کوه فیل سر

از کتاب: بگرام ، فصل چهارم

بطرف جنوب غرب شهر (پایتخت بگرام) کوهی است که برزبان چینائی آنراPi - lo - sa - lo 

(پی - لو - سا - لو ) و بومیان Piluoara "پیلو سارا" یعنی "پیل سر فیل سر" میگویند و وجه تسمیه آن این است که وضعیت آن بشکل سر فیل است در زمان قدیم وقتیکه "تاتا گاتا" بودای اولیه زنده بود این کوه را Singksen "سیانکسکین" یعنی (فیل ثابت) میگفتند . در افسانه ها میگویند که بالای کوه صخره بزرگی است که " تاتا گاتا" فراز آن با جماعه اجنه ملاقات نموده و تحایف ایشان را پذیرفته بود چندی بعد "اشوکا" بزرگترین سلطان سلاله "موریا" که بر افغانستان شرقی و جنوبی هم حکمفرمائی داشت بالای همین صخره استوپه به بلندی ۱۰۰ قدم آباد نموده و آنرا از لحاظ محکمی استوپه "بی لو سارا" یعنی " فیل قوه" یا "فیل سر" میگفتند در مخزن این استوپه از اشیای متعلفه "تاتا گاتا" یادگارهای زیادی مانده بود چون بطرف شرق ریزه کوهستان هنوز هم شاخۀ کوه بچه ئی بنام "عاشقان" یاد میشود احتمال دارد که این کوه همان کوه "اشوکا" باشد که آهسته آهسته مفهوم معنی اسم اصلی آن با مرور زمان در خاطره های اهالی بومی رنگ دیگر گرفته و "اشوکا" به "عاشقان" تبدیل شده است.