32

کاروه

از کتاب: طبقات ناصری (جلد ۱/۲) ، فصل تعلیقات ، بخش ترجمۀ مؤلف
01 January 1280

این آلة دفاعي قديم جنگی که دربین مردم افغان مستعمل بود،نام آن هم پشتو است،که کاړوه یا کروه، ( Karwah ) نامیده می شد،منهاج سراج نیزازین آله دفاعی و کلمه پشتو نام برده ، ومستر راوراتی گوید:که این آله قدیم دربین افغانان موجود بود، وبدوره قبل از تفنگ تعلق دارد، که برای حفظ از اصابت تیرها استعمال می شد.وآنرا طوری می ساختند، که پوست گاو و یاگومیش را ازکاه ياعاف خشك پرمی کردند،و دراثنای جنگ هرکس آنراپیش روی خود گرفته و به جنگ اقدام می کرد،تا ازتیرهای طرف مقابل محفوظ باشد. درقرن (۱۵) این آله را یوسفزائی ها درجنگ های مردم دلازاك استعمال می کرده اند (۱)

افضل خان ختک که یکی ازمورخان افغان است،درتاریخ معروف خویش که بزبان پشتو نوشته (حدود ۱۱۱۰ )درشرح یکی ازجنگها شرحی ازين آله می نویسد، که ترجمه آن چنين است، قوم اتمان خیل پوستهای گومیش ها را چنان پرکردند، که دراوقات جنگی و آنراپیش روی خود گرفته می بردند،وازآسیب تیردشمنان محفوظ می ماندند (۲)

درنسخه لطايف الاختبارمولفه رشيدخان معروف به بدیع تونی (رك: ج افهرست ریوص ۲۶۴ وج سبک شناسی بهارص ۳۶۸ نیزذکری از(کارو) و کاروهای دکنی می آید که درحین محاصره قندهار (۱۰۶۲ه) عساکرهندی استعمال می کردند. 

باين ترتیب آلة كارو درزمان قدم ببین افغانان مستمل بود،واین کلمه هم پشتو است.چون آله مذکوربعد ازایجاد تفنگ ازبین رفته، بنابراین استعمال نام آن هم درپشتو کمترگردیده است.