه و تربوز میباشد خربوزه آن زیاد شهرت داشته و اولتر از همه جا بکابل میرسد باغهای انگور و درخت های توت زیاد بوده و بعضا ً زردآلو سیب و بادام هم تربیه میشود و برای پرورش اقسام گلها مخصوصا گلاب و پتونی مردم آنجا رغبت دارند و یکمقدار نباتات طبی نیز مانند جوانی ، بادیان و خاکشیر هم بقسم خود و بعمل می آید.
حیوانات اهلی : از قبیل گاو ، گوسفند، بز ، اشترو مرکب نگاهداشته میشود طیور اهلی و وحشی آن عبارت از مرغ خانگی، مرغ آبی و کلنگ میباشد و مردم بشکار آهو وغیره طیور که در آنجا پیدا میشود میل زیاد دارند .
بگرام با وجود اینکه از حصص شمال و جنول بین رودخانهء پنجشیر محدود بوده و این دریا از سمت شرق آن عبور میکند اراضی بگرام از آن استفاده نمیتواند زیرا این دریا مجرای خود را خورده و از سطح عمومی پایان تر شده همین طور رودخانهء ( باریک آب) نیز آب زیاد نداشته و یک رود خانه دائمی شمرده نمیشود بلکه در برج حمل و ثور جریان داشته سپس خشک میگردد با اینکه رود خانه ( باریک آب) چیزی از گل دره و شکر دره و یک اندازه از دامنه های غربی کوه ها ی صافی آمده و رود پنجشیر نیز آب سه درهء بزرگ مانند غوربند،شتل و سالنگ را همراه دارد بواسطهء پستی مجرای خود به بگرام آب داده نمیتواند اما آنها چهار گانه دیگر بنام های نهر چاریکار، نهر خواجه، نهر ماهیگیر ،نهر بگرام
بگرام (۲۵۰)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
موسوم بوده و از دریای غوربند که منبع آن کوه های شیخ علی وتر کمان وپارسا است جدا گردیده پس از عبور از علاقه ء غوربند به بگرام واصل و زمین های مزروعی اینحصه را آبیاری میکند ، بگرام مناطق کوهستانی نداشته بلکه بروی یک سطح همواری کائن میباشد تنها بحصهٔ شمال آن متصل ( برج عبدالله) کوه بچه وجود دارد که بنام کوه ( توپ ) مشهور است .
حکومت بگرام در حوزه خود داری یکعلاقه داری درجه ۳ بنام ( کوه صافی ) و شامل یکصد قراء و قصبات میباشد که مشهور ترین آنها حسب ذیل است: قریهٔ بگرام ، قریهٔ دولت شاهی، قریهٔ دیله ، قریهٔ رباط، قریهٔ نصرو ، قریهٔ غلام علی، قریهٔ ماهیگیر، قریهٔ لغمانی، قریهٔ قلعهء گلی، قریهٔ ازباشی، قریهٔ جانقدم ، قریهٔ بلند ، قریه قرچه ،قریهٔ گرانشاخ ، قریهٔ خروتی، قریهٔ شالاه ، قریهٔ نوده ، قریهٔ جعفر خیل ، قریهٔ توغچی، قریهٔ یورچی، قریهٔ بخشی خیل، قریهٔ قلندر خیل ، قریهٔ ترکمان ، وغیره که تعداد مجموعی آن تقریبا در حدود ( ۱۱۰۰۰) خانوار می باشد اهالی آن اکثرا ً بزراعت و برخی هم به صنعت و بافندگی مشغولند و یکباب مکتب ابتدائی بغرض تعلیم و تربیه اطفال در قریهء ماهیگیر مربوط حکومت بگرام تاسیس گردیده و دو باب مسجد جامع که یکباب آن در قریهٔ جانقدم و یکباب دیگر آن در قریهء قلعهء بلند وجود دارد از بنا های آخند زاده تگاب شمرده میشود و همینطور زیارت مشهور یکه در بگرام میباشد عبارت است از : زیارت صوفی بابا در بگرام ، زیارت میر شاه غازی ، در قریهٔ ماهیگیر، زیارت خواجه ورق ولی در قریه توغچی و زیارت خواجه خسرو صاحب در قریه ء گرانشاخ .
ایگ منطقه غالبا دشت بوده راه های متعددی دارد که برای عبور و مرور موتر مساعد است بگرام از نقطه نظر آرکیولوژی و تاریخی اهمیت فوق العاده داشته و آثار تاریخی آن مشهور است این آثار ذریعه متخصصین عتیقه شناسی استخراج و ملاحظه و تدقیقات شده اما خارج از محوطه ء خرابه های تاریخی از حصهء شرق و شمال و جنوب یعنی در امتداد مجرای رود خانهٔ پنجشیر در هر طرف آن بعضا آبادی ها و قلعه ها دیده میشود که چند قلعهٔ آن مشهور به قلعهٔ ( قرچه) و چند قلعهٔ آن معروف به قلعهٔ ( آکاخیل) است که در آن بعضی از افغان های غلزائی سکونت دارند خرابه های قلعهء متروکی که امروز نزدیک نقاط تاریخی بگرام بنظر میرسد یکعده تاجک هاست که نسبت شغل صد ماهی مشهور به تاجک های صیاد میباشند .
در جلگه ( کاپیسا) یا کوهدامن و کوهستان امروزی در عصر یونانیها چندین شهر آباد گریده که بهترین آنها شهر (
سکندریهء قفقاز) و شهر ( نیسکایا) بود پس از تدقیقات
بگرام ( ۲۵۱) بگرامی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
باستان شناسان اروپایی چین فیصله شد که محل شهر ( اسکندریه ء قفقاز) که دریا هندو کوه معمور بود ( جبل السراج ) فعلی و محل ( نیکایا) بگرام میباشد ، خرابه هایکه مربوط عصر یونانی استعبارت از ( برج عبدالله) فعلی است که آنرا شهر شاهی و مناسب تر از آن قلعه و یا ارگ شاهی باید گفت شود ، بگرام د عصر یونانی ها و حتی پیشتر هم آبادی داشت در اواخر سلطنت ( نیلو کلس ) پایتخت شاهان یونانی جنوب هند و کوه و کابلستان گردید . ولی دوره ء شکوه و با عظمت آن با ورد کو شانی ها شروع شد و خصوصا در عصر سلطنت ( کنیشکای کبیر ) مرکز یا پایخت تابستانی امپراطور بزرگ و مقتدر آسیا گردید .
بگرام در وقت آشوکا بزرگترین سلطان گندهارای افغانستان نفوذ و اهمیت زیادی داشته و میگوینو استویه ء در یکی از کوه های جنوب غرب پایتخت قدیمی بگرام ازو باقی ماند .
بگرام : دشتی است بطرف شمال غرب سربولی مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۶۹درجه ۱۷دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۵۸دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بگرامی : قریه ایست در حکومت درجه ۲سرخرود مربوط ولایت مشرقی.
بگرامی : منطقه است در جانب مشرق شهرکابل که در تشکیلات اداری حکومت درجه ۴ متعلق ولایت کابل بوده و در بین ۶۹درجه ۱۵دقیقه ۴۳ثانیهء طول البلد مشرقی و ۳۴درجه ۳۹دقیقه ۱۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است. از سمت مغرب بسلسله کوهای کوچک شیر دروازه تخت زنبورک و سنگ آسیا و از سمت جنوب به سلسله کوه متوسط شاخ برنتی و چکری و از جانب شمال بدریای کابا و از مشرق با بتدای کوه لته بند محاط است طول آن از غرب به شرق تخمین ۱۸کیلو متر و عرضش تخمین ۱۳کیلو متر می باشد اراضی آن قسما چمن زار و قسما از گل و ریگ چونه مرکب بوده خاک آن حاصل خیز است در نفس این وادی تپه های مرنجان بشکل یک خط منکسر بطول تقریبا ۹ کیلو متر واقع شده است سلسله کوه شیر دروازه در اینجا آخرین دماغه خود را بنام ( کاسه برج ) و ( پشته زمرد بالاحصار) ترک کرده و از آن جا از جانب شمال بسمت جنوب تبدیل استقامت میکند که طول این دماغه تقریبآ یک کیلو متر میرسد و بعد ازین نقطه یک گردنه ئی مرتفع را بنام ( قله تخت زنبورک ) تشکیل میدهد و قله تخت زنبورک نیز تقریبا الی یکنیم کیلومتر امتداد یافته و دماغه دیگر را بنان بینی حصار بوجود می آرد ، در بین این دو دماغه قلعه حشمت خان و مزارات شهدا و چمن قلعه حشمت خان
بگرامی ( ۲۵۲ )
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
واقع است .تخت زنبورک بعد از بوجود آوردن این دماغه استقامت خود را با جزئی خمیدگی امتداد داده قله سنگ آسیا را وجود می آرد این قله نیز همچنان یک دماغه را بنام ( سیاه بینی ) تشکیل میدهد و وادی که بین این دو دماغه هست بنام ( ولایتی ) یا ( سیاه بینی ) موسوم است .سلسله گک دیگری که بنام ( کوه شاخ برنتی ) و ( منار چکری) موسوم است از جانب شرق بسمت غرب در جناج جنوبق اینمنطقه تقریبا به طول ۱۰۹ کیلو متر امتداد یافته و ارتفاع آن از سطح بحر ۱۸۳۴ متر بوده گردنه ها و کوتل های کوچک را تشکیل میدهد که در بالای یکگردنه آن منار مشهور ( چکری) که از آثار بودائی مییاشد نیز تا حال موجود است . دریای لوگر که تقریبا بطول ۱۰ کیلو متر از وسط این اراضی میگذرد یک قسمت بزرگ این اراضی را شاداب و چمن زار های بزرگی بنام (چمن شیوه کی ،بگرامی ،وده خداداد ) تشکیل میدهد و با دریای کابل یکجای میشود در موسوم زمستان و اوایل بهار از چمن های مزبور آب برخاسته برای شکار پرندگان آبی مساعد میباشد .ازین حوزه دو سرک عمومی میگزرد که یکی طرف جنوبی و دیگری آن شمت مشرقی میرود .
اب و هوای این ساحه مانند شهر کابل بصورت اعتدال در زمستان سرد و در تابستان گرم است . اشجار میوه جات این منطقه سیب، ناک ،زردالو ، توت ،آلو ،سنجد ،بهی و انگور بوده و اشجار غیر مثمر آن چنار بید میباشد . حاصلات زراعتی آن گندم ،جو ، جواری ، باقلی ،شرشم و برنج است و از سبزیجات پیاز ، پالک ، سیر ،گندنه ، کاهو ،کچالو ،بادنجان ، کرم ، کدو ، شلغم ،خیار ،گنشیز وغیره کاشته میشود و عمده ترین حاصل زراعتی آن تربوز است .
اهالی آن گاو ، گوسفند ، بز ، اسپ ، مرکب، شتر نگاه میدارند یکی از عمارات با شکوه آن باغ و قصر بگرامی است که در عصر اعلیحضرت امیر حبیب الله خان شهید آباد گردیده است. مکاتب مربوط این حکومتی یکی مکتب ابتدائی بگرامی و دیگر مکتب ابتداییه شیوه کی میباشد . در کوه ها ی این علاقه معان مفیدی از قبیل معدن آهن ، مس ، سنگ ریشه ، سنگ شاه مقصود ، سنگ چونه ، و سنگ ذغال وجود دارد. قریه های مشهور آن قریه بگرامی ،شینه ،قلعه احمد خان ،قریه زن آباد ،کمری ،ادرخیل و ابو خیل ، قلعه حسن خان ، قریه نیک ،حسین خیل ، بینی حصار ، خورد کابل ،ملنگ ، چکری تغری علیا و سفلی میباشد .مرکز حکومتی در قریهء بگرامی بوده و فاصله آن از مرکز کابل ۱۱کیلومتر میباشد .
بگل (۲۵۳) بلاغلی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بگل : موضعیست بفاصله ۴۳،۵ کیلو متر در جنوب غرب مرکز اوبه مربوط ولایت هرات که بین ۶۳درجه ۵دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۱۹دقیقه ۱۳ثانیه ء عرض البلد شمالی واقع است.
بگلا : قریه ایست که بفاصله۹کیلومتر در جنوب غرب قریه اسپندی در علاقه خواجه عمری مربوط حکومت اعلی غزنی که بین ۶۸درجه ۲۲دقیقه ۲۰ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۲۷دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بگلک :کوتلیست بفاصله۴۵، ۵کیلومتر در شمال قریه نیک در علاقه یکاولنگ مربوط حکومت کلان دایزنگی ولایت کابل که بین ۶۶درجه ۵۸دقیقه ۳۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۱۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بگ بک قدوق : موضعیست بفاصله ۱۸،۵کیلو متر در شمال غرب شهر اندخوی مربوط حکومت اعلی میمنه که بین ۶۴درجه ۵۳دقیقه ۲۷ثانیه طول البلد مشرقی و ۳۷ درجه ۵۰ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است
بگه پای : قریه ایست که بفاصله ۷ کیلومتر در شمال مرکز رستاق متصل سرک مربوط حکومت کلان تالقان ولایت قطغن که بین ۶۹درجه ۴۶دقیقه ۴۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۷درجه ۸دقیقه ۴۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بگه لک : قلعه ایست کوهستانی که بفاصله ۲،۵کیلو متر در جنوب غرب قلعه پای کوتل در علاقه دایزنگی مربوط ولایت کابل که بین ۶۶درجه ۴دقیقه ۳۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۲۱دقیقه ۱۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بگی : موضعیست بفاصله ۴۸ کیلومتر در جنوب جلدک درعلاقه ترنک و جلدک مربوط حکومت کلان قلات ولایت قندهار که بین ۶۶درجه ۴۳دقیقه ۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۵۴دقیقه ۲۳ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بگی : قریه ایست که بفاصله ۱۶ کیلو متر بطرف شمال شرق زاهد آباد در علاقه حکومت کلان لوگر متعلق ولایت کابل که بین ۶۹درجه ۱۶دقیقه ۱۷ثانیهء طول البلد مشرقی و ۳۴ درجه ۱۷دقیقه ۲۹ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بلا غلی : قریه ایست کوهستانی که بفاصله ۹۳ کیلومتر درجنوب غرب قلعه ایبک در علاقهء روئی مربوط حکومت کلان سمنگان ولایت مزارشریف که بین ۶۷درجه ۳۴دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۳۶دقیقه ۳۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بلال غندی ( ۲۵۴ ) بلچراغ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بلال غندی : غندی ایست در جنوب شرق قلعه بست در علاقه نهر سراج مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۶۴درجه ۲۸دقیقه ۱۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۲۵دقیقه ۳۷ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بلا بگاش : قریه ایست که بفاصله ۶ کیلو متر در جنوب غرب سلطان خیل در علاقهء وردک مربوط حکومت کلان لوگر ولایت کابل که بین ۶۸درجه ۳۴دقیقه ۴۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۵۲دقیقه عرض البلد شمالی واقع است.
بل بولی : قریه ایست که بفاصله ۳کیلو متر در جنوب سوزمه قلعه در علاقه سرپل مربوط حکومت کلان شبرغان ولایت مزارشریف که بین ۶۶درجه ۱۳دقیقه ۱۲ثانیه طول البلد شرقی و ۲۶درجه ۳ دقیقه ۲۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بلت قاق : موضعیست بفاصله ۳۳کیلو متر در شمال شرق شهر اندخوی واقع در ریگستان مربوط حکومت اعلی میمنه که بین ۶۵درجه ۲۶دقیقه ۱۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۷درجه ۸دقیقه ۳۰ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بلجی کوتل : کوتلیست بفاصله ۳۷کیلو متر در شمال غرب تیواره در علاقه غورات مربوط ولایت هرات که بین ۶۴درجه ۳دقیقه ۴۷ثانیهء طول البلد مشرقی و ۳۳ درجه ۳۳دقیقه ۴۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بلچ : قریه ایست که بفاصله ۱۰کیلو متر در جنوب غرب قریه چاه آب در علاقه ینگی قلعه مربوط حکومت کلان تالقان ولایت قطغن که بین ۱۹درجه ۴۲دقیقه ۳۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۷درجه ۲۰دقیقه ۲۰ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بلچ : قریه ایست که بفاصله ۱۰کیلو متر در جنوب غرب گرشک در علاقه نهر سراج مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۶۴درجه ۲۸دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۴۶دقیقه ۱ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بلچراغ : حکومت درجه ( ۲) مربوط حکومت اعلی میمنه و از سطح بحر ( ۱۱۶۸) متر مرتفع بوده و بر خط ۶۵درجه ۱۲دقیقه ۱۲ثانیه طول البلد شرقی و خط ۳۵درجه ۴۹دقیقه ۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است کائن میباشد . این منطقه از طرف شمال به علاقه داری درجه اول ( درزاب) و از طرف جنوب بولایت هرات و از سمت شرق به حکومت کلان (شبرغان) مربوط ولایت مزار شریف و از حصهء غرب مرکز حکومت اعلی ( میمنه) و از ناحیه جنوب غرب به حکومت درجه اول ( پشتونکوت ) میمنه محدود و متصل است .
