هریتی بارز Haraiti-Barez

اولین کوه متذکره زمیادیشت کوه "هریتی بارز" یا "هرا برزاتی"یا "هرا برزانی" Hara-berzati: است که قرار اصطلاح اوستا دورادور زمین را گرفته و تا مناطق شرقی امتداد داشت و پای آنرا آب تر میکرد. گایگر در اطراف موقعیت این کوه مطالعه کرده و میگوید: در اوستا فقره ایست بدین سان که: "میتهرا" پیش روی آفتاب پیش روی ماه و ستارگان بالای "هرا برزاتی" بلند میشود از روی این فقره به این نتیجه میرسد که کوه مذکور بطرف شرق بوده سپس چنین اظهار میدارد که من به این نظریه هستم که "هرا برزانی" نام محلی بوده و ازروی موقع تذکار معلوم میشود که معنی اسم آن "کوه های بلند" بوده و عبارت از تودۀ مرتفع پامیر میباشد زیرا هم بلندترین همه کوهها است و هم شاخه های آن بطرف شرق امتداد یافته گایگر این را گفته و نظریه بعضی کسانی را که کوه مذکور را عبارت از البرز جنوب سواحل خزر میدانند رد میکند. کوه "هو کریا" که در اوستا یاد شده هم عبارت از یکی از قله های پامیر است.