په افغانستان کي يوناني میتولوژي

يوه پونانی ترگیبي کلمه ده چېي په هغي كي امیت، أو الوژي) يعني افسانه داستان، د ډول ډول خدابانو کیسي او له هغوي سره معرفت او پیژند گلوي دزږي زماني دقومونو كيسي دمعشوقواوودونو داستانونهی قهروغضب، دوستي اومخالغت دوهره پراخ، زره راښکونكي او رنگین دي چي دپخوانيو يونانیانو پرمختگ بی په هنر او مختلفوخانگو لکه انخورگری، پرگری موزیك او نوروگي همدوي ته مربوط أو وایسته بولي، او وروسته ديونان له کلاسيکي دوړي نه ددي مینولوژي يونانن داستانونو اغيزه داروها په راپیداشوي هنر او ادبیاتوکی بی پدله نه ده بو له هغوموضوعانو شه چي په ختيخ کي د سکندر له برپواو دافغانستان په سکندرپو کي دیونانیانوتر پایشت وروسته ددي دواروبه روابطود یونان خاوره ددقت او كتني ور ده، په افغانستان کی همدغه دپونانی خ ایانو هډولونو دکبو انعکاس دی چې هغه هم دوه متقابلې جنبې لري، یود افغانستار، داوسيدوڼکيو په منځ کي دیوناني میتولوژی، افسانوي، اسطوره نی او داستاني خاطرو انعکاس دی او بل دیوتانیانو په منخ گي دپهلوانا واو سیمه ایزي میترا زي ان ماوري اودد استانونوناثیر او انتشار دی، چی دلته بواخي دلومری جنبي نه يعني د افغانستان په غرنیو سیمو کی دیوناتی خد ایانو دولونو له افسانوی اغیزي څخه لي بحث کیري هغه یوثانیان چی د سکنا ر په وخت او پاوروسته له هفه نه کيږي يونانيـان دافغانستان په سکندريوكې ددې وطن استوګن شوي وو،د سکندر دامپراطوړۍ او دپونانياتو په اسبائي أو افريفاني خاورو کي دساطني تشکپلونو ترتجزيي اورنگیدلو وروسته دهغوي رابطه د يونان له خلكو سره پري شوه اودير شمبر يي دافغانستان په غروشو کی له دمحاصرني په وون باشي شول او زمون سيعو له اوسبدونگیو سره ورو ورو حل او يو خای شول، دهمد له یوخای والی په رجه

دهغوي عقاید او افکار په تدریج سره دهغوي دچاپیریال دخلكو په منخ كي ورداخل شول او کم کم دیوتانی میتولوژی گیسو دخد ایانود ولونو توموته او دپوتان پخواتي داستاتوته زموني دسیمه ایزو کیسو سره بوخای شوي پوتاتي صنعنگرانو، لكه مجسمه جوړونکیوانخورگرانو ددي داستانونو په رواجولو کې مهمه وندډه ترسره کړې او دباختر ديوناني پاچاهانو سکه لرونكي پیيسې چي لانس په لاس گرځيدلي ديوناني داستانونو او حماسو دخپریدالو له پاره دیره شه وسیله وه په همدي لحاظ درباختري پوتاتی شاهانو دواكمنی به مستقله دوره کي يعني دمسيح له وخت نه دوه پیری دمخه يوناني اسطورو زمون دهیواد دټولو اوسیدونکیر طبقو په منخ كي له وراندی رواج موندلی و د لومرتی يوناني باختري سلطنتی کورتی بنسنگران دپودوت زوي او پلار وو چې په خپلو سبکو کې به يې د (زوس) یعنې دیونانیانو دخدایانو دخدای سکه وهله او با هیلو کلس يوناني باختر پاچا چېی دهندوکش په شمال کي پاچاهي کري وروستی واکمن و، چې د ژوس سکه یې په داسي: حال کې چې په تخت تاست دی په خپلو سکو کې وهلې ده. همداراز دیوکراتيدس ديونان باختري سلطنتي كورنی دریم موسس بیا داپولون تصوير چي هغه ي دطوفان، طیابت.، ادبیاتو اوصنعت خانگري خداي باله دخپلوسکو پر مخ وهلی دي او ديوشاني، باختري دويعي شاهی کورتی غرو بیاد «هركول، تصویر ته په خپلو سکوگي ترجیح وركري لکه خنگه چي «هرکول، دپهلوانۍ او حماسی جنیه درالوده په افغانستان کي يي دیر محبوبیت ترلاسه گری و، دهغه تصویر پرته له سكکونه به بدخشان کی پریو نقره يي جام موندل شویدی ، چې اوس دلندن په برتش موزیم کې موجوددی او په دې جام كي له دیونیژوس سره چی دشرابو اوانگورو خانگری خدای گنل کیده پو خای ليدل کیږي دیونیزوس هم په پخواتي افغانستان کي حتی له سکندر نه دمخه شهرت درلود . يوشمپر په دي فکر او نظر دي چي یونیزوس اصلا ردیونیسه) و یعتی د نیسته دشارخانگری خدای او حامي و، چې ددي ښار موقعیت يوشمبرپه بگرام پوشمبر بي دلغمان په مندرور او همدارنگه یو شمبر ئور يي د هدري په سیمه کي تاكي دیونیسته یا ردیونیزوس) دانګورو او شرابو ځانګړي خداې ددهقانانو او انگورتاك لرونگیو په منخ کي ډیر شهرت پیداگری و. اوترتولو ډیر شهرت بي به کاپیسا او ننگرهار کی و، همدارنگه دباختراوبدخشان خلکو هم به پیژانده یو شعبر پوهانو له ډلې نه مدام ترور) روسی په دي نظر دی چې کبدای شي په سپمه کي چي نوم

