فردوسی و شاهنامه
از ﺷﺎﻫﻜﺎرﻫﺎی ادﺑﯽ زﺑﺎن دری وﺣﺘﯽ ازﻛﺘﺐ ﻣﻬﻢ ادﺑﯿﺎت ﺟﻬﺎن ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪء ﻓﺮدوﺳﯽ ﻃﻮﺳﯽ ﺧﺮاﺳﺎﻧﯿﺴﺖ ﻛﻪ
ﻧﺎﻣﺶ ﺑﻘﻮل ﻣﻌﺘﻤﺪ ﺗﺮ ﻣﻨﺼﻮر ﺑﻦ ﺣﺴﻦ ﺑﻮده ودر ﺣﺪود ( ٣٣٠ﻫ ق)در ﺧﺎﻧﻮادهء دﻫﻘﺎﻧﺎن ﻗﺮﯾﻪ ﺑﺎژ ﻃﺎﺑﺮان ﻃﻮس
ﺑﻮﺟﻮد آﻣﺪه ودرﺣﺪود (٤١١ﻫ ق) ازﺟﻬﺎن رﻓﺘﻪ اﺳﺖ،ﻓﺮدوﺳﯽ ﺳﺨﻦ ﮔﻮی ﭼﯿﺮه دﺳﺖ وﻧﺎﻣﺪار ﺧﺮاﺳﺎﻧﯽ درﺣﺪود
( ٣٧٠ﻫ) ﺑﻪ ﻧﻈﻢ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ آﻏﺎز ﻛﺮده ودر ﻣﺪت زﯾﺎده از ﺳﯽ ﺳﺎل درﯾﻦ راه رﱋ ﺑﺮد وآن را درﺣﺪود ) ٤٠٢ﻫ( ﺑﻌﺪ
از ﺗﺮ ﺗﯿﺐ ﻣﻜﺮر د رﺣﺪود ﺳﯽ ﻫﺰار ﺑﯿﺖ ﺑﭙﺎﯾﺎن رﺳﺎﻧﯿﺪوﺑﺪرﺑﺎر ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﻮدﺗﻘﺪﯾﻢ داﺷﺖ،وﻟﯽ ﭼﻮن ﻓﺮدوﺳﯽ
ﻋﻘﯿﺪﺗﺎً ﺑﺎ وﺿﻊ درﺑﺎرﺳﺎزﮔﺎری ﻧﺪاﺷﺖ وﯾﺎ ﺑﻨﺎ ﺑﺮﻋﻠﻞ دﯾﮕﺮ از ﻃﺮف ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﻮد ﺑﻪ ﺻﻠﺔ ﺑﺰرﮔﯽ ﻧﻮاﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪ واﯾﻦ
اﻣﺮ ﻣﻮﺟﺐ ﮔﺮدﯾﺪ ﻛﻪ ﻓﺮدوﺳﯽ ﺳﻠﻄﺎن را ﻫﺠﻮ ﻛﻨﺪ وﮔﻮﯾﺪ:
وﮔﺮﻧﻪ ﻣﺮا ﺑﺮ ﻧﺸﺎﻧﺪی ﺑﮕﺎه
ﺑﻪ ﻧﯿﻜﯽ ﻧﺒﺪ ﺷﺎه را دﺳﺘﮕﺎه
ﻧﺪاﻧﺴﺖ ﻧﺎم ﺑﺰرﮔﺎن ﺷﻨﻮد
ﭼﻮ اﻧﺪر ﺗﺒﺎرش ﺑﺰرﮔﯽ ﻧﺒﻮد
وﮔﺮﭼﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ ﭘﺪر ﺷﻬﺮﯾﺎر
ﭘﺮﺳﺘﺎر زاده ﻧﯿﺎﯾﺪ ﺑﻜﺎر
در ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎی ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ اﺧﺘﻼف ﺷﺪﯾﺪی ﭘﺪﯾﺪا ر اﺳﺖ وﭼﻮن ﻧﺴﺨﺔ ﻗﺪﯾﻢ ﻗﺒﻞ از ﻋﻬﺪ ﻣﻐﻮل ﺑﺎﻗﯽ ﳕﺎﻧﺪه ﺑﺮﻧﺴﺨﻪ
ﻫﺎی ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﻌﺪ ازﻣﻐﻞ اﻋﺘﻤﺎد ﻧﺘﻮان ﻛﺮد ودران اﺧﺘﻼف ﻫﺎ واﳊﺎق ﻫﺎی زﯾﺎد ﺑﻨﻈﺮ ﻣﯽ آﯾﺪ.
