سیر العباد
دیگر از مولفات حکیم کتاب سیر العباد است ابتدای آن بخطابی بنام یباد شروع میشود و این خطاب از حیث استعاره و تشبیهف فصاحت و طلاقت از زیباترین قطعات او شمار میشود.
این کتاب نیز در شرح مراتب سلوک و طریقت و تهذیب نفوس و اخلاق می باشد و حکیم در این کتاب بعد از لغز بنام باد از صفت روح نامی و روح حیوانی شروع کرده به مدح ابو المفاخر(1) محمد بن منصور کتاب خود را خاتمه میدهد.
در شمارۀ ابیات این کتاب اختلاف است در نسخۀ قلمی که عبداللطیف عباسی
---------------------------------------------------
(1)ابوالمخافر محمد بن منصور یکی از علمای بزرگ آن عصر بوده و مفتی شرق لقب داشته اصل وی از سرخس بوده است و در حدیقه نیز سنائی اورا ستوده.
در پایان حدیقه تدوین نموده و در کتابخانۀ وزارت معارف موجود میباشد و در نسخه خطی که بادیگر رسالات حکیم یک جا وقایه شده چهار صد و هفتاد بیت میباشد.
مرحبا ای برید سلطان وش
تختت از آب و تاجت از آتش
نۀ از آب و آب را نقاش
نۀ از خاک و خاک را فراش
ای بهنگام خوبی و زشتی
سایق ابرو و قاید کشتی
باغ را هم تو پشت و هم روئی
شاخ را هم تودایه هم شوئی
آتش از تو چو بسدین خرمن
آب با تو ز مردین خرمن
کنی از جنبشی که خواهی تو
روی دریا چو پشت ماهی تو
مایه خشکی و قابل نم
نفس عیسی و مرکب جم
و در مدح محمد بن منصور نه بیت روایت شده.
ولی هدیات در مجمع الصفحاء تقریبا دو صد بیت دیگر در مدح محمد بن منصور زیاد ایراد کرده است.