اما ادب
هم درین دوره بدو شعبه منقسم میگردد، ادب پښتو و ادب فارسی: ادب پښتو در دورۀ مغولیه به هند به عروج و شباب خود رسید و مدارس مهمۀ ادب پښتو چون سبک خیرالبیان و سبک خوشحال خان و رحمان و حمید درین دوره گشوده گردید، و عزل و قصیده، رباعی، مخمس و اقسام اشعار دیگر سروده شد و شعرای نامور و معروفی درین دوره گذشتند، که در ادب پښتو از اساتید بزرگ بشمار میروند.
ولی ادب فارسی هم درین دوره مراتب خوبی را طی کرد، در ایران پادشاهان صفوی و در هند شاهان گورگانی مروج یگانۀ ادب فارسی بودند، و بزرگترین شعرای فارسی زبان هم در دربارهای شأن تربیه گردید، و رفت و آمد شعراء هم از ایران و ماوراء النهر بخند از راه افغانستان صورت گرفت (۱) و سبک مشهور ادب فارسی ( سبک هند) درین دوره از اختلاط ادبای هند و پارس بوجود آمد پس در ادب فارسی افغانستان هم درین دوره آثار سبک هند بصورت روشن و هویدا دیده میشود، و شعرای فارسی زبان هم زیادند.