ریشی

از کتاب: توضیحاتی بر زبان و ادبیات افغانستان ، فصل اول ، بخش دوم

سرودهای آریائی که معمولاً بنام سرودهای (ویدی) یاد می شود و شرح لغوی و ادبی آن بعدتر خواهد آمد، محصول ذوق و قریحه شعرائی است.

که از میان بعضی خانواده های آریائی سر بلند کرده و معمولاً آنها را (ریشی) می گفتند.

کلمه ریشی در عصر ویدی مفهومی داشت جامع و بر کسانی اطلاق می شد که در تمام دانستنی های متداوله وقت معرفت داشتند. ریشی ها یا دانایان قوم در حیات ،روحانی اجتماعی، سیاسی و ادبی جامعه قیادت می کردند و در حفظ رسوم و عنعنات و تقویه روحیات قومی و راهنمائی مردم به مدارج عالی اخلاقی سهم بارز و برجسته داشته اند عصاره افکار صائب خویش را در لفافه اشعار و سرودهای مهیج و

جذاب طوری به مردم تلقین میکردند که بعد از سه و نیم هزار سال هنوز باقی و در قطار زیبا ترین مظاهر ادبی بشر قرار دارد. ریشی ها شعرائی بودند که شعر سرائی پیشه آنها بود و به این وسیله در تمام طبقات از کانون خانواده ها گرفته تا دربارهای شاهان نفوذ داشتند و در همه جا محبوب و محترم بودند.

ریشی ها در واقع زبان سانسکریت را پیش از اینکه سانسکریت شود در آوان اولی نشو و نما چنان توسعه دادند که در دوره های بعد نظیر آن را نمی توان یافت سرودهای ویدی خوشبختانه زیادی این ریشی ها را چه مرد و چه زن حفظ کرده و از آن به صراحت معلوم می شود که مردان و زنان آریائی در عصر ویدی در انشأ و سرود و حفظ امانت و میراث معنوی ادبی میکوشیدند و در اثر اجتهاد افراد منور خانواده ها بود که این مجموعه بزرگ ادبی به میان آمد و در طی هزاران سال حفظ شد.