اونښان يې له مونږڅخه پټ دی داسي كوم ځانګړی خدای به و چې دیونان دشرابو له خانگری خدای سره به ویر ورته و نو خکه به یی دافغانستان په خاوره کی ددير شهرت باعث گرخیدالی وي يو تن بل بوناني پاچا اگانوكلس چي دهند و کش جنوب پلوته واگمن و هغه خپل ملاتر بولي او خپل تصویر دپو داسې خوان په بنه چي دانگور تاك شنه تازه لښنه دسر دپاسه د تاج په پنه لري په خپلو سكو کې وهلي ده پاتي دي نه وي چي دوه سوه کاله وروسته پولونیوس دوتیان دپاروپاميزاه بعني دکابل به غرتی سیمه کی پریوغره د دیوئیزوس عبادث خای ليدلی او لکه خنگه چي بي تشريع گوي دعیادت خای چارچايروني ولاري وي چي د اپخبله د پونیزوس کرلي وي، انگورتاك او پر ونو ختونكي بوتي پرې دپاسه ختلي و، دونو ترخانگو لاندې دهمدغه يادشوي ځانګړي خداي مجسمه يې له سپينې تيږړې څخه دیو خوان په په جوره کړي وه له دي کیسی شه خرگندیری چي دیوتیزوس، دانگورو اوشرابو خانگری خدای دافغانستان دغرونو په لمنو کی عیادت خای، هم درلود او معمولا دخپل عبادت خای چاپیر به پی انگور تاكونه کبینول او دخانگري خداي مجسمه به بی هلته ایودله، خودهغه ځای دموقعیت تاكل مشکل کار دی چې پکې داعبادت خای جور و مگر له احتمال نه دباندي نه ده چي داخای به دکاپیسا أو نتگرهار ترمنخ به هغو ځايونو کې چې هلته ډير انګور لرو، په کوم ځاي کې و. باید هير نکړو چې د دیوئیزوس، تصوير او مجسمه دواره په بگرام کي دکیندلو پز وخت په لاس راغلي چې دیوشينه يي لوبي دپاسه دگداپه حال کي ليدل گیږي، او دهغه غهره ديوي گني وېرې په لرلو په يوه فلزي پارچه کې هم پبه لالن راغلي ده لکه خنگه چي مو وراندي ورته أشاره وکړه چي وفرکول، د اژدپي تیر زوی دیونان میتولوژي پهلوان په افغانستان كي دیر محبوبیت درلود ، وايي چې ددي قوي فوق العاده پهلوان په خبر بویل پهلوانهم دافغانستان په غرونو کې مشهور و، تصور ونگړې چې دا پهلوان ارستم زایلی، دی چې دفردوسي له شهنامې سره يي شهرت ترلاسه کہی بلکه دلرغوتو دوروہحماسي پهلواناتو له ولي خخه دی لکه څنگه چي له یونانی گیسوڅخه راخرگنديږي زموني هيوادنه دهغوي درانلو پر وخت يې ددې وطن په لوړو غرونوکې یو پهلوان له غشي اولندې سره په داسې حال کې لکه چي د فرولو دساتني دنده ورسپارل شوي وي لیدالی و، چې دي پهلوان ددوي له هر کول سره ډیر ورته والی درلود.