فرقهای اسم، صفت و قید

چون اسمها ، صفتها و قیدها نشانه دستوری خاصی ندارند بدون جمله تشخیص شان دشوار است. واژهٔ "راست" را در نظر بگیرید: راستان رسته اند روز شمار . راستان اسم است.

- او راست میگوید - راست قید است.

- سخن او راست است. راست صفت است.

بنابر آن لازم می افتد که بین این کلمه ها فرق هایی را نشانی کنیم.

- اگر کلمه یی در جمله چگونگی فعل را بیان کند ، قید است.

- اگر کلمه یی در جمله چگونه گی اسم یا ضمیر را بیان کند ، صفت است.

و اکنون می نگریم که اسم چه ویژگیهایی دارد :

۱- اسم جمع می پذیرد.

۲- نشانه نکره ( ی ) پس از آن و یک پیش از آن می آید .

۳- با کلمات اشاره یا معین کنندهها ، مانند این، آن ، همان ، همین : ، هر ، هیچ ، کدام به کار می رود.

۴ - در عبارت اضافی هم به حيث مضاف و هم به حيث مضاف اليه می آید .

۵- در عبارت توصیفی تنها موصوف می باشد.

پسینۀ (را) را می پذیرد.

نشانه های صفت این ها اند :

۱- صفت هیچ گاه به شکل جمع به کار نمی رود.

هرگاه در جمله یی آمده بود : 

که بربیگناهان نیاید گزند.

واژه بیگناهان به جای آدمهای بی گناه ( = موصوف ) قرار گرفته است ، ضمیر وصفی نامیده می شود.

۲ - با صفت نشانه نکره نمیآید. هر گاه در عبارت توصیفی یای نکره با صفت بپیوندد، تنکیر مربوط موصوف میشود ، نه صفت. 

۳- با کلمه های اشاره یا معین کنندهها به کار نمی رود

اگر بگوییم :

آن بیمار جورشد.

این بیچاره کمک می خواهد. همین ظالم باید سرزنش شود

واژگان بیمار ، بیچاره و ظالم در این جمله ها ضمایر وصفی اند ، نه صفت.

۴-  صفت در عبارت توصیفی ، به حيث جزء دوم می آید ، نه جای موصوف.

۵- صفت درجه های برتر و برترین دارد که با تر و ترین ساخته می شوند.

با وصف این پنج ماده ، حالتهایی استند که صفت بر جای اسم می نشیند

و همانند اسم به آن رفتار می شود.