عسجدی
مرات الخیال با یک دعوی مسند مومیالیه را هراتی قید میکند و یک تذکرۀ خطی نیز به اسناد دو تذکرهٔ دیگر او را هراتی اصلی تعریف مینماید. تنها ملّا آذر است که از این حقیقت صرف نظر کرده، عسجدی را در قطار شعرای قاین ذکر کرده است. گمان میرود در قاینی بودن آن دلیل واثقی نداشته باشند. نامش عبدالعزیز بن منصور است. با فردوسی معاصرت و به عنصری شاگردی نموده سلطان محمود غزنوی با احترام کاملی از او استقبال میکرد. ایام زندگانی او در صد چهارم هجری بوده است. غیر از این چند سطری که آتشکده و مرآت الخیال نقل می نمایند.
دیگر آثاری از این استاد بزرگوار به دست نیامد.
ز بس خونها که میریزی به غمزه
شمار کشتگان ناید به یادت
گر از خون ریختن شرمت نیاید
ز رنج غمزه باری شرم یادت
آن چشم پیاله بین به جان آبستن
هم چون صنمی به ارغوان آبستن
نی نی غلطم پیاله از غایت لطف
آبی است به آتش روان آبستن