دسره کوتل کتیبی پر ډبرينو خښتو يوناني توري

څه موده کپږي چي دهندوکش به شمالي برخه کي دسره کوتل به نامه ځاي کی گیندني اوخيرني ادامه لري، هغه خوك چسي په افغانتان کي دلرغون پیژندني دخيرني په تاریخچه کي وارد وي پوهيږي چسي له ۱۹۲۳ کال څخه تـر ۱۹۵۰ کال پوړې چې دهند وكش په شمالي برخو کښې هر خومره پيلتني وشوي نوپه خانگری توگه دباختر په پراخه سیمه، دبلخ دنار به کند والو او چاپیریال کي بی ترسره شوی لکه شنگه جي شري هيله كيري داسې کوم څيز په لاس رانغی خکه چې اووه کاله دمخه دباختر لمر خاته پلوته دغلان ولایت د پلخمري جنوب لویدیخ خواته په ۱۷ کیلومتری کي چې کومه سیمه واقع د ه دهن غـوري يې بولي اوهلته بیاد ( دهن شير) په علافه گی دسره گوئل پر غوندی لوى اورتون راشش گاه له نورو اباديو - پوخای به مفصله توگه کشف گرای شوه او دپلتنو لری بي لادوام لري پدي کي شك نشته چي د ۷ كالو په اودوكي له يوي نقطي خخه ديري خاوری راد يخوا شوی او دابأديو بیلابيل دولونه لكه اور تونونه احاطه شوی خایونه حجری دیوالونه او برجونه، زیني او دحیوانانو دمجسمو توتي او شور په لاس راغلي دي چي به مجموع کي داتول به پولر مهمو تاریخي مسایلو رناچوي شور ډپر څيزونه چي تر لاسه شوي هغوی کي بو شمبر کتبیی هم شته رخ كوتل په افغانتان کي لومری خای دي چي هلنه دکشیيو پاودبرلیکونو په کشف برويالي شوي يو په سرخ كوتل کي چي لومرى دبر ليك وموشدل شوهغه د یرو په خبتو ليكتي دي چې بوه یادوه داني بي دمخه شردي چي به غونوی. کي دکیندلو کار پيل شي دغونډی دلمنې دپاي په برخه کې دسرك نر خوا په لاس راغلي دي او همدغه خښتو دلرغون پیژندونکیو پاملرنه خان تـه راواړوله.

وروسته دکار په جربان کي پنخه خبتي نوړي هم په لاس راغلي چي مجموعا اووه خبتي شوي، نسن ورخ همدغو اووه شکلو خښتو چس په یوناني ليک دود پري (توري ليكل شوي دي دسره کوتـل دکيندلو عجائب تشكيلوي. دهري خبتي پرمخ دري توري نقش دي، خو لکه خنگه چي دخبشر اصلي ترتیب ګر وډ شوی دی نو ځکه يي اصلي شمیره هم نه څرګنديږي چي خو عدده به وو، نو په همدي دوه لاملونو بي فعلا لوستل معطل دي أو دحروفو دڅرنګوالي او یا نورو مطالعاتو کار په دې باره کی خنديدلی دی په سره کوتل کې دويم ډبر لیك دیواهکي جنس ډبرې په تخته باندې ديوشمير حروقو خخه عبارت دی چی رشگ ي سپین زیس ته نژدي دی او داوبره ددې اورتسون داور له ځانګړې كوټې څخه په لاس راغلې ده . ددې دسري مخ منخنی برخه لم، تسوول شوي خرگند پسري او دافرضي پایي يي درلودي او لکه څنگه چې ددي بري د پاسه اجاق وړاندي و روسته شوی، شوځکه يي توہلي خایونه خرگنديي، په هر حال ددي ديسري دپاسه هم اووه تورې کیندل شوي دي. اودادبر ليك ناتمام پاتې شوی دی، اونابشير تيایي له دي غخه خرگنديري چی دکیندل شو تورو په امتداد دشورو تورو شکلونه هم به خارجي خطرطر څرگندييي اوکيندونکي يا۔ حكاك دحك کولو یا کيندلو له پاره وخت نه دی پیداكړی. دسرخ کوتل دریم دبر ليك دداسي يوي دبري په مخ لیک دی چې دعبادت ځای په منځ کی داخل جنويي خواته کشف شوی دی او نظر دوبرو ختوته اوهفه تخته کانی ته چي وراتدي پي پادونه وشوه په مفصله توگه ليكنه لري چي دحروفر توله مجموعه یي دري کربي كيهي موسیو کوريل دفرانسي د گیندتو دپخواني پلاوي غری چي په سره کوتل کی دگیندنو پر مهال پخپله هلته موجود و، دخهل نظر خرگندونه کوي اووایي چي دډير لياك تول توري پوناني دي، مگر له کومي ژبې خه چی کار اخستل شوي ههم پوناني ده أوهم دباختر پوه سیمه ایزه ژبه ده چی هغي ته کولای شو کوشاتي، أوباهم تخاري ژبه ووایو دئوموږي ځيرونگي دنظر له مخي دوبر ليك ددري کربو له جملي څخه دريمه کرښه يې يوناني ده اوپه هغې کې په څرگنده دیواسم خاض

