32

معاهدۀ مودت

از کتاب: تاریخ تجزیه شاهنشاهى افغان

که در هرات بین میجر تاد رزیدنت گورنر جنرال هند و شاهزاده کامران والی هرات به تاریخ ۱۳ اگست ۱۸۳۹م ۲ جمادى الاخر ۱۲۵۵ هـ امضاء شده است:

۱- بین حکومت انگلیس و شهزاده کامران و ورثه و اخلافِ او همواره رشتۀ دوستی محکم خواهد بود. 

۲- حکومت انگلیس حکمرانی هرات را به شهزاده کامران و جانشینان او عطا کرده و اقرار میکند که در امور داخلی حکومت هرات دخلی نخواهد کرد.

۳- برای استواری روابط دوستی یک نفر نمایندۀانگلیس بدربار کامران مقیم خواهد بود و متقابلاً نمایندۀ هرات هم بدربار گورنر جنرل هند مقرر شده می تواند.

۴- دولت انگلیس همواره امدادِ نقدی و حفاظت حکومت هرات را خواهد کرد و اگر حمله خارجی واقع گردد، کمک لشکری هم خواهد نمود.

۵- کامران تعهد میکند، که در منطقۀ حکمرانی خویش جلوگیری برده فروشی را خواهد کرد. ۶- برای حفظ روابط دوستی شهزاده کامران همواره به مشوره حکومت انگلیس و شاه شجاع الملک کار خواهد کرد، و با هیچ نماینده شاهی و انگلیسی مخالفتی را روا نخواهد داشت.

۷- اگر اختلافی بین کامران و حکام او و یا شاه شجاع روی دهد فیصلۀ آنرا به حاکمیت دولت انگلیس خواهند کرد. 

۸- کامران بدون اطلاع و صوابدید نماینده ،انگلیس با هیچ دولت و یا حکمران خارجی مکاتبه و مذاکره نخواهد کرد. 

۹- برای حفظ منافع خود و ملت افغان شهزاده کامران هیچ شخص اروپائی و فرنگی را جز انگلیسی مستخدم نخواهد نمود، و نه احدی را در کشور خود اجازۀ دخول خواهد داد.

۱۰-  کامران تمام موانع امور تجارتی را مرفوع کرده و به ترقی آن حسب مشوره و هدایت ایلچی انگلیسی خواهد کوشید. 

۱۱-  تا وقتیکه حکومت هرات در خاندان کامران باقی است ده مادۀ سابقه مرعی و قایم خواهد بود. (هرات امضا میجر تاد ایلچی گورنر جنرل) منظوری گورنر جنرل ۱۶ مارچ ۱۸۴۰م

(معاهدات اردو، ص ۱۶۲، ج ۷)