هلالی

آتشکده مینویسد که هلالی از ترکهای جغتایی است که در استرآباد متولد شده و در جوانی به هرات رفته و در آنجا کشته شده است ملا یوسف در عین الوقائع به جمله مزارات داخلهٔ شهر هرات می نگارد که هلالی سیّد است و او را به تهمت رفض در هرات سنگسار کرده میان چهارسو دفن کردند به هر صورت به عقیده این هر دو نفر هلالی همان هلالی معروف صاحب دیوان است قبرش به چهار سوی هرات بوده و در اواخر دورۀ امانی از طرف حکومت همان وقت خراب و موضع آن را برای ساختن دکان به فروش رسانیده اند که تا هنوز آثار قبر فروخته شده هلالی با کمال خوبی واضح است. 

از آنجایی که با سبک قریحه هلالی و سلامت طبع او همه کس آشنا است، در اینجا یک دو سطری از او نقل کرده و محض خاک توده آن هلال آسمان ادبیات را معرفی کردیم هلالی از معاصرین شاه اسماعیل صفوی بوده یقین در اواسط صد نهم زندگانی داشته است.

ای نور خدا در نظر از روی تو ما را

بگذار که در روی تو بینیم خدا را

بلبل به باغ و جغد به ویرانه ساخته 

هر کس به قدر همت خود خانه ساخته

نظاره کن در آینه خود را حبیب من 

اما به شرط آن که نگردی رقیب من