32

پیشرفت نخستین عرب بطرف هند از راه افغانستان

از کتاب: سهم افغانستان در انتقال فرهنگ آسیای میانه

‫ﺍﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ‬ ‫ﲤﺎﻣﺎﹰ‬ ‫ﺩﺭ‬ ‫ﲢﺖ‬ ‫ﺳﻴﻄﺮﮤ‬ ‫ﻋﺮﺑﻰ‬ ‫ﻧﻴﺎﻣﺪﻩ‬ ‫ﺑﻮﺩ‪،‬‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺷﻮﺭﺷﻬﺎﻯ‬ ‫ﳏﻠﻰ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﺧﻼﻑ‬ ‫ﻟﺸﻜﺮ‬ ‫ﻋﺮﺏ‬ ‫ﺍﺩﺍﻣﻪ‬ ‫ﺩﺍﺷﺖ‪،‬‬ ‫ﻭﱃ‬ ‫ﺟﲊﺍﻻﻥ‬ ‫ﻣﻘﺪﺍﻡ‬ ‫ﻋﺮﺏ‪،‬‬ ‫ﺍﺯ‬ ‫ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ‬ ‫ﺧﻮﺩ‬ ‫ﲞﺎک‬ ‫ﺷﺮﻗﻰ‬ ‫ﳑﻠﻜﺖ‬ ‫ﺑﺎﺯﻧﻪ‬ ‫ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﻧﺪ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺑﺴﺎﻝ‬ ‫‪۴۴‬‬ ‫ﻫـ‬ ‫‪۶۶۴‬‬ ‫ﻡ‬ ‫ﺍﺑﻦ‬ ‫ﲰﺮﻩ‬ ‫ﻛﻪ‬ ‫ﺍﺯ‬ ‫ﻃﺮﻑ‬ ‫ﻣﻌﺎﻭﻳﻪ‬ ‫ﺣﻜﻤﺪﺍﺭﻯ‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﺎﻥ‬ ‫ﺭﺍﺩﺍﺷﺖ‪،‬‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫ﺍﺯ‬ ‫ﻓﺮﻭﻧﺸﺎﻧﺪﻥ‬ ‫ﺷﻮﺭﺷﻬﺎﻯ‬ ‫ﺯﺍﺑﻠﺴﺘﺎﻥ‬ ‫ﻟﺸﻜﺮﻯ‬ ‫ﺭﺍ‬ ‫ﺑﻘﻴﺎﺩﺕ‬ ‫ﻣﻬﻠﺐ‬ ‫ﺑﻦ‬ ‫ﺍﺑﻰ‬ ‫ﺻﻔﺮﻩ‬ ‫ﺑﻔﺘﺢ‬ ‫ﻫﻨﺪ‬ ‫ﮔﻤﺎﺷﺖ‪.


‬‬ ‫ﻣﻬﻠﺐ‬ ‫ﺍﺯ‬ ‫ﻛﺎﺑﻞ‬ ‫ﺑﻄﺮﻑ‬ ‫ﭘﺸﺎﻭﺭ‬ ‫ﭘﻴﺶ‬ ‫ﺭﻓﺖ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻛﺎﺑﻠﺸﺎﻩ‬ ‫ﺭﺍ‬ ‫ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻘﻮﺕ‬ ‫ﻫﻔﺖ‬ ‫ﮊﻧﺪﻩ‬ ‫ﭘﻴﻞ‬ ‫)ﺑﺎ‬ ‫ﻫﺮ‬ ‫ﭘﻴﻠﻰ‬ ‫ﭼﻬﺎﺭ‬ ‫ﻫﺰﺍﺭ‬ ‫ﺳﻮﺍﺭ(‬ ‫ﺷﺨﺼﺎﹰ‬ ‫ﺩﻓﺎﻉ‬ ‫ﻣﻴﻜﺮﺩ‬ ‫ﺷﻜﺴﺖ‬ ‫ﺩﺍﺩ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺍﺯ‬ ‫ﺩﺭﻳﺎﻯ‬ ‫ﺳﻨﺪ‬ ‫ﺑﮕﺬﺷﺖ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺍﺯ‬ ‫ﺭﺍﻩ‬ ‫ﻣﻠﺘﺎﻥ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﻗﻨﺪﺍﺑﻴﻞ‬ ‫)ﮔﻨﺪﻫﺎﺑﻬﻴﻞ‬ ‫ﻭﺍﻗﻊ‬ ‫ﭘﻨﺞ‬ ‫ﻓﺮﺳﺨﻰ‬ ‫ﻗﺼﺪﺍﺭ‬ ‫ﺩﺭ‬ ‫ﺣﺪﻭﺩ‬ ‫ﻗﻼﺕ‬ ‫ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎﻥ(‬ ‫ﺭﺳﻴﺪ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺑﺎﻏﻨﺎﱘ‬ ‫ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺖ‬ ‫‪۱۵‬‬ ‫ﻭ‬ ‫ﺍﻳﻦ‬ ‫ﳔﺴﺘﲔ‬ ‫ﺣﺮﻛﺘﻰ‬ ‫ﺑﻮﺩ‪،‬‬ ‫ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻨﺎﻯ‬ ‫ﻧﺸﺮ‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮓ‬ ‫ﺍﺳﻼﻣﻰ‬ ‫ﺭﺍ‬ ‫ﺩﺭ‬ ‫ﺧﺎک‬ ‫ﻫﻨﺪ‬ ‫ﮔﺬﺍﺷﺖ‪.

‬‬