138

انجام تخت طلا

از کتاب: سلطنت غزنویان ، فصل دوم

مسعود که خود در تعمیر ذوقی نفیس داشت و در هندسه آیتی بود سه سال پیش فرمان داده بود تختی در خور حشمت وی و سزاوار جلال و شکوه در بار غزنه تعمیر کنند و درباره تاج خود نیز که از گوهرها گران شده بود و او را رنج میداد حکم داده بود که هنرمندان کاری کنند که سرش از شکوه تاج سلطانی آزار نبیند و گوهری نیز ازان کلاه دلکش کاسته نگردد استادان هنرمند سه سال بدین کار مصروف شدند سر انجام در شعبان سال 429 کار آن پایان رسید سلطان فرمان داد تا آنرا در صفه بزرگ در سرای نو بنهند و جشنی عظیم بپا دارند - بیهقی که خودش در این مراسم حاضر بود و تخت و تاج را دیده است چنین می نگارد: (کوشک را بیا راستند و هر کس که آن روز آن زینت بدید پس از آن هر آنچه بدید وی را بچشم هیچ ننمود ازان من باری چنین است از ان دیگران ندانم... تخت همه از زر سرخ بود و تمثال ها و صورت ها چون شاخهای نبات از وی بر انگیخته و بسیار جوهر در او نشانده همه قیمتی و دار آفرینها بر کشیده همه مکلل بانواع گوهر وشارد وانکی دیبای رومی بروی تخت پوشیده و چار بالش از شوشه زربافته و ابریشم آگنده مصلی و بالش پس پشت و چار بالش دو برین دست و دو بران دست و زنجیری زراندود از آسمان خانه صفه آویخته تا نزدیک صفه تاج و تخت و تاج را در او بسته و چار صورت روئین ساخته بر مثال مردم و ایشان را برعمودهای از تخت استوار کرده چنانکه دست ها بیازیده و تاج را نگاه میداشتند و از تاج بر سر رنجی نبود که سلسله ها و عمودها آنرا استوار می داشت وزیر کلاه بادشاه بود و این صفه را بقالی ها و دیباهای رومی بزر و به قلمون بزر بیاراسته بودند وسه صدو هشتاد پاره مجلس زرینه نهاده هر پاره یک گزدرازی و گزی خشک تر پهنا و بران شمامه های کافور و نافه های مشک و پاره های عود وعنبر و در پیش تخت اعلی پانزده پاره یاقوت رمالی و بدخشی و زمرد و مروارید و پیروزه و در آن بهاری خانه خوانی ساخته بودند و در میان کوشکی از حلواتا به آسمان خانه امیر از باغ محمودی برای کوشک نو باز آمد و در این صفه بر تخت زرین ب نشست و تاج برز بر کلاهش ود بداشته و قبا پوشیده دیبای لعل بزر چنانکه جامه اندکی پیدا بود و گرد بر گرددار آفرین ها غلامان خاصه گی بودند . یا جامه های سقلاطون و بغدادی و سپاهانی و کلاه های دو شاخ و کمرهای زر و معالیق وعمودهای سیمین و این غلامان دورسته همه با قباهای دیبای ششتری و اسپانی ده بساخت مرسع بجواهر و بیست بزر ساده و پنجاه سپرزر دیلمان داشتند از ان ده مرصع بجواهر و مرتبه داران استاده گردیزی انجام این مراسم را در سال 427 میداند و میگوید در این سال هم کشک نو انجام شدو هم تخت زرین و وی برانست که وزن این تاج که آنرا از زر و جواهر ساخته بودند هفتاد من بود.