ازﺧﺼﺎﯾﺺ ﻛﻼم ﻓﺮدوﺳﯽ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺰﺑﺎن ﺳﺎده وروان،ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﺨﺘﻠﻒ داﺳﺘﺎﻧﯽ ،ﺣﻤﺎﺳﯽ،اﺧﻼﻗﯽ،ﺑﺰﻣﯽ وﺟﻨﮕﯽ
وﺣﺘﯽ ﻓﻠﺴﻔﯽ وﻛﻼﻣﯽ را ﺑﺎﻗﺪرت وﺷﯿﻮاﯾﯽ ﺑﯿﺎن ﻣﯿﻜﻨﺪ وﺑﺮﺧﯽ ﻛﻠﻤﺎت اﺻﯿﻞ زﺑﺎن دری را ﺣﻔﻆ ﻛﺮده ﻣﺎﻧﻨﺪ:
ﺑﺎدا ﻓﺮاه )ﭘﺎداش( ﭘﺘﯿﺎره )زﺷﺖ( ﮔﺸﻦ )اﻧﺒﻮه( ﻧﺎورد )ﺟﻨﮓ( وﻏﯿﺮه ﻛﻪ ﻋﺪة اﯾﻦ ﻟﻐﺎت ﻗﺪﯾﻢ دری ﺑﻪ ﺻﺪﻫﺎ
ﻣﯿﺮﺳﺪ ،وﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﻓﺮدوﺳﯽ ﻋﺬوﺑﺖ ٢ﻛﻼم وﻓﺼﺎﺣﺖ ﺳﺨﻦ وﻗﺪرت ﺑﯿﺎن دارد ،وﳕﻮدار ﺑﺰرگ وﮔﺮاﻧﺒﻬﺎی ﻓﺮﻫﻨﮓ
وﻓﻜﺮ و اﺻﻮل اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ آ ن ﻋﺼﺮ وﻋﻘﺎﯾﺪ و دﺳﺎﺗﯿﺮ اداره وﺟﻨﮓ وﺻﻠﺢ و رواﺑﻂ ﻃﺒﻘﺎت ﻣﺮدم ﺑﺎ ﯾﻜﺪﯾﮕﺮ وﺷﺎرح ﺧﻮب زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﻣﺮدم اﺳﺖ و ﺑﺰﺑﺎﻧﯽ ﺳﺮوده ﺷﺪه ﻛﻪ دران اوﻗﺎت ﻣﺤﺎوره ﻋﺎدی وﻋﻤﻮﻣﯽ اﻫﻞ زﺑﺎن در ﺧﺮاﺳﺎن ﺑﻮد.
ازﻧﻈﺮ ﺷﺎﻋﺮی در ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ وﺻﻒ ﻣﻨﺎﻇﺮ ﻃﺒﯿﻌﺖ وﻣﯿﺪاﻧﻬﺎی ﭘﯿﻜﺎر وﺟﻨﮕﻬﺎی ﺗﻦ ﺑﻪ ﺗﻦ وﻟﺸﻜﺮ ﻛﺸﯽ ﻫﺎ وزور
آزﻣﺎﯾﯽ ﻫﺎی ﭘﻬﻠﻮاﻧﺎن وﺗﺼﻮﯾﺮ اﺣﺴﺎﺳﺎت ﺣﻤﺎﺳﯽ وﻏﺮور ﻣﻠﯽ وﻋﺸﻖ وﻫﻢ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻛﺎر آﻣﺪی ازﺣﻜﻤﺖ واﻧﺪرز
وﻋﺒﺮت وﺳﺨﻨﺎن ﺳﻮدﻣﻨﺪ در زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺗﻮان ﯾﺎﻓﺖ ﻛﻪ ﮔﺎﻫﯽ ﯾﻚ آﻫﻨﮕﯽ داﺳﺘﺎﻧﯽ ﻛﻼم او را ﻟﻄﻒ وﺟﺬاﺑﯽ
ﺧﺎﺻﯽ ﻣﯿﺒﺨﺸﺪ .
