انتقال دارالسلطنه از قندهار به کابل

مهمترین واقعه ئی که در تاریخچه بالاحصار و شهر کابل در ذیل واقعات عصر اعلیحضرت تیمور شاه درانی قابل ذکر است انتقال دارالسلطنه از قندهار به کابل میباشد. شبهه ئی نیست که کابل یکی از شهرهای کهن افغانستان بوده و هست و مانند بسا شهر های دیگر افغانستان از قبیل بلخ و هرات و غزنه وقت بوقت و مکرر در دوره های پیش از اسلام مرکز و قرارگاه پادشاهان این سرزمین بود تا اینکه احمد شاه بابا اساس سلطنت درانی سدوزائی را در سال ۱۱۶۰ در قندهار گذاشت. قراریکه در صفحه های پیش متذکر شدیم موسس سلاله سدوزانی حین اولین ورود به کابل به این شهر علاقه پیدا کرده و خیال داشت که پایتخت خویش را در اینجا انتقال دهد ولی مشغولیتهای بزرگتر در پیش داشت منتها به کشیدن حصاری به دورادور کابل موفق گردید و انتقال دارالسلطنه از قندهار به کابل در زمان سلطنت پسرش تیمورشاه عملی گردید.

عمل انتقال پایتخت در عصر تیمور شاه در اثر کدام تصمیم و اراده معین صورت نگرفت بلکه شاه بعد از ینکه در قندهار بعد از تسلیم شدن برادرش شهزاده سلیمان بر تخت سلطنت جلوس نمود و از اجرای بعضی کارهای فوری فراغت یافت عازم کابل شد. شبهه ئی نیست که فضای قندهار بعد از کشته شدن وزیر شاه ولیخان و خاتمه یافتن سلطنت کوتاه شهزاده سلیمان با نحوۀ موافقت و مخالفت رؤسای قومی به تیمور شاه و برادرش و وزیر شاه ولیخان مرحوم و واقعاتی که در ماحول این سه شخصیت زنده و متوفی دور میزد طوری که تیمور شاه ترجیح میداد از آن گناره تر باشد تا خارج از فضائی که دران افکار ضد و نقیض چرخ میزد به تحکیم پایه های سلطنت خویش بپردازد لذا بعزم ییلاق خویش را به کابل کشید ولی این حرکت در ماهای اول سلطنت بجای اینکه فضا را روشن کند تاریک تر ساخت به این معنی که در قندهار کسانیکه از کشته شدن وزیر شاه ولیخان آزده خاطر شده بودند بیشتر موقع فعالیت یافته به دور عبد الخالق که خویش را عم اعلیحضرت احمد شاه میدانست جمع شده و ری را اغوا کردند و در کابل احضار برخی از روسای قومی که به علت ارتباط با طرفداران وزیر شاه ولیخان و علل دیگر به سزا رسیده بودند دم از مخالفت میزدند در نتیجه ماهای اول ورود تیمورشاه به کابل خالی از اضطراب و تشوشات جدی نبود معذالک همین اضطراب و تشویش که قضایای فوق الذکر در قندهار تولید کرده بود باعث شد که تیمور شاه درانی سدوزائی در اواخر ۱۱۸۶ که سال اول جلوس او بود پایتخت را از قندهار به کابل انتقال دهد. آمدن شاه بکابل و تقرر چند ماهه و ظهور مخالفت عبدالخالق خان در قندهار و جنگ هائی که میان وی و تیمور شاه به وقوع پیوست و موفقیت نهائی تیمور شاه و سپاه کابل سبب شده که شاه در کابل بماند و کابل پایتخت سلاله سدوزائی گردد.