32

چاپتونچی

از کتاب: ظهیرالدین محمد بابر

یکی از عملیات خطرناک جنگی در طول زنده گانی عسکری بابر رسم "چاپقون " است که معنی آن شبخون و حمله ناگهانی و چاپیدن اموال و غارت مواشی دیگران باشد . و این کار همواره داخل تاکتیک حربی نبود ، بلکه برای بدست آوردن خوراکه و مواشی و اموالیست که به لشکریان در اوقات لازمه داده میشد . بابر همواره ، چه در افغانستان و چه در هندوستان ، دسته های "چاپقونچی" داشت که ناگهانی بر سر قبایل افغانی و یا در هند بر مردم می تاختند ، و در اکثر این تاخت و تاز ، خود بابر هم حصه میگرفت . در بابرنامه با چاپقون های متعدد بابر بر قبایل افغانی غلجی و در کورم و بنو و غیره بر میخوریم که در هر چاپقون به هزاران عدد مواشی و حیوانات بار بردار  را بغارت ودر بین لشکریان خود تقسیم کرده است.


جای تعجب است که این رسم چاپقون  درهندوستان که بابر در آن جا دارای خزاین وافر وحشم و طمطراق شاهانه است نیز تعقیب میگردد و از آن جملۀ چاپقون های است که در هند چند ماه پیش از جنگ پانی پت بعمل آورده است رسم چاپقون در قبایل آسیای میانه و ازبک رواج داشت و بابر آنرا از آنجا با خود انتقال داده بود. که علاوه بر بدست آوردن اموال و آذوقه وسيلۀ ترس وتعجيز خصم هم بود .