ضمير وصفی

صفتی که به جای اسم می نشیند.، مانند :درس برای ناخوانها ، تنبلها ازکارمی گریزند. دلبرآن نیست که‌مویی ومیانی دارد. خوبان درین معامله تقصیر می کنند . دلبر، خوبان و ناخوانها وتنبلها و دیگر ضمیر وصفی اند که در شعرشناسی صفت هنری نامیده می شوند.

صفت از نگاه ساخت ساده ، مرکب و مشتق است .صفت ساده آن است که تنها یک کلمۀ مستقل باشد . مانند:

سفید ، سیاه ، نزدیک ، دور ، روشن ، تاریک. صفت مرکب آن است که از چند کلمه ساخته شده باشد ، مانند:

سر حلقه ، شیر پنجه ، شیرین سخن ، دل نواز ، خوش خوان ، گران فروش ، با همت ، بی هوش ، نا درست ،

صفت از نگاه معنا تقسیم می شود به :-صفت فاعلی۲- صفت مفعولی۳- صفت نسبتی۴- صفت عادی

صفت فاعلی آن است که بر کنندۀ کاری و یا دارند یا پذیرنده حالتی دلالت کند .گوینده ، فروشنده ، جوینده ،

صفت مفعولی بیان کنندۀ حالت چیزی یا کسیست که فعلی بروی واقع شده است یا وضعی را پذیرفته است .

شکل سادۀ آن از افزایش ( ه ) به مادۀ ماضی افعال ساخته می شود ، مانند : نوشته ، دیده ، شنیده ،

درزبان گفتارگاهی پساوند گی برآن می افزايند ، مانند ديدگی ، شنيدگی ، (مادة‌ماضی صورت ماضی مطلق فعل است . از نوشتن نوشت ، ازرفتن رفت و ازشنیدن شنید.

پس، رفته ، آمده ، نشسته ، دویده ، رسیده ، خفته ، نمونه های فعل وصفی به شمار می روند .

مادة‌فعل را در بیان فعل یا کنش می خوانید.

گاهی پيوستن يای نسبت ، ( ه ) ، ين و ينه به اسمی صفت می سازد . اين گونه صفت را صفت نسبتی می گويند

مانند: زبانی ،‌ کتابی ، دندانه ، جویه ، ‌ زرین ، نمکین و چوبینه وسیمینه .

صفت از نگاه همسنجی : صفت از نگاه همسنجی ( مقایسه ) سه گونه است : ـ صفت مطلق ، همه انواع سه گانه صفت اند که از نگاه ساختار بر شمردیم . ـ صفت برتر یا تفضیلی که از مقایسه دو چیز بر می آید ، مانند روشنتر ، سبکتر ، هوشیارتر . ـ صفت برترین یا صفت عالی که مقایسه يک کس يا يک چيز را با چند کس و ياچند چيز نشان می دهد و با افزایش ( ترین ) در انجام صفت مطلق ساخته می شود . زیبا ترین ، خوش بخت ترین . آگاهترین .