ﻋﻤﻮﻣﺎ ﻓﺮدوﺳﯽ را ﺷﺎﻋﺮ رزم وﺣﻤﺎﺳﻪ ﺷﻤﺮده اﻧﺪ وﻫﻨﺮ او را ازﯾﻦ ﻧﺎﺣﯿﻪ ارزش ﺧﺎص ﻣﯿﺪﻫﻨﺪ درﯾﻦ ﺷﻜﯽ ﻧﯿﺴﺖ
ﻛﻪ ﻓﺮدوﺳﯽ در ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻣﻨﺎﻇﺮ ﻣﻬﯿﺐ ﭘﯿﻜﺎر وﻛﺸﺘﺎر ﭼﯿﺮه دﺳﺖ اﺳﺖ وﻟﯽ در ﺑﯿﺎن ﻣﻨﺎﻇﺮ ﺑﺰﻣﯽ ﻧﯿﺰ ﻛﻤﺎل اﺳﺘﺎدی
وﻣﻬﺎرت ﺧﻮد را ﻧﺸﺎن داده ﻛﻪ از اﺷﻌﺎر رزﻣﯽ او در ارزش ﻫﻨﺮی وﭘﺎﯾﮕﺎه ادﺑﯽ ﻫﯿﭽﮕﻮﻧﻪ ﻛﻤﯽ ﻧﺪارد ،ودرﯾﻦ داﺳﺘﺎن ﺻﺤﻨﺔ ﻣﻌﺎﺷﻘﺔ زال ﭘﻬﻠﻮان زاﺑﻠﯽ ورود اﺑﻪ ﺷﺎﻫﺪ ﺧﺖ ﻛﺎﺑﻠﯽ را ﺑﺎﻣﻬﺎرت و دﻻوﯾﺰی ﺗﺎم ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻣﯿﻜﺸﺪ :
ﭼﻨﺎن ﭼﻮن ﺑﻮد ﻣﺮدم ﺟﻔﺖ ﺟﻮی
ﺳﭙﻬﺒﺪ ﺳﻮی ﻛﺎخ ﺑﻨﻬﺎد روی
ﺑﺮ اﻣﺪ ﺳﯿﺎه ﭼﺸﻢ ﮔﻠﺮخ ﺑﺒﺎم
ﭼﻮ از دور داﺳﺘﺎن ﺳﺎم ﺳﻮار
ﭼﻮ ﺳﺮ وﺳﻬﯽ ١ﺑﺮﺳﺮش ﻣﺎه ﺗﺎم
ﭘﺪﯾﺪ آﻣﺪ ،آن دﺧﺘﺮ ﻧﺎﻣﺪار
د وﺑﯿﺠﺎده ٢ﺑﻜﺸﺎد وآواز داد
ﻛﻪ ﺷﺎد آﻣﺪی ای ﺟﻮاﳕﺮد ﺷﺎد !
