هخامنشیان اودتاریخ پرمخ دافغانستان خاوري

هرهيواد تاريخي، دمخه ترتاریخ لرغوني پرونوهستوار داستاني أوئيمه داستاني د وري لري، چې په هري يوي مي ومره چي دراد بو ډخپرونو تاکلی وخت مناسبه ګڼله رڼااچولې ده. اوږدې دورې، تاريخي،ترتاریخ دمخه درسم الخط اوليکنې دورې دي، چې زموشي دهيوادليکلي تاریخ داریایائود يوي قبیلي هخامنشپانو له کورنی خه پبل گیري اصل اربانی قبیلي چی هند . افغانستان او ایران ته خبري شوي دي يو وخت په شمال کي دامو سیند په اورد و کی دسردریا او دخزر په خندوگي يوخای اوسيدلي او بيا وروسته له بیلابیلو لاروخخه دجنوب پر لوري ښكته راغلي دي، چسې دلويدیخ پر لوري دزگروس له فرولو اوبتي اودختیخ بر خواد اباسین ترطندو خيري شوي دي لویديخ لور ته له غير اریانی وگرو سامپانو آشوربانو سره او همد ارنگه دختيخ پر لور داندوس یاسند پر لور له «دراویدي) وګړو سره مخامخ شول او ډيرې خونری چگړي بي ترمنخ پیې شوي چې دلویدبیخ به جبهه کي ماد، ارپایانو د آشوریانو مقاومت مات گر او ددي په تعقيب سره د هخامنشي قبیلي دایران جنوب پلو نه دفارس به سیمه کی دپو مقشدر سلطتت په جوږ ولو بربالی شوي، او

ددې تبر موسس لوى سیروس) یا ركوروش) و: چې دلرغونېمانی دستروشخصشونو اوتابغه وو په وله کی شمپرل کیری چی پر "، ۵۵ه م ن واكمني ته رسیدلی دی، او پایخون بي بیا شر ۳۳۰۰ م ز پوري ددوه سوه کلوسو په وہو کې و اكمني ترسره کرې چي دهغوي په وله کي خو تشه رد اربوش، او رخشا۔ـن، ډير شهرت لري . دهخامنشبانو دولث جي لومری پواخی دفارس په ولاست کی محوه و ورو ورو يې دختیخ اولویدیخ پر الور پراخوالی وموند تر دي چوري حي دولابترو شميره پې له ۲۸ څخه و اوششه او دپراخوالی ساحه یی دهغه وخب دخلوو نویو او مشهورو سیندونو لکه داینوب نیل ، شیعون أو جبحون ترسیعو بي پراخبت وموندله اودغه وخت لومرنی اریایی اوشاریخي امبراطوري منځ نه راغله تاریخی دوره با دافغانستان راتول شوي ستاریخ همدغه د اپیران دهخامنشي له کورتی ته پیل کیږي خکه چې ددي دوري په پو شمبر کاتو کي دخینو ځایوشو اودهمغر سيمو دخلكو او حنی دسترو شخصینونو دنومونو بادونه په میخی خط شوې ده .. و دیوشمير شخصيتونونومونه یو شمېر مضالبو سره دتاریخ زړه ته سبارل شوي دی، تو وبلای شو چی ۵۵ م ز کال اویاد شیرمي م ز پیری نیماني دافغانستان تاریخی دوري بیل دی، اوتراوسه داسي کوم دپر لپا چي ددي خاورې په تاريخي پو پورتي اړه لري نه دي موندل شوي نو باید چي همدغه كال او همد له زمانه دافغانتان دنار بخی دوري پیل وگنو په دي کې شك نشته چې په دغه دوره او دغه زماته کی دهندو کش شاوخوا سیمو کي ختيخ لويديخ، شمال، جنوب پلوته تول خلك آباد وو او پر زراعتي معدشي او حیواني پید اوار يي درلودل، خلکو پي دوخت وسله به لاس درلوده او په هر ولایت کی دقوم مشرائو او سرد ارانو واگمنی درلوده او دغه تول خپزونه له يوناني أو ایرائي منابعو هخامنشي پاچاهان په باختریش ربلخ، هارموا دهري رود حوزه هراوبشي ( هر مند حوزه، زرنگا یادر انجیان اسیستان، شت گوش و غرشی مركزي سیمي، او گندارا اننگرهار او تول مشرفي سعت، بالد تي تر پوالر يرغلونو وروسته واك وموند او ددې ولايتونو نوم او شهرب دهخمنشي امپراطوري په فتح شويو ولایتونو کې وشميرل شو.

دهخامتشیانو داداری دول خرنگوالی، دمالباتو اخستل او نور دیرمه مفصلي رسالي غواړي، خو بوعمده نکي دادي چي بیا هم قومی أو سیمه اپرزو سردارانو په هر ولايت کې نفوذ او حکومت درلود چې استان بانو او ستاتراپانو به وهمد غو مشرانو په هرسته خپلی نانب الحكومني دندي سرته رسولي ددي مقالي دلیكلو اساسي مقصد دادی چی دافغانستان دخاوري دمختلفو ځايونو او مشهورو شخصيتونو نومونه او همدارنګه ددې خاورې ديو شمېر تاربخي پیو شرح په همدغه د هخامنشياتو په دوره گي ليكل شوي، أو دافغانستان دتاریخ ولو نه له همدغه وخت نه پیل كیري دولايتونو دنومونو له يادونې دمشهورو شخصيتونو له کتنې او دځانګرو حيواناتو له ليدنې پرته دهرې سیمې خلك له خپلو سيمه ایزو جامو سره پر جمشید تخت بادهخامتشیانو پر پلازمینه بپه لویوشوہل شویو مجسمو کی ثبت او لقش شوي دي. وافغانستان په لرغونی تاریخ کی دهخامنشیانو دوه سوه کلته دوره دفرهنگد معماري سبك مطالعه، ادب او هنر له نظره دیر ارزبت الري مونر دفرهنگ او هنر په دنيا کي ډ پر خپزوشو په یونانی دورې پوري شړو ، داخرکنده ده چی د بوتاتیاتو دوه سوه كلنه دوره حتما پر تولو هنري أوفرهنگی برخو اغيز لري، خو باید هيڅکله تر هغي وراندی دهخامنشیانو دوه سوه کلنه دوره هيره تکرو خکه چي د یرو فرهنگي، هنري او ادېي مسائلو پيل په هغې دورې پورې اره الری. دایرانی پونانی هش، آرامی اوخروشنی لبلد دود يوشمير معماري سبكونه دعمومي الاروجورول دلارو په اوردو کی د کاروان سر ایونو دجورولو مفکورد. داریکو پراخول دبحري لارو پیژندل او نور ډير مطالب په دې دورې پورې اړه لري. باید وواو چې دیونانیانو ددورې پيل له همدې دورې څخه کيږي.