الحسن بن علی رضی الله عنه
بزرگترین ازفرزندان علی،وکنیت او ابو محمد بود،و مادر اوخاتون قیامت فاطمه زهرا بنت محمد صلی الله علیه وسلم و رضی الله عنها بود،و حسن از همه خلق به مصطفی مانند تر بود،از نام تا به قدم ،و او زن بسیار خواست ، تاچنین روایت میکنند :که دویست زن آزاد ،در نکاح او آمده بود،و او را هفت فرزند بود،پنج پسر :حسن و حسین و زید و عمر و طلحه.و دو دختر: ام عبدالله و ام حسن(۱) و چون مصطفی از دار فنا بدار بقا رحلت فرمود، او هفت ساله بود و چون علی رضی الله عنه به کوفه شهادت یافت،خلق کوفه در آن روز با او بخلافت بیعت کردند و چون خبر بشام رسید،خلق شام با معاویه در بیت المقدس بیعت کردند وحسن علی، با چهل هزار مرد از کوفه ،در ماه ربیع الاول سنه احدی و اربعین ،روی بشام نهاد،و معاویه روی به عراق نهاد،در مدت ده روز بزمین کوفه آمد،و لشکر حسن رضی الله عنه، به بساط (۲) مداین با هم در آویختند و چون حسن رضی الله عنه دید که خون مسلمانان ریخته خواهد شد،با معاویه صلح کرد،وخلافت بدو تسلیم کرد در ماه جمادی الاولی، و مدت خلافت او هفت ماه بود و پانزده روز ،و گفته اند :که شش ماه و پنج روز ،حسن رضی الله عنه بمدینه آمد، و معویه(۳) او را مال بسیار داد و خدمت کرد، و گفته اند :که زن حسن رضی الله عنه جغده (۴)بنت الاشعب بن قیس الکندی او را بطریقی زهر داد ،و در
(۱) در عدد اولادش اختلاف است :مجمل ده پسر و یک دختر نوشته ،ولب التواریخ ۱۵ نفر می نویسد.
(۲) اصل: بساط مداین با همه در آویختند. (۳) کذا. (۴) کذا، مسعودی :جعده.
خلفاء طبقه(۲) (۸۴)
______________________________________________________________________
ماه ربیع الاول، سنه خمسین، بدار بقا رحلت کرد، ومدت عمر او چهل و هفت سال بود،والله اعلم بالصواب.