د رود ٣ﺟﻬﺎن آﻓﺮﯾﻦ ﺑﺮ ﺗﻮﺑﺎد
ﺷﺒﯽ ﺗﯿﺮه از روی ﺗﻮ روز ﮔﺸﺖ
ﺑﺮان ﻛﺲ ﻛﻪ او ﭼﻮن ﺗﻮﻓﺮزﻧﺪ زاد
زﺑﻮ ﯾﺖ ﺟﻬﺎﻧﯽ دل اﻓﺮوز ﮔﺸﺖ
ﺳﭙﻬﺒﺪ ﭼﻮ از ﺑﺎره ٤آوا ﺷﻨﯿﺪ
ﺷﺪه ﺑﺎم از وﮔﻮﻫﺮ ﺗﺎﺑﻨﺎك
ﭼﻨﯿﻦ داد ﭘﺎﺳﺦ ﻛﻪ ای ﻣﺎه ﭼﻬﺮ
ﻫﻤﯿﺨﻮاﺳﺘﻢ ﺗﺎ ﺧﺪای ﺟﻬﺎن
ﻛﻨﻮن ﺷﺎد ﮔﺸﺘﻢ ﺑﻪ آواز ﺗﻮ
ﯾﻜﯽ ﭼﺎره ﯾﯽ راه دﯾﺪار ﺟﻮی
ﻧﮕﻪ ﻛﺮد وﺧﻮرﺷﯿﺪ رخ را ﺑﺪﯾﺪ
زﺗﺎب رﺧﺶ ﺳﺮخ ﯾﺎ ﻗﻮت ﺧﺎك
در ودت زﻣﻦ آﻓﺮﯾﻦ از ﺳﭙﻬﺮ
ﳕﺎﯾﺪ ﲟﻦ روﯾﺖ اﻧﺪر ﻧﻬﺎن
ﺑﺪﯾﻦ ﭼﺮب ﮔﻔﺘﺎر ﺑﺎ ﻧﺎز ﺗﻮ
ﭼﻪ ﭘﺮﺳﯽ ﺗﻮ ﺑﺮ ﺑﺎره وﻣﻦ ﺑﻜﻮی
ﭘﺮ ﯾﺮوی ﮔﻔﺖ وﺳﭙﻬﺒﺪ ﺷﻨﻮد
ﻛﻤﻨﺪی ﻛﺸﺎد اوز ﺳﺮو ﺑﻠﻨﺪ
ﺧﻢ اﻧﺪر ﺧﻢ وﻣﺎر ﺑﺮﻣﺎرﺑﺮ
زﺳﺮ ﺷﻌﺮ ٥ﺷﺒﮕﻮن ﺑﻜﺸﺎد زود
ﻛﺲ ازﻣﺸﻚ زان ﺳﺎن ﻧﻪ ﭘﯿﭽﺪ ﻛﻤﻨﺪ
ﺑﺮان ﻏﺒﻐﺒﺶ ﺗﺎر ﺑﺮﺗﺎر ﺑﺮ
ﻓﺮوﻫﺸﺖ ﮔﯿﺴﻮا زان ﻛﻨﮕﺮه
ﻛﻪ ﯾﺎزﯾﺪ ٦وﺷﺪ ٧ﺗﺎﺑﻪ ﺑﻦ ﯾﻜﺴﺮه
ﭘﺲ از ﺑﺎره رو دا ﺑﻪ آواز داد
ﺑﮕﯿﺮ اﯾﻦ ﺳﺮ ﮔﯿﺴﻮ از ﯾﻚ ﺳﻮام
ﺑﺪان ﭘﺮ وراﻧﯿﺪ م اﯾﻦ ﺗﺎر را
ﻧﮕﻪ ﻛﺮد زال اﻧﺪر ان ﻣﺎﻫﺮوی
ﻛﻪ ای ﭘﻬﻠﻮان ﺑﭽﻪ ﮔﺮد٨زاد
زﺑﻬﺮ ﺗﻮﺑﺎﯾﺪ ﻫﻤﯽ ﮔﯿﺴﻮام
ﻛﻪ ﺗﺎدﺳﺖ ﮔﯿﺮی ﻛﻨﺪ ﯾﺎر را
ﺷﮕﻔﺘﯽ ﲟﺎﻧﺪ اﻧﺪران روی وﻣﻮی
ﭘﺴﺎﯾﯿﺪ ١ﻣﺸﻜﯿﻦ ﻛﻤﻨﺪش ﺑﺒﻮس
ﻛﻪ ﺑﺸﻨﯿﺪ آواز ﺑﻮﺳﺶ ﻋﺮوس
ﮐﻤﻨﺪ ازرﻫﯽ ٢ﺑﺴﺘﺪ ودادﺧﻢ
ﺑﺤﻠﻘﻪ در آﻣﺪ ﺳﺮ ﻛﻨﮕﺮه
ﺑﯿﻔﮕﻨﺪ ﺧﻮار ٣و ﻧﺰد ﻫﯿﭻ دم
