32

العاشر السطان ابراهیم سید السلاطین

از کتاب: طبقات ناصری (جلد ۱/۲) ، فصل طبقه ۱۱ ، بخش غزنویان
01 January 1280

( رحمة الله علیه )

اسمای اولاد سلطان ابرهیم : محمود ، اسحق ، یوسف نصر ، علی ، شهزاد ( ۱ ) خورشید ( ۲ ) ملک ، خوب چهر ، آزاد مهر ، ملک ( ۳ ) چهر ، آزاد چهر ( ۴ ) فیروز شاه ( ۵ ) توران ملک ( ۶ ) ، ملک زاد ، شمس الملک شیر ملک ( ۷ ) ، ملک شیر (۸ ) ، مسعود ، ایران ملک ، گیهانشاه جهانشاه ، میرانشاه ، تغانشاه ( ۹ ) ، ارسلانشاه ، طغرلشاه قتلع شاه ، موید شاه ، سلطانشاه ، ملک شاه ، خسرو شاه ، فرخشاه ، بهرامشاه ، دولت شاه ، طغلشاه ( ۱۰ ) .

سلطان ظهیرالدولة و نصیر الملة رضی الدین ابراهیم بن مسعود علیه الرحمه ، پادشاه بزرگ (و) عالم و عادل و فاضل و خدای ترس و مهربان و عالم دوست ، و دین پرور و دیندار بود، چون سلطان فرخزاد بتخت نشسته بود ابراهیم را از قلعۀ برغند به قلعۀ نای     ( ۱۱ ) آورده بودند . چون امیرفرخزاد فوت شد، همه باطن ها بر سلطنت ابراهیم قرار گرفت . سرهنگ حسن بخدمت او رفت ، باتفاق اهل مملکت او را از قلعۀ نای بیرون آوردند ، روز دوشنبه بر طالع همایون ( ۱۲ ) در صفۀ یمینی بر تخت ( ب ) نشست  ، و روز دوم شرط ماتم امیر حمید فرخزاد بجای آورد، و تربت ( او ) و آباء و اجداد خود زیارت کرد، و همه اعیان و اماثل در خدمت او پیاده برفتند به هیچکس التفات نکرد،بدین سبب هیبتی ( ۱۳ ) در دل خلق متمکن شد.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ( ۱ ) مط: شهزاده شهر داد. راورتی: یهزاد. ( ۲ ) مط : چهر ملک . متن راورتی : خورشید ملک.  در یک نسخه خطی راورتی: منوچهر. ( ۳ ) راورتی : مهر ملک هم آمده. ( ۴ ) راورتی : آزاد ملک. ( ۵ ) مط : شاه فیروز. ( ۶ ) راورتی : تورانشاه، ( ۷ ) مط : شهر ملک : ( ۸ ) مط : ملک داد . راورتی ملک داد را جداگانه می آورد. ( ۹ ) متن راورتی : یغانشاه. از روی یک نسخه : تغانشاه . ( ۱۰ ) راورتی: ترکانشاه راورتی این نام ها را هم آورده که اصل و مط ندارد: امیر شاه، نه فیروزه تهمتن شاه. ( ۱۱ ) نای قلعتی بود محبس غزنویان، که در حبسیات مسعود سعد سلمان و در کتب دیگر تاریخی ذکر آن می آید و اکنون در اجرستان شمال غرب غزنه بنام نی قلعه موجود است. ( ۱۲ ) مط : میمون. ( ۱۳ ) راورتی: هیبتی از سلطنت او در دل 





غزنویان طبقه(۱۱) (۲۳۹)

 

 و چون خبر او به داود سلجوقی رسید در خراسان ، معارف فرستاد و با او صلح کرد، و بعد از داود الپ ارسلان ، بر ان عهد ثابت بود و ممالک اجداد خود در ضبط آورد و خللی که ( ۱ ) در مملکت افتاده بود بسبب حوادث ایام و وقایع عجیب جمله در عهد او بقرار باز آمد، و کار مملکت محمودی از سر تازه شد،خرابی ها ( ی ولایت ) عمارت پذیرفت، و چندبا ره ( و ) قصبه بنا کرد ( ۲ )، چون خیرآباد [ حرز آباد ] و ایمن آباد ( ۳ ) و دیگر اطراف 

در عهد او عجایب و نوادر بسیار ظاهر شد، و داود سلجوقی که برق جهنده را مانست، در تاخت و باخت وجدال ( ۴ ) و قتال و ملک گیری درعهد ابراهیم ( او ) برحمت حق پیوست. و ولادت ابراهیم در سال فتح گرگان سنه اربع و عشرین و اربع مائه بود بولایت هرات . و آن پادشاه را چهل دختر بود و سی و شش پسر. جمله دختران او بسادات کرام و علماء با نام داد، و یکی از ان ملکات در حبالۀ جد سیوم ( ۵ ) منهاج سراج بوده است، و سبب نقل اجداد کاتب از جوزجان بدین سبب بود: که امام عبدالخالق جوزجانی که بالاء طاهر آباد غزنین خفته است در جوزجان بخواب دید ، که هاتفی او را گفت: که برخیز بغزنین رو، و زن خواه !  چون بیدار شد، ظنش افتاد، که مگر این خواب شیطانیست، تا سه روز سه کرت متواتر این خواب بدید، بر حکم این خواب بغزنین آمد، و یکی از آن دختران در حکم او آمد و او را از ان ملکه پسری آمد، ابراهیم نام کرد، و این ابراهیم پدر مولانا منهاج الدین پدر مولانا سراج الدین اعجوبة الزمان، پدر منهاج السراج بود ( ۶ ) و سلطان ابراهیم رحمة الله علیه پادشاه مبارک عهد بود، و ملک او چهل و دو سال بود. 

______________________________________________________________________ (۱) اصل: و بر خللی . ( ۲ ) مط: فرمود. ( ۳ ) حرز آباد تنها در اصل آمده در مط نیست. راورتی: جترآباد JATR ABAD  خیرآباد و ایمن آباد نوشته. ( ۴ ) اصل: و صیال . ( ۵ ) مط : سوم .  ( ۶ ) اصل: ابراهیم نام کردند ، مولانا سراج الدین عثمان ابراهیم بود، و مولانا منهاج الدین پدر مولانا سراج الدین اعجوبه الزمان پدر منهاج سراج 








غزنویان طبقه(۱۱) (۲۴۰ )

  

. و مدت عمر او شست سال بود، و  وفات او سنه اثنین و تسعین و اربعمائه بود. و السلام