بلچراغ ( ۲۵۵ )
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بلچراغ که مرکز حکومت آنهم بهمین اسم یاد میشود عبارت از یک جلگه محدودیت که در دو طرف دریا واقع شده حاوی یک سلسله کوهستان های مرتفع و دره های سر سبز و شادابی میباشد که موقعیت این کوها و دره ها اینساحه را بوجود آورده است ،در این منطقه باغهای و احاطه های زیادی نیز وجود دارد که در قسمت شرقی آن باغ و سمارت حکومتی و یک رشته بازار و دکاکین جدید احداث گردیده مرجع عرنهء اموال و اشیاء اهالی آن سامان شمرده میشود . حکومت مذکور حاوی یک علاقه داری درجه اول موسوم به ( درزاب و گرزیوان ) و چندین قراء و قصبات میباشد که مشهور ترین آنها حسب ذیل است : قریه ء شوراب ، قریه ء قیرمه ،قریه ء دونگ قلعه ،قریهء دهن دره ،قریه ء جر قلعه، قریه ء فرش ، قریه ء فرش ، قریه ء سرچشمه ،قریه ء نوغین ،قریه ء تگاب شان ، قریه ء یوخن ،قریه ء مرغابی ،قریه ء اب باریک ، قریه ء ده محمود ،قریه ء دره زنگ ، قریه ء ده عامل ، قریه ء پخل سوز، قریه ء ایشانها ،قریهء قلعه تردی ،قریهء صحرایی ، قریه ء زیقل ،قریه ء قورچق ،قریه ء اقبلاق ، قریه ء مغل، قریه ء حلقانی ، قریه ء خواجه تبلاق ، قریه ء گرد قلعه ،قریه اولاد ،قریه ء یوزبیگی ، قریه ء بی سر ، قریه ء جرقدق ،قریه ء دره شاخ، قریه ء درزاب ، قریه ء گر زیوان ، قریه ء فورچی ، قریه ء کته باش ، قریه جیگدلک ،تعداد تخمینی خانوار قریه جات متذکره فوق ( ۵۱۴۵) خانه بوده و قصبات مشهور متعلق علاقهء ( درزاب و گرزیوان ) نیز عبارت است از قریهء کولیان و قریه ء تورجی . قریه غلبیان ، قریه ء ده میزان ، قریه ء ورزنگ ،قریه ء فرش، قریه ء تگاب شان، قریه ء کاوگی ، که حاوی تخمین ( ۱۳۳۰) خانوار می باشد علاوه بر مکاتب خصوصی حکومت بلچراغ یک باب مکتب ابتدائی در قریهء ( بتو) و یک مدرسه علوم دینی در قریهء ( غلبیان ) متعلق علاقه داری ( درزاب) و یک باب مکتب ابتدائی و دو مدرسه در قریهء ( جر قلعه) و یک مدرسه دیگر مشهور بمدرسه ( مولوی عبدالملک ) در قریه ء ( تگاب شان ) متعلق ( گرزیوان) موجود است در حوزه بلچراغ و مربوطات آن یکعده مزارات عرفا و آبدات تاریخی وجود دارد که از محل وقوع آنها ذیلاً تذکر میرود:
(۱)خواجه غار ، مدفن مذکور در بین غار متصل چمن زار بزرگی واقع شده (۲) خواجه سرهنگ ، خواجه سپه سالار ، ملا عبدالرحیم و شاه غیاث الدین در موضع درهء شاخ (۳) خواجه غایب و خواجه غریب درهء زنگ ، خواجه سیف الدین ، خواجه ملتفی ، خوار در شرق دره مذکور ( ۴) خواجه خراس در نزدیک قریه پخل سوز (۵) خواجه گلگون پوش و خواجه لکن در قریه کولیان ( ۶) خواجه دیوانقل در سر راه درزاب (۷) خواجه میرا افضل در عرض راه غلبیان (۸) چوپان آغا در موضع دهانه خوشدره
بلچراغ ( ۲۵۶)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
(۹) خواجه اشکارا ،ملا رجب ، خواجه عبدالله ، و بی بی مریم در قریهء کولیان (۱۰) مزار در بین درهٔ قورچی و خواجه قوشقار و میر سید قتال در قریه ٔ قورچی ( ۱۱) آق مزار در حصه ء دهانه ینگی ( ۱۲) خواجه تلبلاق ،پسته مزار خواجه انجیرک، خواجه میر حیدر ، خواجه التمو ، صوفی دوست محمد در علاقهء درزاب آبداتیکه در این منطقه شهرت تاریخی دارد : ( ۱) تشر تپه بسمت غرب معبر عامه وقوع یافته قرار افواه وقتی آباد بوده و فعلا از آثار مسجد جامع تاریخی آن محرابی باقیمانده تاچندی قبل لوحهء سنگ و کتیبهء بخط کوفی وجود داشت اما در این موقع اثری از آن بجا نمانده ( ۲) درهء شاخ که در سابق آباد ووحصار بزرگی هم داشته و هنوز هم آثار حصار مخروبهء آن از بین تپه ظاهر است بعضی سنگ های قیمتی ومسکوکات که دارای نفش گاو و فیل میباشد بدست آمده . قدامت تاریخی این حصه را تائید مینماید . (۳) خواجه خضر بسمت شرقی درهء شاخ واقع و در سابق دارای مسجد جامع بزرگی بوده که تا حال دو گنبد و محراب و بعضا آثار جدار آن پابرجا است ( ۴) کولات در شمال قریه واقع و در این موضع خانه های ( سمچی) بارتفاع ده متر از سطح زمین وجود داشته و آثار مخروبهء دیگر هم در قرب و جوار آن بنظر میرسد آب و هوای این منطقه با سایر مناطق میمنه یکسان بوده و در زمستان سرد و ضخامت طبقهء برف آن در گذشته ( ۴) سانتی متر مشاهده شده در تابستان نسبتا معتدل بوده بادهای اینجا همیشه از طرف شمال مغرب وزیده است محصولات زراعتی این منطقه عبارت از گندم، جو ،جواری ،ماش،کنجد ، زغر و ارزن است میوه و سبزیجات آن انگور ، سیب ،زردآلو ،خربوزه ، تربوز ،ناک ،شفتالو ،بهی ، پالک ،زردک ،شلغم و کچالو میباشد . در حصص کوهستانی بلچراغ بالخصوص علاقه ء درزاب وگرزیوان اشجار پسته ،بادام ، گندم ،جو ،زیره،و هنگ طور للمی بعمل می آید تربوز ( درزاب) گندم للمی ،ناک ،چارمغز و تنباکوی ( گرزیوان) خیلی مشهور است .پیشهء اهالی آنجا را اکثراً زراعت تشکیل داده و بعضا در پسته لق ها برای جمع و ذخیره نمودن پسته و دیگر میوه ها و نباتات کوهی اشتغال میورزند ،قسمت زیاد اراضی بلچراغ آبی و دیگر حصص مانند درزاب و گرزیوان للمی است که توسط چشمه ها و کار زیر ها آبیاری میشود اشجار غیر مثمر از قبیل :بید ، یخ بید ، چنار و نیله چنار ،در این منطقه بکثرت تربیه شده و بمصرف پوشش منازل وغیره میرسد ، حیوانات اهلی مانند گاو ، گوسفند ،بز ،اسپ ، مرکب و اشتر در بلچراغ و علاقه های آن ترتبیه میشود ،در دشت ها و کوهای در زاب و گرزیوان حیوانات وحشی امثال :گرگ ، پلنگ ، خرس ،خوک ، کفتار ،شغال شگور ،( پشک دشتی) ،سیاگگ ،تبرغان، روباه، خرگوش، آهوی سرخه کوهی ، تکه آهو ،و از طیور وحشی کبک ، دراج کبک دری ،مرغ آبی مرغ دشتی وجود دارد.
بلچراغ (۲۵۷)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
در این منطقه مناظر زیبای طبیعی و وادیهای سر سبز و خرم و چشمه سار های زیادی نیز میباشد که از آنجمله ( درهء شاخ) متعلق گرزیوان است ، این دره خیلی شاداب وخرم بوده آبهای صاف و مقطریکه از اعماق کوها و سوراخ سنگ های آن خارج میشود بدوا از چندین شلاله های طبیعی سرزایز گردیده در نشو و نمای اشجار و تاکستاهای که درخت ها و صخره های اینحصه را در آغوش کشیده است کمک مینماید، کوهای مشجریکه از دو طرف نزدیک آمده این دره باوجود آورده عندلیب ها ،غچی ها ،زاغچه ها و کبوتر هایکه در اطراف آن آشیان داشته شور و ولوله ایجاد میکند موقعیت این دره را بیک نزهنگاه دلکش و شاعرانه تبدیل داده است و نیز درهای موسوم به شیر بخت وزم ، تکه سری ،خوش سیحان ، سیف الملوک بگرزیوان وجود دارد که شگارگاه مساعدی برای طیور و حیوانات وحشی شمرده میشود .
منطقه درزاب وگرزیوان از ان مناطقی پر اسراریست که در هلال آن شگفتی های طبیعت بیشتر باملاحظه رسیده باعث استعجاب میگردد از زمرهء آن چشمه هایست که باوجود تبصره ها و روایات فلکوری از خود خواص طبیعی هم دارند یکی از آنها چشمه عجیبی است که در شرق قریهء (بتو) واقع و آب آن از بالای تپهء جریان دارد قرار افواه از منبع آن صداهای عجیبی استماع میشود ، این چشمه بنام چشمه (شیخ بلاق) موسوم است.
و همین طور چشمهء بنام ( آب رحمت ) در سه کیلو متری باغ مشهور به ( خانقاه ) در گرزیوان وجود دارد که به ارتفاع ۶متر از یک خمی کوه که دران چندین سوراخ است قطرات آب جاری شده و بعضی اوقات خشک میشود ، چشمه دیگری که در سمت شرق ( درهء گاو مرد) واقع و به چشمهء (حیرت آور) مشهور است درحدود ۴۰ سانتی عمق دارد و بمجرد تابش آفتاب خشک شده و پس از غروب دوباره بجریان می افتد در شرق قریهء ( آقوی ) بلچراغ یک چشمهء (موملائی) وجود داشته و در قریهء ( تخارهء بلچراغ ) چشمهء دیگری است استعمال آن برای اطفال سنگ ماشه تولید میکند . و در نزدیک قریه ( علت تو ) متعلق درزاب نیز چشمه ایست که درآن ماده موملائی یا ( فقرالهیو) در علاقهء درزاب میباشد که مانند نوشا در ذایقه دارد و چشمه دیگری که به ( شیرمنگو) در علاقهء مذکور شهرت دارد ازیک سطح همواری جاریت ، آب این چشمه بکلی تلخ و قابل استعمال نمیباشد کوهی نیز موسوم به ( دنیا کمر) در حوالی گرزیوان وجود دارد که بعضی اوقات از فراز آن صداها و غرشها شنیده میشود از همه مهمتر چشمه های نفت خیز و معادن متنوعه این سرزمین است که در سال
بلچراغ ( ۲۵۸) بلخ یا باختر
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
( ۱۳۱۸) توسط ( مستر درات) پولندی متخصص طبقات الارضی و یک هیت در بلچراغ ومربوطات آن کشف گردیده است منجمله در موضع ( خوش سر بلاق ) دو چشمه نفت بفاصله (۵۰ ) متر از همدیگر در حالت فوران دیده میشود که بمحض رسیدن آتش محترق میگردد ،همچنین در قریه های آقبلاق ، آقسو ، و قره یغاچ متعلق بلچراغ و برعلاوه در موضع ( لاله بای) که حد فاصل میمنه و هراتست چندین چشمه های نفت وجود دارد و نیز در حوانی قریه قورچی ،کولیان متعلق بلچراغ یک معدن بزرگ زغال سنگ و در حصه خوش سربلاق معادن گوگرد و در نزدیکی قریه (گرن ) مربوط بلچراغ معدن آهن کشف گردیده است ، درجلگهء گرزیوان کهمنبع آن دریای اندخوی میباشد زمین های آبی محدود بوده للمه کاری زیادی است در حصص کوهستانی این علاقه جنگل مهمی وجود دارد که حداکثر آنرا درخت های ارچه و شلوی و پسته لق تشکیل داده است ،رقبهء این جنگل تقریباً (۵۸) کیلو متر و عرض آن از ( ۱۴ الی ۱۷ ) کیلو متر بوده و اشجار موجودهء آن در حدود ( ۲۶۱۵۹۰) اصله تخمین میشود و علاوه برای بزر تخم اشجار جنگی در این منطقه ترتیباتی اتخاذ گردیده که عنقریب مورد عمل قرارا میگیرد ، در قسمت کوهستانی درزاب ،نباتات طبی از قبیل :جوانی ، بادیان ،بارتنگ ،خاکشیر ،اصل الوس ، خیری ، گاسنی ، وغیره روئیده طرف استعمال اهالی آنجاست گیاهی نیز بنام (سرخل) وجود دارد که از شکستاندن شاخهء آن مایع سفید شیر مانندی خارج میگردد ، این گیاه را اهالی آنجا بصورت مسهل استعمال مینمایند در منطقه ( درزاب ) هم جلگهء کم عرضی موجود است که از دو طرف با تپه های خاکی احاطه شده توسط یکمقدار آبی که از چشمه ء ( سار دره) بجلگهء مذکور میریزد بعضی اراضی آنجا سیراب مینماید .
در بلچراغ یک سرک اساسی بوده که بطرف میمنه تمدید گردیده و چندین پلهای پخته بروی آن آباد شده و سرک قریهء ( قورچی ) نیز الی سر ( کوتل میرزرا اولنگ ) تمدید و ازبین دره ها و بالای تپه ها کشیده شده است . در بلچراغ یک باب مکتب ابتدائی واقع جر قلعه مسمی به مکتب ابتدائی گرزیوان نیز دائر است .
بلخ یا باختر : در تشکیلات ممکلتی حکومت کلان و مربوط ولایت مزارشریف میباشد ، بلخ ،مهد تمدن قدیمی و در خشان این کشور بوده و به عقیده ء مورخین مهاجرت آریایها از همین خط شروع گردیده ،زردشت مشهور از همین جا وپیدایش سرود های اوستا نیز در خاگ باختر صورت گرفته است ،این شهر تاریخی و متمدن و معروف افغانستان است که آثار و آبدات قدیمهء
بلخ یا باختر (۲۵۹ )
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آن چه در دورهء اسلام و چه در ادوار قبل از اسلام تا هنوز بیاد گار عظمت این شهر بزرگ موجود بوده و سیاحین و باستان شناسان خارجی برای تماشا و غور در این حصه می شتابند مسافهء شهر بلخ از مرکز ولایت مزارشریف (۲۲) کیلو متر و از کابل ( ۶۴۳) کیلو متر بوده و ارتفاع آن از سطح بحر ( ۱۱۸۵) متر است و بخط طول البلد مشرقی ۶۶درجه ۲۴دقیقه ۲۳ ثانیه و خط عرض البلد شمالی و۳۶ درجه ۳۵دقیقه ۵ ثانیه واقع است .
شهرت و نام باستانی آن با ضبط های مختلف خود که یونانیان ، اعراب ، هندیها و فارسی ها در ادوار قبل و بعد اسلام بنام های باکتریان ،باختریش ،بخدی ، باختر ،و پلهیک دیس ، یاد نموده و این نام ها در تمام مراحل ادبی و تاریخی مملکت وانمود می کند از بدو طلوع تاریخ ،مدنیتی که پدران آریایی مادر پیرامون رودخانهء اکسوس زندگانی داشتند در تمام مراحل ازمنه یاد شده و مقام مهمی داشته است .
نخستین بانی اینشهر بزرگ تاریخی بنابر روایات متداوله (بلخ) بن بلاخ ، بن سامان ،بن سلام ، بن حام ،بن نوح بوده است و بعضا بنای آنرا به منوچهر بن ایرج بن فریدون پیشدادی و برخی هن به کشتاسپ نسبت میدهند ، که به تعمیر آن ده سال صرف وقت نمود این شهر چندی بهمان اسم تاریخی شهرت یافت ،قراریکه مشهور بوده و بعضا منابع تاریخی هم تایید میکند بلخ زیبا و دارای بیرق های بلند که از زیبا ترین ومعمور ترین بلاد دنیا بحساب میرفت از بسکه چشم حرص و از جهانگیران به این سر زمین قشنگ دوخته شده بود دراثر تهاجم و حملات پی در پی تقریبا ( ۲۲) بار اشغال و تخریب شده ،علاوه بر آن در اثر حمله چنگیز و سلالهء آن چندین مرتبه جمعیت و نفوس این شهر قتل عام گردیده و سوختانده شده و بخا کدان و خرابه زاری تبدیل یافته است ،چنانچه تا اکنون هم آثار حریق و خرابه زارهای زیادی در هر کنج و کنار این شهر کهن و تاریخی پیداست ،یک قسمت مهم آن کاملا شوره زار و از قبیل خاکستر وغیره مواد محترق شده ترکیب یافته بدین مناسیت ماهیت اصلی و مزه آب آن را تغیر داده و حتی سطح آنرا یکنوع مادهء چربی داری پوشانده است که قطعا قابل شرب و استعمال نمیباشد ،گرچه بعد از خرابیهای غیر قابل جبراییکه متوالیا به پیکر زیبای این شهر وارد گردیده است ،بار بار اشخاص هم در دامنه قدیمه به تعمیر و ترمیم مجدد آن همت گماشته اند و بعضا در اواخر برای اعمار آن کوشش نموده اند :از قبیل عبدالمومن خان پسر عبدالله خان اوزب پادشاه و حکمران بلخ که (قلعه هندوان ) و دیوار بناهایکه تا سال های اخیر هم دوام نمود به امیر حسین ( لر کاتی ) نسبت میشود که بعد آنهم مشرف بخر ابی گردیده و این شهر تا سال ۱۳۱۲ شمسی بحال خرابه افتاده بود و از آن تاریخ به این طرف شهر جدیدی باساس نقشه در کنار شهر قدیم آن گذاشته شد باین ترتیب که (مسجد خواجه پارسا )
بلخ یا باختر ( ۲۶۰ )
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
مرکز قرار داده شده و چهار سرک مهم و اساسی بچهار سمت آن امتداد یافته است که سرک سمت شرقی آن در منطقه حکومت نهر شاهی مربوط مرکز ولایت تماس یافته ،سرک غربی آن مستقیما بطرف نصرت آباد ،آقچه و شبرغان میرود ،سرک جنوبی آن که از محاذی مسجد مذکور عبور می نماید الی دروازه ء نو بهار که بدروازهء (بابه قو) مشهور است تمدید و تسطیح شده و از آنجا تا ( پل امام بکری ) مربوط علاقه داری چمتال امتداد یافته است،سرک قمست شمالی که بصورت اساسی و پخته کاری در نظر گرفته شده بود الی بندر کلفت کشیده شده که بنام (سرک کلفت ) شهرت دارد ،اطراف سرک های مذکور باساس نقشه برای حکومت کلان قوماندانی امنیه ، دوائر مامورین و شرکت های ملی تعمیرات عصری و زیبایی ساخته شده وهم یک سلسله دکاکین و سرایهای منظمی ترتیب شده که در روز های معین برای خرید و فروش امتعه و اموال التجاره از قبیل پوست و قالین و عرضه ء اموال و اشیاء مورد ضرورت بازار پرجوشی تشکیلمیشود علاوه برات خانه های شخصی ،مغازه ها و حمام ها بترتیب منظمی و بخط مستقیمی اعمار گردیده و اکثر اهالی از شهر کهنه به شهر جدید نقل داده شده اند . تشکیل جدید حکومت کلان بلخ با مربوطات آن حسب آتی است :
اول : حکومت درجه ( ۲) دولت آباد حاوی تقریبا ( ۲۲) قریه مشهور و تخمینآ ( ۷۵۶۶) خانوار .
دوم : حکومت درجه ( ۳) کشنده دارای یک علاقه داری درجه ۲ شولگره و شامل (۷۵) قدیه و تخمینا (۱۳۹۲) خانوار
سوم :حومت درجه ( ۳ ) شور تپه حاوی تقریبا (۱۲ ) قریه مشهور و عمده و تخمین ( ۳۴۰۰) خانوار .
چهارم : علاقه داری درجه (۱) چمتال که مستقیما بمرکز حکومت کلان بلخ ارتباط دارد . قراء و قصبات عمده مرکز حکومت کلان بدین قرار میباشد : زرغون کوت ، اغز، اوفه ملک ،کوشکک ، باروکی ، رباط ،بانده کی ، موی مبارک، شکی ،حاجی کوت ،اورته گنج ،بابه قو ،برج عیاران ، برج شیران ،مندتی ،اشیوله، ورشو، غذان ،زوزان ، ارغون ،ورغارهء سال بارون ، دهنو، کچک ، اریغ ، کوک آباد ، برمک، قریش، خواجه روشنایی ، شال اریغ ،مفکولی ، ابستکگی ،خرکی ، شلخی ،استن کی ،درغن ،آفته روز بیگر ، استن نویکوت ،ژنگوری ،سبزیکار ، کهنه چهار بولک ، رشتی ،آدینه مسجد ، احمد آباد ،آروناغه ، قزل قلعه ،قوره چی ،شیخ تاش تیمور ،توره تیکه ،وچه ونه ، دیاس ،خسپک ، رنروکی ، غنی ، کوتکی ،اوهه کی ، القچی ، مروندی ، مهمندان ، ترقی ، دیوانگی ،دیوه گی ،تینگان سرکی ، والگی ،بوکه ،بوریاباف ، قرلق ، دندارکی ،غوگی ، میدان دهوالی ، چارسنگ ،ثمرقندیان ، شنکی ،سرکوت ، بانرکی ،توجنه ، چقش ،داکو ، کتوری ، اصفهان ، لجن ،کمکی ، کوره ، کمی کوت
بلخ یا باختر (۲۶۱ )
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
اوته قل ،ده قاضی ، هزاره ،چوپه وال ،اوخوال ، تورکوت ،بارکندی ، ارزن کار ، زکزک ،تیمورک، لبک ، شهاب ، زولگی ، دیره کی ، تروه کی ، تعداد خانوار قراء متذکره فوق در حدود ( ۸۰۰۰ ) خانه تخمین میشود .
مکاتب و مدارس : علاوه بر یک عده مدارس که طلاب دران با خذ تعالیم دینی مصروف اند مکاتب رسمی ذیل برای تعلیم و تربیه اطفال مرکز حکومت کلان بلخ تاسیس و دائر میباشد.
۱ – یکباب مکتب ابتدائی در مرکز حکومت کلان بلخ
۲ – یک باب مکتب ابتدائی واقع در قریهءٔ شلخی مربوط مرکز حکومت کلان بلخ.
۳ – یکباب مکتب ابتدائی واقع در قریهء وچه ونه مربوط مرکز حکومت کلان بلخ
۴ – یکباب مکتب ابتدائی واقع در قریهء تیمورک مربوط مرکز حکومت کلان بلخ
۵ – یکباب مکتب ابتدائی واقع در قریهء مهمندان مربوط مرکز حکومت کلان بلخ.
۶ – یکباب مکتب ابتدائی واقع در علاقه داری چمتال مربوط مرکز حکومت کلان بلخ.
باشنده گان و پیسه عمومی : - ساکنین بلخ اوزبک ، تاجیک ، افغان و بعضا هزاره وعده محدودی یهودی می باشند و غالبا ً زراعت پیشه و برخی هم تجار و دکاندار هستند در بلخ هرنوع کار و پیشه وجود داشته علاوه بر دیگر مشاغل یکدسته از اهالی اجیر بوده پیوست کاری و آشدادن پوست قره قل و جلابی پوست مصروف میباشد و ازین ممر برای معیشت خود پول تهیه میکنند ،و اکثر آنها بفارسی و پشتو تکلم می نمایند .