ﺑﺮاﻣﺪ ﯾﻦ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺳﺮ ﯾﮑﺴﺮه
ﺑﯿﺎﻣﺪ ﭘﺮﯾﺮوی و ﺑﺮدش ﳕﺎز
ﭼﻮ ﺑﺮﺑﺎم آن ﺑﺎره ﺑﻨﺸﺴﺖ ﺑﺎز
ﺳﻮی ﺧﺎﻧﻪء زرﻧﮕﺎر آﻣﺪﻧﺪ ﺑﺪان
ﻣﺎﻧﺪه ﺑﺪ زال زر
دورﺧﺴﺎره ﭼﻮن ﻻﻟﻪ اﻧﺪرﭼﻤﻦ
ﻫﻤﺎن زال ﺑﺎ ﻓﺮﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﯽ
ﺣﻤﺎﯾﻞ ﯾﻜﯽ دﺷﻨﻪ اﻧﺪر ﺑﺮش
زدﯾﺪ ﻧﺶ رو داﺑﻪ ﻣﯽ ﻧﺎرﻣﯿﺪ
ﻓﺮوغ رﺧﺶ را ﻛﻪ ﺟﺎن ﺑﺮ ﻓﺮوﺧﺖ
ﻫﻤﯽ ﺑﻮد ﺑﻮس وﻛﻨﺎر وﻧﺒﯿﺪ
ﯾﻚ ﻣﻨﻈﺮ ﺟﻨﮓ:
ﻣﺠﻠﺲ ﺷﺎﻫﻮار آﻣﺪﻧﺪ ﺷﮕﻔﺖ اﻧﺪران
ﺑﺪان روی و آن ﻣﻮی وآن زﯾﺐ وﻓﺮ
ﺳﺮ ﺟﻌﺪ زﻟﻔﺶ ﺷﻜﻦ ﺑﺮ ﺷﻜﻦ
ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﺮ ﻣﺎه ﺑﺎﻓﺮ ﻫﯽ
زﯾﺎ ﻗﻮت ﺳﺮخ اﻓﺴﺮی ﺑﺮ ﺳﺮش
ﺑﻪ در زدﯾﺪه د روی ﻫﻤﯽ ﺑﻨﮕﺮﯾﺪ
درو ﺑﯿﺶ دﯾﺪ و دﻟﺶ ﺑﯿﺶ ﺳﻮﺧﺖ
ﻣﮕﺮ ﺷﯿﺮ ﻛﻮ ،ﮔﻮر را ﻧﺸﻜﺮﯾﺪ
ﺑﺮاﻣﺪ ﺧﺮو ﺷﯿﺪن دار وﮔﯿﺮ
دو ﻟﺸﻜﺮ ﺑﯿﻚ دﯾﮕﺮ آوﯾﺨﺘﻨﺪ
ﻏﺮﯾﻮ ﯾﺪن ﻣﺮد وﻏﺮﻧﺪه ﻛﻮس
زآﺳﯿﺐ ﺷﯿﺮان ﭘﻮﻻد ﭼﻨﮓ
در ﺧﺸﯿﺪن ﺧﻨﺠﺮ و زﺧﻢ ﺗﯿﺮ
ﺗﻮ ﮔﻔﺘﯽ ﺑﻬﻢ اﻧﺪر آﻣﯿﺨﺘﻨﺪ
ﻫﻤﯽ ﻛﺮد ﺑﺮ رﻋﺪ ﻏﺮان ﻓﺴﻮس
در ﯾﺪه دل ﺷﯿﺮ وﭼﺮم ﭘﻠﻨﮓ
زﻣﯿﻦ ﻛﺮده ﺑُﺪ ﺳﺮخ رﺳﺘﻢ ﺑﺠﻨﮓ
ﺑﻬﺮ ﺳﻮ ﻛﻪ ﻣﺮﻛﺐ ﺑﺮا ﻧﮕﯿﺨﺘﯽ
ﺑﻪ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺑﺮان ﭼﻮ ﺑﮕﺬاﺷﺖ دﺳﺖ
