نخستین سلطه سیاسی و سراغ ادبی افغانی در هند

‫ﻟﻮﺩﻯ‬ ‫ﻃﺎﻳﻔﻪ‬ ‫ﺍﻳﺴﺖ‬ ‫ﺍﺯ‬ ‫ﺍﻓﻐﺎﻧﺎﻥ‪،‬‬ ‫ﻛﻪ‬ ‫ﺩﺭ‬ ‫ﺣﺪﻭﺩ‬ ‫)‬ ‫‪۳۷۰‬‬ ‫ﻕ‬ ‫‪۹۷۰‬‬ ‫ﻡ(‬ ‫ﺣﻜﻤﺪﺍﺭﻯ‬ ‫ﺍﺯﻳﻦ‬ ‫ﻗﺒﻴﻠﻪ‬ ‫ﺑﻨﺎﻡ‬ ‫ﺷﻴﺦ‬ ‫ﲪﻴﺪ‬ ‫ﻟﻮﺩﻯ‬ ‫ﺍﺯ‬ ‫ﻣﻠﺘﺎﻥ‬ ‫ﺗﺎ‬ ‫ﺩﺍﻣﻨﻪ‬ ‫ﻫﺎﻯ‬ ‫ﻛﻮﻩ‬ ‫ﺳﻠﻴﻤﺎﻥ‬ ‫)ﻛﺴﻴﮓ‬ ‫ﻏﺮ(‬ ‫ﺣﻜﻢ‬ ‫ﻣﲑﺍﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺎﺟﻴﻪ‬ ‫ﭘﺎﻟﻪ‬ ‫ﻛﺎﺑﻠﺸﺎﻩ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺭﺍﺟﮥ‬ ‫ﺗﻜﺴﻴﻼ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻻﻫﻮﺭ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻭﻳﻬﻨﺪ‬ ‫ﻣﺘﺤﺪ‬ ‫ﺑﻮﺩ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺩﺭ‬ ‫ﻣﻘﺎﺑﻞ‬ ‫ﺍﻣﲑ‬ ‫ﺳﺒﻜﺘﮕﲔ‬ ‫ﭘﺪﺭ‬ ‫ﺳﻠﻄﺎﻥ‬ ‫ﳏﻤﻮﺩ‬ ‫ﻛﻪ‬ ‫ﺣﻜﻤﺮﺍﻥ‬ ‫ﻏﺰﻧﻪ‬ ‫ﺷﺪ‬ ‫ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ‬ ‫ﻣﻴﻜﺮﺩ‪.

‬‬ ‫ﺍﺯ‬ ‫ﺍﻋﻘﺎﺏ‬ ‫ﺷﻴﺦ‬ ‫ﲪﻴﺪ‪،‬‬ ‫ﺷﻴﺦ‬ ‫ﺭﺿﻰ‬ ‫ﺑﺮﺍﺩﺭﺯﺍﺩﻩ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻧﺼﺮ‬ ‫ﭘﺴﺮﺵ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺍﺑﻮﺍﻟﻔﺘﻮﺡ‬ ‫ﺩﺍﺅﺩ‬ ‫ﺑﻦ‬ ‫ﻧﺼﺮ‬ ‫ﺭﺍ‬ ‫ﻣﻰ‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﻴﻢ‬ ‫ﻛﻪ‬ ‫ﺩﺭﺳﻨﮥ‬ ‫)‬ ‫‪۴۰۱‬‬ ‫ﻕ‬ ‫‪۱۰۱۰‬‬ ‫ﻡ(‬ ‫ﺳﻠﻄﺎﻥ‬ ‫ﳏﻤﻮﺩ‬ ‫ﻫﻤﲔ‬ ‫ﺍﺑﻮﺍﻟﻔﺘﻮﺡ‬ ‫ﺩﺍﺅﺩ‬ ‫ﺭﺍ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺳﻠﻄﮥ‬ ‫ﺩﻭﺩﻣﺎﻥ‬ ‫ﻟﻮﺩﻳﺎﻥ‬ ‫ﻣﻠﺘﺎﻥ‬ ‫ﺭﺍ‬ ‫ﺧﺎﲤﻪ‬ ‫ﺩﺍﺩ‪.

‬‬ ‫‪۱۰۵‬‬ ‫ﺍﻳﻦ‬ ‫ﳑﺜﻞ‬ ‫ﺍﻭﻟﲔ‬ ‫ﺛﻘﺎﻓﺖ‬ ‫ﺍﺳﻼﻣﻰ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺍﻓﻐﺎﻧﻰ‬ ‫ﺩﺭ‬ ‫ﻫﻨﺪﺍﺳﺖ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺩﻭﻧﻔﺮ‬ ‫ﺷﻴﺦ‬ ‫ﺭﺿﻰ‬ ‫ﺑﺮﺍﺩﺭﺯﺍﺩﮤ‬ ‫ﲪﻴﺪ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻧﺼﺮ‬ ‫ﺑﻦ‬ ‫ﲪﻴﺪ‪،‬‬ ‫ﻗﺪﳝﱰﻳﻦ‬ ‫ﻣﻨﻈﻮﻣﺎﺕ‬ پشتو‬ ‫ﺭﺍ‬ ‫ﺩﺭ‬ ‫ﻣﻠﺘﺎﻥ‬ ‫ﺳﺮﻭﺩﻩ‬ ‫ﺍﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺣﻮﺍﻟﮥ‬ ‫ﻛﺘﺎﺏ‬ ‫ﺍﺧﺒﺎﺭﺍﻟﻠﻮﺩﻯ‬ ‫ﺗﺄﻟﻴﻒ‬ ‫ﺷﻴﺦ‬ ‫ﺍﲪﺪ‬ ‫ﺑﻦ‬ ‫ﺳﻌﻴﺪ‬ ‫ﻟﻮﺩﻯ‬ ‫)‬ ‫‪۶۸۶‬‬ ‫ﻕ‬ ‫‪۱۲۸۷‬‬ ‫ﻡ(‬ ‫ﲟﺎ‬ ‫ﺭﺳﻴﺪﻩ‬ ‫ﺍﺳﺖ‬ ‫‪۱۰۶‬‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺑﺎﺳﺘﻨﺎﺩ‬ ‫ﺁﻥ‬ ‫ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ﻣﻰ‬ ‫ﺗﻮﺍﻧﻴﻢ‬ ‫ﻛﻪ‬ ‫ﺩﺭ‬ ‫ﺍﻭﺍﺳﻂ‬ ‫ﻗﺮﻥ‬ ‫ﭼﻬﺎﺭﻡ‬ ‫ﻫﺠﺮﻯ‬ ‫ﻛﻠﺘﻮﺭ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺍﺩﺏ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻓﻜﺮ‬ ‫ﺍﻓﻐﺎﻧﻰ‪،‬‬ ‫ﻋﲔ‬ ‫ﺗﺎﻣﻠﺘﺎﻥ‬ ‫ﺭﻳﺸﻪ‬ ‫ﺩﻭﺍﻧﻴﺪﻩ‬ ‫ﺑﻮﺩ‪.

‬‬