عقاب

آنچه در نشان ملی جمهوری چیز مهمی در نظر میخورد "عقاب" است که با بالهای کشاده و گردن بلند در حالیکه با چشم های تیز بیز بطرف مشرق متوجه است در فضای بیکران کهسار افغانستان بر پرواز در آمده است . این پرنده تیز بال اهنین چنگال همان عقاب است که با کوه ها و درهای و قلل جبال این مملکت یکجا خلق شده و دورا دور ستیغ بلند کوهای سر بفلک کشیده آن دور میزند و از لانه و اشیانه خود حفاظت و دیده بانی میکند و بازهم هر چند که نگاه میکند بعضی از قلل جبال این مملکت را از خطوط "بلند تر از پرواز عقاب"  بلند تر و رفیع تر مشاهده میکند .

در "اوستا" و تمام آثاریکه منحیث تفسیر و ترجمه بعدها نوشته شده از (عقاب) یا (سیمرغ) که نگهبان کوهای افغانستان است تذکر داده اند . اصلا برای تعین این پرنده کلماتی بکار رفته مثل "سین" یا "سینا" "Saena" که معمولا انرا "عقاب" ترجمه میکنیم و الا تعبیر آن "سیمرغ" میباشد . "سیمرغ" در اوستا کلمه ایست خیلی معمول و متعارف . کلمه مخصوص ان "Mereghe-Saena" (مرغو سینا) آمده . ازین اسم مرکب کلمه اولی آن همان "مرغو مرغ" است که در ادب و زبان دری تاحال باقی است . کلمه دومی "سینا" یا "سین" است که آنرا عقاب - "شاهین" ترجمه کرده اند و بصورت تحت الفظی آنرا "مرغومینا" یعنی "مرغ عقاب"  یا "مرغ شاهین" هم ترجمه می نمایند . کلمه "سیمرغ" منقلب اصل نام او ستائی آن میباشد که بدون کوچکترین دخالت ادبی در زبان دری معمول و مروج است و در بیشتر افسانه های عامیانه دیده میشود سیمرغ یا عقاب که "شاه پرندگان" است با بلندی پرواز ، چتر بالها تیزی نگاه امروز به اشکال مختلف علامه فارقه در پرند بیرق ها ملل کشورهای مختلف جهان است . در شاهنامه عقاب پرورش دهنده زال زر در (البرز کوه) و نجات دهنده (رستم) از چنگ (اسفندیار) خوانده شده و معلوم میشود که عقاب در داخل استطوره های ما دخیل است و قراریکه فردوستی در یکی دو جا شهادت میدهد علاوه بر (اژدها) عقاب هم در پرند بیرق افراسیاب نقش بود .

در فش که به پیکر آن عقاب

که بود از نخست آن افراسیاب

بدین ملاحظه است که در نشان ملی جمهوری "سیمرغ: یا "عقاب" بال های طلایی از هم  کشاده خود فراز کوه پایه های بلند افغانستان چرخ میزند و درین پرواز دورا دور قلل سر بفلک کشیده از فلات پامیر تا آبهای ایستاده سیستان از کنارهای "اکسوس" (آمودریا ) تا سواحل  "اباسین" همه نقاط مملکت را می بیند ، سیر میکند ، دیده بانی می نماید و هیچ چیز از نگاه تیزبین او فرار نمی کند و بدین جهت ریاست ملکی هوا نوردی افغانستان راه فضایی "کابل ۔ مزاز شریف" را بنام "اپارسین" یعنی "بلندتر واز پراز عقاب" مسمی ساخته و امروز در پرند بیرق ملی جمهوری نیز عقاب داخل است و بحیث قدیم ترین علامۀ فارقه کشور آزاد ها محسوب میشود .