32

قادر داد

از کتاب: تاریخ افغانستان در عصر گورکانیان (تیموریان) هند


ولد محمد زمان ولد پیر داد ولد کمال الدین بایزید روښان است که در عصر شاه جهان در صفحات پښتونخوا مانند اجداد خویش فعالیت های آزادی خواهی داشت، وی نیز مرد شمشیر و ادب بود و دیوانی بزبان پښتو دارد، که اشعار عرفانی را دران سروده است. 

مؤلف ماثر الامراء در بارۀ وی چنین می نگارد: 

٫٫سعید خان در تعینات کابل بی بی الائی زن احداد را که دختر جلاله بود با دو دامادش محمد زمان  صاحبداد و قادر داد پسر محمد زمان را با دیگر همراهان عبدالقادر در سر آغاز سال یازدهم ۱۰۴۷ه‍ بدست آورده روانه  حضور ساخت (۵۸)٫٫

و ازین بر می آید که قادر داد از طرف پدر و مادر از خاندان بایزید بوده و در سنه ۱۰۴۷ه‍ بدست سعید خان صوبه دار مغولی هند افتاده و به در بار شاه جهان نفیا فرستاده شده است. 

 ×××× 

این بود گزارش مختصر دودمان بایزید روشن و رجال مشهور این خانواده  که مدت یک قرن در صفحات پښتونخوا و هند مصدر کار نامهای بزرگی شدند و کانون آزادی خواهی را درین کهسار گرم داشتند، افراد این دودمان تا حوالی (۱۰۶۰ه‍) هم شهرت خوبی داشتند، شاهان گورگانی دهلی با وجود نفی شأن در صفحات هند از  مراقبت آنها فارغ نبودند، تاکه  بوطن باز نیایند، و هنگامیکه جنگ آزادی را نیارایند.

اینک شجرۀ دودمان روشن را مفصلا بخوانید: این شجره از دبستان مذاهب و تذکرة الابرار و دیوان قلمی دولت و منتخب التواریخ و مخزن در ویژه و ماثر الامراء و منتخب اللباب و پادشاه نامه، و تزک جهانگیر و عمل صالح و اقبال نامه تکمیل شده است: