آریاورته

دانایان قبایل ویدی یا ریشی ها برای تمیز کتله آریائی از دیگران و با کی عرق و خون و تقویه روحیات آریائی در نسل و بلند نگه داشتن معنویات افراد همان طوریکه بر خود نام مشخص و با مسمی گذاشتند براى خاک مسکونه خویش هم اسمی وضع کرده بودند که تحولات آنرا مطالعه میکنیم. درین هیچ شبهه نیست که ریشی ها برای ادای این مطلب از اسم "آریا" و ترکیب آن با کدام کلمه دیگر که مسکن، خاک، سرزمین رهایشگاه، مهد و غیره معنی داشت اسم مرکبه ساخته بودند که معنی آن "خاک آریا"، "مسکن آریا" میشد و آن عبارت از "آریاورته" است.

این اسم مرکب از دو کلمه "آریا" و "ورته" است. معانی ومفهوم اولى شرح یافت و دو مى خاک و جای معنی دار خاک و جای معنی دارد. معنی لغوی و ترکیبی آن "جای و مسکن آریا" میشود و بصورت اصطلاحی آنرا چنین هم ترجمه کرد، اند: "سر زمینی که آریا در آن نسل بعد نسل تولد شده است". آریا ورته ابتدا به معنی محدود "مهد تو لدی" آریا یعنی سرچشمه و حوزه اکسوس را در بر میگرفت و بعد ازینکه آریاها از باختر به دیگر نقاط دو طرفه هندوکش انتشار یافتند تمام مملکت مازمانی بنام "آریاورته" یاد میشد. امکان دارد که کلمۀ "ورته" در جنوب هندوکش مخصوصاً در حوزه ارغنداب "ورشه" هم تلفظ شده باشد زیرا وقتیکه قبیله "بهارانه" از مملکت ما به هند مهاجرت کردند بوزن "آریاورته" آنجا را "بهاراته ورشه" نام نهادند. "ورشه" هنوز در پښتوی ارغنداب بصورت "ورشو" باقی مانده و "چراگاه" معنی دارد. چون چراگاه از نقطه نظر مفهوم با اولین مراتب زندگانی آریائی ارتباط دارد و زمانی را یاد دهانی میکند که این قوم هنوز مالدارو زراعت پیشه بود "ورشو" یا چراگاه بنظر ایشان بصورت مادی و معنوی اهمیت خاص داشت و هیچ از امکان بعید نیست که در صفحات شمال هندوکش وحوزه ارغنداب که هر دو برای تربیه حیوانات خیلی مساعد است "آریاورته" بار اول در مورد "چراگاه آریا" استعمال شده و با فرق لهجه در جنوب هندوکش و سواحل ارغنداب با همان مفهوم خود "آریا ورشه" شده باشد و وقتیکه قبیله "بهاراته" باحیوانات خود به حوزه "سندهو" (سندو پنجاب) سرازیر شدند آنجا را بنام خود "بهارانه ورته" موسوم ساختند.