گریز همایون

چون همایون از دست حریف دلاور و مدبر خود شیرخان پښتون درین میدان مصاف شکست خورد خود را به آگره رسانید و در آنجا مدتی به استمالت برادران و تهیه قوای جدید کوشید، و شیر خان پښتون بنگاله را بدست آورده و عزم استیصال مغول را از هند نمود، همایون بدفع وی در دهم محرم (۹۴۷ه‍) در محل قنوج از آب گنگ گذشت و قوای مغول که بیک صد هزار سوار بالغ میشد با عسکر شیرخان که تا پنجاه هزار می‌رسید مصاف دادند،درین جنگ قوای شیرخان پښتون ضربت شدیدی بر قوای مغل وارد آوردندو همایون را شکستی دادند فاحش و چاره ناپذیر(۹) قوای مغول درین جنگ محو و متفرق گشتند، و شیر خان تعاقب همایون را تا لاهور نمود، همایون از لاهور گریخته و با چند نفری از خواص منهزما روی به سوی سند و بهکر و تته نهاد، و در اول رجب (۹۴۷ه‍) پای از میدان مقابلقت کشید، و مملکت را به وارثین قدیم شاهنشاهی هند(پښتون ) گذاشت. اما برادران همایون که مصائب و شکست های متواتر و نیروی پښتون آنها را مرعوب ساخته بود روی بطرف افغانستان آوردند، و میرزا کامران با میرزا عسکری و خواجه کلان بیگ در حدود نو شهره از همایون جدا گشته و بکابل آمدند، و میرزا هندال نیز در روهری سند همایون را گذاشته بقندهار رفت و همایون با پریشانی زیاد در رجب (۹۴۷ه‍) به عمر کوت سند رسید، و از آنجا ارادۀ قندهار را داشت ولی میرزا عسکری که از طرف کامران بر قندهار حکمرانی داشت از وصول همایون به سند واقف شد، و بعزم گرفتاری وی از قندهار بر آمد، و خود را بحدود شال ( کویتۀ حالیه) رسانید، اما همایون که از عزم برادر آگاه گشت عنوان بسوی مستنگ کشید و باینصورت با (۲۲) نفر خواص از خطر جست و اهل حرم و فرزندان خود را به برادر باز گذاشت. عسکری چون از گرفتاری همایون مایوس گشت تمام متعلقین دودمان همایون را بقندهار برد(۱۰) .