اﮔﺮ ﺑﺮ زدی ﺑﺮ ﺳﺮآن ﺳﺮ ﻓﺮاز
ﭼﻮ ﺷﻤﺸﯿﺮ ﺑﺮ ﮔﺮدن اﻓﺮاﺧﺘﯽ
زﺧﻮن دﻟﯿﺮان ﺑﺪﺷﺖ اﻧﺪرون
ﻫﻤﻪ روی ﺻﺤﺮا ﺳﺮو دﺳﺖ وﭘﺎی
زﺳﻢ ﺳﺘﻮران در ان ﭘﻬﻦ دﺷﺖ
ﯾﻜﯽ ﮔﺮزه ﮔﺎو ٨ﭘﯿﻜﺮ ﺑﭽﻨﮓ
ﭼﻮ ﺑﺮگ ﺧﺰان ﺳﺮ ﻓﺮو رﯾﺨﺘﯽ
ﺳﺮ ﺳﺮ ﻓﺮازان ﻫﻤﯽ ﻛﺮد ﭘﺴﺖ
ﺑﺪو ﻧﯿﻤﻪ ﻛﺮدﯾﺶ ﺑﺎ اﺳﺐ وﺳﺎز
ﭼﻮ ﻛﻮه از ﺳﻮاران ﺳﺮ اﻧﺪاﺧﺘﯽ
ﭼﻮ درﯾﺎ زﻣﯿﻦ ﻣﻮج زن ﺷﺪ ﺑﺨﻮن
ﺑﺰﯾﺮ ﺳﻢ اﺳﭗ ﺟﻨﮓ آزﻣﺎی
زﻣﯿﻦ ﺷﺪ ﺷﺶ و آﺳﻤﺎن ﮔﺸﺖ ﻫﺸﺖ
ﻓﺮو رﻓﺖ وﺑﺮ رﻓﺖ روز ﻧﺒﺮد
ﺑﺎﻫﯽ ﱎ ﺧﻮن وﺑﺮﻣﺎه ﮔﺮد
۲۱
ﺑﺮوز ﻧﺒﺮد آن ﯾﻞ ١ارﺟﻤﻨﺪ
ﺑﺮﯾﺪ ودرﯾﺪ وﺷﻜﺴﺖ وﺑﻪ ﺑﺴﺖ
ﺑﻪ ﺷﻤﺸﯿﺮ وﺧﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﮔﺮز وﻛﻤﻨﺪ
ﯾﻼن را ﺳﺮ وﺳﯿﻨﻪ وﭘﺎو دﺳﺖ
ﻓﺮدوﺳﯽ ﮔﺎﻫﯽ در ﺧﻼل داﺳﺘﺎن وﻣﻨﺎﻇﺮ رزﻣﯽ وﺑﺰﻣﯽ اﺑﯿﺎﺗﯽ ﻣﻔﯿﺪ وﺳﻮدﻣﻨﺪی درواﻋﻆ وﺣﻜﻢ وﻓﻮاﯾﺪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ
واﺧﻼﻗﯽ ﻧﯿﺰ دارد ﻛﻪ ازان ﺟﻤﻠﻪ اﺳﺖ:
ﭼﻮ ﮔﻮﯾﯽ ﻛﻪ وام ﺧﺮد ﺗﻮﺧﺘﻢ
ﻫﻤﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺎﯾﺴﺘﻢ آﻣﻮﺧﺘﻢ
ﯾﻜﯽ ﻧﻐﺰ ٣ﺑﺎزی ﻛﻨﺪ روزﮔﺎر ﻛﻪ ﺑﻨﺸﺎﻧﺪت ﭘﯿﺶ آﻣﻮزﮔﺎر دﯾﮕﺮ:
ﻛﺴﯽ ﻛﻮ ﺧﺮد ﺟﻮﯾﺪ واﯾﻤﻨﯽ
ﺗﻮ ﺑﯿﺮ ﻧﺞ را رﻧﺞ ﻣﻨﻤﺎی ﻫﯿﭻ
ﻧﯿﺎزد ٤ﺳﻮی ﻛﯿﺶ اﻫﺮ ﯾﻤﻨﯽ
ﻫﻤﻪ ﻣﺮدی وداد دادن ﺑﺴﯿﺞ