صادرات و واردات :- اقلام صادراتی این حصه را بیشتر پوست قره قل که از پیداوار مهم بلخ و مربوطات انست تشکیل داده و در مرتبه ثانی بافت و استهلاک قالین هایست که توسط زنهای ترکان در دولت آباد و شور تپه بعمل می آید . در مقابل صادرات پوست ، قالین و پشم از بعضی علاقه های ولایت مزار ،برک ، شال وابرهء ابریشمی ،رخت باب وغیره موارد ارتزاقی مورد ضرورت اهالی وارد میشود.
اوضاع جوی : - این منطقه در زمستان خیلی سرد بوده و در برج حمل و ثور باران زیادی میبارد . از اوایل جدی الی اخیر دلو برفباری و یخ بندی آغاز می نمایند. اما نظر به مرطوب بودن اراضی برفها در سطح زمین دوام ندارد. گرمای تابستان آن بسیار شدید و خطرناک است ، به علت زه آبها ، حبه زارها و باطلاق هایکه در گرد و نواح این شهر وجو داشته در کثافا وغیر صحی بودن آب و هوای آن کمک میکند امراض ملریایی وغیره بیشتر شیوع یافته اکثر اهالی و مامورین با مراض مذکور مصاب میکردند چنانچه در موقع تابستان و وش باد های مسمون این حصه دوایر حکومتی به بعضی مناطق سردسیر و صیفیه ها نقل داده میشود ، در این اواخر ازطرف ریاست مجادله ملاریا راجع به مجادله با امراض
بلخ یا باختر ( ۲۶۲ )
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
اقدامات لازمه شده است .
وضعیت اراضی ومقدار جریبی : زمین های این منطقه عموما آبی بوده و عبارت از سطح همواریست که بلندی و تپه در آنجا وجود ندارد مقدار تخمینی آن ( ۳۹۰۰۰) جریب میباشد این زمین ها قسمت مهم و زیادتر آن قابل زراعت است نظر بعدم کفایت آبخوره از آن حاصلات کافی بدست نمی آید حصه کمتر آن که شوره زار و دلدلی است بکلی قابل زراعت نمیباشد ، این قسم شوره خوردگی و مرطوبیت در داخل حوزه مرکز بلخ بیشتر بنظر میرسد حتی سنگ ها و خشت های پختهء که در ساختمان عمارات قدیمهء آن بکار رفته اثر رطوبت و شوره دران ظاهر بوده و باعث انهدام آبادیها گردیده است چنانچه این رطوبت در بنا های جدید نیز سرایت نموده بعضا خانه ها و دیوار ها را منهدم و خراب گردانیده است.
پیداوار زراعتی: در این منطقه غله و حبوب و سبزیجاتیکه پیدایش دارد عبارت از: گندم ، جو، جواری، پنبه ، ماش، لوبیا، زغر ، نخود، خربوزه ، تربوز، بادرنگ ، بادنجان، شلغم ، پیاز ، تره تیزک ، رشقه ، شفتل ، ترب ، زردک ، وغیره در بلخ و دولت آباد و شور تپه یکنوع خربوزه بنام خربوزه ( ارکانی) وجود دارد که بسیار با دوام و شیرین میباشد . علاوه بر آن یک قسم بادرنگ که در خود مرکز بلخ تربیه میشود به بادرنگ ( سواره) شهرت دارد که بیاره و فالیز آن در بالای درخت ها و یا چیله هایکه ترتیب میشود نشو و نما می یابد ،این نوع بادرنگ بسیار ضخیم بوده هریک آن تقریبا از ۲۰ الی ۳۰ سانتی طول دارد و قمیت ان هم چندین برابر قیمت بادرنگ های عادی میباشد این نوع بادرنگ در تیرماه بمعل آمده بازار آورده میشود از قسم غله و حبوب گندم ،جو ،پنبه محصولات مهم دارد ،تخم پنبه که همه ساله طبق مقررات ریاست شرکت پنبه بزمین داران تقسیم و زارعت آن صورت میگیرد در اخیر هر سال پنبه مذکور جمع و ذخیره شده از فابریکه پنبه که در بلخ موجود است خریداری و پس از اصلاح و سورت و عدل بندی در جمله دیگر پنبه ها صادر میگردد .
اشجار مثمر و غیر مثمر : در باغ هاق آنجا انواع درخت از قبیل توت ، سنجد ، بادام ، زردآلو، شفتالو ، سیب ،ناک ،بهی ، انگور ، انار ،سفیدار ، پنجه چنار ، پشه خانه ،بید ،بید مشک ، مجنون بید تربیه میشود ،علاوه بر این باغها یکباغ عمومی درمرکز بلخ وجود دارد که دارای خیابان های مستقیم و منظم بوده در آن هر نوع گلها غرس و تربیه میشود این باغ چون در منطقه بلدیه است از طرف صبح وعصر محل تفرج و تفریح اهالی و مامورین میباشد .
بلخ یا باختر ( ۲۶۳)
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
اقسام گلها : گلهائیکه در باغ های شخصی تربیه میشود عبارتست از : شبوی سرخ ، شیوی زرد ، کینا ، پتونی ، مرجان ، کشمیری ، گلاب خوشه ئی ، گلاب روسی ، شقایق ، نافرمان .
نباتات طبی : در دشت های این منطقه علاوه بر دیگر گیاه های کار آمد یک اندازه نباتات طبی نیز پیدا میشود از قبیل : کاسنی،خاکشیر ، جوانی ها ، بادیان ،ختمی ، اسفند .
حیوانات اهلی و وحشی : در بلخ و مربوطات آن حیوانات اهلی از قسم اسپ ، گاو ، گوسفند ، بز ، شتر و مرکب پیدا میشود و یک اندازه در دشت های آن آهو ، روباه ، خرگوش ،گرگ ، شغال وجود دارد که مردم این سامان بعضی اوقات بشکار حیوانات مذکور میپردازند شترهای این حصه که بسیار قوی میباشند یک دسته برای بار و حمل ونقل اشتغال و دسته ء دیگر محض جهت جنگ تربیه میشود .
اسپ های اینجا نیز فوق العاده قوی و و خر بصورت و شکیل بوده برای سواری و دوندگی و بزکشی مشهور است . و یکنوع اسپ های دیگر آن مخصوص کار قلبه است که دهقانها عوض گاو های قلبه در کار شخم زمین و قلبه و چپر از آن کار میگیرند .
طیور اهلی و وحشی : طیور این منطقه عبارتست از : مرغ خانگی، فیل مرغ، کبوتر ، کبک ،بودنه ، سیسی مرغ آبی ، مرغ دشتی ، قاز ، بغره قره ، کلنگ ، کلمرغ ، کرگس ، باز ،باشه ، قرغی ، غچی ، موسیچه ، مینا ، اکک ،عقعق ، زاغ و عقاب .
آبدات و آثار تاریخی: خرابه زارهای زیادیکه از چند کیلومتری گرد و نواح این شهر بمشاهده میرسد ،شکوه و عظمت تاریخی آنرا در انظار مجسم میسازد . از آنجمله بعضی آثار باقیه که شهرت تاریخی دارد حسب آتی میباشد :
اول : بالا حصار قدیم بلخ که بعضی آنرا ( قلعهء هندوان ) یاد مینمایند در سابق یک بالا حصار بسیار وسیع و متین ومجللی بوده که تا اکنون هم آثار برج و باره و قوایم مستحکم و بزرگ آن با آثار جدار فرسوده و ازهم ریخته آن مشهود میباشد نزدیک مدخل این بالا حصار منار بزرگی نیز که حصهء فوقانی آن خرابه شده است وجود دارد چون بالا حصار بسیار بزرگ و بصورت قلعه های مستحکم بنا یافته آثار برج و بارهء آن برجاست ممکن از انقلاعی باشد که اسکندر بنا کرده است چندین سال قبل برین توسط هیت های باستان شناس فرانسوی از قبیل موسیو فوشه و موسیو ها کن درداخل بالا حصار مذکور اقدام به حفریات گردیده آثار حفریات و استوپه های متعددی در اینجا نمایان می باشد.
دوم : مدرسه مشهور ( سجانقلی خان ) که در ذیل توجه این پادشاه مدرسه زیبا و با شکوهی در ان عصر ساخته شده و وقتی این مدرسه کانون علم و دانش و مرجع اهل فضل بوده است .
بلخ یا باختر (۲۶۴)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
فعلا پیش طاق و مدخل آن با آثار بعضی حجره ها و دیوار های مندرس و مخروبه بنظر میرسد یک حصه کاشی کاری باقیماندهء آن از آثار معماری و مهارت استادان آن وقت نمایندگی میکند ، در نزدیک این مدرسه سه تلیفون خانه ٔجدیدی احداث شده است .
سوم : ساختمان زیبا و مثمن شکل قدیمه ء که مشهور به ( برج عیاران ) میباشد در یکنیم کیلومتری جنوب غرب مرکز بلخ در قریه برج عیاران وقوع دارد برجیست که در قدیم آباد شده و اکنون هم باثر توجیهکه بترمیمات آن بکار رفته همان زیبائی و مقبولیت خود را حفظ کرده است میگویند وقتیکه ابو مسلم ( خراسانی) باستشارهء امام جعفر صادق علیه صندوق نعش علی کرم الله وجه را از نجف پنهانی توسط عیاران آزمودهء که در هیئت دعا خود داشت بخراسان انتقال داد ، عیاران مذکور صندوق مذکور را از راه ( مرو شان جهان ) چهار جوی و ترمذ و کلف و عبور از آمو به بلخ رسانیده پس از توقف یک شب در همین موضع مشهور به برج عیاران در مرکز مزار شریف در همین جائیکه مزار شاه ولایت نامیده می شود مدفون و بالای آن مختصر حظیرهء بنا نموده از این جهت این برج به برج عیاران موسوم گردیده است
چهارم : دیوار ضخیم و خیلی طویلست که عصر عبدالمومن خان پسر عبدالله خان اوزبک پادشاه بلخ به اطراف شهر کشیده شده این دیوار که در جنوب بلخ موقعیت دارد یک حصهء آن به برج عیاران تماس مینماید چون خیلی پخته و متین است تا هنوز بهمان ضخامت خود باقی مانده بعضا قسمت های این دیوار در موقع تسطیح جاده های جدید تخریب شده است .
پنجم ؛ یک تپه ء بزرگ خاکی که بغایت ضخیم بوده در جنوب غرب برج عیاران واقعست بنام ( توپ رستم ) یاد شده در بالای آن آثار وصفهء مربع شکلی نمودار می باشد. این آثار مخروبه نشان میدهد که در قدیم بروی تپه ء مذکور عمارت و آبادی بوده است .
ششم : در جنوب شرق بلخ قدیم از بناهای تاریخی که اکنون منهدن گردیده منارهای بزرگیست که متعلق بزمان ( زردشت ) می باشد این منار ها از خشت وگل آباد گرویده است.
مزار های مشهور بلخ : مزار ها و اماکن متبرکه در بلخ خیلی زیاد است که قید و ضبط همه آن متعدر میباشد ، منجمله هزاز های عمده و مشهور آن قرار ذیل یار داشت میشود :
۱ – مزار خواجه ابو نصر پارسا ، پسر خواجه محمد پارسا ، که در مرکز شهر واقع شده در جوار آن مسجد جامع عالی و با شکوهی وجود دارد که در سال ۱۰۰۵ هجری آباد
بلخ یا باختر ( ۲۶۵)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
شده است ، این مسجد در اثر توجه شاهان سابق باساس خیلی زیبا و مقرنس کاری و نقاشی شده، گنبد و دیوار های اطراف آن با رواقها و حجره ها تماما کاشی کاری شده بهترین رنگ و نقوش بدیعه در ان بکار رفته است ، چون بمرور زمان در حصص فوقانی و دیوار های آن خرابی رخ داده بود در سال ۱۳۱۲ که طرح شهر جدید ریخته شد مسجد مذکور مرکز قرار گرفت و تمام قسمت های آن ترمیم و بصورت جالب توجهی در آورده شده است .
۲ – مزار خواجه عکاشه که در یک کیلو متر ی شمال شرق شهر می باشد، حظیره و عمارت بزرگ و عالی شانی دارد اما گنبد و بعضا قسمت های داخل و خارج آن اوراق و مندوس و بحال سابق مانده است در حوالی زیارت مذکور باغ وسیعی با اشجار سایه دار و آبهای جاری وجود دارد .
۳ – مزار امام محمد حنیفه ابن حضرت علی کرم الله وجه که تاریخ وفات اوشان در ۱۰۳ هجری واقع و مرقد شان در نزدیک دروازه نوبهار که مشهور به ( بابه قو) میباشد بصورت نامعلومی است .
۴ – مزار امام ابو حفص بن برعش بن یحیی بلخی که قاضی القضات بلخ بوده وفات او در ۲۴۱ هجری و مدفن او در کنار دریای بلخ در قریه ء ( زرغون کوت ) واقعست ، مردم قریه او را بلقب ( جلیب طبیب ) معرفی میکنند اما از جمله ابدال و او تاد شمرده میشود.
۵ - مزار امام شیخ عبدالله احمد بن نصر بن مروان بن حام بلخی نبیرهء ابراهیم ادهم میباشد ، وفات مذکور روز دهم محرم سال ۱۸۹ هجری بوده و زیارت مذکور در قریه استن بلخ وقوع دارد .
۶ – مزار شیخ الاسلام امام ابو عبدالله ابن اسماعیل ابن سلیمان ابن داود ابن احمد ابن ابوهریره ، عبدالرحمن در بلخ متولد گردیده فقیه و محدث و خیلی عالم ومجتهد بزرگیست کتاب بسیط ، محیط الحادیث ، اوراث الکبیر و وعظ العام از مولفات اوست ،وفات مذکور در سنه ۱۴۰ هجری واقع شده .
۷ – مزار شیخ الاسلام امام ابو القاسم یحیی ابن عبدالواحد ابن ابو مت انصاری در بلخ تولد یافته و از احادیث نبوی هزار حدیث حفظ داشت .
۸ – مزار شیخ آباد ابو عمر و داور بن حسن ابن شعیب ملک بن حامد بن سلام بلخی که شاگرد امام احمر حنبل بود گویند تمام کتب دینی را در حفظ داشت وفات مذکور در سال ۲۴۰ هجری وقوع یافته است
۹ – مزار شیخ الاسلام امام ابو نصر بن مراجم بن عبدالله بن سلام معروف به ابو القاسم بلخی و ملقب به ( امام ضحاک ) بوده اط اصحاب امام ابو حنیفه کوفی است صحبت امام
بلخ یا باختر ( ۲۶۶)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
جعفر شادق۴را دریافته است میگویند حافظ قرآن کریم نیز بوده روز یکبار ختم قرآن میکرد وفات مذکور در سال ۱۹۰ ه و مدفن او در مرکز بلخ میباشد
۱۰ – مزار شیخ شفیق بن ابراهیم الزاهدی بلخی ، کنیث او (؛ابو علی) و شاگرد امام زفر و استاد امام حاتم اصم بلخی است مزار او در سمت غرب شهر واقع شده است.
۱۱ - مزار شیخ الاسلام قاضی ابو مطیع بلخی ( اسم وی حکم بن عبدالله ) است وی عالم و مجتهد بزرگی بوده و قرآن مجید را در نماز های تهجد همیشه از حفظ میخواند مرقد مذکور در موضع دروازه نوبهار بلخ واقع شده است.
۱۲ – مزار خواجه محمد احمالی ملقب خواجه ( شفیه) در قریهء مندتی در شرق بالا حصار قدیمهء بلخ .
۱۳ – مزار سلطان احمد خضرویه در غرب شهر واقع است .
۱۴ – مزار بابه قوی مستان در موضع دروازهء نو بهار سمت شمال غرب شهر بلخ .
۱۵ – مزار خواجه خیزان در غرب شهر .
۱۶ – مزار جوانمرد قصاب در ۴کیلو متری جنوب غرب شهر.
۱۷ – مزار مولینا دوست محمد صحاف موسوم به ( خواجه غولک )
۱۸ – مزار قاضی منصور بن موسی .
۱۹ – مزار خلیفه کمال الدین حاجی پیاده موسوم به ( کعب الاخبار )
۲۰ – قدم گاه امام زین العابدین بیمار ابن علی کرم الله وجه .
۲۱ – مزار پهلوان احمد زمچی ولی ارا صحاب ابو مسلم خراسانی در بالا حصار قدیم بلخ .
۲۲ – مزار نضراب شاه خوارزمی از اصحاب ابو مسلم خراسانی در بالا حصار قدیم بلخ.
۲۳ – مزار شیر بچه ها در ۴کیلو متری شمال غرب شهر واقع میباشد.
۲۴ – مزار امام یعقوب قاری بلخی در سه کیلو متری شهر و در نزدیک دروازه نو بهار بلخ .
۲۵ – مزار امام ابو لیث بلخی در نزدیک دروازه نوبهار.
جبال : منطقه بلخ چون بر روی سطح همواری کائن میباشد در قرب و جوار آن کوه و تپهء مهمی وجود ندارد ، لیک در منتهای جنوب آن که دارای مسافه ء زیادیست سلسله ء مشهور ( البرز) کوه وقوع یافته است .
رود خانه و انهار: دریای در سمت جنوب بلخ و متصل ( البرز کوه) وجود دارد که بنام ( دریای چشمه شفاء و دریای درهء گز ) یاد شده در سابق به نام دریای بلخ و یا ( بلخاب) شهرت داشت ، این دریا از بند امیر و نواحی سر چشمه گرفته بعد از آبیاری کشت زار های پیرامون بلخ به هجده نهر منقسم و چهار صد ( ده) و ( قصبه) را مشروب میسازد انهاریکه ازین دریا منشعب گردیده باسم های ذیل موسوم میباشد :
بلخ یا باختر ( ۲۶۷) بلخاب
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱ -نهر شاهی ، ۲ – نهر قدر ، ۳ – نهر سیاه گرد ، ۴ – نهر بلخ ، ۵ -نهر مشتاق ،۶ – نهر اصفهان ، ۷ – نهر عبدالله ،۸ – نهر دولت آباد ، ۹ - نهر قرشی گک ،۱۰ - نهر ارغنداب ، ۱۱ – نهر شبخشرک ،۱۲ – نهر چهار و لک ،۱۳ – نهر امام صاحب بلخ ،۱۴ – نهر ینگی قلعه ،۱۵ -نهر فیض آباد، ۱۶ -نهر آقچه ،۱۷ – نهر باجگیری آقچه ،۱۸ – نهر خان آباد گرچه با وضعیت فعلی از مجرای آمو دریا استفاده شده نمیتوانند اما باغستانهای اطراف خرابه های بلخ که در شرق و غرب واقع است توسط انهاریکه بطرف شمال دولت آباد جاری میباشد آبیاری میشود ،مسجد خواجه پارسا که مرکز امروزی بلخ محسوب میشود در محلی واقع شده که تقریبا ( ۱۵) کیلو متر از آخرین رشته های کوهای سمت جنوب ( البرز کوه ) و تخمین (۵۰) کیلو متر از مجرای آمو دریا مسافه دارد .
فابریکه : در سال ۱۳۱۸ یک فابریکه پنبه کشی با تمام سامان و ادوات لازمه آن از طرف شرکت شمالی تاسیس و پنبه هاییکه قرار تقسیمیه از بلخ و مربوطات آن تحویل داده می شد خریداری و صادر میگردد . این فابریکه مدتی معطل گردیده حتی محل آن نیز روبخرابی گذاشته است اما فابریکه دیگری کهدر سالهای ما بعد تاسیس و از طرف ریاست شرکت پنبه اداره میشود داخل فعالیت می باشد .
صیفیه ها : گرچه آب و هوای مرکز بلخ در اثر بعضی از عوامل خراب و غیر قابل صحی است اما چندین مواضع سرد سیر و خوش آب و هوا را هم دارا میباشد از قبیل چهار سنگ ، ثمرقندیان، زرغون کوت ، کشک و دولت آباد منجمله آن چهارسنگ و ثمرقندیان بوفرت شفتالو و انگور اعلی شهرت داشته و هم دولت آباد بکثرت و خوبی انگور معروف میباشد.
