خانواده (کولاKulas)

درین شبهۀ نیست که اساس اولیۀ حیات آریائی در باختر وسائر نقاط آریانا به روی خانواده گذاشته شده و خانواده هستۀ تشکیلات حیات اجتماعی آنها را تشکیل داده بود آریائیها کانون خانواده گی را خیلی محترم و مقدس می شمردند زندگانی خانواده گی در اثر عروسی اصولی بمیان آمده و نظام خانواده تحت نظارت پدر که رئیس روحانی و اداری بود سرپرستی و اداره میشد خانه با مفهوم عائلوى و خانواده بحیث اولین کانون کوچک ساده و پر کیف در حیات اجتماعی اولیۀ آریائی رول مهمی بازی کرده و روح آنهم وجود زن بود چنانچه "ویسوا میترا" ریشی بزرگ و فرزانه این فلسفۀ حیاتی را به این و جیزه ادا کرده که: "زن خانه است" عروسی که تهداب تشکیل حیات خانوادگی میباشد نزد آریائی ها در اثر عشق و علاقۀ طرفین انجام میگرفت عموماً در یک خانوادۀ آریائی تا سه پشت اعضا وجود داشت و ازان غالباً تجاوز نمیکرد زیرا طوالت عمر در میان ایشان نسبتاً کم بود و یکی از آرزوهای آنها که از خلال سرودها معلوم میشود طوالت عمر است.  پدر به کلمۀ "پانی Patti یعنی (بادارومالک) یا پیتری Pitri یعنی (غذا دهنده) مسمی بود. این اسم از فعل (پو Po) یعنی غذادادن اشتقاق شده و اشاره میکند که غذادهنده خانواده پدر بود. مادر مسمی به ماتری  Matri این اسم از فعل ( ما Ma ) اشتقاق یافته که معنی آن (اندازه کردن و تقسیم کردن) است و ارائه میکند که تقسیم خوراک و غیره در خانه وظیفه مادر بود. پسر به کلمه سوتا Suta و سو نو Sunu یاد شده که معنی آن (طرح شده یا مرید) میباشد دختر را براتی Brati میگفتند این کلمه از (بری Bri) اشتقاق شده و معنی آن "دسترس" میباشد.

در سرودهای ریگ وید. در تذکر اسمای اعضای خانواده ترتیب ذیل اتخاذ شده که اول اسامی ارکان مردانه که عبارت از پدر و پسر باشد و بعد از آن کان زنانه که عبارت از مادر و دختر است تذکر رفته اند. اگرچه در خانواده آریائی بین شوهر وزن مساوات کامل وجود داشت وزن خیلی محترم بود معذالک پدر بواسطۀ نیروی طبیعی رئیس خانواده بشمار میرفت قربانی کردن و خواندن سرودهای مذهبی در کانون خانواده وظیفه پدر بود چنانچه او را "هارتی Harti" یعنی قربانی کننده و "هاروی Harvi" یعنی خوانندۀ سرودها مینامیدند مقام پدر در خانوادۀ آریائی خیلی مهم است زیرا بعلاوه ریاست اداری و روحانی مربی و معلم اطفال خود هم بشمار میرفت. مشارالیه مکلف بود که هر چه سرمایه معنوی داشته باشد همه را به اولاد خود منتقل سازد و این کار از وظایف اولیه مذهبی آنها حساب میشد و همین رویه سبب شد که سرودهای آنها بمارسید. پدر آریائی با اولاد خودرؤف و مهربان بود حق تادیب اولاد خود را داشت ولی درین راه مبالغه نمیکرد چنانچه یکنفر که پسرش را کور کرده است همیشه در سرود ها طرف توبیخ واقع شده است. در مبحث سرود ها متذکر شدیم که هر جزوۀ سرود ریگ وید کاریک خانواده بود ازین پوره معلوم میشود که خانواده های ریشی ها چه حیثیت کانون بزرگ علمی و ادبی خود داشت و چطور اعضا واحفاد خانواده ها در خراست میراث معنوی صرف مساعی میکردند.

ار کان زنانه در خانواده آریائی مقام خیلی محترم وارجمند داشت. مادر با وجودیکه طبعاً مطیع شوهر خود بود صاحب اختیار خانه بشمار میرفت ودر تربیه دختران خویش وظیفۀ بزرگی بدوش داشت. دختر جوان در خانواده آریائی عزیز و گرامی بود و عامل مسرت و خوشی تلقی میشد. در تربیۀ پسران و دختران بطور مساوی توجه میشد چنانچه ریشی ها و شعرای بسیاری در میان طبقه نسوان آریائی در عصر ویدی وجود داشت.