کتایون و اهرن

از کتاب: مسکوکات افغانستان در عصر اسلامی

کتایون و اهرن

دختر قیصر روم و ازدواج آنها

با شهزادگان آریانا


برش دختری لاله رخ کز پری

ربودی دل از کشی و دلبری

نهفته بز ریفت روی سرش

زیاقوت و در افسری بر سرش


جمشید و سلطنت "هفت کشور" خنبرس بامی "یا کشور زیبای اریانا – (خراسان مشرق (خورگران) مغرب (نیمروج) جنوب - آپاختر) شمال روم و چین دو کشور افسانوی زیبا رویان - سر زمین زیبا رخان ، و پریان - دختر رومی و چینی ملکه های زیبا و دل انگیز - روم من حيث روم شرقی یا (بیزانس) دختران قیصر - کتایون و اهرن کتایون زن گشتاسب - کتایون ما در اسفندیار - زن دانشمند - اهرن دختر دیگر قیصر - دختران قیصر روم و ازدواج آنها با شهزادگان آریانا اویزان کمان بزرگ بالای دروازه قیصر - کشیدن کمان و بردن دختر - آمدن گرشاسب - آشنائی با دایه دختر – ملاقات شبانه - زن (اهرن) دختر قیصر - رفتن گرشاسب به دربار قیصر - درخواست کشیدن کمان ارزوی دختر قیصر و شوق کشیدن کمان - توفیق پهلوان آریائی - بردن شرط - اعطای چند دانه بزرگ یا قوت از طرف گرشاسب - روانه شدن دو دلداده طرف وطن - مواصلت به نیمروز .

که داستانها حکایت میکنند که مؤسس (سلاله داد) جمشید شاه از (بلخ بامی) به هفت کشور سلطنت داشت. این (هفت کشور) عبارت از (هفت ایالتی) بود که در عصر سلطنت پهر اسب و گشتاسب به آریانا اطلاق میشد و مجموع آنرا در عهد زردشتی بنام (خنیرس بامی) یعنی "سرزمین درخشان" یا آریانای زیبا یاد می نمودند و بدین ملاحظه پایتخت آنرا "بلخ بامی" یا "بلخ نور افشان" میخواندند. (هفت کشور) اصطلاحی بود که پیشدادیان، کوانیان و خاندان اسپه آنرا علم ساخته و خارج از (هفت کشور) داخل آریانا ممالک همسایه خود را که شناسائی جغرافیائی شان به آنها محدود بود و تقریباً (دنیای قدیم آنوقته)  بحساب میرفت به صفت همسایگان (هفت گانه ) یا (هفت خواهر ) یا ( هفت کشور) تقسیم مینمودند و عبارت بود از: بارس - سند - هند - توران - چین - ماچین - خنیرس بامی یا آریانا در وسط آن. خارج ازین هفت کشور یک مملکت دیگر هم بود که داستانهای عشقی در روابط حماسی با پارس بیشتر قایم کرده بود و آن کشور روم بود این روابط با افسانه های بزمی و رزمی شاهنامه ها و گرشاسب نامه ها شروع شده و بالا ارتباط تاریخی جنگی تا عصر ساسانی دوام یافته و به کشور ما بی تاثیر نمانده است . کشور روم برای ما مانند : چین و ماچین مخصوصا در آن دوره های قدیم باستانی کشور پریان سرزمین باستانی پری چهرگان ، ملکه های افسانه ای زیبا بشمار میرفت که شنیدن آن افسانه ها در ماورای خواب و خیال ، انسان را پرواز میداد ، چه داستانهای خیال انگیز دختران چینی و رومی در افسانه های قدیم ما نقش مهمی بازی کردند . دور حقیقت کشور روم دارای دو جنبه بود - کشور روم شرقی و کشور روم غربی . روابط ما با پارس و روم در همان دوره های باستانی با روم شرقی بر قرار بود و از روم غربی اطلاعی نداشتیم روم غربی عبارت بود از (سرزمین اتروسکها) که پیش از ظهور (رومی و ژولیت) مدنیت درخشانی از خود باقی گذاشته اند. روم شرقی که آنرا (بیزانس) هم میگویند و (رومیه) یعنی (قسطنطنیه) تنها رومی است که هر گونه ارتباط با شرق قایم کرده است .