بلخاب : در تشکیلات حکومتی علاقه داری درجه ۳ و مربوط حکومت درجه اول سنگ چارک متعلق حکومت کلان شبرغان ولایت مزارشریف بوده و بین خطوط ۶۶درجه ۱۰دقیقه ۵۹ثانیه و ۶۶درجه ۵۹دقیقه ۱ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۱۸دقیقه ۱۰ثانیه و ۳۵ درجه ۳۷دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است. فاصله آن از مرکز حکومت سنگ چارک تقریبا ( ۶۰) کیلو متر میباشد. این منطقه شاداب و کوهستانی بوده و دارای باغهای اشجار مثمر و چمن زارهای سر سبز است در آنجا اشجار ناک ، سیب، زردآلو، شفتالو ، توت وغیره بوفرت وجود داشته و درختهای چارمغز بسیار بزرگ که حاصل زیاد میدهد و اقسام مختلف انگور دارد . زراعت آن گندم ، جو ، جواری، کنجد ، زغر بوده اهالی آن اسپ ، گاو ، مرکب، گوسفند ، بز، و گوسفند قره قل تربیه میکنند . از حیوانات وحشی آهو، روباه ، گرگ ، و باندازه قلیل ، خفک ، و سگ لاهو در دریای آن پیدا میشود.
بلخاب (۲۶۸ ) بلده
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
طیور غیر اهلی آن کبک،کبک زری ، کبوتر ، مرغ آبی ، کبک دشتی وغیره بوده و بلبل هزار داستان و عندلیب آن شهرت بسزائی دارد ،ازین منطقه یک دریا که سرچشمه خود را از بند امیر حکومن یکاولنگ میگیرد عبور میکند و به آن آب های دره کاشان و درعه ابس میدان که از مناطق حکومت سرپل میباشد .پیوسته و تا زمانیکه بمرکز علاقه داری بلخاب میرسد آبهای دره مزار ، شاخدار ،ترخوج ، دوشاخ ، باج گاه ، دره صوف ، و دیگر آبهای حکومت یکاولنگ با آن ملحق شده و دریای بزرگی را تشکیل میدهد و از حکومت ( آقکو پرک ) گذشته به علاقه داری ( شولگره ) و از علاقه داری شولگره بولایت مزار شریف میرسد و هجده نهر از ان جدا شده و بنام ( هجده نهر ) مزار شریف معروف است در این منطقه یک بند مشهور آب ایستاده هست که مشهور به بند ( بیرغوله ) میباشد طول آن تقریبا یک کیلو متر و عرض آن تخمین ( ۵۰۰) متر بوده و باندازه آسیاب آب از آن سرازیر شده و شکل یک آبشار بزرگی را بخود میگیرد و بلندی آن تقریبا (۲۵ ) متر میباشد .
راهای مشهور ان یکی راه (آب کلان) است که بحکومت سنگ چارک میرود و دیگر راه شاخدار و راه زوج میباشد که بحکومت یکاولنگ میرود و از آنجا بحکومت بامیان میشود ودیگر راهیست که بحکومت کلان دایزنگی پیوست میگردد راه دیگری از قریه های ( الکه ،نگاری ،امرخ ، زاری ، اقکو پرک ،شولگره ) به ولایت مزارشریف میرسد وراه دیگر آن از قریه گلوز ( بالای دره صوف ) چل ،اوخور گذشته به دو آب میخ زرین ملحق میشود و راه مهم دیگر آن از قریه بیر غوله (بالای دره کاشان ) بهچپراس ایماقی و لعل و سر جنگل میرود .
در اینمنطقه دو مدرسه که در آن اهالی مشغول تعلیم اند وجود دارو چون این منطقه کوهستانی و دارای کوهای بلند است آب و هوای آن در زمستان سرد و در تابستان معتدل میباشد ،از نباتات مشهور کوها آن هنگ زیره می باشد درخت ارچه نیز در ان جا وجود دارد.
بل خوی :موضعیست بفاصله ۵،۵ کیلو متر در جنوب شرق مرکز خمیاب مربوط حکومت درجه ۳ قرقین متعلق حکومت کلان شبرغان ولایت مزارشریف که بین ۶۵درجه ۵۱دقیقه ۴۶ثانیهء طول البلد شرقی و ۳۷درجه ۲۲دقیقه ۵۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بل خیل : قریه ایست که بفاصله ۲،۵ کیلو متر در جنوب میدان خوله در علاقه منگل مربوط ولایت جنوبی که بین ۶۹درجه ۵۲دقیقه ۱۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۳۴دقیقه ۲۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بلده : قریه ایست که در حکومتی درجه اول دند مربوط ولایت قندهار .
بلس ( ۲۶۹) بلند غور
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ-
بلس : قلعه ایست که بفاصله ۴۸،۵ کیلو متر در جنوب شهر فیض آباد متصل دریای کوکچه مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۷۰درجه ۱۰دقیقه ۶۰ثانیهء طول البلد شرقی و ۳۷درجه ۳۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است
بلسی نکره : قریه ایست که در علاقهٔ الینگار مربوط حکومت کلان لغمان ولایت مشرقی و از مرکز حکومتی ۴۰،۵کیلو متر فاصله دارد .
بل غلی : قریه ایست که بفاصله ۲۰،۵ کیلو متر در غرب موزله قلعه در علاقه سرپل متصل نهر استراب مربوط حکومت کلان شبرغان ولایت مزارشریف که بین ۶۶درجه ۳دقیقه ۳۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۶دقیقه ۴۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بل کسا : قریه ایست کوهستانی که بفاصله ۲۳،۵ کیلو متر در جنوب غرب مرکز سرپل مربوط حکومت کلان شبرغان ولایت مزارشریف که بین ۶۵درجه ۴۸دقیقه ۲ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۳دقیقه ۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بلل : قریه ایست که بفاصله ۲۵کیلو متر در شمال قریه چهل خانه در علاقه دهله مربوط ولایت قندهار که بین ۶۶درجه ۱۰دقیقه ۴۱ ثانیهء طول البلد مشرقی ۳۲درجه ۱۹دقیقه ۲ ثانیه عرض البلد شمالی موقعیت دارد.
بلل : موضعیست بفاصله ۱۹کیلو متر در جنوب شرق قریه سوزن مانده در علاقه ترین مربوط ولایت قندهار که بین ۶۶درجه ۱۰دقیقه ۵۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۱۹دقیقه ۴۹ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بلندریگ :ریگستانیست در جنوب قریه خوگی در علاقه گرم سیر مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۱۳درجه طول البلد شرقی و ۳۰درجه عرض البلد شمالی واقع است.
بلند غار : قریه ایست که بفاصله ۲۱،۵ کیلو متر در جنوب غرب مرکز سرپل متصل سرک مربوط حکومت کلان شبرغان ولایت مزارشریف که بین ۶۵درجه ۴۷دقیقه ۳۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۴دقیقه عرض البلد شمالی واقع است.
بلند غر: قلعه ایست بفاصله ۲،۵ کیلو متر در شرق قریه بهسودخاص مربوط حکومت درجه ۲ سرخرود ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۳دقیقه ۴۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۳۷دقیقه ۳۳ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بلند غور : قریه ایست مربوط حکومت درجه ۳ قیصار متعلق حکومت اعلی میمنه که از مرکز حکومتی محلی ۲۹کیلومتر فاصله دارد.
بلند غی (۲۷۰) بلوچ کشم
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بلند غی : قریه ایست مربوط حکومت درجه ۲ سرخرود ولایت مشرقی و از مرکز حکومت ۱۴،۵ کیلو متر فاصله دارد .
بلند قلعه : قلعه ایست بفاصله ۲۸کیلو متر بطرف غرب قریه سربولی نزدیک سرک واقع در کوهستان مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۶۶درجه ۱۵دقیقه ۵۵ثانیه طول البلد مشرقی و ۳۴ درجه ۵۹دقیقه ۴۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است واقع است .
بلندک : قریه ایست که بفاصله ۵، ۵ کیلومتر در جنوب غرب شین دند مربوط ولایت هرات که بین ۶۲درجه ۵دقیقه ۱۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳ درجه ۱۶دقیقه ۵۲ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بلندی : قریه ایست مربوط حکومت کلان خوست که مربوط ولایت جنوبی میباشد.
بلوجو : موضعیست بفاصله ۵۷کیلو متر در شرق کشنگ متصل دریای ارغنداب در علاقه داری مالستان متعلق حکومت درجه ۳ جاغوری مربوط حکومت اعلی غزنی که بین ۶۷درجه ۱۲دقیقه ۱ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۳۶دقیقه ۵۷ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بلوچ : قریه ایست در حکومت درجه ۳ شرین تگاب مربوط حکومت اعلی میمنه.
بلوچ : قریه ایست واقع در حکومت درجه ۲ دره صوف مربوط حکومت کلان سمنگان ولایت مزارشریف.
بلوچ : قلعه ایست بفاصله ۱۵کیلو متر در شمال قلعه کدام در علاقه ترین مربوط ولایت قندهار که بین ۶۵درجه ۵۳دقیقه ۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۴۵دقیقه ۳۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بلوچخانه : قریه ایست در نواحی حکومت درجه اول سرپل مربوط حکومت کلان شبرغان که از مربوطات ولایت مزارشریف میباشد.
بلوچ خاوریموضعیست چاه دار بفاصله ۳۱،۵ کیلو متر در غرب ولی چاه در علاقه شورابک مربوط ولایت قندهار که بین ۶۵درجه ۳۲ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲۹درجه ۳۸دقیقه ۴۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بلوچ شاه نادر: قریه ایست در بیرون سونه مربوطحکومت اعلی میمنه.
بلوچ کشم : قریه ایست در حکومت درجه ۳ کشم مربوط حکومت اعلی بدخشان.
بلول تگاب ( ۲۷۱) بنادر کلان
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بلول تگاب : نهریست بفاصله ۳۹کیلو متر در غرب قلعه تولک مربوط حکومت کلان غورات ولایت هرات که بین ۶۳درجه ۳۱دقیقه ۳۶ثانیهء طول البلد مشرقی ۳۳درجه ۶دقیقه ۳۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بلوله : قریه ایست که بفاصله ۶۱،۵ کیلو متر در جنوب غرب غوربند مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۶۸درجه ۴دقیقه ۱۰ثانیهء طول البلد مشرقی ۳۴درجه ۵۲دقیقه ۵۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بلوله : قولیست بفاصله ۷،۵ کیلو متر در بطرف شمال علاقه شیرزاد مربوط حکومت اعلی خوگیانی ولایت مشرقی که بین ۶۹درجه ۵۷دقیقه ۵۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۱۸دقیقه ۳۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بله سن : قریه ایست که بفاصله ۳،۵ کیلو متر در جنوب غرب قریه غورک مربوط حکومت درجه ۳ خاکریز ولایت قندهار که بین ۶۵درجه ۷دقیقه ۴۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۴۶دقیقه عرض البلد شمالی واقع است.
بلهو : قریه ایست که بفاصله۴۶،۵ کیلو متر در شمال غرب شاه جوی نزدیک پای ارغنداب در دایه چوپان مربوط حکومت کلان قلات ولایت قندهار که بین ۶۷درجه ۸دقیقه ۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۳۸دقیقه ۲۲ثانیه طول البلد شرقی و
بیمک : قریه ایست در علاقه حکومت کلان تالقان که مربوط ولایت قطغن .
بمبل کوه : کوهیست در جنوب غفور مکی در علاقه سپین بولدک مربوط ولایت قندهار که بین ۶۶درجه ۱۲دقیقه طول البلد شرقی و ۳۰درجه ۴۸دقیقه ۲ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بمبه کوث : قریه ایست کوهستانی که بفاصله ۱۱ کیلو متر در شمال قریه شیوه در علاقه کنر مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۳۷دقیقه ۴۱ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۴۰دقیقه ۵۷ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بادر خورد : قریه ایست که بفاصله ۱۵کیلومتر در جنوب شرق گل آباد متصل سرکیکه بطرف قلعهبست میرود در علاقه گرم سیر مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۶۳درجه۵۱دقیقه ۵۹ثانیه طول البلد شرقی و ۳۰درجه ۳۲دقیقه ۲۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بنادر کلان : قریه ایست که بفاصله ۱۹کیلو متر در شرق قریه گل آباد در علاقهگرم سیر مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۶۳درجه ۵۳دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۰درجه ۳۴دقیقه عرض البلد شمالیموقعیت دارد
بنادر میانه ( ۲۷۲ ) بند ارغنداب
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بنادر میانه : قریه ایست که بفاصله ۱۷،۵ کیلو متر در شرقریه گل آباد متصل سرک بطرف قلعه بست میرود در علاقه گرم سیر مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۶۳درجه ۵۳دقیقه ۲۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۰درجه ۳۵دقیقه ۴۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بند ارغنداب: این بند آب بدرجه دوم بند کجکی بوده و در حوزه دهله بدریای ارغنداب ذریعه متخصصین کمپنی مورین آمریکائی آباد گردیده است . عامل بزرگیکه سبب اعمار این بند کم آبی است که چند سال در وادی ارغنداب پیش گردید و به این منبع بزرگ تولیدات میوه صادراتی کشور صدمه زد . طوریکه اکثر باغدران بقطع اشجار باغستان های خویش پرداختند و نزدیک بوده وادی سر سبز و شاداب ارغنداب باهمه باغستان از بین رفته و خساره نزدیکی بر پیکر عواید صادراتی وارد آید، لذا از طرف حکومت کمیسیونی تعین و بقندهار اعزام گردید که در نتیجه مفکوره احداث بند در بر دریای ارغنداب بوجود د و بدین ترتیب قدم بزرگ دیگری برای حفظ باغستان وادی قندهار و ارغنداب و سرسبزی آینده این وادی مهم صادراتی برداشته شد .
کار ساختمان بند ارغنداب در ماه جوزاق ۱۳۲۹ (جون سال ۱۹۵۰) آغاز گردیده و در سال ۱۳۱۱ ( ۱۹۵۲) خاتمه پذیرفت این بند پایان تر از قریه دهله بفاصله ۲۰ میل از قندهار واقع است .
ارقام : ذیل میتواند بزرگی بند ارغنداب در وقوه بزرگ برق آن را با خصوصیات دیگر آن معرفی نماید:
الف بند
۱ – ارتفاع بلند (۵۰) متر
۲ – طول بند در قسمت فوقانی ( ۵۳۰) متر
۳ – طول بند در قسمت تحتانی ( ۲۲۰) متر
۴ – ضخامت بند در قسمت تحتانی ( ۲۲۰) متر
۵ – خا و سنگ ریزه که در پر کردن دیوار بند استعمال شده (۲۵۰۰۰۰۰) متر مکعب
۶ – طول جهیل ( ۱۸) کیلو متر
۷ – عرض اوسط جهیل (۲) کیلو متر
ب تونل
۱ – طول ( ۲۶۴) متر
۲ - شعاع تونل ( ۵،۴۰) متر
۳ – مجموعه سرنگ پرانی تونل ( ۱۲۰۶۷) مکعب متر
۴ – مجموعه کانکریتی که بمصرف رسیده ( ۲۲۰۰) مکعب متر
بند اریغ ساتق ( ۲۷۳ ) بند امیر
______________________________________________________________________
بند اریغ ساتق : موضعیست در علاقه داری درجه اول خانقاه متعلق حکومت درجه اول آقچه مربوط ولایت مزارشریف.
بند اسراییل غندی : موضعیست بفاصله ۷،۵ کیلو متر در جنوب پروش در علاقه شواربک مربوط ولایت قندهار که بین ۶۵درجه ۴۹دقیقه ۱۳ثانیه طول البلد شرقی و ۲۹درجه ۴۸دقیقه ۳۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع.
بند افضل: کوهیست در شمال غرب مرکز هرات در علاقه انجیل مربوط ولایت هرات که بین ۶۱درجه ۵۹دقیقه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۴۷دقیقه ۳۷ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بند افغان: موضعیست بفاصله ۹ کیلو متر در جنوب غرب قلعه کنج در علاقه ناد علی در حکومت درجه اول چخانسور مربوط حکومت اعلی فراه که بین ۶۱درجه ۵۰دقیقه ۱ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درچه ۳دقیقه ۲۹ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بند اله که : کوهیست در جنوب شرق قلعه ناورک به ارتفاع تخمین ۳۵۱۸متر در علاقه کشنده مربوط حکومت کلان بلخ ولایت مزارشریف که بین ۶۶درجه ۵۰دقیقه ۵۸ثانیهء طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۲۱دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بند امیر : بند امیر در حدود ۳۴ درجه ۵۰دقیقه عرض البلد شمالی ۶۷درجه ۱۲دقیقه طول البلد شرقی و در علاقه یکاولنگ مربوط حکومت کلان دایزنگی ولایت کابل واقع است بند امیر نام پنج غدیر مسلسل و کوچک یا اگر صحیح تر بگو یم نام پنج بندی است که غدیر های مذکور را تشکیل داده و در بین بامیان و علاقه یکاولنگ واقع اند . این غدیر ها از سطح بحر تقریباً ۲۹۲۳متر ارتفاع داشته و در روی وادی دریای که بنام غدیر های مذکور موسوم گردیده قرار دارند . و این دریا پس از اینکه در میان کوهای چندی میگزرد و بغته در میادین شمالی افغانستان علاقه مزار ظهور کرده به هژده نهر ملحق ومنشعب گردیده علاقه هژده نهر ( توابع مزار شریف و بلخ ) را آب میدهند . مهم ترین این بند ها ( بند هیبت ) نامدارد . از بامیان در موسوم تابستان و در زمستان بذریعه موتر بدون زحمت زیادی میتوان واصل شد و این فاصله از بامیان تا بند هیبت تقریباً ۷۲،۵ کیلو متر بوده و به ظرف چهار ساعت طی میشود در اثنای راه بایستی از سه کوتل عبور نموده (۱ ) کوتل شاهدان ۳۰۶۰ متر ( ۲) کوتل شبر تو ۳۱۴۹متر (۳) کوتل خم نیل ۳۵۸۷ متر کوتل آخیر الذکر مشکل بوده در حقیقت کوتل مزبور بلند ترین قسمتی از یک سلسله پستی ها و بلندیهای است که در فلات رفیعی افتاده اند . پستی و بلندی های مذکور به هیچ جا صعب العبور نیست ولی موقعیکه از جانب
بند امیر ( ۲۷۴ )
______________________________________________________________________
مشرق به کوتل شاهدان صعود میکند چند کح گردشی های دشوار گزاری را بایستی عبور نمایند در موسم تری خاک نرمی که در بعضی از چقری های کوه ها وجود دارد بصورت گل تبدیل شده و راه را مسدود میسازد و در زمستان تمام این علاقه از برف مستور میگردد . از فلان فوق الذکر راه های زیادی سرازیر شده از پوزه باریکی میگزرد و لحظه بعد یک قطعه صفا و نیلگونی که با نشیبهای تندی محاط گردیده بقدر ۳۰۷ متر پاینتر بمشاهده میرسد این قطعه قسمتی از بند ذوالفقار است که بلند ترین و بزرگترین غدیر های پنجگانه مزبور می باشد وطول آن تقریباً ۶،۵ کیلو متر است قدری پایین تر قسمت دیگری از بند ذوالفقار که پهن و کشاده بوده در کنار های آن درختان روییده است پیدار میگردد و تا چشم کار میکند باستثتای آنها دیگر درختی به نظر نمیرسد .
غدیر دوم که بند ( پنیر) نام دارد عینا بزیر بند ذوالفقار واقع شده و اگر تا لابش بخوانیم بجا است چه فقط قریب ۱۶۱ متز پنهانی دارد . از اینجا راه متدر جا بطرف غدیر سوم یا بند ( هیبت) قریب ۲ میل طول و ۵۳۸متر عرض دارد و آب آن مانند یک دانه نیلم در پنهانی وسیع کوه های برهنه متلالا است. قسمت علیا بند هیبت را صخره های تند و عمودی که حاوی چندین خلیج ها و مدخل های کوچکی است محدود نموده و انجام جنوبی بند مزبور بدز و آب از بند طبیعی سنگلاخی آن به شکل آبشارهای کوچک و باریکی سرازیر گردیده بسطح مرتفعی که ۱۲ متر پاین تر واقع است فرو میریزد این سطح مرتفع که بعضا ً سنگلاخ و بعضا خاک است از رسوب سفید یارد کم رنگی که غالبا کو گرد می باشد پوشیده شده و آب از روی قطره قطره سرازیر گردیده تقریبا یک کیلومتر پایین تر غدیر کوچک دیگری را تشکیل میدهد .غدیر آخر الذکر موسوم به بند (قمبز) و در حقیقت یک تالاب کم آب است .
