ابنیه
امیر تیمور معماران نقاشان و صنعتگران را از نواحی مختلف گرد آورد و به پایتخت خود سمرقند برد، این عده در ساختمان و طرح بناء سبکی ایجاد نمودند که باوجود اینکه صنعتگران آن از نواحی مختلف آمده بودند آن سبک کاملا خراسانی بود. ساختمانهای سمرقند همه عظیم و دارای تزیین و آرایش علی بودند.
مسجد گوهر شاد مشهد که ازین ابنیه است به نظر بعضی از باستان شناسان در زمرۀ دوازده عالیترین بنای تاریخی دنیا بشمار میرود که در حدود۸۲۱ ه بنای آن تمام شد و به دوازده سال در تحت نظر قوام الدین معمار معروف انجام یافت .
سر در این مسجد یک طاق عظیم کاشی کاری میباشد که در طرفین آن مناره است و بجای اینکه مطابق معمول روی دیوار بنا شده باشند تا سطح زمین امتداد یافته اند. زیبایی کاشی کاری آن حیرت آور است و سر عظیم را کتیبه مفصلی از کاشی احاطه نموده که دران بایسنقر محاسن و تقوای مادر خود گوهر شاد را تمجید میکند.
داخل ایوان کاملا سفید و ساده است و کتیبه هایی زیر گنبد عظیم دارد. این مسجد بسبک چهار ایوانی ساخته شده در کاشی کاری ایوان رو بقبله برنگ قرمز بیشتر دیده میشود، همه دارای موزائیک های کاشی است که از حیث ترکیب قابل توجه است. گنبد پیازی شکل و رنگ آن سبز تیره است و کتیبه بزرگ سیاه دارد و این مسجد یکی از شاهکار های معماری دنیاست(۱)
در قریه طبیبات نزدیک مرز فعلی ایران و افغان ساختمان مزار مولانا شیخ زین الدین است که روی سر در آن کتیبه است که دارای خصایص عصر تیموریان بوده و در داخل آن کتیبه بزرگی است با کاشی سفید روی زمینه آبی که اسم شاهرخ بهادر با کاشی زرد رنگ دیده میشود. در تربت شیخ جام بین مشهد و سرحد افغان بعضی ابنیه مقبره ها متعلق بزمان تیمور است و مقبره گوهر شاد در هرات بناییست مربع شکل که گنبد آن سه مرتبه دارد.
گنبد اولی برای تزیین زیر گنبد به کار رفته و گنبد وسطی برای نگهداری و گنبد خارجی که به دنده های مدور متصل شده با کاشی آبی رنگ پوشیده شده است.
این مقبره سابقا به بنای دیگری وصل بوده است و هفت مناره بسیار بزرگ بلند در نزدیکی آن قرار دارد. دو تای آن به مصلای معروف تعلق داشته که گوهر شاد آنرا ساخته یکی از بنایی که وصل مقبره بوده و چهار مناره بزرگ که با تکه های بزرگ سنگ مرمر و کتیبه ها و کاشی کاری های دارای طرحهای مکرر زینت یافته و نشان میدهد که معماری و تزیین عصر تیموریان تا چه درجه زیبایی و عظمت داشته است.
در دوره سلجوقی به ساختمان و آجر کاری بیشتر اهمیت داده میشود ولی در عصر مغول و تیموریان در تزیین بیشتر دقت شده و رنگهای گونا گون در بناهای عظیمی که با کاشی های الوانی مه در تمام تاریخ دنیا نظیر ندارد، ظاهر میگردد.