تبار و اخلاف بو مسلم

صاحب مجمل مینویسد: و هیچ چیز از املاک و عقار و بنده و غیره از وی باز نماند مگر پنج کنیزک خدمت کننده و اورا  برادری بود نام او یساربن عثمان (۱) و حمزه پسر او بود و عماره پسر حمزه بود, انک ذکر او در ایام خلفاء و بزرگ منشی و همت بلند عماره و سخاء و تنعم و  عجب او معروفست ... و اندر تفاخر ببومسلم , علی بن حمزه بن عماره بن حمزه بن یسار گفتست در کتاب اصفهان: 

نقلنا الی آل النبی خلافة                  وملکا و جدنا مضما (؟) مضیعا

ولولاسیوف الله فینا لا صحبت          ملوک بنی مروان فی الدین رتعا

منعنا خمانا با لقواضب والقنا            جلادا و ما زلنا اعزومنعا

ابو مسلم عمی و ان کان سیدا             هماما قریعا مر حیا سمیدعا؟

السنا الاولی صالواعلی الغی بالهدی        ودانو بنی العباس مرثا مسما

و نحن سئمنا المارقین ببأسنا                   الی ان راینا عودهم قد تخرعا (؟)

«ما خلافت و ملک را با آل پیامبر نقل دادیم در حالیکه پریشان وضایع مانده بود, اگر ما شمشمیر های خدارا نمی آختیم. ملوک بنی مروان در دین اضافه روی میکردند و ما فرومایگانرا نیزه های خود باز داشتیم , و گرامی ترین مردمیم  ابو مسلم عم من سرداری غیو و بر گزیده و شناساوراد مرد بود. آیا ما نخستین کسانی کسانی نبودیم که برهنمائی بر کجروان تاختیم؟ و به بستوه آوردیم, تا در دید ووادید نزدیکی جستیم , و مبتدعان را از شکوه خویش بستوه ؟اوردیم , تا 

۱-بقول ابن خلکان(۱/۲۸۱) بو مسلم برادران متعدد که یکی از ایشام یسار باشد

۲-مجمل۳۲۸

آنکه بالخره خورد شدند.»

بو مسلم دودخترم بنام فاطمه و اسماء داشت و این فاطمه همانست که خرمیان عقیده داشتند که از نسل او مردی بیرون آید که جهانگیرگردد و شاهی را از آل عباس بستاند و این طایفه بر مهدی بن فیروز که از اولاد همین فاطمه بنت بو مسلم بود درود فرستادندی . ۲

بو مسلم سه زن را در حبالت خود داشت و سالی یکبار و بازنی مقاربت کردی و گفت کافیست که انسان سالی یکبار خود را اداماد سازد و یکی ازین زنان همانست که در سن ۱۹ سالگی ابراهیم امام اورا بهحبالت بو مسلم در آورد , و دختر عمران بن اسمعیل طائی معروف به ابو النجم بود که در خراسان سکونت داشت ۴ و در سنه ۱۳۳ ه از طرف بو مسلم به حکمرانی سیستان فرستاده شد و در انجا با بوعاصم و بنو تمیم حرب کرد و ابو النجم هزیمت یافت و نام اورا الیعقوبی ابو النجم عمران بن اسمعیل بن عمران نوشته است.۶

بو مسلم دختر خود فاطمه را به محرزبن ابراهیم داده بود, و اسماء با فهم بن محرز همسری داشت و بقول  ابن اثیر اسماء دارای اولاد بود, ولی از فاطمه بنت بو مسلم منسوب دارند ۸ و مطابق این قول فاطمه هم باید دارای اولادی از صلب محرز باشد.

۱-مجمل۳۲۸

۲-الدوه و التاریخ ۴/۵۲

۳-البدوه ۵/۹۲

۴-الکامل ۵/۱۱۹

۵-تاریخ سیستان ۱۳۷

۶-البلدان ۴۸

۷-الکامل ۵/۱۱۹

۸-اخبار الطوال ۳۹۷

بقول  خواجه نظام الملک ابو علی حسن ن علی وزیر سلاجقه از فاطمه بنت ابو مسلم بنام فیروز مانده که اورا خرم دینان جوان دانا( الفتی العالم) خوانند و برو درود فرستند.۱

در از منۀ ما بعد یکی  از نویسندگان خود را به بو مسلم منسوب داشته مدعی بود که از اخلاف اوست ولی نیست که این ادعا تا کدام جا صحت داشت.

در اواخر عصر غوریان و حدود ۶۰۰ ه مولف کتاب آداب الحرب و الشجاعه فارسی فخر مدبر مبارکشاه مدعی بود, که جد او شریف ابو الفرج خازن یکی از وزیران در بار سلطان ابراهیم غزنوی از اخلاف بو مسلم بود وی گوید: بو مسلم صاحب دولت عباسیان که از اسلاف مولف کتابست بتبر جنگ کردی و تیر  دستۀ او بیست من بود.۲

اگر این ادعای فخرمدبر مقرون بحقیقت باشد, پس میتوان گفت که بو مسلم اخلافی داشته که پنجصد سال بعد از و خود را بدو منسوب می داشتند و در دربار غزنه دارای مقام وزارت و خازنی بوده اند.

۱-سیاست نامه ۲۴۳ طبع مرتضی مدرسی تهران ۱۳۳۴ ش تالیف ۴۸۵ ه در سیاست نامه الفتی العالم را کودک دانا ترجمه کرده است.

۲-آداب الحرب الشجاعه خطی ورق ۱۰۷-الف