غدیر پنجم یا آخرین بند که بند ( غلامان) نام دارد دور تر در پائین بند قمبر افتاده بشکل مدور به قطر سه ربع میل بوده و میگویند خیلی کم آب است غدیر های مذبور را تا یک فاصله کمی زمین های پست و بلند آن ناحیه احاطه کرده و از طرف غرب با سطح مرتفع بزرگ و زرد رنگی محدود گردیده که از سطح غدیر ها قریب ۶۱۵متر بلند تز و از بعضی مواد نرم مرکب و نیز حاوی سنگ های کوهی است انتهای بند هیبت یک دیوار سنگلاخی است در مرکز قریب ۱۲ متر بلند بوده سر آن چندان ضخامت قابل توجه نداشته تقریبآ یک قوس کاملی را تشکیل میدهد به سمت مغرب بند مزار سفیدی مشاهده می شود که به حضرت علی ( رض ) منسوب داشتند در میان بند ماهیان زرد رنگ دسته دسته شناور بوده همه اینها با مزار سفید و صخره های مستقیم گلابی رنگی
بند امیر ( ۲۷۵ ) بند بابه
_____________________________________________________________________
خیال را باین دنیا بل به سر زمین پریان قریب تر می باشد به دماغ انسان خطور می دهد مردم اینجا عمق بند هیب را نا قابل پیمایش میدانند می گویند امیر حبیب الله خان خواست عمق آنرا معلو م کند و تقریبآ ۸۰ کیلو متر ریسمان انداخت ولی به انتهای آن نرسید هزره های همجوار راجع به چگونگی ساختمان این بند افسانه های عجیب دارند . از بند امیر به بعد فراز و نشیب چندی را در بین اراضی خشک و لامزروع عبور نموده موضع خم نیل چند آبادی مختصری را بصورت پراگنده ملاحظه می نمایند مسافر بهتر است که دریکی ازین مواضع شب را بسر برده صبح وقت حرکت نماید تا به بامیان رسیده بتواند. ازین موضع که صبح وقت حرکت شود تقریبا ۴ ساعت بعد به موضع شاهدان که اولین منطقه بامیان بوده و موضع پر جمعیت و نسبتا آباد تری می باشد مواصلت می نماید البته در یکی از قریه جات این منطقه صرف نان و طعام نمود بعد از وقفه مختصری که به سفر خود ادامه میدهد کوتل کم ارتفاع را عبور نموده بالاخره به یک دره تنگ و طولانی داخل میشود . طول این دره تقریبا یازده و نیم کیلو متر بوده فقط در جوار بامیان از دره خارج می شود . در حصه وسطی این دره یک راه بطرف شمال جدا شده به سیغان وکهمرد میرود که قبل از احداث دره شکاری راه بین کابل مزار شریف و همین را بوده است بند امیر که سرچشمه دریای بلخاب مزار شریف میباشد بکنار سرک بین یکاولنگ و بامیان واقع بوده از یکاولنگ بطرف شمال مشرق بفاصله ۱۲ کیلو متر و از بامیان به جنوب غرب تقریبا ۶۷کیلو متر مسافه دارد.
بعد از سنه ۱۳۱۵ تردد موتر بین بامیان و بند امیر شروع گریده و فاصله بند امیر از هوتل بامیان ( ۷۵) کیلو متر است دره کوچکی که سرک بند امیر داخل آن میشود در کیلومتر اول خود کاملا سنگی بوده و عاری از زراعت است . بند امیر در عریض ترین قسمت خود از ۲۰۰ متر تجاوز نمی کند ولی طول آن زیاد است و از ( ۱۵) کیلو متر متجاوز می باشد . بند امیر بین تمام باشنده گان دره کوه بابا معروف و اراضی گرد و نواحی آن یکی از چراگاهای بزرگ قسمتی از کوچیان افغانستان میباشد ، بند امیر از نقطه نظر توریزم سیاحت اهمیت بسیار بزرگی داشته و افکار سیاحین خارجی را بخود جلب و همه ساله صد ها نفر برای تماشای آن رفته و از مناظر زیبای طبیعی آن لذت می برند .
بند بابه : کوهیست در شمال شرق کهسان در علاقه غوریان مربوط ولایت هرات که بین تخمین ۶۱ درجه ۵۳دقیقه ۲۰ثانیه طول البلد مشرقی ۳۴درجه ۴۵دقیقه ۴۵ثانیه عرض البلد شمالیموقعیت دارد .
بند بابه (۲۷۶) بند تاوه
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بند بابه : کوهیست در غرب قلعه پای کوتل در علاقه دایزنگی مربوط ولایت کابل که بین ۶۶درجه ۳۳دقیقه ۵۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۲۳دقیقه ۳۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بند بابه : دره ایست که در شمال غرب قریهء بوی نقره مربوط ولایت مزار شریف که بین ۶۶درجه طول البلد مشرقی و ۳۶درجه عرض البلد شمالی واقع است.
بند بچ : کوهیست در شمال شرق قلعه ناورک در علاقهء کشنده مربوط حکومت کلان بلخ ولایت مزارشریف که بین ۶۶درجه ۴۹دقیقه ۵۱ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۴۴دقیقه ۱۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بند بد کک : کوهیست در جنوب قلعه ناورک در علاقهء کشنده مربوط حکومت کلان بلخ ولایت مزارشریف که بین ۶۶ درجه ۲۸دقیقه ۵۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۳۶دقیقه ۴ ثانیه عرض البلد شمالی و تخمین ۶۶ درجه ۴۲دقیقه ۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۳۹دقیقه ۳۶ثانیه عرض البلد شمالی موقعیت دارد
بند بر : کوهیست در جنوب شرق قلعه شهرک در شهرک مربوط حکومت کلان غورات ولایت هرات که بین ۶۴درجه ۳۰دقیقه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۱دقیقه ۱۴ثانیه عرض البلد شمالی و همچنین بین ۶۴درجه ۴۱دقیقه ۲۹ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۵دقیقه ۶ثانیه عرض البلد شمالی موقعیت دارد.
بند بنش : قلعه ایست بفاصله یک کیلو متر در شمال قریه اوبه مربوط ولایت هرات که بین ۶۳درجه ۹دقیقه ۴۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۲۲دقیقه ۳۷ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بند بنفش : قریه ایست که بفاصله ۵کیلو متر در شمال شرق قریه اوبه مربوط ولایت هرات که بین ۶۳درجه ۱۲دقیقه ۱۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۲۳دقیقه ۳۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بند بیان : کوهیست در جنوب قلعه کانسی به ارتفاع تخمین ۳۶۵۲ متر در علاقه چخچران مربوط حکومت کلان غورات ولایت هرات که بین ۶۴درجه ۴۲دقیقه ۲۴ثانیه طول البلد شرقی و ۶۵درجه ۵۲ دقیقه عرض البلد شمالی و ۳۴درجه ۱۷دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۲۴دقیقه ۲۳ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بند تلوه : کوهیست در جنوب شرق قریه اوبه مربوط ولایت هرات که بین ۶۳درجه ۳۲دقیقه ۴۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۱۵دقیقه ۲۶ثانیه عرض البلد شمالیموقعیت دارد.
بند چاه خشتی ( ۲۷۷ ) بند دوخان
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بند چاه خشتی : تپه ایست در شمال قریه شهر خلیل در علاقه کشک و قره تپه مربوط ولایت هرات که بین ۶۲درجه ۲۵دقیقه ۴۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۱۲دقیقه ۵۰ثانیه عرض البلد.شمالی موقعیت دارد.
بند چشمه دراز : کوهیست در شمال قریه اوبه مربوط ولایت هرات که بین ۶۳درجه ۱دقیقه ۵۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۲۹دقیقه ۱۳ثانیه عرض البلد شمالی و نیز بین ۶۶درجه ۹دقیقه ۱۲ثانیه طول البلد شرقی و۳۴درجه و ۳۴ دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بند چق مق : کوهیست در شمال شرق بلچراغ در علاقهٔ درزاب و گرزیوان مربوط حکومت اعلی میمنه که بین ۶۵درجه ۴۴دقیقه ۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۵۳دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بند چهار راه : قریه ایست کوهستانی که بفاصله ۴،۵ کیلو متر در شمال بلچراغ مربوط حکومت اعلی میمنه که بین ۶۵درجه ۳۶دقیقه ۳۷ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۵۹دقیقه ۱ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بند چین گورک : قلعه ایست در جنوب غرب زیارت بابا ولی در علاقه بادغیسات مربوط ولایت هرات که بین ۶۲درجه ۳۵دقیقه ۴۷ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۱۴دقیقه ۳۰ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بند خاره : بندیست نزدیک دریای لوگر در شمال مشرق غزنی که سمت مقابل ان به سنگ و سمنت و عقب آن دیوار سنگ خشتی ساخته شده است طول بند خروار (۱۴۰) متر و بلندی آن ۳۰ متر و گنجایش آن نزده میلیون متر مکعب آب است که تقریبا برای بیست هزار جریب زمین کفایت خواهد کرد .
بند دروازه : کوهیست در شمال شرق قلعه نگشی در علاقه غورات مربوط ولایت هرات که بین ۶۵درجه ۷دقیقه ۷ثانیه طول البلد شرقی و ۶۵درجه ۲۱دقیقه ۳۰ثانیه عرض البلد شمالی و نیز بین ۳ درجه ۱۰دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۱۵دقیقه ۳۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بند دو خان : کوهیست در شمال قلعه تخت در علاقه داری کندی مربوط حکومت کلان دایزنگی ولایت کابل.
بند دولت خان ( ۲۷۸) بند سراج ( یا بند غزنی)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
که بین ۶۶درجه ۲۴ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۱۹دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی و همچنین بین ۶۶ درجه ۲۳دقیقه ۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۲۶دقیقه ۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بند دولت خان : قریه ایست که بفاصله نیم کیلو متر در جنوب شرق قلعه دوست محمد خان در علاقه زرمت مربوط ولایت جنوبی که بین ۶۸درجه ۴۶دقیقه ۵۹ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۳۳دقیقه ۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بند ذوالفقار : بندیست بفاصله ۳،۵ کیلو متر در شمال شرق قلعه جعفر در یکاولنگ مربوط حکومت کلان دایزنگی ولایت کابل که بین ۶۷درجه ۱۱دقیقه ۴۶دقیقه ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۵۰دقیقه ۲۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بندر : قریه ایست که بفاصله۹ کیلومتر در جنوب شرق قریه اچین در علاقه حکومت کلان شنوار مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۴۶دقیقه ۷ثانیهء طول البلد مشرقی و ۳۴ درجه ۳دقیقه ۳۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بندر : دره ایست که بفاصله ۲۲کیلو متر در جنوب شرق قلعه سد در علاقه خاکریز مربوط ولایت قندهار که بین ۶۰درجه ۴۲دقیقه ۵۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۷ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بندر پست : موضعیست بفاصلهء ۴کیلومتر بطرف جنوب شرق قریه ارگون مربوط ولایت جنوبی که بین ۶۹درجه ۲۳دقیقه ۱۱ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۴۵دقیقه ۳۰ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بند سبز ک : کوتلیست بفاصله ۴۳کیلو متر در جنوب قلعه توبه ارتفاع تخمین ۲۴۴۶ متر در علاقه بادغیسات مربوط ولایت هرات که بین ۶۳درجه ۸دقیقه ۴۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۳۷دقیقه ۳۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بند سراج ( یا بند غزنی) : بند مشهوریست که بفاصله ۱۸،۷۵ کیلو متر در شمال غرب شهر غزنی بین ۶۸درجه ۲۲دقیقه ۴۷ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۴۱دقیقه ۴۱ثانیه عرض البلد شمالی موقعیت دارد این بند با امر اعلیحضرت حبیب الله خان سراج در ۱۳۱۸ قمری قدری پاینتر از خط دیوار بند
بند سراج ( یا بند غزنی ) ( ۲۷۹)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
قدیم تعمیر شده بند قدیم نخست در عصر سلطان محمود غزنوی تعمیر شده بود ( ۳۸۷ -۴۲۱ ه ) لکن در زمان حبیب الله خان سراج الملت و الدین بامر اعلیحضرت موصوف در موضع مساعدی در مجرای فوقانی نهر غزنی تعمیر بند بزرگی را امر فرموده که بنام ایشان بند سراج موسوم شد این بند طبق فن معماری انشاء گردیده است . برای جریان آب و بند مذکور سه درجه گذاشته شده اول وقتیکه آب دره وافر باشد دمنه مجرای بزرگ آن باز میشود و چون آب کمتر شود دهنه اول بسته ودهنه دوم و سوم آن باز شده یک مقدار کافی آب جریان می یابد در اثر تعیمر این بند اهالی غزنی از تکلیف و مشکلات کم آبی نجات یافتند و اراضی آنها سر سبز ووحاصلخیز گردید ساختمان بند سراج تحت نگرانی ومهندسی خارجی متر ( ملر ) انگلیس صورت گرفت .
بند مذکور که به عرض ( بند سلطان ) ساخته شده و در پهلوی بند مذکور واقعیست در سال ۱۳۲۵ ه ق یعنی ۴۸ سال قبل احداث گردیده و شامل دو قسمت میباشد یکی بند اصلی و دیگر بند خامه ( ضمیمه بند سراج ).
بند اصلی : طول دیوار بند در قمست بالا ( ۲۲۰) متر در حصه پایین یعنی در حصه دریا خانه ( ۹۰) متر است ارتفاع از صحن دریا الی قسمت بالایی بند ( ۳۲) متر می باشد اصل دیوار بند با سنگ سفید سرخی دار و چونه کار شده و در قسمت پایین بند دو خانه کوچک که دروازه بندر را تشکیل میدهد تعمیر شده واسطه تونل آب بند از کاسه بند در آنجا جریان یافته و از بند خارج و جاری میشود .
بند سراج تا سال ۱۳۱۷ آباد و چندی بعد بعضی قسمت های آن بمنظور اصلاح نقایص تخریب و ترمیم و اصلاح کار بند مذکور طبق نقشه جداگانه از چند سال باینطرف به ترکیب ذیل دوام کرده است :
۱ - در سال (۱۳۱۸) تهداب بند در همین قسمی که کار میشود از دریا ده متر عمیق کنده شده و کانکریت شده است .
۲ – در سال ۱۳۳۰ کار تهداب این قسمت بند جریان یافته از حصه کانکریت سابقه کار ۱۹۴۰ در بستر دریا بطول (۹۰) متر و ارتفاع آن (۶) متر در سال ۱۳۳۰ الی ۱۳۳۱ ه ش در حصه زیرین بند در تونلی که ( ۱۵۰) متر طول و (۴) متر ارتفاع دارد کار شده در سال ۱۳۳۲ وزارت فواید عامه کار ترمیم و تکمیل آبادی بند را بسرعت تحت اجرا گرفت و تا اوایل میزان تکمیل شد چنانچه از ۲ میزان در ظرف ۱۵ روز برای زارعت ۱۶ جریب زمین آب ذخیره شد روز ۲۷ میزان در حضور جمع غفری دریچه های بند باز گردید و آب برای آبیاری املاک مردمان آن دیار بار دیگر جریان یافت این بند از بیست هزار جریب زمین را سیر آب و مزورع میسازد .
بند سراج ( یا بند غزنی) ( ۲۸۰) بند غازی ( بند بتخاک )
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
دیوار بند مذکور به سه حصه منقسم و برای کانکریت و قیر ریزی مستعد میباشد این سه دیوار که پهلوی هم قرار دارد در حقیقت یک دیوار است که دارای ۷۰ را متر عرض میباشد گوشه این دیوار به کوه وصل و در قسمت اخیر آن دو متر در کوه حزر ده و دیوار داخل کوه شده . کاسه بند سراج ( ۲۰۰۰) متر طول ( ۵۰۰) متر عرض داشته و گنجایش تقریبا بیست میلوت متر مکعب را آب دارد .
آبیکه درین بند جمع میشود از حصه عقب دشت ناور چشمه میگیرد و دره سر سبز ( جغتو) را آبیاری نموده پس از طی تقریبآ ۳۵،۵ کیلو متر از حصه سرچشمه به بند سراج میرسد بند سراج بیست هزار جریب زمین را آبیاری میکند .
بند سفید : دند آبیست بفاصله ۱۰۲کیلو متر در شمال غرب انار دره در علاقه شین دند مربوط ولایت هرات که بین ۶۰درجه ۴۱دقیقه ۵۹ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۵۷دقیقه ۱۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بند شگ : موضعیست بفاصلهء ۱۶کیلومتر در جنوب غرب قریهء آق گمبد در علاقه چغجران که مربوط حکومت کلان غورات که بین ۶۴درجه ۲۰دقیقه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۴۲دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بند شوی: قریه ایست مربوط حکومت درجه اول بهسود فاصله از مرکز حکومتی تخمینا ۲۳ کیلو متر میباشد از حیث تشکیلات به حکومت کلان دایزنگی ولایت کابل متعلق است .
بند غازی( بند بتخاک) بندیست در دهنهٔ تنگی خورد کابل که بفاصله تخمین ( ۹) کیلو متر از بتخاک ( ۲۷) کیلو متر از کابل به سمت جنوبی شرق کابل بین دو سلسله کوه تعمیر گردیده و بین خطوط ۶۹درجه ۲۲دقیقه ۳۹ثانیه طول البلد مشرقی ۳۴درجه ۲۴دقیقه ۵۷ثانیه عرض البلد شمالی واقع است و یکی از بند های مهم و قابل استفاده است این بند در حدود ۱۲ میلون متر مکعب آب میگیرد و تقریبا دو هزار جریب زمین را آبیاری میکند.
این بند در وقت حکومت امانیه اعمار گریده و منهدسین خارجی در آن کار کرده اند و چندین هزار جریب اراضی لامزروع و بایر حوزه بتخاک و نواحی آن بذریعه این بند مزروع و حاصل خیز گریده است متاسفانه با وجود مراجعات مکرر نتوانستیم از وزارت مربوطه راجع به بند و انهار و مخصوصا در خصوص این بند معلومات مکمل فنی بدست آوریم فقط از روی مشاهده میتوانیم بگویم طول کاسه بند تخمین دو کیلو متر و عرض آن تخمین یک کیلو متر می آید .
سرک قدیم بین کابل و جلال آباد که اکنون متروک گردیده است از زیر این بند میگذشت و از راه خاک جبار و سروبی به سمت مشرقی امتداد داشت اکنون هم این بند معمور و مورد استفاد میباشد .
بند غلامان ( ۲۸۱) بند کجکی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بند غلامان: بند یست بفاصله یک کیلو متر در شمال قلعه جعفر در یکاولنگ مربوط حکومت کلان دایزنگی ولایت کابل که بین ۶۷درجه ۱۰دقیقه ۱۵ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۴۹دقیقه ۲۹ثانیه عرض البلد شمالیموقعیت دارد.
بند قره قل : قریه ایست که بفاصله ۱۸ کیلو متر در جنوب غرب شهر اندخوی متصل سرک که بطرف اندخوی میرود مربوط حکومت اعلی میمنه که بین ۶۵درجه ۵۰ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۴۹دقیقه ۳۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بند قطغن: کوهیست در جنوب غرب مرکز حکومت کلان قندز مربوط ولایت قطغن که بین ۶۸درجه ۳۶دقیقه ۴۱ثانیه طول البلد شرقی و ۳۷۶درجه ۲۲دقیقه ۱ ثانیه عرض البلد و همچنین بین ۶۸درجه ۵۳دقیقه ۴۲ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۳۹دقیقه ۱۰ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بند کجکی : بزرگترین بند آب است که اخیراً در حوزه گرشک بنا یافته است بدین قرار که حکومت در تابستان ۱۳۲۵ ه ش ( ۱۹۴۶ ) به متخصصین کمپنی موریس کنودسن که برای امور عمرانات ثقیله در افغانستان استخدام شده اند هدایت داد تا موضعی را جهت ذخیره کردن آبها هیر مند انتخاب نمایند .
دسته ، انجیران کمپنی مذکور برای این منظور بکار آغاز کرده و در یک صد کیلو متر بالاتر از کرشگ یک موضع مناسب طبیعی را در نزدیکی قریه کجکی کشف کردند . بعد از این پلان ها و خصوصیات ساختمان بند از طرف متخصصین کمپنی مذکور تهیه و تکمیل کردید فیصله به عمل آمد که در همین نقطه بند تعمیر شود .