نشخيص شوی په الدي بنه به بي تلفظ كرو داخماص شوم چی به جمله کي استعمال سوی په لاندې ډول يي تعبير اوترجمه کولای شو. الامد په فرسته دپلامد دیاملرنی په وجه ز دپلامد په كوش داته خرگندیي چي د بپالاهد، په نامه پونانی شخص معمار دی او که اجاره دار اوهاهم په دي برخه کي بي گوم ماموریت درلود، لکه ناظم شاظراو پاهم متولي باشي چې دمعماری گارونويي تر پاملرني لاشدي شر مسره کیدل له دي دبر لیادغخه خرکنديمي چي پوتاتیانود کوشانیاتو تروخت پوري هم به خینو کاروتو کی دخالت درلود. ددي معضمون ددوه نوروگرشو ژیه دیاختر دشاخرگندي نیتی سیمه ایسزه زبه ده چي سمدلاسه پي گوشانی زبه گنلي شو اوکوای شو چی دتخاري په نامه یی هم پاده کرو دادهفوزبوله ولي څخه وه چي دمسبحي به یا لومہی پیری کي دبغلان په سیمو کي دود او معموله وه له سره كوتل نه غلورم کشف شوي دبر لياك وير الوي او په مفصله توگه په پوي لویي هواري دبري لبك شوی چي اورودوالى يي يسو متر اوشل ساتتي عرض يي ۸۰ سانتي دی او دگرو شميره يي ۲۵ او په هره کریبه گي له ۴۰ خخه تر ۴۵ نوري لري، داوبر ليك چي له ره کوتل شخه وروستی رأوبتل شرقه بر ليك دي ۱۱ مپاشتي دمخه دفوندي له لاندینی برخي څخه په لاس راغلى او ټول دکوشانيانو دعصرپه يونائي حروفو ليكل شوی دی ددي دبر لبد ژبه او هویت تر اوسه معلوم شوی له دی، مكر دير يأور لسي چي ددي ليك هم د دریسم دپر لبه دوروستپودوه کرنو په خپر سیمه ایزه کوشانی با تخاری ژبه وي، يعني يوه دباختر يا بغلان سیمه ایزه زبه وي دلوی کوشاني امپراطور (كنیشكا ونامه پکی دوه خله پادوشه شوي ده ددې ډبر ليك له موندل کیدو راوروسسته ژب پیژندونكي او ختیخ پوهان دهغي په مطالعه بوخت دي أو مون سترگي په لار پوچي په حل به يي بريالي شي او هر کله چې يې دژباړنې متن خپور شي دابه دافغانسستان دفرهنګ او ادب به شاریخ کي ديوي نوي صفحي زیانوالی وي.