کار بستن بند کجکی در سال ۱۳۲۹ ه ش ( ۱۹۵۰) آغاز یافت و در سال ۱۳۳۲ ه ش ( ۱۹۵۳) بپایه تکمیل رسید . خصوصیات فنی این بند حسب ذیل است:
الف :
۱ – ارتفاع بند ( ۱۰۰ ) متر
۲ – طول بند در قسمت فوقانی (۲۷۵ ) متر
۳ – ضخامت بند در قاعده حصهء تحتانی ( ۴۲۰) متر
۴ - خاگ ،سنگ ،ریزه که جهت پرکاری دیوار های بند استعمال شده ۳۰۰۰۰۰۰متر مکعب .
۵ – طول جهیل (۵۸ ) متر
۶ – عرض اوسط جهیل ( ۵۸ )متر
۷ – مواد خاکی و سنگی که در بند استعمال شده ( ۳۲۲۵۰۰۰) متر مکعب
بند کجکی ( ۲۸۲) بند وارث
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ب تونل آبیاری:
۱ – طول تونل ( ۷۱۷) متر
۲ – ارتفاع ( ۱۰۶۰) متر
۳ عرض ( ۱۰۴۰) متر مکعب
۴ – مقدار سرنگ پرانی ( ۷۰۸۰۰) متر مکعب
ج تونل برق :
۱ - طول ( ۵۷۵ ) متر
۲ - ارتفاع ( ۱۰۶۰) متر
۳ – عرض اکثری ( ۱۰۳۶) متر
۴ مقدار سرنگ پرانی ( ۵۶۶۰۹) متر مکعب
۵ – مجموعه کانکریتی که بمصرف هر دو تونل رسیده ( ۱۲۱۱) متر مکعب
۶ – قوه که از بند کجکی حاصل میشود ( ۱۲۰۰۰۰) کیلو وات
بند کوتل : کوتلیست بفاصله ۲۲ کیلو متر در شمال قلعه حمید خان به ارتفاع تخمین ۱۰۸۹ متر در علاقه شورابک مربوط ولایت قندهار که بین ۶۶درجه ۸دقیقه ۳۵ثانیه طول البلد شرقی و ۳۰درجه ۱۸دقیقه ۳۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بند بلخی : بندیست بفاصله ۱۰کیلو متر در شمال خاش در علاقه بکواه مربوط حکومت اعلی فراه که بین ۶۲درجه ۵۵دقیقه ۵۴ ثانیهء طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۳۵دقیقه ۱۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بند مدیره : کوتلیست در غرب قلعه تکزار در علاقه سنگ چارک مربوط حکومت کلان شبرغان ولایت مزارشریف که بین ۶۶درجه ۶دقیقه ۱۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۵۶دقیقه عرض البلد شمالیموقعیت دارد
بند وارث : موضعیست بفاصله هجده کیلو متر در جنوب غرب سلطان رباط در علاقه داری کندی مربوط حکومت کلان دایزنگی ولایت کابل که بین ۶۶درجه ۴۶دقیقه ۱۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۷دقیقه ۴۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بندود کز (۲۸۳ ) بنفش
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بندود کز: کوهیست که در جنوب قریه ( تنور) در علاقه درواز مربوط حکومت اعلی بدخشان بین ۷۰درجه ۴۷دقیقه ۶ثانیه طول البلد شرقی و ۲۴درجه ۵۶دقیقه ۳۷ثانیه عرض البلد شمالیموقعیت دارد
بندی : قریه ایست که بفاصله ۱۵کیلومتر در شرق قلعه شرتان در علاقه اسمار مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۱درجه ۲۹دقیقه ۵ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۵۹دقیقه ۳۱ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بندی : موضع چاه داریست بفاصله ۳۷کیلو متر در جنوب غرب شاه کرم ریگستان در علاقه شواربک مربوط ولایت قندهار که بین ۶۵درجه ۲۰دقیقه ۴۲ثانیه طول البلد شرقی و ۲۹درجه ۳۰دقیقه ۱ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بندی زرناب : موضعیست بفاصله ۳۹کیلو متر در شرق بلچراغ مربوط حکومت اعلی میمنه که بین ۶۵درجه ۳۸دقیقه ۴۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۴۹دقیقه ۲۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بنر بای : قریه ایست در حکومت درجه ۳کشنده مربوط حکومت کلان بلخ ولایت مزارشریف میباشد.
بن سوی : قریه ایست که بفاصلهء ۵ کیلومتر در غرب قریه متون در علاقه خوست که مربوط ولایت جنوبی بین ۶۹درجه ۵۵دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۲۰دقیقه ۱۷ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بنشی کنداد : کوتلیست بفاصله ۱۴،۵ کیلو متر در شرق قلعه اسمار به ارتفاع تخمین ۲۴۷۴ متر در علاقهء اسمار مربوط ولایت مشرقی که بین ۱۷درجه ۳۲دقیقه ۲۰ثانیه طول البلد مشرقی ۳۵ درجه ۲ دقیقه ۵۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بنعلی : قریه ایست که بفاصله ۱۱،۵ کیلو متر در حکومت درجه اول سرپل مربوط حکومت کلان شبرغان که در حوزهء ولایت مزارشریف واقع شده است.
بنفش : موضعیست بفاصلهء ۱۹،۵ کیلو متر در جنوب شرق موسی قلعه مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۶۴درجه ۵۷دقیقه ۲۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۱۸دقیقه ۲۳ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بنفش : قریه ایست در علاقه داری درجه اول زمینداور مربوط حکومت اعلی موسی قلعه حکومت اعلی گرشک
بگاو (۲۸۴ ) بنی بد
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بگاو : قریه ایست که بفاصله ۱۹کیلومتر در جنوب غرب مرکز مربوط حکومت کلان کنرها ولایت مشرقی نزدیک دریای کنر که بین ۷۰درجه ۴۰دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۳۴دقیقه ۳۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بنگر قرس : موضعیست مربوط حکومت درجه ۲ رستاق متعلق حکومت کلان تالقان ولایت قطغن .
بنگه شهر : قریه ایست که بفاصله ۱۹ کیلو متر در غرب قریه اولی در علاقه سرخرود مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۵دقیقه ۵۵ثانیه طول البلد مشرقی و ۳۴درجه ۲۵ دقیقه عرض البلد شمالی واقع است.
بنگی : قریه ایست در حکومت درجه اول اندر مربوط حکومت اعلی غزنی.
بنگی خیل : قریه ایست که بفاصله ۲۴کیلو متر در شمال شرق قریه شیوه در علاقه کنرها مربوط حکومت کلان کنرها ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۴۵دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۳۹دقیقه ۱۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بنگی دریا : دریائی ایست که بفاصله ۱۴۳کیلو متر در جنوب مرکز تالقان مربوط ولایت قطغن که تخمین بین ۶۹درجه ۱۱دقیقه ۲۸ ثانیهء طول البلد مشرقی ۳۶درجه ۴۴دقیقه ۵۸ثانیهء عرض البلد شمالی واقع دریای مذکور از کوه خواجه محمد سرچشمه گرفته و بدریای تالقان میریزد .
بنگی و سیاب : علاقه داری درجه ۳ متعلق حکومت درجه ۴ اشکمش مربوط حکومت کلان تالقان در حوزه ولایت قطغن واقعیست بنگی بسمت شمال اشکمش واقع میباشد طرف شمال مشرق آن تالقان جانب غرب آن حکومت درجه ۲ خان آباد و بجنوب شرق آن علاقه داری چال و بجانب شرق آن حکومت درجه ۴ فرخار کائن است.
بنو : قریه ایست در علاقه داری اندارب مربوط ولایت قطغن که بین ۳۴درجه ۱۴دقیقه ۵۹ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۳۷دقیقه ۳۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بنو باش : قریه ایست در حکومت درجه ۲ دره صوف مربوط حکومت کلان سمنگان ولایت مزارشریف .
بنیاد خان : قریه ایست که بفاصله ۲۷،۵ کیلو متر در شمال کهسان در علاقه حکومت کلان غوریان مربوط ولایت هرات که بین ۶۱درجه ۴دقیقه ۴۹ثانیهء طول البلد مشرقی ۳۴درجه ۲دقیقه ۳۲ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بنی بد : قریه ایست که بفاصله ۳۹کیلو متر در شمال شرق قلعه کف در علاقهء درواز مربوط حکومت
بوارسه ( ۲۸۵ ) بورسی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
اعلی بدخشان که بین ۷۰درجه ۳۴دقیقه ۹ ثانیه طول البلد شرقی و ۸درجه ۱۴ دقیقه ۳۱ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بوارسه : قریه ایست که بفاصله ۶کیلو متر در شرق سوزمه قلعه در علاقه سرپل متصل سرک مربوط ولایت مزار شریف که بین ۶۶درجه ۱۷دقیقه ۸ثانیه ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۴ دقیقه ۱۶ثانیه عرض شمالی واقع است .
بوتن : دریائیست بفاصله ۶۷ کیلومتر در شمال غرب مرکز هرات که بدریای پنج آب میریزد در علاقه انجیل مربوط ولایت هرات که بین ۱۱درجه ۵۵دقیقه ۳۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۲۹دقیقه ۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بوتین دره : دره ایست که بفاصله ۳۳کیلو متر در جنوب غرب مرکز غوربند به امتداد طرف جنوب مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۶۸درجه ۱۷دقیقه ۴۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۵۸دقیقه عرض البلد شمالی موقعیت دارد
بوجاوه : قریه ایست مربوط حکومت پنجشیر متعلق اعلی پروان .
بوجر : موضع چاه داریست بفاصله ۲۵،۵ کیلو متر در جنوب غرب شاه کرم در علاقه شواربک مربوط ولایت قندهار که بین ۶۵درجه ۱۳دقیقه ۵۴ثانیه طول البلد شرقی و ۲۹درجه ۲۵دقیقه ۳۰ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بو جرغان : قریه ایست بفاصله ۳۰کیلو متر در غرب مرکز هرات مربوط ولایت هرات که بین ۶۱ درجه ۵۹دقیقه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۲۱دقیقه ۱۷ثانیهء عرض البلد شمالی واقع است.
بو جیته : قریه ایست که بفاصله ۵۶،۵ کیلو متر در جنوب شرق قلعه خم متصل سرک در علاقه درواز مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۷۱درجه ۱۸دقیقه ۱۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۸درجه ۱۶دقیقه ۲۴ثانیهء عرض البلد شمالی واقع است.
بوچها : قریه ایست در حکومت درجه ۳ تولک مربوط حکومت کلان غورات ولایت هرات.
بوخر : قریه ایست که بفاصله ۳۸کیلو متر در جنوب غرب قریهتنور در علاقه درواز مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۷۰درجه ۳۴ دقیقه ۵۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۸درجه ۵۵دقیقه ۷ثانیه عرض البلد شمالی واقع است
بودن : قریه ایست در علاقه داری درجه اول ناوه بارکزایی مربوط حکومت اعلی گرشک .
بورسی : کوتلیست بفاصله ۶۱کیلو متر در جنوب شرق قلعه خم بارتفاع تخمین ۳۳۴۴ متر در علاقه درواز .
بورسی ( ۲۸۶) بور یا باف
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۷۱درجه ۱۶دقیقه ۵۲ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۸درجه ۱۴دقیقه ۱۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بورغن هرک : قریه ایست مربوط حکومت درجه ۳ قیصار حکومت اعلی میمنه مسافه از مرکز حکومت ۲۶کیلو متر می باشد .
بورک : کوتلیست بفاصله ۳۳ کیلو متر در شرق مرکز نهرین مربوط حکومت کلان پلخمری ولایت قطغن که بین ۶۹درجه ۲۶دقیقه ۲۷ثانیه طول البلد مشرقی و ۳۶ درجه ۱ دقیقه ۳۲ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بورکوت : قریه ایست که در علاقهء حکومت کلان خوست که مربوط ولایت جنوبی میباشد.
بورگیها : قریه ایست در حکومت درجه اول مرغاب مربو حکومت کلان بادغیسات ولایت هرات.
بوره گی : قریه ایست که بفاصله ۳۲ ، ۵ کیلومتر در جنوب شرق قریه قلات غلزائی مربوط ولایت قندهار که بین ۶۷درجه ۲ دقیقه ۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۵۷دقیقه ۵۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بوری : نهریست در غرب قلعهء چهار برجک مربوط چخانسور حکومت اعلی فراه که بین ۶۱درجه ۲۶دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و و ۳۰درجه ۱۷دقیقه ۳۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بوری : قریه ایست در حکومت درجه ۳ کشنده مربوط حکومت کلان بلخ ولایت مزارشریف میباشد.
بوری : قریه ایست مربوط حکومت درجه ۳ دهله مربوط ولایت قندهار مسافه از مرکز حکومتی ۲۴کیلو متر میباشد.
بوری : خرابه ایست بفاصله ۹،۵ کیلو متر در غرب چهار برجک مربوط حکومت درجه اول چخانسور متعلق حکومت اعلی فراه که بین ۶۱درجه ۵۶دقیقه طول البلد شرقی و ۳۰درجه ۱۸دقیقه ۱۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بوری : قریه ایست مربوط حکومت درجه ۳ قیصار حکومت اعلی میمنه مسافه از مرکز حکومت ۱،۵کیلو متر میباشد .
بوریاف : قریه ایست که بفاصله ۱۴،۵ کیلو متر در شمال مرکز بلخ واقع و از مربوطات حکومت کلان بلخ ولایت مزارشریف میباشد.
بوریا بافها ( ۲۸۷ ) بوسنج
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بوریابافها : قریه ایست مربوط حکومت درجه ۳ اوبه مربوط ولایت هرات مسافه از مرکز اوبه ۲۹ کیلو متر میباشد .
بوریالی : قریه ایست مربوط ولایت مشرقی .
بوری سینا : قریه ایست که بفاصله ۵،۵ کیلو متر در جنوب قلعه سرکاری بامیان مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۶۷درجه ۴۷دقیقه ۳۴ ثانیه طول البلد شرقی و و ۳۴ درجه ۴۸دقیقه ۵۲ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است
بوز تیگی : قریه ایست مربوط حکومت درجه ۳ قیصار متعلق حکومت اعلی میمنه.
بوزه : موضعیست بفاصله ۲۵کیلو متر در جنوب قلعه دوست محمد حان متصل سرک در علاقه کتواز مربوط حکومت اعلی غزنی که بین ۶۸درجه ۲۱دقیقه ۵۶ثانیهء طول البلد مشرقی و ۳۱ درجه ۵۴دقیقه عرض البلد شمالی واقع است.
بوستان : قریه ایست که بفاصله ۲ کیلو متر در جنوب شرق گرشک در علاقه نهر سراج مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۶۴درجه ۳۵دقیقه ۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۴۸دقیقه ۱۸ثانیهعرض البلد شمالی واقع است.
بوستان : قریه ایست که بفاصله ۱۹کیلو متر در شمال شهر قندهار بین ۶۵ درجه ۵۳ دقیقه ۳ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۳۹دقیقه ۲۵ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بوستان : موضعیست بفاصله ۲۰کیلو متر در جنوب قریه شین کی مربوط قلات غلزائی ولایت قندهار که بین ۶۷درجه ۲۸دقیقه ۵۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۵۲دقیقه ۲۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بوستان نزائی : قریه ایست در علاقه داری درجه ۲ ساربان قلعه مربوط حکومت درجه ۲ نهر سراج متعلق حکومت اعلی گرشک .
بوسرگات : کوهیست در شمال قلعه اسمار بارتفاع ۳۵۲۲ متر مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۱درجه ۲۵دقیقه ۴ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۱۹دقیقه ۴ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بوسنچ : کوتلیست بفاصله ۲۵ کیلو متر در شمال مشرق قلعه خنگ در علاقه شیوه مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۷۱درجه ۲ دقیقه ۱ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۷درجه ۳۶دقیقه ۲۷ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بوسنج ( ۲۸۸ ) بولاق
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بوغی : قریه ایست که بفاصله ۱۱،۵ کیلو متر در شمال غرب قلعه کهستانی سوزمه قلعه در علاقه سرپل مربوط حکومت کلان شبرغان ولایت مزارشریف که بین ۶۶درجه ۴دقیقه ۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶درجه ۱۰دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بوکان : کوتلیست بارتفاع تخمین ۳۲۸۷ متر بفاصله ۴کیلو متر در شمال قلعه جمعه علی در علاقه بهسود مربوط حکومت کلان دایزنگی ولایت کابل که بین ۶۸درجه ۵دقیقه ۳۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۵۷دقیقه ۴۰ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بوکان : چشمه ایست که بفاصله ۲۵کیلو متر در شمال شرق بالا مرغاب مربوط حکومت کلان بادغیسات ولایت هرات که بین ۶۳درجه ۳۱دقیقه ۳۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۴ دقیقه ۲۳ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بوکان : قلعه ایست بفاصله ۹ کیلو متر در غرب قلعه جمعه علی در علاقه بهسود مربوط حکومت کلان دایزنگی ولایت کابل که بین ۶۸درجه ۵دقیقه ۳۸ثانیه طول البلد شرقی و ۲۳درجه ۵۷دقیقه ۴۰ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بوکان شوره : دره ایست که بفاصله ۲۵،۵ کیلو متر در شمال شرق بالا مرغاب مربوط حکومت کلان بادغیسات ولایت هرات که بین ۶۳درجه ۳۱دقیقه ۵۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۴۴دقیقه ۱۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بوکن : قریه ایست در علاقه داری مرغاب مربوط حکومت کلان بادغیسات ولایت هرات که از مرکز حکومت ۲۳کیلو متر فاصله دارد .
بوکه : قریه ایست که بفاصله ۶کیلو متر در غرب مرکز بلخ وقوع داشته و از مربوطات حکومت کلان بلخ در علاقه ولایت مزارشریف میباشد .
بوگر : قریه ایست که بفاصله ۱۰کیلو متر در شمال شرق قلات غلزائی مربوط ولایت قندهار که بین ۶۶درجه ۵۹دقیقه ۲۲ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۸ دقیقه ۳۵ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بولاغان : قریه ایست که بفاصله۲۲ کیلو متر در شرق شهر جبل السراج مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۶۶درجه ۲۷دقیقه ۲۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۷دقیقه ۳۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بولاق : قریه ایست که بفاصله ۶۷ کیلو متر در جنوب شرق فراه مربوط حکومت اعلی فراه که بین ۲۲درجه ۴۶دقیقه ۵۴ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲ درجه ۱۲دقیقه ۴۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بولاقی ( ۲۸۹ ) بویه تگاب
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بولاقی : موضعیست بفاصله ۱۵ کیلو متر در شمال غرب شهر فیض آباد مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۷درجه ۲۶دقیقه ۲۵ثانیه طول البلد شرقی و ۲۷ درجه ۱۰دقیقه ۵۱ثانیه عرض البلد شمالی واقع است
بولان : کوتلیست بفاصله ۳۱کیلو متر در شمال غرب شهر قندهار مربوط ولایت قندهار که بین ۶۵درجه ۳۲دقیقه ۴۵ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱درجه ۴۷دقیقه ۵۸ثانیه عرض البلد شماموقعیت دارد
بولان : کوهیست در جنوب قلات غلزائی مربوط ولایت قندهار باارتفاع تخمین ۲۰۴۱ متر بین ۶۶درجه ۵۶دقیقه ۱۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۳۷ ثانیه عرض البلد شماموقعیت دارد
بولان ( علیا و سفلی ) : قریه ایست در علاقه چهار باغ لغمان مربوط ولایت مشرقی.
بولک : قریه ایست که بفاصله ۳۹کیلو متر در شمال غرب قریه وزیر آباد در علاقه بلخ مربوط ولایت مزارشریف که بین ۶۶درجه ۲۳دقیقه ۱۲ثانیه طول البلد شرقی و ۲۶درجه ۵۵ دقیقه ۳۹ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بولکمراد : قریه ایست در حکومت بغلان مربوط ولایت قطغن .
بولی ( بوری ) : قریه ایست مربوط حکومت کلان خوست ولایت جنوبی قریه مذکور از مرکز حکومتی ۵،۵ کیلو متر فاصله دارد.
بوم : قریه ایست که بفاصله ۲۰کیلو متر در شمال شرق قلعه اسد در علاقه حکومت درجه ۳ خاکریز ولایت قندهار که بین ۶۵درجه ۳۷دقیقه ۲۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۷دقیقه ۵۹۱۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بوور : قریه ایست که بفاصله یک کیلو متر در جنوب قلعه بار پنجه در علاقه شیوه مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۷۱درجه ۲۷دقیقه ۴۰ثانیه طول البلد شرقی و ۳۷درجه ۳۲دقیقه ۱۷ثانیه عرض البلد شمالی واقع.
بویی گی : قریه ایست در جنوب غرب اندر متصل سرک مربوط حکومت اعلی غزنی که بین ۶۸درجه ۱۵دقیقه ۱۳ ثانیه طول البلد شرقی و و ۳۳درجه ۱۴دقیقه ۵۲ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بوی نقره : به کلمه ( شولگره ) مراجعه شود .
بویه تگاب : نهریست که بفاصله ۶۵کیلو متر در جنوب شرق قلعه نوجریان داشته و کرچه غزنی تگاب می ریزد در علاقه بادغیسات مربوط ولایت هرات که بین ۶۳درجه ۲۱دقیقه ۱۳ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۴۸دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بویه جان دوست ( ۲۹۰ ) بهارک
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بویه جان دوست : قریه ایست در علاقه داری درجه ۳ فرسی متعلق حکومت درجه ۳ تولک مربوط حکومت کلان بادغیسات ولایت هرات.
بویه را هول : قریه ایست در علاقه داری درجه ۳ فرسی متعلق حکومت درجه ۳ تولک مربوط حکومت کلان غورات ولایت هرات بعد مسافه از مرکز علاقه داری ۱۱ کیلومتر میباشد .
بویه زردآلو ک : قریه ایست دحکومت درجه ۴ قادس مربوط حکومت کلان غورات ولایت هرات
بویه ششمتنی : قریه ایست در حکومت درجه ۴ قادس مربوط حکومت کلان بادغیسات ولایت هرات مسافه آن از مرکز حکومت ۵ کیلو متر میباشد.
بویه گ رونگ : قریه ایست در حکومت درجه ۴ قادس مربوط حکومت کلان بادغیسات ولایت که از مرکز حکومت ۸کیلو متر فاصله دارد .
بهادر : قریه ایست که بفاصله ۷۷ کیلو متر در شمال قریه گل آباد در علاقه گرم سیر مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۶۳درجه ۴۸دقیقه ۱۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۰درجه ۳۳ دقیقه ۳۶ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بهار خان : موضع چاه داریست بفاصله ۷ کیلو متر در شمال غرب شاه کرم ریگستانی در علاقه شواربک مربوط ولایت قندهار که بین ۶۵درجه ۲۲دقیقه ۵۶ثانیه طول البلد شرقی و ۲۹درجه ۴۰دقیقه ۵۰ثانیه عرض البلد.شمالی واقع است .
بهادر خان : قریه ایست که بفاصله ۱۰کیلو متر بطرف جنوب غرب شهر کابل مربوط حکومت درجه ۲ چهار دهی ولایت کابل که بین ۶۹درجه ۵۵ دقیقه ۴۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۲۸ دقیقه ۵۵ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بهادر خیل : قریه ایست مربوط حکومت درجه ۴ دره ء پیچ مربوط ولایت مشرقی مسافه از مرکز حکومتی ۲ کیلو متر میباشد.
بهار سفلی : قریه ایست مربوط حکومت درجه اول خوگیانی ولایت مشرقی که دارای قلعههای متعدد میباشد .
بهار علیا : قریه ایست در حکومت درجه اول خوگیانی مربوط ولایت مشرقی که قلعه های متعدد در آنجا موجود است .
بهارک : قریه ایست که بفاصله ۱۷کیلو متر در جنوب تکزار در علاقه سنگ چارک مربوط حکومت کلان شبرغان ولایت مزارشریف که بین ۶۶ درجه ۲۴دقیقه ۸ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵ درجه ۵۳دقیقه ۴۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بهارک (بهارستان ) ( ۲۹۱) بهر آب چاه
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بهارک ( بهارستان ) : از فیض آباد بفاصله ۲۹کیلو متر تقریبا بجنوب شرق ( بین جرم و فیض آباد ) منطقه خوش اب و هوای بنام بهارستان ( بهرک ) بشکل یک جزیره نمائی واقعست که طرف شمال این دریا ( زرد یو ) و( سر غلیان ) وبسمت جنوب دریای ( دو روج ) و جانب مغرب آن دریای ( کوکچه ) قرار گرفته است .
بهارستان ( با بهارک) منطقه شاداب و سر سبزیست کوهستانی که زیبایی و جمال طبیعی آن قابل توصیف است . قلعه شامخه کوهای بلند ، تپه ها ، و دامنه ها ، گیاهای زمردین گلهای خود رو و اشجار دائما سر سبز و مستور دیده میشود . جنگل های کوهی آن را غالبا اشجار مثمر از قبیل چهار مغز ،بادام ،گیلاس ، وغیره تشکیل میدهد ، که مورد استفاده اهالی میباشد .زراعت آن عبارت از گندم ،جو ،جواری ، وغیره حبوب است . علاوه تا برنج نیز به پیمانه بسیاری زرع میشود ، پیشه مردم اکثر زراعت میباشد .
بهارستان در تاریخ این کشور شهرت بسزائی داشته و آنرا از بناهای زمان اسکندر حساب میکنند در ابتدا معبد بزرگی از لاجورد نیز در آنجا ساخته شده بود که بعداً در دوره های اسلامی به مسجد تبدیل گردید و در دوره مظالم چنگیز قسمتی از آن تخریب شده در قسمت امیر تیمور گورگانی سنگهای لاجورد آن را به بخارا نقل دادند . از جمله آثار باستانی آن مزار حکیم ناصر خسرو بلخی است که از یاد گار های سلاطین غزنی بوده و فعلاً هم در آنجا موجود است .
بعضی خرابه ها دیگری نیز در آنجا دیده میشود که تا اکنون حفریات نشده و بر علاوه آثاری زیادی از قبیل :چینی ها ،کاسه ها ،بشقاب ، صراحی ها ی مینا کاری از آنجا یافت شده که نزد بعضی اهالی دیده میشود.
بهارک در تشکیل اداری علاقه داری درجه ۳ متعلق حکومت درجه۲ مربوط حکومت اعلی بدخشان میباشد در بهارک یک مکتب ابتدائی دائر است.
بهاک : قریه ایست مربوط حکومت کلان تالقان ولایت قطغن .
بهاوالدین : موضعیست بفاصله ۵ کیلو متر در شرق قلعه وزیر آباد در علاقه بلخ مربوط ولایت مزارشریف که بین ۶۶درجه ۵۸دقیقه ۵۸ثانیه طول البلد شرقی و ۴۱درجه ۴۶دقیقه ۳۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بهائی خان والی : موضعیست بفاصله ۱۰کیلو متر در شمال غرب شاه کرم ریگستانی در علاقه شورابمربوط ولایت قندهار که بین ۶۵درجه ۱۶دقیقه ۱۸ثانیهء طول البلد مشرقی ۲۹درجه ۴۴دقیقه ۱۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بهراب چاه : قریه ایست که بفاصله ۵۵ کیلو متر در جنوب شرق مامو در علاقه گرم سیر مربوط حکومت اعلی
بهراب چاه ( ۲۹۲ ) بهسود
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
گرشک که بین ۶۴درجه ۲ دقیقه ۳۰ثانیه طول البلد شرقی و ۲۹درجه ۲۶دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بهرام : قریه ایست که بفاصله ۲ کیلو متر در جنوب بالا مرغاب مربوط حکومت کلان بادغیسات ولایت هرات که بین ۶۳درجه ۱۹دقیقه ۲۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵درجه ۳۳دقیقه ۲۴ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بهرام : قریه ایست که بفاصله ۲ کیلو متر در شمال قریه غورک مربوط حکومت درجه ۳ خاکریز ولایت قندهار که بین ۶۵درجه ۱۰دقیقه ۱۷ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۴ دقیقه ۱۱ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بهرام چاه : موضع چاه داریست بفاصله ۹۲ کیلو متر در جنوب شرق خرمنک در علاقه گرم سیر مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۶۴درجه ۵۳دقیقه ۴۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۰درجه ۱۵دقیقه ۵۹ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بهرام خان کلی : قلعه ایست بفاصله ۲،۵ کیلو متر در غرب قریه لوی در علاقه کامه مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۱درجه ۲دقیقه ۲۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۱۲دقیقه ۵۰ثانیه عرض البلدشمالی واقع است.
بهرام خیل : قریه ایست که بفاصله ۸ کیلو متر در شمال غرب قریه اچبن در علاقه شنوار مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۰درجه ۴۱دقیقه ۸ثانیهء طول البلد مشرقی ۳۴درجه ۶دقیقه ۴۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بهرام شاه : شیله ایست بفاصله ۳۲ کیلو متر در شمال شرق بوی نقره مربوط ولایت مزار شریف و ۶۶ درجه ۵۵ دقیقه ۲۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲ درجه ۲۶دقیقه ۳۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بهزادی : قریه ایست که بفاصله ۱۲کیلو متر بطرف جنوب سرای خواجه مربوط ولایت کابل که بین ۶۹درجه ۱دقیقه ۵۲ثانیهء طول البلد مشرقی ۳۴درجه ۴۲دقیقه ۲۶ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بهسود : حکومت درجه اول مربوط حکومت کلان دایزنگی ولایت کابل میباشد که در تحت اثر خود در علاقه داری بنام حصه اول و حصه دوم که هر کدام آن علاقه داری درجه اول میباشد .
الف : علاقه داری حصه اول عبارت از قراهء و قصباتی است که طول آن از سر چشمه الی سر تا له تقریبا چهل و دو کیلومتر و عرض آن از قریه سیاسنگ الی قریه کجاب تخمینآ بیست و هشت کیلو متر)
بهسود (۲۹۳)
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
میباشد سرزمین آن اکثر کوهستانی بوده بعضا هموار وخاک حاصل خیز دارد اما قسمتی از نقاط آن خاره ولامزروع میباشد .
جاهایکه زراعت کرده می شود محصولات آن عبارت از گندم ، جو ، مشنگ ، عدس ، باقلا، کلول ، شاخل وغیره میباشد واز سبزیجات دربعضی حصص آن کچالو، شلغم ، ترب، زردک زراعت کرده میشود اما رواج عمومی ندارد میوه جات درین جا عمومیت نداشته و برای تربیه آن اقدام کرده نشده وهکذا گلهای تربیوی نیز وجود ندارد تنها گل های وحشی در بهار بکوهای آن دیده میشود .
حیوانات اهلی آن عبارت از گوسفند، بز ، خر ، اسپ بوده واز حیوانات وحشی در کوه های آن زیاد دیده میشود مانند گرگ آهو وغیره .
آب وهوای آن در تابستان معتدل و در زمستان سرد است برفباری آن عموما از ماه قوس شروع شده وتا ماه حوت راه ها از برف پوشیده میباشد وبالاخره در اخیر ماه حوت بذوب شدن آغاز ودرماه حمل بغیر کوهای آن برفهای روی زمین تماما ذوب می شود اما کوه های آن برف دایمی دارد . مردم زراعت خودرا ذریعه آب چشمه آبیاری مینمایند . اهالی علی العموم زراعت پیشه و مالدار بوده تجارت گوسفند ، برک ، گلیم ، روغن و غیره را مینمایند .
ب : علاقه داری حصه دوم عبارت از قرا وقصباتی است مساحه آن بین ۱۸ – الی ۷۲ کیلومتر تخمین کرده می شود قراء مذکور خیلی ها از همدیگر متفرق و پراگنده افتاده است وغالبا هر قریه و ده در بین یک دره که از پای آن چشمه های آب جاری سرازیر گردیده و زمین اطراف و نواحی خود را تحت زراعت قرار داده ودرهمانجا توسعه پیدا نموده اند که آمد وشد بین قریه در تابستان بواسطه خر واسپ صورت میگیرد اما در زمستان بواسطه کثرت برف بکلی غیر قابل عبور دیده می شود هوای آن در تابستان معتدل ودر دیگر فضول سال بکلی سرد است که در ماه های زمستان برفباری آغاز ودر بهار باران های متواتر میبارد و اغلبا تا آخر ماه جوزا دوام می نماید .
اراضی آن عموما زراعتی بوده وبرای کشت هرگونه نباتات مساعد است کوه های آن ریگی اما برای زراعت للمی مزیت خاص دارد گندم ، جو ، مشنگ بدرجه اعلی کشت و زراعت کرده میشود سبزیجات مانند شلغم، کچالو در اکثر نقاط آن زراعت میشود اشجار میوه دار کمتر رواج دارد بااینهمه درختهای سیب ، ناک ، زردالو، شفتالو، بهی، توت دیده میشود و مردم به تربیه آن علاقه مند می باشند .
حیوانات اهلی آن اسپ، بز ؛ گوسفند، گاو ، خر بوده ودر کوههای آن آهو ، بز ، گوسفند کوهی و گرگ زیاد است .
بهسود (۲۹۴) بهسود مشرقی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
اهالی عموما زراعت پیشه و مالدار بوده ومانند حصه الف اکثرا به شغل تجارت گوسفند، روغن ، برک ، گلیم ، وغیره مصروفند .
در حکومت بهسود یک مکتب ابتدائی موجود است که در آن متعلمین مشغول تعلیم میباشند .
بهسود : دوعلاقه داری است در حکومت درجه اول بهسود که بنام علاقه داری حصه اول وعلاقه داری حصه دوم یاد میشود واز حیث تشکیلات متعلق به حکومت کلان دایزنکی ولایت کابل میباشد . ودر تعریف حکومت بهسود ازین ها تذکار گردیده .
بهسود ( مشرقی ) : این علاقه مرکزیت بین دره لغمان ، دره کنرها سرخرود و جلال آباد قرار گرفته ، در تشکیلات اداری ، علاقه داری درجه ۲ بوده و مربوط حکومت درجه ۲ سرخرود متعلق ولایت شرقی می باشد . حدود آن شرقا بدریای کنر و غربا به کوه (برجه) شمالا به تل بهسود جنوبا به دریای بهسود ( آن حصه را که دریای کابل ودیگر معاونین آن از آن میگذرد دریای بهسود میگویند) واقع و محدود است ، در اخیر علاقه بهسود ، نقطه تقاطع دریای کابل و دریای کنر میباشد .
پیشه و حرفه مردم اکثرا زراعت بوده وعده قلیلی به نساجی مشغول اند . زمین بهسود هموار و قابل زراعت است که دارای خاک حاصلخیز میباشد مزروعات آن ذریعه دو نهریکه از دریای بهسود کشیده شده است آبیاری میشود باغچه های مثمر نیز دارد همچنان از کاریز مشهوری به نام ( کاریز شاهمرد خان ) به سبب صفائی آبش توسط تمدید نل ها بغرض شرب اهالی شهر جلال آباد استفاده میشود .
آب و هوای بهسود در بهار نزدیک ساحل دریا معتدل و خوشگوار است اما حصص دیگران گرم است ودر زمستان برف نمی بارد .
پیداوار زراعتی منطقه عبارت از گندم ، جو، جواری، ماش، پنبه ، نیشکر، مخصوصا برنج محصول عمدا آنرا تشکیل میدهد و به اکثر نقاط مملکت صادر میشود . واز حیث نوعیت بهترین برنج محسوب میشود . سبزیجات آنهم عبارت از کرم، کدم ، بادنجان سیاه ، شلغم و پیاز است . میوه جات – عبارت از نارنج ، لوکات ، انگور ، شفتالو وتوت میباشد . حیوانات اهلی عبارت از بز ، گوسفندقچ، گاو ، گاومیش است . واز حیوانات وحشی تنها آهو یافت میشود از جنس طیور مرغابی، کبک ، سی سی پیدا میشود و شکار خوبی دارد ومرغ خانگی نیز پیدا می شود . چراگاهای آن خالص نیزار است وبرای سوخت هم از آن استفاده میشود .
بهسود مشرقی (۲۹۵) بیا بانک
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
در علاقه داری بهسود یک باب مکتب ابتدائی نیز تاسیس گردید که در محل ( بلند غر ) واقع است .
بهسود خلص : قریه ایست بفاصله ۳ کیلومتر در شمال شهر جلال آباد در علاقه بهسود مربوط حکومت درجه ۲ سرخرود ولایت مشرقی که بین ۷۰ درجه ۲۸ دقیقه ۵۵ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴ درجه ۲۷ دقیقه ۲۴ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
به کک : قریه ایست کوهستانی بفاصله ۱۵کیلومتر در جنوب غرب قریه نیک در علاقه یکاولنگ مربوط حکومت کلان دایزنگی ولایت کابل که بین ۶۶ درجه ۵۱ دقیقه ۴ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴ درجه ۳۹ دقیقه ۱۶ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بهگرت : قریه ایست بفاصله ۱۰ کیلومتر در جنوب شرق قریه گل آباد در علاقه گرم سیر مربوط حکومت اعلی گرشک که بین ۶۳ درجه ۴۹ دقیقه ۱۲ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۰ درجه ۳۱ دقیقه ۵۴ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بهمان بیگ : قلعه ایست کوهستانی بفاصله ۱۱ کیلومتر در شرق قلعه پای کوتل در علاقه دایزنگی مربوط ولایت کابل که بین ۱۶ درجه ۵۶ دقیقه ۴۷ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴ درجه ۲۲ دقیقه ۲۴ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بهمن : موضع چاه داریست بفاصله ۱۳ کیلومتر در غرب کریم خان چاه در علاقه شورابک مربوط ولایت قندهار که بین ۶۴ درجه ۵۲ دقیقه ۱۸ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۰ درجه ۱۲ دقیقه ۳۶ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بهوخان : قریه ایست بفاصله ۳۰کیلومتر در جنوب شرق قریه قلات غلزائی مربوط ولایت قندهار که بین ۶۷درجه دقیقه طول البلد شرقی و ۳۱ درجه ۵۸ دقیقه ۵۵ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بهول : قریه ایست در حکومت درجه اول اندر مربوط حکومت اعلی غزنی که ازمرکز حکومت محلی ۸ کیلومتر فاصله دارد .
بیابان ذره : قریه ایست بفاصله ۱۴ کیلومتر در شمال قریه عبدالرحمن در علاقه ارغستان مربوط ولایت قندهار که بین ۶۵درجه ۵۵ دقیقه ۲۵ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱ درجه ۲۶ دقیقه ۵۵ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیابانک : قریه ایست بفاصله ۴۳کیلومتر در جنوب شرق گرشک نزدیک گرم آب در علاقه کشک نخود مربوط ولایت قندهار که بین ۶۴درجه ۵۷ دقیقه ۳۵ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۱ درجه ۳۶ دقیقه ۳۷ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیا بانک ( ۲۹۶) بی بی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بیابانک : دریائیست که بفاصله ۹۱ کیلومتر در شرق شین دند مربوط ولایت هرات جاری بوده وبه نهر خار بندان میریزد وبین ۶۲ درجه ۵۲ دقیقه ۲۴ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳ درجه ۱۹ دقیقه ۲۷ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیاسچمس : موضعیست بفاصله ۴۳ کیلومتر در جنوب شرق مرکز خلم مربوط حکومتکلان سمنگان ولایت مزارشریف که بین ۶۸ درجه ۲ دقیقه ۲۴ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶ درجه ۳۱ دقیقه ۲۴ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بیان چر : کوهیست در جنوب شرق شبرغان مربوط ولایت مزارشریف که بین ۶۶ درجه ۳ دقیقه ۲۴ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶ درجه ۲۹ دقیقه ۵۶ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیان خیل : قریه ایست بفاصله ۵ کیلومتر درشمال علی خیل در علاقه جاجی مربوط ولایت جنوبی که بین ۶۹ درجه ۴۵ دقیقه ۴۷ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳ درجه ۵۷ دقیقه ۳۳ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیانخیل غندی : قریه ایست بفاصله حکومت درجه ۲ جاجی مربوط ولایت جنوبی . فاصله از مرکز حکومتی تقریباً ۳ کیلومتر بوده نباتات زراعتی آن گندم ، جو ، جواری ، شالی ، شرشف، رشقه، اشجار از قبیل توت ، زردآلو، جلغوزه ، بید ، چنار ، نشتر، بلوط ، ارچه . حیوانات اصلی بیشتر گاو ، گوسفند، بز ، اسپ، مرکب تربیه شده . حیوانات وحشی چون پلنگ ، روباه ، خرس ، بوزینه دیده میشود .
بیان هور: دشتی است در جنوب غرب قلعه تولک مربوط حکومتکلان غورات ولایت هرات که بین ۶۳ درجه ۱۵ دقیقه ۷ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳ درجه ۴۴ دقیقه ۲۴ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیانی : قریه ایست مربوط علاقه داری درجه ۳ ( زنه خان ) مربوط حکومت اعلی غزنی که از مرکز علاقه داری ۵ کیلومتر فاصله دارد .
بیانی : قریه ایست کوهستانی بفاصله ۱۰ کیلومتر در شرق سیغان نزدیک آب سیغان مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۶۷ درجه ۴۶ دقیقه ۵۲ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵ درجه ۱۱ دقیقه ۴۸ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بی بی : دره ایست که بفاصله ۳۶ کیلومتر به جنوب مرکز دوشی مربوط ولایت قطغن که بین ۶۸ درجه ۴۱ دقیقه ۱۰ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵ درجه ۲۴ دقیقه ۳۲ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بی بی آنه (۲۹۷) بی بی گوهر
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بی بی آنه : قریه ایست بفاصله ۲۱کیلومتر در جنوب غرب مرکز بغلان مربوط ولایت قطغن که بین ۶۸ درجه ۳۸ دقیقه ۴۲ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶ درجه ۴دقیقه ۱۰ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بی بی بادام : قریه ایست کوهستانی که بفاصله ۵۶ کیلومتر در جنوب غرب مرکز کابل مربوط ولایت کابل بین ۶۸ درجه ۴۷ دقیقه ۱۱ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴ درجه ۱۰ دقیقه ۳۵ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بی بی دزد پوجری : قریه ایست بفاصله ۱۱۰ کیلومتر در شمال شرق قلعه چار راه وبرودملمان میریزد در علاقه بکوا وخاشرود مربوط ولایت قندهار که بین ۶۳ درجه ۲۳ دقیقه ۲۴ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲ درجه ۵۰ دقیقه ۲ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بی بی سنگ : قریه ایست بفاصله ۴۴ کیلومتر در جنوب غرب قریه سلطانخیل متصل دریای غزنی در علاقه وردک مربوط حکومتکلان لوگر ولایت کابل که بین ۶۸درجه ۲۴ دقیقه ۵ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳ درجه ۴۱ دقیقه عرض البلد شمالی واقع است.
بی بی گوهر : قریه ایست بفاصله ۱۶کیلومتر در شمال شرق اسد در علاقه خاکریز مربوط ولایت قندهار که بین ۶۵ درجه ۳۴ دقیقه ۹ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲ درجه ۶ دقیقه ۱۲ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بی بی گوهر: کوهیست در علاقه خاکریز متعلق ولایت قندهار درین کوه معدن سرب و جست وجود دارد موقعیت جغرافیائی این معدن بخط ۳۲ درجه ۷ دقیقه عرض البلد شمالی و ۶۵ درجه ۳۳ دقیقه طول البلد شرقی و وقوعداشته و بمسافه ۸۲ کیلومتری قندهار در کنار سرک جدید بین قندهار وکجکی در موضع ( قلعه اسد) بسمت شمال غرب کوه بی بی گوهر قرار دارد .
کشفیات و تدقیقات اساسی از دسامبر ۱۹۴۹ الی جنوری ۱۹۵۰ ( مطابق ۱۳۲۸ ) ۴۱۱ متر توسط کمپنی موریس قندهار به مصرف وزارت معدن تحت نگرانی دوایدلیمن جیالوجست اداره سروی جیالوجیکی امریکا براساس امداد تخنیکی بصورت معاونت متر برمه کاری و نمونه گیری شده و تجزیه آن در تجزیه خانه ء ( بیروآف ماینز) امریکا بعمل آمده است ، در اثر این عملیات برمه کاری و نمونه گیری علمی و تدقیقات مکمل جیالوجی وتجزیه های اساسی که درین معدن بعمل آمده است نتیجه ذیل بدست آمده :
ذخیره یقینی وتخمینی سرب وجست قابل استخراج ۶۹۰۰۰ تن متریک جست ۳۰،۴ فیصد سرب ۷،۸ فیصد کتمیوم ۰،۲ فیصد نقره ۱۸۷ گرام فی تن متریک طلا ۰،۲ گرام فی تن متریک وجود نقره نیز در رگ سرب و جست تثبیت گردیده ولی هنوز نه معدن سرب و جست مذکور
بی بی گوهر (۲۹۸) بید پر
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بکار افتاده ونه باستخراج نقره مذکور اقدامی شده . بعدازین معدن در طول سه صد الی پنجصد متر قبلا حفریات زیادی بعمل آمده است که به عمق ۵ الی ۱۰ متروقطر یک متر می باشد که لابدبغرض استحصال کانسترات سرب استحصال نقره از بین آن سورت گرفته است .
بی بی لانی : قریه ایست بفاصله ۲۲ کیلومتر در شمال غرب قلعه اسد در علاقه خاکریز مربوط ولایت قندهار که بین ۶۵ درجه ۲۲ دقیقه طول البلد شرقی و ۳۲ درجه ۹ دقیقه ۳۰ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بی بی مهرو : قریه ایست در علاقه داری درجه ۲ چپرهار متعلق حکومت درجه ۲ رودات، مربوط حکومتکلان شنوار ولایت مشرقی .
بی بی مهرو : قریه ایست که بفاصله ۳ کیلومتر بطرف شمال شرق کابل در دامنه شرقی تپه ئی که بعمین اسم معروف است قرار داشته و بین خط ۶۹ درجه ۱۱ دقیقه ۱۴ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴ درجه ۳۲ دقیقه ۳۳ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است . قریه ء مذکور مرکز حکومتی درجه ۴ ده سبز مربوط ولایت کابل میباشد .
پیشه اهالی عموما زراعت ودکانداریست یک باب مکتب ابتدائی هم در آنجا دائر است . در دامان تپه بی بی مهرو وزیارتی بنام (زیارت سید مهدی ) و بالای تپه مذکور زیارت دیگری به اسم ( زیارت بی بی مهرو ) موجود است که زیارتگاه اهالی می باشد.
پیداوار زراعتی منطقه بی بی مهرو عبارتست از : گندم ، جو ، جواری .
وسبزیجات آن عبارت از پیاز ، شلغم ، زردک ، سیر ، گندنا، ترب و لبلو میباشد . بعضا خربوزه نیز زرع میگردد، خربوزه آن شیرین است .
بیت الامان : قریه ایست در حکومت درجه اول انجیل مربوط ولایت هرات .
بی تانه : قریه ایست در علاقه پشتون زرغون مربوط ولایت هرات .
بیخوار: قریه ایست در حکومت درجه ۲ رستاق مربوط حکومتکلان تا لقمان ( ولایت قطغن ) .
بیداد : قریه ایست بفاصله ۵کیلومتر در جنوب شرق اسمار مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۱ درجه ۲۷ دقیقه ۲۴ ثانیه طول البلد شرقی و۳۵ درجه ۱دقیقه ۵۰ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیداد کلی : قلعه ایست کوهستانی بفاصله ۲۷ کیلومتر در جنوب شرق چمکنی مربوط ولایت جنوبی که بین ۶۹ درجه ۵۰ دقیقه ۵۶ ثانیه طول البلد شرقی و۳۳ درجه ۴۰ ۳۰ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیدپر: قریه ایست مربوط علاقه داری حصه ۲ حکومت درجه اول بهسود مربوط ولایت حکومتکلان دایزنگی ولایت کابل واز مرکز حکومتی ۵ کیلومتر فاصله دارد .
بید خوان غوزان (۲۹۹) بیدک
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بیدخواه غوزان : قریه ایست در حوزه ء علاقه داری خواهان متعلق حکومت درجه ۲ درواز مربوط حکومت اعلی بدخشان نباتات زراعتی گندم ، جو ، پنبه ، خربوزه ، تربوز ، اشجار مثمر توت ، زردالو، سیب ، انگور بوده. حیوانات اسپ ، کاو، گوسفند، مرکب واز جنس طیور کبوتر ، کبک موجود میباشد.
بیدره : قریه ایست بفاصله ۲۴ کیلومتر در شمال مشرق قریه چاه آب در علاقه ینگی قلعه مربوط حکومتکلان تالقان ولایت قطغن که بین ۶۹ درجه ۵۱ دقیقه ۳۷ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۷ درجه ۳۰ دقیقه ۱۰ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیدستان : قریه ایست کوهستانی بفاصله ۶۰کیلومتر در جنوب غرب تکزار در علاقه سنگ چارک مربوط حکومتکلان شبرغان ولایت مزارشریف که بین ۶۵ درجه ۵۴ دقیقه طول البلد شرقی و ۳۵ درجه ۵۰دقیقه ۴۸ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بیدقول : دره ایست بفاصله ۴۳ کیلومتر در جنوب غرب مرکز غوربند مربوط ولایت حکومت اعلی پروان که بین ۶۸ درجه ۱۶ دقیقه ۱۴ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲ درجه ۵۰دقیقه ۲۴ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیدک : قریه ایست بفاصله ۱۰کیلومتر بطرف غرب سرای خواجه در کوهدامن مربوط ولایت کابل که بین ۶۹درجه ۱دقیقه ۵۳ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۴۴ دقیقه ۱۲ ثانیه ء عرض البلد شمالی واقع است .
بیدک : موضعیست بفاصله ۴۹کیلومتربطرف شمال شرق قریه گرداب دارای ارتفاع تخمین ۱۶۰۶متر مربوط حکومتکلان سمنگان ولایت مزارشریف که بین ۶۸درجه ۳۳دقیقه ۲۵ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵ درجه ۳۰دقیقه ۲۵ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیدک : قریه ایست بفاصله ۱۷کیلومتر در شمال شرق سرپل در علاقه بلخاب مربوط ولایت حکومت درجه اول سنگ چارک ولایت مزارشریف که بین ۶۶درجه ۴۷ دقیقه ۲ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵ درجه ۳۵دقیقه ۴۲ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیدک : قریه ایست در علاقه داری درجه ۳ فرسی متعلق حکومت درجه ۳ تولک مربوط حکومتکلان غورات ولایت هرات .
بیدک (۳۰۰) بیدو
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بیدک : قریه ایست کوهستانی بفاصله ۹کیلومتر در جنوب قلعه مشک علاقه ء دایزنگی مربوط ولایت کابل که بین ۶۷درجه ۴۰دقیقه ۴۲ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۲۳دقیقه ۲۷ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیدک : قریه ایست بفاصله ۴کیلومتر در شمال غرب قریه شبهان در علاقه نهرسراج محکومت اعلی گرشک که بین ۶۴درجه ۴۴دقیقه ۵۹ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲درجه ۸ دقیقه ۴۰ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیدک : قریه ایست بفاصله ۱۳کیلومتر در جنوب شرق قریه حصارک در علاقه لوگر مربوط ولایت کابل که بین ۱۹ درجه ۵ دقیقه ۶ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳ درجه ۵۳ دقیقه ۲۴ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیدک : کوهیست در جنوب مرکز خلم به ارتفاع تخمین ۲۱۴۲ متر مربوط حکومت کلان سمنگان ولایت مزارشریف که بین ۶۷ درجه ۴۴ دقیقه ۵۹ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶ درجه ۳۷ دقیقه ۴۲ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیدک تنگی : شیله ایست بفاصله ء ۱۷ کیلومتر در شمال مشرق قریه گذر پام در علاقه غورات مربوط ولایت هرات که بین ۶۴درجه ۴۹دقیقه ۲۵ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴درجه ۱۰دقیقه ۳۰ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیدک سفلی : قریه ایست در حکومت درجه ۲ گلران مربوط حکومتکلان بادغیسات ولایت هرات .
بیدک علیا : قریه ایست در حکومت درجه ۲ گلران مربوط حکومتکلان بادغیسات ولایت هرات .
بیدمبارک : قریه ایست بفاصله ء ۷۹ کیلومتر در شمال شرق شین مربوط حکومتکلان غوریان ولایت هرات که بین ۶۲درجه ۳۵ دقیقه ۴۶ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۴۵ دقیقه ۴۷ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیدمشک : قریه ایست بفاصله ۳۵،۵۰ کیلومتر در جنوب غرب قریه سلطانخیل در علاقه وردک مربوط حکومتکلان لوگر ولایت کابل که بین ۶۸درجه ۲۳دقیقه ۱ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳درجه ۴۴دقیقه ۵۶ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیدو : قریه ایست در ۵۸ کیلومتری مزارشریف و۲۸ کیلومتر بلخ به کنار راست معبر عمومی مزارشریف وکلفت، در علاقه دولت آباد مربوط حکومتکلان بلخ ولایت مزارشریف موقعیت داشته ودرین قریه کنار سرک مرکز تیلفون نیز موجود است وبعضا اشجار مثمر وغیر مثمر هم بمشاهده می رسد .
بیدو ان (۳۱۰) بیشه
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بیدو ان : قریه ایست بفاصله ۸کیلومتر در شمال غرب قریه غورک مربوط ولایت حکومت درجه ۳ خاکریز ولایت قندهار که بین ۶۵درجه ۵دقیقه ۴ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲ درجه ۳ دقیقه ۴۶ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیرکما : قریه ایست بفاصله ۱۵ کیلومتر در شمال غرب قریه شیوه در نورستان مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۰ درجه ۱۳ دقیقه ۱۰ ثانیه طول البلد شرقی و ۲۵ درجه ۳۴ دقیقه ۴۶ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیرم گلی : قریه ایست مربوط حکومت درجه ۴ دره پیچ در علاقه حکومتکلان کنرها ولایت مشرقی که بین ۷۱ درجه ۲۰ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵ درجه ۱۶ دقیقه ۴۵ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیزه : قریه ایست کوهستانی بفاصله یک کیلومتر در جنوب ناورک در علاقه کشنده مربوط حکومتکلان بلخ ولایت مزارشریف که بین ۱۶ درجه ۳۸ دقیقه ۱۱ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵ درجه ۴۴ دقیقه ۴۴ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بی سر : قریه ایست بفاصله ۴کیلومتر در شمال قریه متون در علاقه خوست مربوط ولایت جنوبی که تخمین بین ۶۹ درجه ۵۹ دقیقه ۲۴ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳ درجه ۲۱ دقیقه ۹ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بی سود : قریه ایست بفاصله ۴۴ کیلومتر در جنوب شهر شبرغان مربوط ولایت مزارشریف که بین ۶۵ درجه ۵۴ دقیقه ۵۰ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶ درجه ۱۶ دقیقه ۳۶ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیش دریغ : قریه ایست در حکومت درجه اول آقچه مربوط حکومتکلان شبرغان ولایت مزارشریف .
بیش کپه سرخ : قریه ایست در علاقه داری درجه اول خانقاه متعلق حکومت درجه اول آقچه مربوط حکومتکلان شبرغان ولایت مزارشریف .
بیش کفه : قریه ایست در حکومت درجه ۳ قیصار مربوط حکومت اعلی میمنه .
بیشه : قریه ایست بفاصله ۱۷ کیلومتر در شمال غرب قریه مرغه در علاقه شهرک مربوط حکومتکلان غورات ولایت هرات که بین ۶۳ درجه ۴۴ دقیقه ۳۶ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴ درجه ۲۰ دقیقه ۱ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیگ توت ( ۳۰۲ ) بیله
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بیگ توت : قریه ایست در حکومت درجه ۲ پغمان مربوط ولایت کابل .
بیگ توت : دره ایست که بفاصله ۱۶ کیلومتر در جنوب غرب مرکز پغمان به امتداد طرف جنوب شرق مرکز ولایت کابل بین تخمین ۶۸ درجه ۵۵ دقیقه ۵۲ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴ درجه ۳۳ دقیقه ۲۴ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است.
بیگ زاده : قریه ایست که بفاصله ۱۰ کیلومتر در جنوب غرب مرکز بغلان متصل سرک مربوط ولایت قطغن بین ۶۸ درجه ۴۲ دقیقه ۲ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶ درجه ۵۸ دقیقه ۳۶ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیگ سمند : دره ایست بفاصله ء ۷۸ کیلومتر در جنوب غرب مرکز کابل مربوط ولایت کابل که بین ۶۸ درجه ۳۰ دقیقه ۲۴ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴ درجه ۱۰ دقیقه ۵۰ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیگم : قریه ایست کوهستانی که بفاصله ۴۰ کیلومتر در شمال غرب شهر غزنی متصل سرک مربوط حکومت اعلی غزنی بین ۶۸ درجه ۸ دقیقه ۴۸ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۳ درجه ۴۲ دقیقه ۵۸ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیگم : قلعه ایست بفاصله ۹ کیلومتر در غرب قریه جوز خیل در علاقه خروار مربوط حکومتکلان لوگرولایت کابل بین ۶۸ درجه ۵۱ دقیقه ۳ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۲ درجه ۴۰ دقیقه ۱۶ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیگی خوشال : قریه ایست در حکومت درجه ۳ قیصار مربوط حکومت اعلی میمنه که از مرکز حکومتی ۱۴،۵ کیلومتر فاصله دارد .
بیله : قریه ایست که بفاصله ۴۰ کیلومتر درجنوب چارباغ در علاقه لغمان مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۰ درجه ۱۵ دقیقه ۴۷ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴ درجه ۲۹ دقیقه ۴۵ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیله : قریه ایست بفاصله ۶ کیلومتر در جنوب غرب قریه شاه کوت در علاقه کامه مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۰ درجه ۵۳ دقیقه طول البلد شرقی و ۳۴ درجه ۱۶ دقیقه ۱۲ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیله : قریه ایست بفاصله ۳ کیلومتر درجنوب اسمار نزدیک دریا کنر مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۱ درجه ۲۲دقیقه ۵۴ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۵ درجه ۱ دقیقه ۱۴ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیله (۳۰۳) بینی گاو
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بیله : قریه ایست در حکومت درجه ۴ کور کنر مربوط ولایت مشرقی .
بیله گل محمد خان : قریه ایست بفاصله ۴کیلومتر در جنوب قلعه ء السراج لغمان مربوط ولایت مشرقی که بین ۷۰ درجه ۱۲ دقیقه ۴۶ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴ درجه ۳۶ دقیقه ۵۵ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیمک : قریه ایست در حوزه حکومتکلان تالقان متعلق ولایت قطغن .
بینه : قریه ایست بفاصله ۳۵ کیلومتر در شمال شرق شهر میمنه مربوط حکومت اعلی میمنه بین ۴۶ درجه ۵۲ دقیقه ۱۲ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۶ درجه ۷دقیقه ۲۳ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بینی حصار : قریه ایست بفاصله ۵کیلومتربجنوب شهر کابل در سرک کابل ولوگر بین ۶۹ درجه ۱۲ دقیقه ۴۸ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴ درجه ۲۹ دقیقه ۱۹ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است . باغهای متعدد انگوری ومیوه جات دارد . قریه بینی حصور صورت یک دماغه را تشکیل نموده زمین آن زراعتی و حاصل خیز و اهالی آن اکثراً زراعت پیشه وبعضا دکاندار میباشد یک بازار کوچک نیز در آنجا میباشد . دریای لوگر از قرب این قدیه گذشته آب وهوای آنرا خوشگوار می سازد ودر فصل بهار برای اهالی یک صیفیه خوبیست قریه مذکور مربوط به حکومت درجه ۴ بگرامی ولایت کابل میباشد .
بینی سفید : قلعه ایست کوهستانی بفاصله ء ۱۳ کیلومتر در شمال برکی راجان در علاقه لوگر مربوط ولایت کابل که بین ۶۸ درجه ۴۸ دقیقه ۵۲ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴ درجه ۱۸ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بینی شیوک : قریه ایست کوهستانی که بفاصله ۱۹ کیلومتر در جنوب مرکز غوربند مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۶۸ درجه ۲۸دقیقه طول البلد شرقی و ۳۴ درجه ۵۶ دقیقه ۷ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بینی قمر : قریه ایست که بفاصله ۵۳ کیلومتر در در جنوب شرق خم متصل سرک در علاقه درواز مربوط حکومت اعلی بدخشان که بین ۷۱ درجه ۱۷ دقیقه ۴۲ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۸ درجه ۱۸ دقیقه ۳۰ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بینی گاو : کوهیست در جنوب غرب قلعه پای کوتل در علاقه دایزنگی مربوط ولایت کابل که بین ۶۶درجه ۴۳دقیقه طول البلد شرقی و ۳۴ درجه ۱۵ دقیقه ۱۲ ثانیه عرض البلد شمالی ونیز بین ۶۶ درجه ۴۸ دقیقه ۲۸ ثانیه طول البلد و ۳۴ درجه ۱۶ دقیقه ۴۶ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .
بیوه (۳۰۴) باجک
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بیوه : قریه ایست در حکومت درجه ۳ دایچوپان مربوط حکومتکلان فلات ولایت قندهار .
بیهوده : دره ایست که بفاصله ۱۰ کیلومتر در غرب مرکز غوربند مربوط حکومت اعلی پروان که بین ۶۸ درجه ۳۵ دقیقه ۳۲ ثانیه طول البلد شرقی و ۳۴ درجه ۵۹ دقیقه ۱۲ ثانیه عرض البلد شمالی واقع است .